ΑΠΟΨΕΙΣ

Η χώρα χρειάζεται παράλληλα με την οικονομική και θεσμική ανόρθωση ένα νέο πολιτικό και κομματικό σύστημα, που θα είναι ικανό να υπηρετεί τις ανάγκες της στη μεταμνημονιακή εποχή. Μάλιστα θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως ιεραρχικά είναι εξίσου σημαντικό αυτό -το νέο κομματικό σύστημα- αν όχι σημαντικότερο της οικονομικής ανασύνταξης, διότι η χώρα μπήκε στην κρίση από την πόρτα της πολιτικής και μόνο από αυτήν την πόρτα θα εξέλθει αυτής.

Στο χώρο της δεξιάς και κεντροδεξιάς ο πόλος είναι συμπαγής και εκφράζεται από τη Νέα Δημοκρατία, που φαίνεται μάλιστα να βρίσκεται προ των πυλών της διακυβέρνησης της χώρας. Στο χώρο της αριστεράς και της κεντροαριστεράς κυρίαρχος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά το ΚΙΝΑΛ, ως μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ, αν και πιέζεται, φαίνεται να αντέχει.

Στρατηγικός στόχος του Αλέξη Τσίπρα είναι να διεμβολίσει το ΚΙΝΑΛ και να αναδιαμορφώσει τον κεντροαριστερό χώρο, εγκαθιδρύοντας μία ανεμπόδιστη κυριαρχία που θα τον καταστήσει κεντρικό πυλώνα του νέου δικομματισμού και αδιαφιλονίκητο εκφραστή της προοδευτικής κεντροαριστερής εναλλακτικής. Γνωρίζει ότι η ήττα στις εθνικές εκλογές είναι αναπόδραστη. Ρεαλιστικός στόχος ο περιορισμός της έκτασης και η διαμόρφωση των συνθηκών αναδιάταξης του κεντροαριστερού πολιτικού χώρου. Οι υπουργοποιήσεις πρόθυμων στελεχών από το ΚΙΝΑΛ αποκαλύπτουν ποιος είναι ο σχεδιασμός.

Οι δύο δρόμοι για τη νέα κεντροαριστερά του μεσοπρόθεσμου μέλλοντος είναι εμφανείς. Είτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα ηττηθεί στρατηγικά και θα ανοίξει την επομένη των εκλογών ένας αυθεντικός διάλογος σε όλο το χώρο από μηδενική βάση, χωρίς προαπαιτούμενα και ηγεμονισμούς, είτε ο Αλέξης Τσίπρας και ο σημερινός κομματικός μηχανισμός του ΣΥΡΙΖΑ θα επικαθορίσουν τις εξελίξεις με όλους τους υπόλοιπους σε ρόλο βαστάζου και κομπάρσου.

Οι δύο αυτοί δρόμοι δεν αφορούν μόνο στο στελεχιακό δυναμικό του ευρύτερου χώρου ούτε μόνο στους πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται προοδευτικοί, κεντροαριστεροί - σοσιαλδημοκράτες. Αφορά τη χώρα καθώς η φυσιογνωμία ενός εκ των δύο κυβερνητικών πόλων είναι καθοριστική για την πορεία της. 

Ένας ηττημένος στρατηγικά ΣΥΡΙΖΑ την επομένη των εκλογών θα είναι αναγκασμένος να προχωρήσει σε βαθιά αναθεώρηση πολλών πτυχών της πολιτικής του. Η αυθεντική ανασύνθεση του χώρου θα συντμήσει τον απαιτούμενο χρόνο ωρίμανσης, θα περιορίσει τον κρατισμό, στον οποίο είναι εθισμένα τα κεντροαριστερά - αριστερά κόμματα, θα μπολιάσει την κεντροαριστερά με απαραίτητες δόσεις εκσυγχρονισμού και οικονομικού φιλελευθερισμού, θα κινητοποιήσει ανθρώπους και στελέχη από κάθε ιδεολογικοπολιτικό ρεύμα, θα περιορίσει τα φαινόμενα λαϊκισμού και θα ανοίξει το δρόμο για τη σχηματοποίηση μιας νέας κομματικής ποιότητας με ταυτόχρονη αποστρατεία φθαρμένων πολιτικά προσώπων, εμφανώς ακατάλληλων για τη διακυβέρνηση της χώρας την επόμενη δεκαετία.

Αντίθετα, ένας ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ στην αντιπολίτευση δεν έχει λόγο να αλλάξει. Η ηγετική ομάδα του, έμπλεη δογματισμών, κυνισμού και ιδεοληψιών θα παραμείνει στο τιμόνι της προσπάθειας. Ο χώρος δεν θα μπορέσει να ξεφύγει από κρατικιστικές αντιλήψεις σε πολλά πεδία -δυστυχώς όχι μόνο στην οικονομία. Θα συνεχίσει να δίνει μάχες οπισθοφυλακής όπως ξεκάθαρα φαίνεται από τις τοποθετήσεις του στη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης με τρανό παράδειγμα την απαγόρευση ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων και θα υπόσχεται εις το διηνεκές μία μη ρεαλιστική και δημοσιονομικά αδύνατη ένταξη κοινωνικών και συντεχνιακών αιτημάτων στο κράτος, κατά τις κλασικές, αλλά ξεπερασμένες μεταπολιτευτικές πρακτικές.

Ο δρόμος για μία νέα, ευρωπαϊκή και μεταρρυθμιστική προοδευτική παράταξη περνάει λοιπόν από την αποδοκιμασία της παρούσας κυβέρνησης, ώστε με νέα διαφοροποιημένα δεδομένα να ανοίξει ένας νέος ιστορικός κύκλος για τον πολιτικό αυτό χώρο. Όσοι σπεύδουν να στηρίξουν την κυβέρνηση στο όνομα της αέναης πάλης ανάμεσα στην πρόοδο και τη συντήρηση, ηθελημένα αποσιωπούν και παραβλέπουν τα πεπραγμένα της καθώς και τον ιστορικό ρόλο που έπαιξε η πρώτη στη διαχείριση της υπερδεκαετούς πολύπλευρης κρίσης.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ στις 24 Φεβρουαρίου 2019