Την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την στάση της ΕΕ και της ελληνικής κυβέρνησης σχολιάζει στη «ΜτΚ» ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Στέργιος Καλπάκης.

Μεταξύ άλλων ο κ. Καλπάκης επισημαίνει την ανάγκη «να αποκτήσει η ΕΕ μία στρατηγικά αυτόνομη πολιτική άμυνας και ασφαλείας σε σχέση με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ στο πλαίσιο μιας συνολικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης» και δηλώνει πως «εκείνο που πρέπει να κάνει η χώρα μας είναι να επιμείνει στην πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και στον παραδοσιακό της ρόλο ως γέφυρα ειρήνης και συνεννόησης των χωρών και των λαών της περιοχής».

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία σήμανε την έναρξη ενός νέου πολέμου στην Ευρώπη, με οδυνηρές απώλειες. Θα μπορούσε αυτός ο πόλεμος να έχει αποφευχθεί;

Το ζητούμενο σε αυτή τη φάση δεν είναι να κάνουμε υποθετικά σενάρια, αλλά να τοποθετηθούμε με σαφήνεια σε αυτό που συνέβη. Και αυτό που έχουμε είναι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πράξη που καταπατά βάναυσα το διεθνές δίκαιο, στο πλαίσιο μιας απαράδεκτης αναθεωρητικής λογικής, που παραβιάζει την κυριαρχία και την ακεραιότητα της Ουκρανίας, και την οποία καταδικάζουμε απερίφραστα. Ο πόλεμος είναι η χειρότερη πλευρά του ανθρώπου, φέρνει το θάνατο, τις αρρώστιες, τη φτώχεια, την προσφυγιά, είναι πάντα ένα βήμα προς τα πίσω για την ανθρωπότητα. Τώρα, αυτό που πρέπει να προτάξουμε είναι η ειρήνη με την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από το έδαφος της Ουκρανίας και η επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την αξιοποίηση όλων των διπλωματικών μέσων.

Πώς σχολιάζετε την στάση της Ευρώπης και των ευρωπαϊκών θεσμών απέναντι στην Ρωσική εισβολή; Είναι όσο ενεργητική θα έπρεπε;

H EE έδειξε αντανακλαστικά μόνο κατόπιν εορτής, με αυστηρές κυρώσεις και σε μεγάλο βαθμό ενιαία στάση των κρατών-μελών της. Εκείνο, όμως, που αναδεικνύεται είναι η απουσία μιας συνολικής αντίληψης του γεωπολιτικού γίγνεσθαι από την ΕΕ, μιας σαφούς στρατηγικής της όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα και η αδυναμία της να παίξει τον ρόλο που της αναλογεί, προκειμένου να βρεθεί διπλωματική λύση. Αυτό είναι και το στοίχημα της επόμενης ημέρας. Να αποκτήσει η ΕΕ μια στρατηγικά αυτόνομη πολιτική άμυνας και ασφαλείας σε σχέση με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ στο πλαίσιο μιας συνολικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης.

Σε περίπτωση που το ΝΑΤΟ εμπλακεί ενεργά, σημαίνει ότι και η Ελλάδα θα συμμετάσχει στον βαθμό που της αναλογεί. Στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ζητάτε κάτι τέτοιο να μην συμβεί, θα μπορούσε να αποφευχθεί κάτι τέτοιο;

Εκείνο που πρέπει να κάνει η χώρα μας είναι να επιμείνει στην πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και στον παραδοσιακό της ρόλο ως γέφυρα ειρήνης και συνεννόησης των χωρών και των λαών της περιοχής. Ταυτόχρονα, να είναι διαρκώς μέρος της λύσης, λαμβάνοντας υπόψιν την ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας σε σχέση με άλλες χώρες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές δεν επιτρέπονται επιπόλαιες κινήσεις, χωρίς να έχει υπάρξει καν η στοιχειώδης ενημέρωση και συνεννόηση. Γι’ αυτό διαφωνούμε με την αποστολή πολεμικού στρατιωτικού υλικού. Η Ελλάδα θα έπρεπε να στείλει στην Ουκρανία τη μεγαλύτερη δυνατή ανθρωπιστική βοήθεια, ως ουσιαστική πράξη αλληλεγγύης στον λαό της Ουκρανίας, αλλά και ως ένα ισχυρό σήμα ότι η Ελλάδα εργάζεται για διπλωματικές πρωτοβουλίες υπέρ της ειρήνης.

Από τις πρώτες ώρες της ρωσικής εισβολής πολλοί διεθνολόγοι εξέφρασαν την ανησυχία τους για νέες προκλήσεις από την πλευρά της Τουρκίας. Θεωρείτε πως κάτι τέτοιο είναι πιθανό;

Είναι λάθος να προεξοφλούμε ότι η Τουρκία θα εκμεταλλευτεί τις εξελίξεις για να δημιουργήσει κρίση με την Ελλάδα, γιατί με αυτόν τον τρόπο στην ουσία αποδεχόμαστε ότι η Τουρκία είναι αυτή που θέτει την ατζέντα και όχι εμείς. Η δική μας άποψη είναι ότι η αποσταθεροποίηση που φέρνει η ουκρανική κρίση αποτελεί έναν επιπλέον λόγο για να επιδιώκουμε ενεργά έναν ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία, με σκοπό τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Τέλος, είναι λάθος να επιχειρεί η κυβέρνηση να μετατρέψει την κρίση στην Ουκρανία σε ευκαιρία για μικροκομματικά παιχνίδια, με στόχο να επιβεβαιώσει τις επιλογές της για υπέρογκες εξοπλιστικές δαπάνες και να ζητάει λευκή επιταγή από την αντιπολίτευση.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιουργεί επιπλέον συνθήκες κοινωνικής και οικονομικής κρίσης και ανασφάλειας. Θα μπορέσει να αντέξει η ελληνική οικονομία μπροστά στις νέες προκλήσεις;

Οι συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία βρίσκουν την Ελλάδα ήδη εκτεθειμένη με ρεκόρ ακρίβειας σε ηλεκτρικό ρεύμα και καύσιμα. Η αύξηση της εξάρτησης της Ελλάδας από το φυσικό αέριο, λόγω της βίαιης και χωρίς σχέδιο απολιγνιτοποίησης, η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ εν μέσω ενεργειακής κρίσης και η απροθυμία να ληφθούν έγκαιρα τα αναγκαία μέτρα για τη στήριξη της κοινωνίας αποτελούν πολιτικές επιλογές που συγκροτούν τη στρατηγική αποτυχία της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Τώρα, σε όλα τα παραπάνω έρχονται να προστεθούν ακόμη μεγαλύτερες πιέσεις, που θέτουν πια -πέρα από την ήδη υφιστάμενη πίεση για την ελληνική κοινωνία- ζήτημα για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Συνεπώς, θα πρέπει να ληφθούν, έστω και τώρα, γενναία μέτρα για τη στήριξη του εισοδήματος των πολιτών με αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ και την ουσιαστική ελάφρυνση των λογαριασμών με μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα και παρέμβαση για αποκλιμάκωση στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Ταυτόχρονα, χρειάζεται ένας πλήρης ανασχεδιασμός της ενεργειακής στρατηγικής της χώρας, με στόχο την αποκατάσταση της ενεργειακής ασφάλειας και επάρκεια της χώρας και τη ριζική μείωση των τιμών ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Από τον Δεκέμβριο ο Αλ. Τσίπρας έχει ζητήσει εκλογές και αλλαγή της κυβέρνησης. Βάζουν οι διεθνείς εξελίξεις «στον πάγο» το αίτημα σας για πρόωρες εκλογές;

Το αίτημα για εκλογές και πολιτική αλλαγή δεν ήταν πυροτέχνημα της συγκυρίας. Είναι αναγκαιότητα που προκύπτει από τη συνολική πολιτική της κυβέρνησης Μητσοτάκη, αλλά και τη στάση της στην κρίση. Διότι ακόμη και αυτή τη στιγμή ο κ. Μητσοτάκης δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο πώς θα κερδίσει ο ίδιος πολιτικούς πόντους, παρά πώς θα συμβάλλει ουσιαστικά στην διπλωματική λύση. Ενδιαφέρεται περισσότερο πώς θα πετάξει από πάνω του ευθύνη και θα αποδώσει την ακρίβεια αποκλειστικά στις εξελίξεις στην Ουκρανία, παρά πώς θα στηρίξει πραγματικά την κοινωνική πλειοψηφία που στενάζει από το κύμα των ανατιμήσεων. Γι’ αυτό πρέπει να γίνουν εκλογές και να προκύψει μια ισχυρή προοδευτική κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, που θα επιστρέψει τη χώρα στις ράγες της ενεργητικής και πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής και θα στηρίξει πραγματικά τους εργαζόμενους, τους μικρούς και μεσαίους επιχειρηματίες, τους αγρότες, τη νεολαία.