Σε πόλεμο συμφερόντων στο εσωτερικό της ΕΕ αποδίδει το γαλλικό μπλόκο στον ορισμό ημερομηνίας για ενταξιακές διαπραγματεύσεις σε Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία αποδίδει ο Αλβανός πρωθυπουργός.

Ο Έντι Ράμα μιλώντας στην ΕΤ3, λίγες ώρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής στην οποία θα αποφασιστεί το άμεσο μέλλον της ευρωπαϊκής πορείας των δύο χωρών, εμφανίστηκε πικραμένος από τη στάση της ΕΕ. «Δεν ζητάμε ούτε δώρα, ούτε ζητιανεύουμε, αλλά εκείνο που μας ανήκει» δήλωσε χαρακτηριστικά.

Απαντώντας σε ερώτηση για το σεβασμό των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας ο Ράμα δεν αναγνώρισε την ύπαρξη προβλημάτων, υποστήριξε ότι η χώρα του «μπορεί να υπερηφανεύεται για τη νομοθεσία και τις πραγματικές εγγυήσεις για τα δικαιώματα κάθε μειονότητας» και ισχυρίστηκε ότι «οι Αλβανοί πολίτες ελληνικής ιθαγένειας αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τους άλλους Αλβανούς πολίτες».

Ολόκληρη η συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή ΣΥΝ της ΕΤ3 ο πρωθυπουργός της Αλβανίας έχει ως εξής:

- Κύριε Πρωθυπουργέ, σας ευχαριστώ πολύ που δεχτήκατε να δώσετε μια συνέντευξη στην ελληνική δημόσια τηλεόραση. Είναι η δεύτερη φορά σε δύο χρόνια. Την πρώτη φορά ακολούθησε τη συνέντευξη μια πειστική νίκη για τη δεύτερη θητεία σας. Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Είχαμε τις τελευταίες ώρες το «όχι» των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ σχετικά με την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Είστε αισιόδοξος ότι κάτι θα μπορούσε να αλλάξει στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ σε λίγες ώρες;

Κανείς δεν ξέρει τι θα βγει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτό που έχει σημασία στο τέλος της ημέρας είναι το γεγονός ότι έχουμε ήρεμη τη συνείδησή μας ότι έχουμε κάνει αυτά που έπρεπε. Και είτε η Αλβανία, είτε η Βόρεια Μακεδονία αξίζουν την έναρξη των διαπραγματεύσεων. Δεν ζητάμε ούτε δώρα, ούτε ζητιανεύουμε ,αλλά εκείνο που μας ανήκει. Γνωρίζουμε ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων της ΕΕ, όπως το βλέπουν πλέον οι περισσότεροι άνθρωποι στη διαδικασία, δεν αφορά το τι κάναμε ή δεν έχουμε κάνει, αλλά με το τι θέλουν να κάνουν οι ίδιοι Ευρωπαίοι, με την ΕΕ, με την πολιτική της διεύρυνσης και με τα Δυτικά Βαλκάνια.

- Γιατί επιμένει τόσο πολύ η Γαλλία, ενώ η έκθεση της Κομισιόν ήταν θετική; Ο ίδιος ο αρμόδιος για τη διεύρυνση , ο Επίτροπος Χαν δήλωσε ότι η Αλβανία έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, είπε μάλιστα «αν δεν μπορούμε, υπάρχουν άλλες δυνάμεις που ενδιαφέρονται για την περιοχή».

Η Γαλλία έχει μια μακρά διακηρυγμένη προσέγγιση μέσω του προέδρου που εμμένει στην ανάγκη μεταρρύθμισης της ΕΕ πριν ανοίξει ένα άλλο κεφάλαιο στη διαδικασία διεύρυνσης. Βεβαίως, η Γαλλία έχει το δικό της δικαίωμα να απαιτήσει την αλλαγή των κανόνων του «σπιτιού» που έχει δημιουργήσει μαζί με τη Γερμανία. Αλλά και εμείς έχουμε την τάση να πιστεύουμε ότι αυτό που απαιτεί η Γαλλία για την ΕΕ δεν είναι σε αντίθεση με αυτό που αναζητούμε για τον εαυτό μας. Εμείς δεν επιδιώκουμε να γίνουμε σήμερα μέλη της ΕΕ, αλλά να μην μας εμποδίσουν σε μια διαδικασία που κάνει τις χώρες μας ευρωπαϊκές και μας βοηθά να εγκαθιδρύσουμε ένα λειτουργικό κράτος δικαίου και όλες τις λειτουργικές ελευθερίες της ΕΕ, πριν υποβάλουμε την αίτησή μας για την πλήρη ένταξη. Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με έναν πόλεμο προσεγγίσεων και συμφερόντων εντός της ΕΕ. Είμαστε πολύ μικροί για να επηρεάσουμε αυτόν τον πόλεμο και φοβούμαι ότι στο τέλος της ημέρας μοιάζουμε με αυτές τις παράπλευρες απώλειες των βομβαρδισμών όταν στοχεύουν να βομβαρδίσουν μια αυτοκινητοπομπή του εχθρού και την «πληρώνει» κάποιος παιδικός ή βρεφονηπιακός σταθμός που βρίσκεται κοντά.

- Ας έρθουμε στις διμερείς σχέσεις. Η Αθήνα ανέκαθεν υποστήριζε την ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας, αλλά απαιτεί έμπρακτα - όπως επανέλαβαν και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Δένδιας τον σεβασμό των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας με πράξεις. Πιστεύετε ότι έχετε εκπληρώσει αυτές τις προϋποθέσεις ,όσον αφορά το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και στον αυτοπροσδιορισμό;

Πιστεύω ότι η Αλβανία είναι μία από τις χώρες που μπορεί να υπερηφανεύεται για τη νομοθεσία και τις πραγματικές εγγυήσεις για τα δικαιώματα κάθε μειονότητας. Πιστεύω ότι οι Αλβανοί πολίτες ελληνικής ιθαγένειας αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με τους άλλους Αλβανούς πολίτες. Δεν υπάρχει επιπλέον πρόβλημα, διότι δεν υφίσταται καμία αίσθηση διακριτικής μεταχείρισης ή, ακόμη χειρότερα, μια διακριτική προσέγγιση σε αυτούς. Οι Αλβανοί και οι Έλληνες που ζουν μαζί ως πολίτες της Αλβανίας σε αυτή τη χώρα, δεν είχαν ποτέ πρόβλημα και δεν έχουν προβλήματα.

- Εάν ακόμη και η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της ΕΕ πει "όχι" με την επιμονή του Προέδρου Mακρόν, ποια θα είναι η στάση σας;

Ένα πράγμα είναι βέβαιο, ότι στις 18 Οκτωβρίου μπορεί κανείς να πει «ναι», μπορεί επίσης να πει κανείς «όχι» . Στις 19 Οκτωβρίου ο ήλιος θα ανατείλει ξανά. Θα είναι μια άλλη μέρα και η ζωή θα συνεχιστεί και θα κάνουμε το ίδιο που έχουμε κάνει και πρέπει να κάνουμε για να οικοδομήσουμε εδώ στη χώρα μας την Ευρωπαϊκή Αλβανία σύμφωνα με όλα τα πρότυπα της ΕΕ. Επειδή δεν υπάρχει άλλος ορίζοντας για εμάς και δεν υπάρχει εναλλακτική λύση για εμάς. Όχι επειδή είμαστε αναγκασμένοι από τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο, το Παρίσι ή όλες τις χώρες της ΕΕ μαζί, αλλά επειδή μας το επιβάλλουν τα παιδιά μας που τους οφείλουμε μια κληρονομιά η οποία θα αποτελείτε από τους ευρωπαϊκούς δημοκρατικούς θεσμούς στη χώρα μας.

- Έχετε δηλώσει ότι θα έρθετε στην Αθήνα για την Ευρω-Αραβική Σύνοδο Κορυφής στις 29-30 Οκτωβρίου 2019. Θα συναντήσετε πάλι τον κ. Μητσοτάκη. Θα ανοίξετε εκ νέου το σύνολο των προβλημάτων που έχουν παγώσει χωρίς να επιλυθούν από την εποχή των Υπουργών Εξωτερικών Κοτζιά και Μπουσάτι; Ένα πακέτο με ζητήματα που σχεδόν είχαν λυθεί, αλλά ακολούθησε μετά το τραγικό γεγονός του Κωνσταντίνου Κατσίφα και κάτω από τη σκιά του γεγονότος αυτού, παρέμειναν άλυτα, με την Ελλάδα να αναμένει το πόρισμα για την υπόθεση, καθώς συμπληρώνουμε σχεδόν ένα χρόνο και δεν υπάρχει ένα πόρισμα για το πώς συνέβη αυτό.

Είναι σίγουρα ευχαρίστηση για μένα και είναι επίσης μέρος αυτών των σχέσεων να συναντηθούμε με τον Έλληνα πρωθυπουργό οποτεδήποτε δίνεται η ευκαιρία να συζητήσουμε όλα τα πράγματα που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε μαζί στο καλό παράδειγμα του ελληνικού και του αλβανικού λάου , οι οποίοι όσες φορές δεν μπαίνει η πολιτική στη μέση , είναι πολύ καλά μεταξύ τους.

- Θα ανοίξετε ξανά τις διαπραγματεύσεις;

Υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να ολοκληρωθούν, έχουμε τη βούληση . Έχει γίνει μια σημαντική πρόοδος. Δεν ξεκινάμε από μηδενική βάση και ελπίζουμε ότι σε αυτή τη βάση θα προχωρήσουμε και θα ολοκληρώσουμε όλα εκείνα τα ζητήματα που έχουν μείνει άλυτα και σέρνονται για χρόνια και γίνονται εμπόδιο κάθε φορά που η πολιτική εδώ ή εκεί, χρειάζεται ένα «μήλο τη έριδος». Είναι απλά μόνο θέμα πολιτικής βούλησης.

- Ποια είναι η επίσημη θέση της αλβανικής κυβέρνησης σχετικά με την τουρκική επιχείρηση στη Βόρεια Συρία και ποια είναι η προσδοκία σας για τον ρόλο της Τουρκίας στα Βαλκάνια;

Είμαστε πάρα πολύ μικροί για να δώσουμε μυαλό στους άλλους και πιστεύω ότι στα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζεις όταν είσαι μικρός , δεν είναι λίγο να μην έχεις το βάρος να είσαι αναγκασμένος να δώσεις λύσεις στα προβλήματα των μεγάλων. Συνεπώς, οι σχέσεις μας με την Τουρκία είναι φιλικές, είναι στρατηγικές εταιρικές σχέσεις, είναι παραδοσιακές και η Τουρκία υπήρξε και θα παραμείνει μια φιλική χώρα της Αλβανίας.

- Στη σκιά των πρόσφατων εξελίξεων στη Συρία και πέρα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, η εισροή προσφύγων και μεταναστών που έρχονται από τις τουρκικές ακτές στην Ελλάδα και στη συνέχεια προς τις χώρες της ΕΕ, έχει αυξηθεί και πάλι. Ένα από τα μέτρα που λαμβάνει η ελληνική κυβέρνηση είναι η δημιουργία των κέντρων κλειστού τύπου για αυτούς που δεν θα πάρουν άσυλο και θα επιστρέψουν πίσω. Θα μπορούσε να το κάνει αυτό και η Αλβανία, είχατε καμία πρόταση με αντάλλαγμα οικονομική βοήθεια της ΕΕ;

Όχι, δεν είχαμε τέτοια πρόταση και δεν το έχουμε δει ποτέ ως «μπίζνες» το ζήτημα των προσφύγων. Εμείς στην Αλβανία είμαστε υπερήφανοι που είμαστε η χώρα που είχε περισσότερους Εβραίους μετά τον πόλεμο, παρά πριν από τον πόλεμο. Διότι αντί να φύγουν από την Αλβανία λόγω της δίωξης των ναζιστών και λόγω των κατασκόπων που παντού έστελναν τα εβραϊκά ονόματα στα ναζιστικά επιτελεία, οι Εβραίοι ήρθαν στην Αλβανία για να προστατευτούν εξαιτίας της φιλοξενίας και της πίστης των Αλβανών. Είμαστε ο τόπος που φιλοξένησε μισό εκατομμύριο αδελφούς και αδελφές από το Κόσοβο και δεν ζητήσαμε τίποτα από κανέναν είτε για βοήθεια , είτε για να κάνουμε «μπίζνες». Είμαστε η χώρα που σήμερα φιλοξενούνται χιλιάδες Ιρανοί πρόσφυγες. Αλλά σίγουρα το ζήτημα των προσφύγων δεν είναι ένα ζήτημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά. Την Ελλάδα την άφησαν μόνη της εδώ και πολύ καιρό. Την Ιταλία επίσης. Επειδή η "αγαπημένη" Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι πάντα «αγαπημένη» ομόφωνη Ένωση όταν πρόκειται να μοιράσει ευθύνες και κόστος και όταν πρέπει να μοιράσει τους προϋπολογισμούς.

- Εσείς, ο Βούτσιτς και ο Ζάεφ υπογράψατε πριν από λίγες ημέρες μια συμφωνία η οποία χαρακτηρίστηκε και ως « μίνι Σένγκεν». Ήταν αυτό ένα μήνυμα με αποδέκτες για τις χώρες που έχουν κάπως μία σκεπτικιστική στάση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων;

Δεν έχουμε υπογράψει τίποτα. Πραγματοποιήσαμε μια συνάντηση και συμφωνήσαμε σε μια κοινή δήλωση για να συνεργαστούμε όχι μόνο εμείς, αλλά και άλλες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, για να υιοθετήσουμε τις τέσσερις ελευθερίες μας στην ΕΕ – την ελεύθερη κυκλοφορία των ανθρώπων, των αγαθών, των υπηρεσιών και του κεφαλαίου. Αυτό δεν είναι ένα μήνυμα προς κάποιον, είναι μια υποχρέωση που έχουμε και πάλι στα παιδιά αυτής της περιοχής και είναι σίγουρα επίσης μια έκφραση της συνείδησης ότι είμαστε πολύ μικροί αν είμαστε χωρισμένοι και μεγαλύτεροι εάν είμαστε μαζί. Σε μια αγορά που πρέπει να είναι ανοικτή και πολύ πιο ελκυστική για να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις και την προσοχή πολλών επιχειρηματιών και περισσότερων τουριστών που αναζητούν νέους προορισμούς.