Σανίδα σωτηρίας για εκατομμύρια φορολογούμενους αποτελούν οι παρεμβάσεις του ΥΠΟΙΚ για την διευκόλυνση αποπληρωμής οφειλών που σχετίζονται με την κορονοκρίση. Το χτύπημα που επέφερε η πανδημία στην πραγματική οικονομία ήταν σφοδρό με αποτέλεσμα να «γεννηθούν» νέα χρέη. Η κατακρήμνιση εισοδημάτων και τζίρων και οι συσσωρευμένες οφειλές «πνίγουν» φυσικά και νομικά πρόσωπα, καθιστώντας αναγκαίες διευκολύνσεις στην αποπληρωμή τους. 

Μάλιστα, μετά το νέο lockdown θεωρείται βέβαιο πως θα οι ρυθμίσεις αποπληρωμής των συσσωρευμένων χρεών θα γίνουν ακόμα πιο ευνοϊκές για φορολογούμενους και επιχειρήσεις. Οι νέες ρυθμίσεις του υπουργείου Οικονομικών στόχο έχουν να χτίσουν «αναχώματα» σε μία νέα γενιά ληξιπρόθεσμων οφειλών στην Εφορία, παρέχοντας δεύτερη ή ακόμα και… τρίτη ευκαιρία στους φορολογουμένους να απλώσουν χρονικά τα χρέη τους σε δόσεις που ξεκινούν από 12 και μπορεί να φθάνουν και 240 δόσεις για τους οφειλέτες οι οποίοι θα ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό και θα ρυθμίσουν χρέη σε τράπεζες και Δημόσιο που αδυνατούν να πληρώσουν. 

Η πόρτα των 100 ή 120 δόσεων ανοίγει ξανά από τον Νοέμβριο για όσους πλήττονται από τον κορονοϊό και απώλεσαν τις ρυθμίσεις γιατί σταμάτησαν να πληρώνουν τις δόσεις, ενώ για όλους τους φορολογουμένους, πληττόμενους και μη, που δεν κατάφεραν να είναι συνεπείς στις ρυθμίσεις τους μετά την 1η Νοεμβρίου 2019 ανοίγουν οι πύλες της πάγιας ρύθμισης των 24-48 δόσεων με την οποία τακτοποιούνται και οι τρέχουσες οφειλές. 

Οι φόροι που βεβαιώθηκαν την περίοδο Μαρτίου-Ιουνίου και πάγωσαν μέχρι και τον Απρίλιο του 2021 θα ρυθμιστούν από τον Μάιο του επόμενου έτους μέχρι και σε 24 δόσεις. H «ΜτΚ» επιχειρεί να ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με το τι ισχύει για τους τρόπους που οι οφειλέτες (επιχειρήσεις και νοικοκυριά) μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους, παλιά και νέα.

Φόροι της… καραντίνας

Όταν η πανδημία ξεκίνησε την εξάπλωσή της, οι τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις «πάγωσαν» για όλους τους πληττόμενους και η περίοδος αναστολής καταβολής τους επεκτάθηκε έως και τις 30 Απριλίου 2021. Φυσικά και νομικά πρόσωπα με αρρύθμιστες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες «γεννήθηκαν» κατά την περίοδο Μαρτίου-Ιουνίου 2020, μπορούν να ρυθμιστούν, από τον Μάιο του 2021, μετά από ηλεκτρονική αίτηση του φορολογουμένου σε 12 δόσεις άτοκα ή σε 24 δόσεις με επιτόκιο 2,5%. 

Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι τις 31 Μαΐου 2021. Για όσους προτιμήσουν να εξοφλήσουν τα κορονοχρέη σε 12 άτοκες δόσεις η τελευταία δόση θα πρέπει να πληρωθεί έως τις 30 Απριλίου του 2022. Όσοι επιλέξουν τις 24 χαμηλότοκες δόσεις θα… ξεμπερδέψουν με τα χρέη της καραντίνας τον Απρίλιο του 2023.

Αν υπάρξει καθυστέρηση στην καταβολή της δόσης, οι οφειλές επιβαρύνονται με μηνιαία προσαύξηση που ανέρχεται σε 5%. Η ρύθμιση χάνεται με συνέπεια την υποχρεωτική άμεση καταβολή του υπολοίπου των οφειλών σύμφωνα με τα στοιχεία της βεβαίωσης, εάν ο οφειλέτης δεν καταβάλλει 2 συνεχόμενες μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης ή καθυστερήσει την καταβολή των 2 τελευταίων δόσεων της ρύθμισης για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 2 μηνών. Με την ένταξη στη ρύθμιση δεν υπολογίζονται τα πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής.

Φόροι μετά το lockdown

Οι φορολογικές υποχρεώσεις που βεβαιώθηκαν μετά την καραντίνα, όπως ο φόρος εισοδήματος που προέκυψε από την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων ή ο ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, μπορούν να ρυθμιστούν σε 24 μηνιαίες δόσεις βάσει της πάγιας ρύθμισης. Έκτακτες οφειλές μπορούν να απλωθούν χρονικά σε έως 48 μηνιαίες δόσεις.

Δόσεις ρυθμίσεων που μπήκαν στον «πάγο»

Οι δόσεις ρυθμίσεων που ανεστάλησαν, όταν η COVID-19 σάρωνε την αγορά, για τους πληττόμενους έως τις 30 Απριλίου 2021 θα μεταφερθούν και θα προστεθούν, από τον Μάιο του 2021 και μετά, στο τέλος των δόσεων των ρυθμίσεων. Συνεπώς, οι φορολογούμενοι δεν θα χάσουν τις ρυθμίσεις που έκαναν, αλλά απλώς οι δόσεις της περιόδου Μαρτίου-Ιουνίου 2020 θα καταβληθούν αφού τελειώσουν οι άλλες δόσεις των ρυθμίσεών τους.

Δεύτερη ευκαιρία

Όσοι φορολογούμενοι έχουν πληγεί οικονομικά από την πανδημία και έχασαν για οποιονδήποτε λόγο ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών (100 ή 120 δόσεις) στο διάστημα Μαρτίου-Οκτωβρίου 2020, μπορούν να συνεχίσουν να καταβάλουν κανονικά τη ρύθμιση από τον Νοέμβριο του 2020. Οι δόσεις οι οποίες δεν πληρώθηκαν στο μεταξύ προστίθενται στο τέλος της ρύθμισής τους ως υπεράριθμες. 

Για παράδειγμα, οφειλέτης που ανήκει στους πληττόμενους από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας και είχε ενταχθεί στη ρύθμιση των 120 δόσεων, αλλά δεν μπόρεσε να πληρώσει τις δόσεις του Ιουλίου και του Αυγούστου 2020 έχασε τη ρύθμιση. Από τον Νοέμβριο του 2020, ανοίγουν και πάλι οι πύλες των 120 δόσεων, κι έτσι θα μπορεί να ξαναμπεί στη ρύθμιση και να συνεχίσει να την πληρώνει κανονικά με όλα τα ευεργετήματά της. Οι δόσεις που δεν πληρώθηκαν προστίθενται στο τέλος των δόσεων της αρχικής ρύθμισης.

Για όλους τους φορολογουμένους οι οποίοι απώλεσαν τη ρύθμισή τους από την 1η Νοεμβρίου 2019 και μετά, και οι οποίοι σήμερα δεν μπορούν να ρυθμίσουν ξανά τις οφειλές τους, δίνεται η ευκαιρία να υπαχθούν στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων. Για παράδειγμα, φορολογούμενος ο οποίος δεν έχει πληγεί από την πανδημία ο οποίος είχε ενήμερη πάγια ρύθμιση την 1η/11/2019 και την έχασε στη συνέχεια, με τα ισχύοντα σήμερα δεν μπορεί να ρυθμίσει ξανά τις συγκεκριμένες οφειλές του. Μετά τις αλλαγές θα μπορεί να εντάξει τα οφειλόμενα στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων. Δεν θα μπορεί όμως να υπαχθεί στη ρύθμιση των 100 ή 120 δόσεων, εκτός αν ανήκει στους πληττόμενους από τον κορονοϊό και η ρύθμιση χάθηκε στο διάστημα Μαρτίου-Σεπτεμβρίου 2020.

Χρέη σε τράπεζες - δημόσιο

Ο νέος πτωχευτικός κώδικας παρέχει την ευκαιρία σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν το 60% των συνολικών οφειλών τους να προχωρήσουν σε ρύθμιση του συνόλου των χρεών τους. Για παράδειγμα, ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο αποπληρώνει έστω και με καθυστέρηση τις οφειλές του στις τράπεζες αλλά δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τις οφειλές του προς το δημόσιο (εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία, ΔΕΚΟ, δήμους κ.λπ.) και έχει αποδεδειγμένα αδυναμία πληρωμής, μπορεί να αιτηθεί την υπαγωγή του σε έναν εξωδικαστικό μηχανισμό διευθέτησης οφειλών. Μετά την αίτηση θα πρέπει να αποδεχθούν την αίτηση διευθέτησης, οι οφειλέτες που κατέχουν τουλάχιστον το 60% του χρέους του.

 Εφόσον οι οφειλές προς το κράτος ξεπερνούν τα χρέη προς τις τράπεζες, το δημόσιο θα δεχθεί την εξωδικαστική διευθέτηση οφειλών με έναν ορίζοντα χρόνου αποπληρωμής έως και 20 χρόνια. Για να το δεχθεί αυτό πρέπει να αποδεικνύεται ότι το ποσό από τα χρέη που θα εξασφαλίσει σε ορίζοντα χρόνου 20 ετών θα είναι μεγαλύτερο από το να προχωρήσει σε αναγκαστικά μέτρα, δηλαδή κατάσχεση κινητής και ακίνητης περιουσίας.

Οφειλές, που προέκυψαν από καταπτώσεις δανείων τα οποία χορηγήθηκαν με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου, δύναται να τακτοποιηθούν σε 120 μηνιαίες δόσεις, με κλιμακούμενο πρόγραμμα απαλλαγής από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Η απαλλαγή από προσαυξήσεις και τόκους φτάνει μέχρι και το 100% σε περίπτωση εφάπαξ πληρωμής. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 20 ευρώ.

Οι εργαζόμενοι επιχειρήσεων-εργοδοτών, ανά την επικράτεια, που πλήττονται σύμφωνα με τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ Απριλίου, δύνανται να τεθούν σε προσωρινή αναστολή σύμβασης εργασίας. Συνεπώς είναι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού, αναλογικά με το διάστημα που τίθενται σε αναστολή, υπολογιζόμενης επί ποσού 534 ευρώ μηνιαίως. Για το ανωτέρω χρονικό διάστημα καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό αναλογικά και οι πλήρεις ασφαλιστικές εισφορές, υπολογιζόμενες επί του ονομαστικού μισθού.

Ασφαλιστικές οφειλές - Ελάχιστη δόση 50 ευρώ

«Σωσίβιο» σε όσους πληττόμενους εργοδότες δεν μπορούν λόγω της πανδημίας να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς τα ασφαλιστικά ταμεία ή έχασαν τις παλιές ρυθμίσεις τους πετάει το υπουργείο Εργασίας, καθώς δίνεται η δυνατότητα σε εργοδότες, αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν πληγεί να εξοφλήσουν σε 12 ή 24 δόσεις τις εισφορές που η καταβολή των οποίων είχε ανασταλεί λόγω COVID-19. Η ελάχιστη μηνιαία δόση θα είναι 50 ευρώ.

Ακόμα, θα δίνεται μία δεύτερη ευκαιρία σε όσους από τους ανωτέρω απώλεσαν ρύθμιση οφειλών από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο. Οι οφειλέτες θα επανενταχθούν χωρίς πρόσθετες γραφειοκρατικές διαδικασίες με την προϋπόθεση να καταβάλουν την δόση Νοεμβρίου.

Τα μέτρα οικονομικής στήριξης για επιχειρήσεις και φορολογούμενους

Οι παρεμβάσεις που ανακουφίζουν εργαζόμενους και επιχειρήσεις και ίσχυαν μέχρι πρότινος για τις περιοχές «αυξημένου κινδύνου» έχουν ως εξής:

1. Για τις επιχειρήσεις που κλείνουν με εντολή δημόσιας αρχής, αναστέλλεται υποχρεωτικά η σύμβαση εργασίας των εργαζομένων. Για όσο διάστημα ισχύει η αναστολή, οι απολύσεις είναι άκυρες. Οι επιχειρήσεις, για ισόχρονο διάστημα μετά την άρση της αναστολής, υποχρεούνται να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό εργαζομένων.

2. Για τις επιχειρήσεις που αναστέλλεται η λειτουργία τους με εντολή δημόσιας αρχής, παρέχεται δυνατότητα αναστολής καταβολής του ΦΠΑ πληρωτέου τον Νοέμβριο, έως τις 30 Απριλίου 2021. Η εν λόγω οφειλή θα αποπληρωθεί σε 12 δόσεις με μηδενικό επιτόκιο ή σε 24 δόσεις με επιτόκιο 2,5%, από τον Μάιο του 2021 και έπειτα.

3. Για τις επιχειρήσεις που αναστέλλεται η λειτουργία τους με εντολή δημόσιας αρχής, δίνεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών, πληρωτέων τον Νοέμβριο. Η αποπληρωμή τους μετατίθεται σε αντίστοιχες δόσεις, στο τέλος τις ισχύουσας ρύθμισης.

4. Για τους εργαζόμενους που η σύμβαση εργασίας τους τίθεται σε αναστολή ανά την επικράτεια, δίνεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών οφειλών που είναι πληρωτέες τον Νοέμβριο, και η αποπληρωμή τους μετατίθεται σε αντίστοιχες δόσεις, στο τέλος τις ισχύουσας ρύθμισης.

5. Συνεχίζεται η αναστολή πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων, με βάση τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ Απριλίου, σε συνεννόηση με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, έως το τέλος του έτους.

6. Επεκτείνονται όλα τα επιδόματα ανεργίας που έληξαν και λήγουν τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο, κατά δύο μήνες.

7. Επεκτείνεται η υποχρεωτική τηλεργασία ανά την επικράτεια σε τουλάχιστον 50% του προσωπικού, σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, με εξαίρεση τις δραστηριότητες στις οποίες υπάρχει αντικειμενική αδυναμία τηλεργασίας.

Επεκτείνεται το μέτρο της υποχρεωτικής εφαρμογής ευελιξίας προσέλευσης και αποχώρησης των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα στην εργασία τους, με αντίστοιχη προσαρμογή του ωραρίου τους για τις περιοχές αυξημένου κινδύνου.

8. Οι επιχειρήσεις που έχουν έδρα σε Περιφερειακή Ενότητα που εντάσσεται στο επίπεδο «Αυξημένου Κινδύνου» για τουλάχιστον 14 ημέρες εντός του μηνός και πλήττονται σημαντικά σύμφωνα με τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ Απριλίου, δικαιούνται υποχρεωτική μείωση ενοικίου κατά 40% στα επαγγελματικά ακίνητά τους. Το ίδιο ισχύει και για την κύρια κατοικία των εργαζομένων που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εργασίας, αλλά και για τη φοιτητική κατοικία των τέκνων τους, ανά την επικράτεια. Για τις επιχειρήσεις που εντάσσονται στο επίπεδο «Επιτήρησης», ισχύει η προαιρετική μείωση ενοικίου, σύμφωνα με τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ. Για τους ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν ακίνητα στις επιχειρήσεις αυτές και τους ανωτέρω εργαζόμενους, συμψηφίζεται το 1/3 της ζημίας τους με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

9. Χορηγείται «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4 και Επιστρεπτέα Προκαταβολή 5». Η «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4» θα χορηγηθεί, ενισχυμένη, τον Νοέμβριο, με βάση την πτώση τζίρου Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου. Επιπλέον, θα χορηγηθεί «5η Επιστρεπτέα Προκαταβολή» τον Δεκέμβριο, με βάση την πτώση τζίρου και του Νοεμβρίου.

Και στις δύο καινούριες «Επιστρεπτέες Προκαταβολές», το 50% της κάθε ενίσχυσης δεν επιστρέφεται. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν πλέον όλες οι ατομικές επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως εάν απασχολούν εργαζομένους ή έχουν ταμειακή μηχανή, υπό την προϋπόθεση ότι παρουσιάζουν μείωση τζίρου 20% και έχουν ελάχιστο τζίρο αναφοράς 300 ευρώ. Ειδικά οι επιχειρήσεις που έχουν κλείσει ή κλείνουν με κρατική εντολή τον Οκτώβριο και έως τις 10 Νοεμβρίου, δικαιούνται να συμμετάσχουν στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4», ανεξαρτήτως πτώσης τζίρου τους, εφόσον έχουν ελάχιστο τζίρο αναφοράς 300 ευρώ. Επίσης, αποκτούν πλέον δικαίωμα συμμετοχής και οι νέες επιχειρήσεις.

Οι ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενους θα λάβουν σταθερό ποσό 1.000 ευρώ στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4» και έως 1.000 ευρώ στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 5», λαμβάνοντας υπόψη τον μαθηματικό τύπο. Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις, ισχύει ο μαθηματικός τύπος, με κατώτατο όριο τα 1.000 ευρώ.

Ειδικά για τις επιχειρήσεις που έχει ανασταλεί ή θα ανασταλεί η λειτουργία τους με κρατική εντολή τον Οκτώβριο και έως τις 10 Νοεμβρίου, θα λάβουν στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4» οι μεν ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενους σταθερό ποσό 2.000 ευρώ ανεξαρτήτως μαθηματικού τύπου, για τις δε υπόλοιπες επιχειρήσεις ισχύει ο μαθηματικός τύπος, με κατώτατο όριο τα 2.000 ευρώ.