ΑΠΟΨΕΙΣ

Τελικά οι δημοσκόποι έπεσαν έξω. Του Φάνη Ουγγρίνη

Οι εκλογές τούτες σημαίνουν το τέλος μιας δεκαπενταετίας διχασμού και έντασης, ουσιαστικά οριοθετώντας την απαρχή μιας νέας εποχής - Εκλογικό αποτέλεσμα πραγματικά ιστορικό

 22/05/2023 07:11

Τελικά οι δημοσκόποι έπεσαν έξω. Του Φάνη Ουγγρίνη

Φάνης Ουγγρίνης

fanis-ouggrinis-BuIQz.jpg

Τελικά οι δημοσκόποι έπεσαν έξω. Πολύ έξω. Ωστόσο, δικαιολογείται η αστοχία τους: άπαντες οι δημοσιολογούντες προέβλεπαν ότι το εκλογικό σώμα θα έστελνε κάποιο δυνατό μήνυμα, όμως περίμεναν αυτό να κατευθυνόταν κυρίως στην κυβερνώσα ΝΔ και λιγότερο στον αντιπολιτευόμενο ΣΥΡΙΖΑ, και φυσικά να μην έφτανε σε μέγεθος το 20%. Μέσα σε τέτοιο προκατειλημμένο περιβάλλον, η ερμηνεία των στατιστικών δειγμάτων αναπόφευκτα απέτυχε. Πλέον τολμώ να πω ότι μετά την αποδυνάμωση/εξαφάνιση των πολιτικών δυνάμεων που επένδυσαν στην οργή, οι εκλογές τούτες σημαίνουν το τέλος μιας δεκαπενταετίας διχασμού και έντασης, ουσιαστικά οριοθετώντας την απαρχή μιας νέας εποχής. Εκλογικό αποτέλεσμα πραγματικά ιστορικό.

Βέβαια ομολογώ ότι άκουγα πολλά το προηγούμενο διάστημα από άτομα που ισχυρίζονταν πως "μιλούν με πολύ λαϊκό κόσμο" ο οποίος τάχα μισεί τον Μητσοτάκη, και πως αυτό το μίσος τους θα οδηγούσε την κυβέρνηση σε ένα τραγικό αποτέλεσμα. Ειδικά για την Α' Θεσσαλονίκης προέβλεπαν ντέρμπι ή ακόμη και επικράτηση ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με εκτόξευση Βελόπουλου. Αν και τα ποσοστά της Ελληνικής Λύσης ανέβηκαν, παρά τη νέα πτώση της η ΝΔ επικράτησε με άνεση, καταγράφοντας όμως το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό της πανελληνίως, χαμηλότερο ακόμη κι εκείνου στο Ηράκλειο. Το γεγονός αυτό -από κοινού με το σκηνικό στη Β' εκλογική περιφέρεια- θα πρέπει να χτυπήσει καμπανάκι στην Κυβέρνηση, διότι το τοπικό εκλογικό άθροισμα ΕλΛυ και Νίκης είναι ιδιαίτερα ευμεγέθες και κάλλιστα μπορεί να αυξηθεί σε βάθος χρόνου, εφόσον δεν βελτιωθεί ουσιαστικά η ζωή των κατοίκων και δεν αναβαθμιστεί η εκπροσώπηση τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Έτσι, παρά την πανδημική κρίση, τον πληθωρισμό, τις υποκλοπές και τα Τέμπη, ο Μητσοτάκης αποδείχθηκε απροσδόκητος αλλά και αδιαμφισβήτητος θριαμβευτής της κομβικής αναμέτρησης, οπότε εύλογα αναμένει να επανακαταστεί αυτοδύναμος στο…Β' Γύρο (πιθανώς στις 25 Ιουνίου). Ο λαός επέλεξε σταθερότητα, σκεπτόμενος ρεαλιστικά και εστιάζοντας στο μέλλον.

Η ψηφιοποίηση του Πιερρακάκη, οι ευπρόσδεκτες επιδοματικες πολιτικές, η ανανεωμένη οικοδομική δραστηριότητα, η τουριστική έκρηξη, οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις, οι πολλές άμεσες ξένες επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας, η πιο στιβαρή αντιμετώπιση της Τουρκίας και η μείωση της φορολογίας συναποτέλεσαν καταλύτη για μια τεράστια μάζα Ελλήνων. Παρά τα σφάλματα της η ΝΔ παρέμεινε συνολικά άφθαρτη και επικράτησε καθολικά ακόμη και στις φτωχογειτονιές των μεγάλων πόλεων, ακόμη και σε κάστρα της Αριστεράς -όπως η Κρήτη και η Αχαΐα- ή της ρωσόφιλης Ακροδεξιάς, ακόμη και μεταξύ των νέων ψηφοφόρων, στους οποίους τόσο είχαν επενδύσει ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΜεΡΑ 25.

Μεγάλος χαμένος είναι φυσικά ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αφού ακόμη κι η μοναδική πρωτιά στη Ροδόπη τον εκθέτει. Η αυτοκτονική προεκλογική του στρατηγική δεν έβγαζε απολύτως κανένα νόημα.

Αντί να περιοριστούν στις υποκλοπές και στα Τέμπη, τα στελέχη του φλυαρούσαν για κατάργηση του φράχτη στον Έβρο, για παύση των γεωτρήσεων, για μειοψηφική κυβέρνηση "ειδικού σκοπού" και για επαναφορολόγηση των αυτοπασχολουμένων, η τοξικότητα Πολάκη-Βαξεβάνη εξακολούθησε, η απροκάλυπτη κολακεία των νέων αποδείχθηκε εντελώς κουτοπόνηρη, η περιγραφή της Κυβέρνησης ως χειρότερης όλων των εποχών δεν έπειθε σχεδόν κανέναν, η πολλά υποσχόμενη Τσαπανίδου απογοήτευσε, ελάχιστα αξιόλογα νέα πρόσωπα εμφανίστηκαν, ενώ η προσωπική πρόσκλησή του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς τους Χρυσαυγίτες ξεμπρόστιασε τον εξουσιομανή αριβισμό του και την αποϊδεολογοποιημένη ανηθικότητα του. Μετά τόσα αλλεπάλληλα κρίσιμα λάθη, οι μαζικές απώλειες προς ΚΚΕ-ΠΑΣΟΚ-Πλεύση Ελευθερίας-αποχή δε θα πρέπει να μας εκπλήσσουν. Πάντως δε βλέπω να παραιτείται ο Τσίπρας, αφενός επειδή δε θα του το επιτρέψει η ματαιοδοξία του, αφετέρου επειδή δεν υφίσταται πρόσωπο ικανό να τον εκτοπίσει. Εφόσον επαληθευτώ, θα στραφεί κυνικά εναντίον προσώπων και τάσεων μέσα στο κόμμα του, με την κατηγορία ότι ευθύνονται για τη συντριπτική ήττα. Θα ακολουθήσουν προγραφές, μετά τις οποίες θα μπορούσε να προκύψει μια λιγότερο ριζοσπαστική παράταξη, πιο ελκυστική στους σημερινούς ψηφοφόρους.

Όμως λογικά ο δεύτερος μεγάλος κερδισμένος, ο Νίκος Ανδρουλάκης, δε θα αφήσει χρόνο και χώρο στη Κουμουνδούρου για να αναδιατάξει τις δυνάμεις της και να αναδιαμορφώσει την εικόνα της προς το μετριοπαθέστερο. Στοχος της Χαρ.Τρικούπη θα πρέπει να είναι η εξίσωση με τον ΣΥΡΙΖΑ στις αμέσως επόμενες εκλογές, ώστε κατόπιν το ΠΑΣΟΚ να καταστεί εκ νέου ο έτερος πόλος του δικομματισμού. Στη φάση αυτή, η αφθονία αξιόλογων νέων πράσινων στελεχών, η γενικά υπεύθυνη στάση τους και η ενδεχόμενη στήριξη μεγάλων οικονομικών παραγόντων ίσως αποδειχθούν καθοριστικά, οι δε επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές ενδεικτικές όσων θα ακολουθήσουν.

Συνεπώς, εκτός θεαματικού απροόπτου η ΝΔ θα επικρατήσει άνετα και στις προσεχή αναμέτρηση, αν και δύσκολα με τόσο μεγάλη διαφορά, λόγω ευνόητης χαλάρωσης των ψηφοφόρων και του μηχανισμού της. Δεν αποκλείεται μάλιστα να δούμε Πλεύση Ελευθερίας και Νίκη να εισέρχονται επίσης στη Βουλή.

Η ενδιαφέρουσα Δημιουργία Ξανά μάλλον έκλεισε τον κύκλο της, κάτι που -ευτυχώς- επίσης ισχύει για το υποκριτικό ΜεΡΑ 25. Θέλω δε να δω και το ΠΑΣΟΚ να φτάνει το ΣΥΡΙΖΑ, ώστε σιγά σιγά να κλείσει και αυτό το κεφάλαιο της ταραγμένης μνημονιακης περιόδου. Υπό αυτά τα δεδομένα, στο ορατό μέλλον ο Μητσοτάκης δε θα έχει άλλον αντίπαλο εκτός από τον εαυτό του και τους συνεργάτες του (κάτι που δεν ίσχυε για τον Ανδρέα στις παρόμοιες εκλογές του 1985). Κρίνοντας από τις δεύτερες θητείες των Παπανδρέου, Σημίτη και Καραμανλή, ο συνδυασμός αλαζονείας, οκνηρίας και αμετροέπειας αποδεικνύεται πάντα καταστροφικός.

Τέλος, παρά τη μικρή μείωσή της η αποχή παρέμεινε υψηλή. Το γεγονός ότι σχεδόν το 40% των ψηφοφόρων δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν ούτε έναν αξιόλογο υποψήφιο ή πρόταση μεταξύ 36 συνδυασμών θα πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά. Θα πρέπει να μας κάνει να αναρωτηθούμε αν τόσοι συμπολίτες μας παραμένουν πιστοί στην κοινοβουλευτική δημοκρατία, κι αν όχι πώς θα τους ξαναφέρουμε κοντά της. Ίσως λοιπόν ο επόμενος μεγάλος εθνικός στόχος θα πρέπει να είναι η άνοδος του μέσου ελληνικού δείκτη νοημοσύνης τουλάχιστον στο επίπεδο εκείνου της βόρειας Ευρώπης.

fanis-ouggrinis-BuIQz.jpg

Τελικά οι δημοσκόποι έπεσαν έξω. Πολύ έξω. Ωστόσο, δικαιολογείται η αστοχία τους: άπαντες οι δημοσιολογούντες προέβλεπαν ότι το εκλογικό σώμα θα έστελνε κάποιο δυνατό μήνυμα, όμως περίμεναν αυτό να κατευθυνόταν κυρίως στην κυβερνώσα ΝΔ και λιγότερο στον αντιπολιτευόμενο ΣΥΡΙΖΑ, και φυσικά να μην έφτανε σε μέγεθος το 20%. Μέσα σε τέτοιο προκατειλημμένο περιβάλλον, η ερμηνεία των στατιστικών δειγμάτων αναπόφευκτα απέτυχε. Πλέον τολμώ να πω ότι μετά την αποδυνάμωση/εξαφάνιση των πολιτικών δυνάμεων που επένδυσαν στην οργή, οι εκλογές τούτες σημαίνουν το τέλος μιας δεκαπενταετίας διχασμού και έντασης, ουσιαστικά οριοθετώντας την απαρχή μιας νέας εποχής. Εκλογικό αποτέλεσμα πραγματικά ιστορικό.

Βέβαια ομολογώ ότι άκουγα πολλά το προηγούμενο διάστημα από άτομα που ισχυρίζονταν πως "μιλούν με πολύ λαϊκό κόσμο" ο οποίος τάχα μισεί τον Μητσοτάκη, και πως αυτό το μίσος τους θα οδηγούσε την κυβέρνηση σε ένα τραγικό αποτέλεσμα. Ειδικά για την Α' Θεσσαλονίκης προέβλεπαν ντέρμπι ή ακόμη και επικράτηση ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με εκτόξευση Βελόπουλου. Αν και τα ποσοστά της Ελληνικής Λύσης ανέβηκαν, παρά τη νέα πτώση της η ΝΔ επικράτησε με άνεση, καταγράφοντας όμως το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό της πανελληνίως, χαμηλότερο ακόμη κι εκείνου στο Ηράκλειο. Το γεγονός αυτό -από κοινού με το σκηνικό στη Β' εκλογική περιφέρεια- θα πρέπει να χτυπήσει καμπανάκι στην Κυβέρνηση, διότι το τοπικό εκλογικό άθροισμα ΕλΛυ και Νίκης είναι ιδιαίτερα ευμεγέθες και κάλλιστα μπορεί να αυξηθεί σε βάθος χρόνου, εφόσον δεν βελτιωθεί ουσιαστικά η ζωή των κατοίκων και δεν αναβαθμιστεί η εκπροσώπηση τους στα κέντρα λήψης αποφάσεων.

Έτσι, παρά την πανδημική κρίση, τον πληθωρισμό, τις υποκλοπές και τα Τέμπη, ο Μητσοτάκης αποδείχθηκε απροσδόκητος αλλά και αδιαμφισβήτητος θριαμβευτής της κομβικής αναμέτρησης, οπότε εύλογα αναμένει να επανακαταστεί αυτοδύναμος στο…Β' Γύρο (πιθανώς στις 25 Ιουνίου). Ο λαός επέλεξε σταθερότητα, σκεπτόμενος ρεαλιστικά και εστιάζοντας στο μέλλον.

Η ψηφιοποίηση του Πιερρακάκη, οι ευπρόσδεκτες επιδοματικες πολιτικές, η ανανεωμένη οικοδομική δραστηριότητα, η τουριστική έκρηξη, οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις, οι πολλές άμεσες ξένες επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας, η πιο στιβαρή αντιμετώπιση της Τουρκίας και η μείωση της φορολογίας συναποτέλεσαν καταλύτη για μια τεράστια μάζα Ελλήνων. Παρά τα σφάλματα της η ΝΔ παρέμεινε συνολικά άφθαρτη και επικράτησε καθολικά ακόμη και στις φτωχογειτονιές των μεγάλων πόλεων, ακόμη και σε κάστρα της Αριστεράς -όπως η Κρήτη και η Αχαΐα- ή της ρωσόφιλης Ακροδεξιάς, ακόμη και μεταξύ των νέων ψηφοφόρων, στους οποίους τόσο είχαν επενδύσει ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΜεΡΑ 25.

Μεγάλος χαμένος είναι φυσικά ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αφού ακόμη κι η μοναδική πρωτιά στη Ροδόπη τον εκθέτει. Η αυτοκτονική προεκλογική του στρατηγική δεν έβγαζε απολύτως κανένα νόημα.

Αντί να περιοριστούν στις υποκλοπές και στα Τέμπη, τα στελέχη του φλυαρούσαν για κατάργηση του φράχτη στον Έβρο, για παύση των γεωτρήσεων, για μειοψηφική κυβέρνηση "ειδικού σκοπού" και για επαναφορολόγηση των αυτοπασχολουμένων, η τοξικότητα Πολάκη-Βαξεβάνη εξακολούθησε, η απροκάλυπτη κολακεία των νέων αποδείχθηκε εντελώς κουτοπόνηρη, η περιγραφή της Κυβέρνησης ως χειρότερης όλων των εποχών δεν έπειθε σχεδόν κανέναν, η πολλά υποσχόμενη Τσαπανίδου απογοήτευσε, ελάχιστα αξιόλογα νέα πρόσωπα εμφανίστηκαν, ενώ η προσωπική πρόσκλησή του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς τους Χρυσαυγίτες ξεμπρόστιασε τον εξουσιομανή αριβισμό του και την αποϊδεολογοποιημένη ανηθικότητα του. Μετά τόσα αλλεπάλληλα κρίσιμα λάθη, οι μαζικές απώλειες προς ΚΚΕ-ΠΑΣΟΚ-Πλεύση Ελευθερίας-αποχή δε θα πρέπει να μας εκπλήσσουν. Πάντως δε βλέπω να παραιτείται ο Τσίπρας, αφενός επειδή δε θα του το επιτρέψει η ματαιοδοξία του, αφετέρου επειδή δεν υφίσταται πρόσωπο ικανό να τον εκτοπίσει. Εφόσον επαληθευτώ, θα στραφεί κυνικά εναντίον προσώπων και τάσεων μέσα στο κόμμα του, με την κατηγορία ότι ευθύνονται για τη συντριπτική ήττα. Θα ακολουθήσουν προγραφές, μετά τις οποίες θα μπορούσε να προκύψει μια λιγότερο ριζοσπαστική παράταξη, πιο ελκυστική στους σημερινούς ψηφοφόρους.

Όμως λογικά ο δεύτερος μεγάλος κερδισμένος, ο Νίκος Ανδρουλάκης, δε θα αφήσει χρόνο και χώρο στη Κουμουνδούρου για να αναδιατάξει τις δυνάμεις της και να αναδιαμορφώσει την εικόνα της προς το μετριοπαθέστερο. Στοχος της Χαρ.Τρικούπη θα πρέπει να είναι η εξίσωση με τον ΣΥΡΙΖΑ στις αμέσως επόμενες εκλογές, ώστε κατόπιν το ΠΑΣΟΚ να καταστεί εκ νέου ο έτερος πόλος του δικομματισμού. Στη φάση αυτή, η αφθονία αξιόλογων νέων πράσινων στελεχών, η γενικά υπεύθυνη στάση τους και η ενδεχόμενη στήριξη μεγάλων οικονομικών παραγόντων ίσως αποδειχθούν καθοριστικά, οι δε επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές ενδεικτικές όσων θα ακολουθήσουν.

Συνεπώς, εκτός θεαματικού απροόπτου η ΝΔ θα επικρατήσει άνετα και στις προσεχή αναμέτρηση, αν και δύσκολα με τόσο μεγάλη διαφορά, λόγω ευνόητης χαλάρωσης των ψηφοφόρων και του μηχανισμού της. Δεν αποκλείεται μάλιστα να δούμε Πλεύση Ελευθερίας και Νίκη να εισέρχονται επίσης στη Βουλή.

Η ενδιαφέρουσα Δημιουργία Ξανά μάλλον έκλεισε τον κύκλο της, κάτι που -ευτυχώς- επίσης ισχύει για το υποκριτικό ΜεΡΑ 25. Θέλω δε να δω και το ΠΑΣΟΚ να φτάνει το ΣΥΡΙΖΑ, ώστε σιγά σιγά να κλείσει και αυτό το κεφάλαιο της ταραγμένης μνημονιακης περιόδου. Υπό αυτά τα δεδομένα, στο ορατό μέλλον ο Μητσοτάκης δε θα έχει άλλον αντίπαλο εκτός από τον εαυτό του και τους συνεργάτες του (κάτι που δεν ίσχυε για τον Ανδρέα στις παρόμοιες εκλογές του 1985). Κρίνοντας από τις δεύτερες θητείες των Παπανδρέου, Σημίτη και Καραμανλή, ο συνδυασμός αλαζονείας, οκνηρίας και αμετροέπειας αποδεικνύεται πάντα καταστροφικός.

Τέλος, παρά τη μικρή μείωσή της η αποχή παρέμεινε υψηλή. Το γεγονός ότι σχεδόν το 40% των ψηφοφόρων δεν μπόρεσαν να εντοπίσουν ούτε έναν αξιόλογο υποψήφιο ή πρόταση μεταξύ 36 συνδυασμών θα πρέπει να μας προβληματίσει σοβαρά. Θα πρέπει να μας κάνει να αναρωτηθούμε αν τόσοι συμπολίτες μας παραμένουν πιστοί στην κοινοβουλευτική δημοκρατία, κι αν όχι πώς θα τους ξαναφέρουμε κοντά της. Ίσως λοιπόν ο επόμενος μεγάλος εθνικός στόχος θα πρέπει να είναι η άνοδος του μέσου ελληνικού δείκτη νοημοσύνης τουλάχιστον στο επίπεδο εκείνου της βόρειας Ευρώπης.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία