Βία, απειλές, επιθέσεις, προπηλακισμοί, συνεχές και επικίνδυνο bullying, είναι μερικά μόνο από τα μέσα επιβολής που χρησιμοποιούν ορισμένοι μαθητές εις βάρος κάποιων άλλων, στο όνομα των διαφορών που τους χωρίζει. Τα ολοένα και περισσότερα περιστατικά που καταγράφονται στη σχολική κοινότητα της χώρα μας, αλλά και της Κεντρικής Μακεδονίας και της Θεσσαλονίκης το τελευταίο διάστημα σοκάρουν και παραπέμπουν σε σκηνές ξένες από την ελληνική πραγματικότητα, που μοιάζει ωστόσο να έχει αλλάξει δραματικά.

Από το bulling...στη βία

Μόνο το τελευταίο 24ωρο, σε λύκεια στο Ωραιόκαστρο της Θεσσαλονίκης, καταγράφηκαν περιστατικά που προκαλούν ανησυχία στους γονείς των μαθητών, οι οποίοι και δημοσιοποίησαν τα γεγονότα που συμβαίνουν στο 1^Ο και 2^ο Λύκειο της περιοχής, σε μια προσπάθεια να γνωστοποιήσουν το πρόβλημα που έχει διαμορφωθεί, προκειμένου να μη λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις. Σύμφωνα με τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων του 1^ου Λυκείου Ωραιοκάστρου και την ανακοίνωσή τους για τα όσα διαδραματίστηκαν στο σχολείο προκαλούν «έντονη αναστάτωση και προβληματισμό σε όλους», καθώς όπως περιγράφουν «σε συμπλοκή δύο μαθητών προκλήθηκε σοβαρός τραυματισμός ενός εκ των δύο με αποτέλεσμα να απαιτηθεί η μεταφορά του σε νοσοκομείο», ενώ ακολούθησαν και μηνύσεις.Εκείνο που προκαλεί επίσης εντύπωση είναι το περιστατικό που οι ίδιοι περιγράφουν ότι «ομάδα μαθητών, φορώντας μάσκες fullface εισέβαλε σε ώρα μαθήματος μέσα σε τμήμα της Β’ Λυκείου και αφού τρόμαξαν και προπηλάκισαν την καθηγήτρια είπαν ότι το έκαναν για «πλάκα» σε έναν φίλο τους - μαθητή της συγκεκριμένης τάξης».

Μόλις πριν λίγες ημέρες, καθηγήτρια σε σχολείο του Ευόσμου της Θεσσαλονίκης δέχθηκε επίθεση την ώρα του μαθήματος από εξωσχολικό άτομο την ώρα του μαθήματος, ενώ στη Ξάνθη, ένας 16χρονος μαθητής έπεσε θύμα ξυλοδαρμού σε αυλή σχολείου από εξωσχολικούς, στη διάρκεια διαλείμματος, την ώρα που σε άλλο σχολείο της περιοχής ένας 13χρονος δέχθηκε επίθεση από άλλους μαθητές, μετά από άγρια συμπλοκή.

«Δεν γεννήθηκε από το κενό»

Τα περιστατικά πολλά και σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Ενώσεων Γονέων και Κηδεμόνων Κεντρικής Μακεδονίας Θανάση Κοκονά που μίλησε στο makthes.gr «δεν γεννήθηκαν στο κενό, δεν δημιουργήθηκαν με την εκδήλωσή τους. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είναι καινούργια προβλήματα, και όπως έχουμε πει πρέπει μετά τα δυο χρόνια «εγκλεισμού» που είχαν οι μαθητές να μπουν ομάδες ψυχολόγων μέσα στα σχολεία ώστε να λυθούν τέτοια ζητήματα και να αντιμετωπιστούν στη βάση τους. Δεν πρέπει να χαθεί άλλος χρόνος, πρέπει να βρούμε τι προβλήματα αντιμετωπίζουν οι μαθητές πως εκδηλώνονται τα ζητήματα που τους απασχολούν και γιατί καταφεύγουν στη βία που έχει μπει μέσα στα σχολεία τα οποία αποτελούν την αντανάκλαση της κοινωνίας. Το υπουργείο Παιδείας πρέπει άμεσα να παρέμβει με ομάδες ψυχολόγων να φτάσουν στα σχολεία, ώστε να μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο».

Σύμφωνα με την παιδοψυχολόγο, Κατερίνα Σταματίκα, η περίοδος της πανδημίας και της καραντίνας κυρίως, στέρησε τους μαθητές από συμπεριφορές και ωριμότητα, ενώ άλλαξε και τη σχέση παιδιού με γονέα. «Όλη αυτή την περίοδο δεν είχαν διαπροσωπικές σχέσεις με παιδιά, συνομήλικούς τους δηλαδή, ούτε με τους καθηγητές τους».

Υπαρκτό και σοβαρό πρόβλημα

Η ΟΛΜΕ επιλέγει να μιλήσει για το πρόβλημα που παρουσιάζεται σε ολοένα και περισσότερα σχολεία το τελευταίο διάστημα, συνδέοντάς το με την περίοδο της πανδημίας και της αποχής των μαθητών από τη δια ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά «με την επανέναρξη της λειτουργίας των σχολείων, καταγράφεται μεγάλη αύξηση σε περιστατικά βίας στο σχολικό περιβάλλον. Εντάσεις, τσακωμοί ακόμα και βιαιοπραγίες μεταξύ μαθητών είναι καθημερινά φαινόμενα πια στα σχολεία μας. Ανάλογα μεγάλη ένταση καταγράφεται και από μαθητές και από γονείς που αρκετές φορές επιτίθενται φραστικά ή και σωματικά σε διευθυντές και εκπαιδευτικούς. Η προϋπάρχουσα παραβατικότητα στα σχολεία, συνέπεια κοινωνικοοικονομικών συνθηκών που διαρκώς χειροτερεύουν, αυξάνεται τρομακτικά λόγω των συνθηκών της πανδημίας».

Το συνδικαλιστικό όργανο των εκπαιδευτικών μέσης εκπαίδευσης, επισημαίνει το ρόλο του καθηγητή στη νέα πραγματικότητα και τα σκηνικά που εκτυλίσσονται σε πολλά σχολεία, λέγοντας πως «οι εκπαιδευτικοί καλούμαστε, μέσα σε ένα εξαιρετικά ανασφαλές εργασιακό περιβάλλον, να αντιμετωπίσουμε μία νέα θλιβερή και μη διαχειρίσιμη κατάσταση, αποτέλεσμα της αδιανόητης αδιαφορίας του υπουργείου Παιδείας, χωρίς καμία απολύτως υποστήριξη».

Από την πρόληψη, στη λύση

Οι σχολικές διευθύνσεις βρίσκονται σε επαγρύπνηση για την εκδήλωση τέτοιων φαινομένων, ενώ είναι γνωστό σε αυτές πως ορισμένα, συγκεκριμένα σχολεία, αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα από ομάδες μαθητών ή και εξωσχολικών που δημιουργούν ανάλογα ζητήματα. Η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας έχει δημιουργήσει το «Παρατηρητήριο Πρόληψης της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού» που έχει συσταθεί το 2012, με τις αρμοδιότητές του να ανήκουν στο υπουργείο Παιδείας, και με βασική «αποστολή το σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων για την πρόληψη της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού, την καταγραφή, τη μελέτη και τη διοχέτευση πρός διαχείριση σε πιστοποιημένους φορείς περιστατικών σχολικής βίας και εκφοβισμού», ωστόσο τα πράγματα φαίνεται πως εξελίσσονται ραγδαία, γεγονός που απαιτεί σε ανώτερο αλλά και σε τοπικό επίπεδο, μεγαλύτερες και πιο στοχευμένες δράσεις πριν το πρόβλημα γιγαντωθεί και εξισωθεί με άλλες πτυχές της κοινωνίας.