Τα παιδιά του Σείριου
Έχουν περάσει αρκετές ημέρες από το τέλος της πρώτης πράξης της πανελλήνιας αγωνίας των εξετάσεων και θαρρώ ότι αξίζει να κάνουμε κάποιους διασταλτικούς σχολιασμούς αναφορικά με το θέμα της Έκθεσης-Νεοελληνικής Γλώσσας.
Το πρώτο κείμενο ήταν ένα ελαφρώς διασκευασμένο άρθρο γνωστής εφημερίδας που αφορούσε στις προκλήσεις του τεχνολογικού μας μέλλοντος. Προσπερνώ τις ενστάσεις της αντιπολίτευσης σχετικά με την ιδεολογική ταυτότητα της εφημερίδας καταγωγής του άρθρου και τις παρατηρήσεις για τον πληθυντικό αριθμό των ολοκληρωτισμών του 20ου αιώνα. Όπως και τα σχόλια που διάβασα σε σχετικές σελίδες που αναζητούν κρυφά μηνύματα του καπιταλισμού στην εκφορά του κειμένου. Τα περισσότερα προερχόμενα από εκπαιδευτικούς που, στην εποχή των θαυμάτων και των ζοφερών διλημμάτων του 21ου αιώνα, αρνούνται να αξιολογηθούν για τον τρόπο διδασκαλίας, παραβλέποντας το γεγονός ότι οι μαθητές στους οποίους διδάσκουν γεννήθηκαν με το κινητό στην κούνια τους.
Και έρχομαι στην ουσία της γραφής και της ζητούμενης προσέγγισης από την πλευρά των μαθητών. Από τους ειδικούς, το κείμενο αναφοράς κρίθηκε «βατό», ισορροπημένο και επίκαιρο.
Ως προς την επικαιρότητά του ουδείς μπορεί να διαφωνήσει. Μάλλον και ως προς την απόσταση που διατηρούσε τόσο από την απαισιοδοξία μιας γενικευμένης δυστοπίας όσο και από τις παραδείσιες υποσχέσεις ενός ευτυχισμένου τεχνο-μέλλοντος.
Ωστόσο, ομολογώ ότι εντυπωσιάστηκα από τους χαρακτηρισμούς που του απέδιδαν ως ένα εύκολο κείμενο, καθώς και μόνον η φράση «σωρεύουμε δυνάμεις ενάντια στα μελλοντικά ερείπια», λυρική απόδοση μας αισιοδοξίας της απόγνωσης, καθώς και άλλα σημεία που προσπεράστηκαν, χαρακτηρίζουν ένα κείμενο απαιτήσεων.
Οι απορίες μου εν πολλοίς λύθηκαν όταν παρακάτω πρόσεξα τι ζητούσαν από τους διαγωνιζόμενους. Να απαντήσουν με «σωστό- λάθος» σε ερωτήσεις τεχνητής αποκρυπτογράφησης κυρίως της δομής. Είπα και εγώ!! Έτσι ναι, «βατό»! Συνδυαζόμενο δε με το δεύτερο τμήμα της εξέτασης, το ποίημα του Γκάτσου «στον Σείριο υπάρχουνε παιδιά», το πράγμα –δυστυχώς- άρχισε να παίρνει άλλες διαστάσεις.
Από ένα ποίημα με τόσο ενδιαφέρουσα προϊστορία και διαδρομή, από την έμπνευση του ποιητή από έναν στίχο του Λόρκα, από την υιοθεσία αυτού του Σείριου όπου υπάρχουνε παιδιά, από τον Χατζηδάκι, από την ταύτισή του με την καλλιτεχνική παραγωγή δεκαετιών, αυτό που βρήκαν να ρωτήσουν τους μαθητές ήταν «γιατί στον Σείριο τα παιδιά δακρύσαν» και εάν θα ήταν ικανοποιημένοι οι ίδιοι ως κάτοικοι του διαστήματος…
Με μιας, η ιερότητα της ποιητικής άδειας, η γοητεία του Γκάτσου, εξέπεσε σε μία παιδαριώδη παραβολή. Ψύλλους στ’ άχυρα, μου είπε φίλος εκπαιδευτικός. Σημασία έχει ότι τα θέματα ήταν «βατά».
Όλοι μπορούν να υποθέσουν ότι τα παιδιά σε ένα αστέρι μακρινό είναι λυπημένα γιατί οι άνθρωποι στη Γη χαίρονται ο ένας με τη δυστυχία του άλλου.
Όσο για τον Σείριο, έπαψε προ πολλού να είναι ο κόσμος της εφηβικής μας ουτοπίας.
Αν πιστέψουμε δε και τις τελευταίες ανακοινώσεις της ΝΑΣΑ, δεν είναι διόλου απίθανο και εκεί να κατοικούν κάποιοι συνομήλικοι των μαθητών μας που δεν αισθάνονται και ιδιαιτέρως ευτυχείς που έχουν εμάς τους γήινους για γείτονες.
Άλλωστε, μπορεί να το μάθουμε σύντομα.
Ο Έλον Μασκ και ο Μπιλ Γκέιτς με τον διαστημικό τους τουρισμό θα μας δώσουν σίγουρα απάντηση για το εάν ο Σείριος κατοικείται από ευτυχισμένους ανήλικους.
Η ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ
Και περνάμε στο δεύτερο κείμενο. Επίσης παραλλαγμένο (δεν καταλαβαίνω γιατί, αλλά, μικρή σημασία έχει) απόσπασμα από εφημερίδα, με τις γνώμες μαθητών για την ανεπάρκεια της εκπαιδευτικής μας λειτουργίας, τα ελλείμματα επαγγελματικού προσανατολισμού, ζητήματα για τα οποία ζητήθηκε η γνώμη και πάλι των διαγωνιζομένων.
Στην ουσία, πρόκειται για μια απολογητική κατάθεση σύμπασας της Πολιτείας, διαχρονικά, για τις υστερήσεις της ταλαιπωρημένης μας Παιδείας.
Δεν γνωρίζω εάν απαγορεύεται από τις ρήτρες ιδιωτικότητας να δημοσιοποιηθούν τμήματα των γραπτών των παιδιών, αλλά, θα ήταν, ίσως η καλύτερη αποτύπωση του πως εισέπραξαν οι τελειόφοιτοι την μαθητεία τους στα τυπικά μας σχολεία.
Η μεγαλύτερη και πιο αντιπροσωπευτική δημοσκόπηση. Και ένας σπουδαίος οδηγός (αλλαγής) πλεύσης. Στην ουσία λοιπόν, ζητήσαμε εντέχνως από τους μαθητές, προσανατολίζοντάς τους με βάση απαισιόδοξες μαρτυρίες συνομηλίκων τους, να περιγράψουν όσα πρέπει να αλλάξουν για να βρουν οι απόφοιτοί μας έναν ενδιαφέροντα δρόμο ζωής.
Κοντολογίς, ζήτησε η Πολιτεία από τους μαθητές να προτείνουν στην ίδια, δηλαδή στο υπουργείο και τους εξαρτώμενους από αυτό θεσμούς, τις αλλαγές που υποχρεούται να κάνει.
Δημοκρατικό αλλά απογοητευτικό.
Γιατί, αφού γνωρίζουμε για την έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού (τα γράφει το κείμενο), για τις απαρχαιωμένες μεθόδους εκπαίδευσης, για την έλλειψη δεξιοτήτων τεχνικών επαγγελμάτων με την αδιανόητη κατάργηση των ανώτερων σχολών και την χωρίς λογική ανωτατοποίησή τους, γιατί δεν τα διορθώνουμε; Αφού συμφωνούμε στα ελάχιστα αυτονόητα που λειτουργούν εδώ και δεκαετίες σε άλλες χώρες, γιατί δεν τα θεραπεύουμε; Γιατί δεν διδασκόμαστε τίποτα από την εμπειρία της Γερμανίας που στήριξε την μεταπολεμική της οικονομία στην μαθητεία της τεχνικής εκπαίδευσης; Από την Φινλανδία που έχει διακριθεί για το εκπαιδευτικό της σύστημα, και αυτό στηριζόμενο σε εθνική και τοπικές συμφωνίες αμοιβαίας εμπιστοσύνης Πολιτείας-εκπαιδευτικών-γονέων-μαθητών με άξονα ανάπτυξης την ιδιοπροσωπία κάθε περιοχής;
Αν οι μαθητές δεν είχαν τη δική τους αγωνία, θα τους έλεγα να στείλουν τις κόλλες με τα θέματα σε όλους τους πρώην και νυν υπουργούς Παιδείας για τις δικές τους απαντήσεις. Όταν απαιτείς από τους μαθητές μια ωραία περιγραφή των δικών σου ελλειμμάτων, νομίζω ότι αυτόματα νομιμοποιείς και τους μαθητές να σε αξιολογήσουν για την αδυναμία σου να τα αντιμετωπίσεις.
Έτσι ή αλλιώς, καλή επιτυχία στα παιδιά!
Ανοιχτούς δρόμους να βρουν στη ζωή τους!
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 27.06.2021
