Η Άρτεμις είναι 27 ετών κι έχει πολλούς γνωστούς και φίλους, που βρίσκονται ...κάπου στην Ευρώπη. «Από τη μια πλευρά χαίρομαι που άνθρωποι γνωρίζουν άλλα μέρη, άλλη ζωή, από την άλλη νιώθω μια στεναχώρια για την απόσταση και τη δυσκολία. Άνθρωποι που ήταν στην καθημερινότητά μου, πλέον βρίσκονται μόνο στην οθόνη του κινητού μου», λέει η νεαρή γυναίκα, συμμετέχοντας μ’ αυτόν τον τρόπο στη διαδικτυακή παράσταση «Ιστορίες Εκπατρισμού» της θεατρικής ομάδας Playback Ψ, που αυτή τη φορά «ταξίδεψε» στην Ελληνική Κοινότητα της Δρέσδης. «Οι πραγματικές ιστορίες μεταναστών και παλιννοστούντων γίνονται την ίδια στιγμή θέατρο, σε μια παράσταση με μοναδική μουσική, που συνθέτει επί τόπου ο Αλέξανδρος, ενώ η ζωγράφος της ομάδας, η Μάγδα, φιλοτεχνεί την ίδια στιγμή έναν μοναδικό πίνακα ζωγραφικής, που ολοκληρώνεται στο τέλος της παράστασης», εξηγεί στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού/Μακεδονικού Πρακτορείο Ειδήσεων «Πρακτορείο 104,9 FM» ο Χρίστος Θεοχαρόπουλος, θεατρολόγος και ηθοποιός του Εφαρμοσμένου Θεάτρου Playback Ψ, αλλά και εκπαιδευτικός της θεατρικής αγωγής στα σχολεία. «Είμαι η Χριστίνα. Από τη μια νιώθω, ότι είμαι βαθιά ριζωμένη στην Ελλάδα, από την άλλη θέλω να νιώθω “πολίτης του κόσμου”. Έχω μια αίσθηση, αν οι περισσότεροι νιώθαμε “πολίτες του κόσμου”, θα ήμασταν ανοιχτοί κι ελεύθεροι και με περισσότερη αγάπη για τους γύρω μας». «Είμαι η Μαρία. Η επιλογή ν’ αφήσω την Ελλάδα, μού είναι δύσκολη, αν όμως το κάνω, νομίζω πρέπει να ανασύρω πάρα πολλές δυνάμεις και δεξιότητες. Ζηλεύω και θαυμάζω ανθρώπους που κάνουν τέτοιες αλλαγές». Η Άρτεμις, η Χριστίνα, η Μαρία και ο Δημήτρης είναι ηθοποιοί της ομάδας Playback Ψ, που συμμετείχαν την προηγούμενη Κυριακή σε μια διαδικτυακή συνάντηση με τα μέλη της Ελληνική Κοινότητας της Δρέσδης. Οι γνωστές στην Ελλάδα από το 2004 εταιρείες Δραματικής Έκφρασης και Θεραπείας «Παλμός» και η Εταιρεία Εφαρμοσμένου Θεάτρου «Playback Ψ», από το πρώτο lockdown πραγματοποιούν διαδικτυακές συναντήσεις– παραστάσεις. «Από τον Δεκέμβριο του 2020 ως το σήμερα δοκιμάζουμε έναν επιτυχημένο κύκλο παραστάσεων, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας ΖΟΟΜ, τόσο για το ελληνικό κοινό όσο και για τη διεθνή κοινότητα (στα αγγλικά), υπό τους τίτλους “Παράθυρα” και “Tiles”», λέει ο Χρίστος Θεοχαρόπουλος, που κάνει τον συντονισμό στις παραστάσεις με Έλληνες της Ομογένειας. «Είναι διαδικτυακή θεατρική προσπάθεια, με σκοπό να καταφτάνουν προσωπικές αφηγήσεις και βιώματα από Έλληνες που ζουν ή βρέθηκαν κάποια στιγμή της ζωής τους στο εξωτερικό ή έχουν επιστρέψει στην Ελλάδα», εξηγεί. Όλες οι αφηγήσεις καταγράφονται, βιντεοσκοπούνται για το αρχείο, με σκοπό να φτάσει σε ένα εκτυπωτικό αποτέλεσμα, να ενταχθούν στον συλλογικό τόμο των «Ιστοριών Εκπατρισμού». Οι πρώτες παραστάσεις- καταγραφές έχουν ήδη διεξαχθεί και περιλαμβάνουν την Κοινότητα Ελλήνων της Ουγγαρίας (3/10/21), την Ελληνική Κοινότητα Ζυρίχης (10/10/21), καθώς και ιστορίες εκπατρισμού της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και Συγγραφέων των Πέντε Ηπείρων (16/10/21). Στη συνέχεια αυτής της προσπάθειας, ήρθαν οι παραστάσεις για την Ελληνική Κοινότητα Βερολίνου (24/10/21) και για την Ελληνική Κοινότητα Δρέσδης (31/10/21), ενώ στις 21 Νοεμβρίου θα διεξαχθεί η παράσταση για τους Έλληνες της Αργεντινής και Νότιας Αμερικής. Η μεγάλη «αγκαλιά» της Ελληνικής κοινότητα της Δρέσδης «Άλλαξε όλη μου η ζωή στη Δρέσδη. Εδώ γνώρισα τη γυναικά μου, Ελληνίδα μετανάστρια, εδώ απέκτησα το πρώτο μου παιδί», αφηγείται ο Γιώργος από την Εύβοια, που χρόνια εργαζόταν στην Αθήνα, «μιλώντας ασταμάτητα», όπως λέει, με πελάτες σε τηλεφωνική εταιρεία εξυπηρέτησης. Στη Δρέσδη έγινε οδηγός του τραμ και τού αρέσει πολύ. «Αρχικά πίστευα, ότι είναι πολύ εύκολο να αλλάξω χώρα, είχα γύρω μου πολλούς γνωστούς που ζούσαν στο εξωτερικό», τονίζει ο Γιώργος, που χαρακτηρίζει τον εαυτό του οικονομικό μετανάστη, αφού άφησε την Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης. «Την απόφαση για μετανάστευση την πήρα σε λίγες μέρες, ενώ στην πραγματικότητα έψαχνα εργασία στο εξωτερικό για τον πατέρα μου, που είχε οικονομικά προβλήματα», εξιστορεί. Ο πατέρας του συνεχίζει από τότε να εργάζεται ως μάγειρας στο Μάντσεστερ, στο Λίβερπουλ, και ο Γιώργος νιώθει σαν να ριζώνει σε μια πόλη, στην οποία βρίσκεται μόνο πέντε χρόνια: «Δεν το περίμενα, αλλά συνδέθηκα στενά με την ελληνική κοινότητα και είμαι πλέον μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Ελλήνων Δρέσδης», λέει με περηφάνια. Και ο επόμενος αφηγητής, ο Δημήτρης Μπούγας, ο «κομπιουτεράς», μοιράζεται τη δική του ιστορία μετανάστευσης στη Γερμανία. Είναι από τη Σύρο, έφυγε στη Δρέσδη στα χρόνια της κρίσης, για να βρει καλύτερη επαγγελματική τύχη, ενώ η σύζυγός του έμεινε στο νησί. Όπως λέει, «με την πανδημία παραδόξως συνδεθήκαμε πιο δυνατά και βρεθήκαμε κοντά, γιατί τη δουλειά που κάνω σε μια εταιρεία, γίνεται και εξ αποστάσεως, διαδικαστικά από τη Σύρο», εξηγεί. Η ιστορία εκπατρισμού του Δημήτρη είναι από τις λίγες περιπτώσεις, που το lockdown τον «κράτησε» για πολλές ημέρες στην πατρίδα, στην αγκαλιά των αγαπημένων του ανθρώπων. Ο θεωρητικός φυσικός Δημήτρης Προύσαλης από τη Θεσσαλονίκη, κάνοντας το διδακτορικό του, δοκίμασε διάφορα επαγγέλματα: από φωτιστής στα θέατρα μέχρι σερβιτόρος. Αφού τελείωσε το διδακτορικό το 2019, πολύ γρήγορα βρήκε μια κατάλληλη εργασία στη Γερμανία. «Παρόλο που ήξερα καλά γερμανικά, αντιμετώπισα αρκετά προβλήματα, που είχαν να κάνουν με τη γερμανική κοινωνία, νοοτροπία. Εδώ με βοήθησαν πολύ τα μέλη της Κοινότητας», λέει. Στη Δρέσδη, ο Δημήτρης εργάζεται σε μια ερευνητική εταιρεία, πάνω στο αντικείμενο της επιστήμης του. θεωρεί πολύ σημαντική την παρουσία της Κοινότητας στην ένταξή του σε μια νέα ζωή. Είναι ενεργό μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Δρέσδης, όπου δημιούργησε μια θεατρική ομάδα, επειδή, όπως λέει: «Το θέατρο το αγαπώ πολύ, συμμετείχα στην θεατρική ομάδα του ΑΠΘ, και θέλω να συνεχίσω εδώ». Όσο για το αν θα ήθελε μια μέρ να επιστρέψει στην Ελλάδα; Ακόμα δεν ξέρει... Μια άλλη ιστορία εκπατρισμού ξεκίνησε πριν από 40 χρόνια. Είναι του Δημήτρη Αμπατιέλο, που πήγε για σπουδές στην τότε Λαοκρατική Δημοκρατία της Γερμανίας (ή Ανατολική Γερμανία), στη Λειψία, ενώ από το 1988 μένει στη Δρέσδη. «Έζησα όλες τις γεωπολιτικές αλλαγές της Γερμανίας, και παρά τις δυσκολίες, ήταν τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου!», λέει και προσθέτει: «Στην ενωμένη Γερμανία ξαφνικά έγινα “ο ξένος”. Όταν η εργασία είναι εμπόρευμα, λογικό, κυριαρχούν άλλοι νόμοι. Βέβαια, μπορεί κανείς να με ρωτήσει, γιατί παρέμεινες μετά τη μετάλλαξη της Γερμανίας; Υπήρχαν οικογενειακοί λόγοι, που μας έκαναν να μείνουμε». Ο Δημήτρης Αμπατιέλο σπούδασε στη Γερμανία εθνολογία και εθνογραφία. «Ο άνθρωπος πάντα καλυτερεύει μέσα από την ομάδα, ανθρωπεύει μέσα από το συλλογικό», αναφέρει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Μέσα από την επιστήμη έμαθα για τον κάθε λαό, την κάθε εθνότητα. Κανείς δεν είναι κάτι το ξεχωριστό. Μπορεί η ιστορία μας να είναι μεγαλύτερη, αυτό δεν μας κάνει το κάτι ξεχωριστό. Κάθε λαός μπορεί και πρέπει να είναι περήφανος για την ιστορία του!», τονίζει. Η επόμενη συνάντηση- παράσταση «Ιστορίες Εκπατρισμού» θα γίνει στις 21 Νοεμβρίου με τους Έλληνες της Αργεντινής και Νότιας Αμερικής. Οι δε παραστάσεις της Εταιρίας Εφαρμοσμένου Θεάτρου Playback Ψ επιχορηγούνται από το Υπουργείο Πολιτισμού, όπως πληροφορεί ο Χρίστος Θεοχαρόπουλος. Σοφία Προκοπίδου *Οι φωτογραφίες είναι από τη διαδικτυακή συνάντηση– παράσταση της Playback Ψ «Ιστορίες Εκπατρισμού» και το εικαστικό έργο της Μάγδας, με βάση τις αφηγήσεις μελών της Ελληνικής Κοινότητας της Δρέσδης.

ΑΠΕ-ΜΠΕ