ΑΠΟΨΕΙΣ

Πολλοί επιχειρούν προσεγγίσεις για τις παράπλευρες επιπτώσεις του κορονοϊού. Η υγεία πρώτη και η οικονομία από κοντά, είναι αδιαμφισβήτητα οι κρισιμότερες συνιστώσες αυτής της πολύπλοκης κατάστασης. Υπάρχουν ωστόσο πτυχές, λίγο κρυμμένες ή περισσότερο φανερές, σε κάποια άλλα χωράφια, που είτε δεν τα βλέπουμε, είτε υποβαθμίζουμε τη σημασία τους. Με αφορμή την 25^η Νοεμβρίου, ημέρα κραυγής κατά της ενδοοικογενειακής βίας, δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία, πάντα κατά προσέγγιση, φανερής αύξησης των κρουσμάτων βαναυσότητας κατά των γυναικών και των παιδιών, εξαιτίας του εγκλεισμού. Ψυχοθεραπευτές υπολογίζουν ότι οι αντιδράσεις μας στον δεύτερο περιορισμό, δεν έχουν τη διάθεση αλληλεγγύης του πρώτου και έχουν αντικατασταθεί από αισθήματα βαθιάς θλίψης και ματαιότητας, που, μάλλον, δεν θα μας εγκαταλείψουν εύκολα, ακόμα και εάν ο ιός εξαφανιστεί. Η ανησυχία που εκφράζουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις σε όλο τον κόσμο έχουν βάση, καθώς, κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει σε τι κατάσταση θα βρίσκεται η οικονομία όταν περάσει ο τυφώνας και, εάν τότε, θα πιστεύουμε ακόμα σε πολιτικές καθαρής ενέργειας ή θα γυρίσουμε στις παλαιότερες πρακτικές. Όσο δε είμαστε μέσα, οι καινούργιες οικονομίες που θα υπαγορεύσουν καινούργιους τρόπους ζωής, γιγαντώνονται και όταν ανοίξουν οι πόρτες, δεν θα πιστεύουμε όχι απλώς πόσοι άνεργοι θα μετρηθούν αλλά πόσα επαγγέλματα θα χαθούν. Και μην ελπίζετε ότι θα μπορούμε να γίνουμε όλοι ντελιβεράδες, γιατί τα drones παραδόσεων έρχονται. Για να μην τα σκουραίνω περισσότερο τα πράγματα, μέρες που είναι, ο ιός δίνει και μαθήματα μιας άλλης ιεράρχησης προτεραιοτήτων και αξιολογήσεων. Θυμόμαστε με έναν σύγχρονο τρόπο εκείνο το γνωστό «όταν κάνεις σχέδια ο Θεός γελάει», κοιτάζουμε με άλλο μάτι ματαιοδοξίες και ανταγωνισμούς, μάλλον προχωράμε σε έναν λίγο πιο στοχαστικό τρόπο ζωής. Για πόσο δεν ξέρω, αλλά και αυτό το λίγο, καλό είναι. Εντύπωση μου κάνουν όσοι ασχολούνται σοβαρά με τη μόδα, που προσωπικά πάντα την εκτιμούσα ως ένα εξαιρετικό μηχανισμό αποτύπωσης των πραγματικών ρευμάτων της κοινωνίας, λίγο πριν τα συνειδητοποιήσουμε με άλλους τρόπους. Τα εκκεντρικά ντεφιλέ, δεν ήταν ποτέ αχρείαστες εμμονές των σχεδιαστών. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον ότι ολόθυμα προσανατολίζονται πλέον σε φιλικά στο περιβάλλον υλικά, δημιουργούν ρούχα από απίθανες ανακυκλώσεις, ομολογούν τις σπατάλες πόρων και τις καταστροφές τεράστιων ποσοτήτων υφασμάτων κάθε χρόνο. Δεν μιλούν για «επιστροφή στην κανονικότητα», όπως, με επιφανειακό τρόπο, παπαγαλίζουν κάποιοι τηλεοπτικά. Έχουν απόλυτη συνείδηση ότι αλλάζει για πάντα η εποχή και, παρ όλη την αμηχανία τους, προετοιμάζονται. Κατάβαθα, πιστεύω ότι το ξέρουμε όλοι. Από την αρχή υποπτευόμασταν ότι ο κορονοϊός είναι επιταχυντής υλοποίησης σχεδιασμών που έχουν προ πολλού επινοηθεί. Επιτέλους δε, ας σταματήσει και αυτή η ανούσια επανάληψη περί συνωμοσιολογίας. Οι άνθρωποι ζητούν απαντήσεις και αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμά τους. Και για το 5G και για τον ιό και για το RNA εμβόλιο και για το «μαγικό ποντίκι» των ερευνών και για ό,τι φαίνεται πως θα ανατείλει μετά την ολοκλήρωση της χριστουγεννιάτικης Συνόδου Δία και Κρόνου, που μπορούμε να θαυμάσουμε αυτές τις μέρες στον ουρανό, εάν μας το επιτρέψουν τα σύννεφα.

Καλά Χριστούγεννα! Με υγεία!

Ο ΙΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Στις παράπλευρες επιπτώσεις του κορονοϊού, αθέατη στους περισσότερους, είναι και αυτή που αφορά στις βασικές λειτουργίες της Δημοκρατίας. Με αιτία ή πρόσχημα τις έκτακτες συνθήκες, στην Βουλή περνούν νομοθετήματα, που λίγη σχέση έχουν με αυτό που χαρακτηρίζεται ως «καλή νομοθέτηση» και μάλιστα, κατ επιταγή ευρωπαϊκών οδηγιών, έχει περάσει, πριν χρόνια, με νόμο και στην Ελλάδα. Πολλοί πιστεύουν ότι ο ρόλος των βουλευτών είναι να ψηφίζουν νομοσχέδια. Αντιθέτως, η πληθώρα νόμων και αλλαγών επί αλλαγών, είναι δείγμα προβληματικής λειτουργίας και ένδειξη χαμηλού δείκτη ποιότητας της Δημοκρατίας. Εκεί λοιπόν που είχαμε προ δεκαετίας ψηφίσει νόμο για το πώς να φτιάχνουμε νόμους και προβλέψαμε ότι δεν θα περνούν νόμοι-σκούπα (υπαρκτός ο όρος), κοινώς ό,τι νάναι, δηλαδή, άλλα να γράφει ο τίτλος και άλλα να ρυθμίζουν τα άρθρα, εκεί που προβλέψαμε τη «Διαύγεια» και τη «Δημόσια Διαβούλευση» και το open gov, ήρθε η οικονομική κρίση και έβαλε άλλους όρους στο τραπέζι. Τα μνημόνια προκάλεσαν απίθανες αρρυθμίες της κοινοβουλευτικής διαδικασίας, νόμους μαμούθ που αλλιώς πήγαιναν στη διαβούλευση, αλλιώς στις επιτροπές, αλλιώς στην Ολομέλεια με τροπολογίες της τελευταίας στιγμής που ήταν ολόκληροι νόμοι μέσα στους νόμους. Πέρασαν τα μνημόνια αλλά τα πράγματα μάλλον χειροτερεύουν στην Δημοκρατία. Οι θεσμοί κοινωνικής συμμετοχής και διαφάνειας συρρικνώνονται, ο ιός δίνει άλλοθι για κατεπείγοντα νομοσχέδια, για προσλήψεις υπολείπουσας διαφάνειας, για ευτελισμό της διαβούλευσης και για νομοθέτηση πολύ σοβαρών θεμάτων ως αμελητέα παράγραφο σε άσχετο νομοθέτημα. Η εποχή του εγκλεισμού, με τις πολλές ελεύθερες ώρες των πολιτών, με δεδομένες τις τεχνολογίες διευκολύνσεις του διαδικτύου, θα μπορούσε να αποτελέσει για την κυβέρνηση μια ευκαιρία πρωτότυπων διαβουλεύσεων για πολύ σημαντικά θέματα. Και να μετρήσει επίσημα και σοβαρά τις πραγματικές τάσεις απόψεων, τις φοβίες της επόμενης μέρας, να καταγράψει ιδέες καινοτόμων λειτουργιών και ό,τι άλλο μπορούμε να φανταστούμε. Και προσωπικό περισσεύει και ώρες υπάρχουν, όπως και ανάγκες. Να μην υποτιμάμε τα θέματα Δημοκρατίας και κοινωνικής συμμετοχής. Στην καινούργια εποχή που έρχεται, που τα διλήμματα θα είναι περισσότερο πολύπλοκα, εάν δεν συντηρήσουμε και δεν αναβαθμίσουμε την Δημοκρατία, κάποιοι λίγοι θα καλούνται κάθε φορά, να παίρνουν, με κατεπείγουσες διαδικασίες, αποφάσεις.