Μία φράση επαναλάμβανε αυτές τις ημέρες σε όλες του τις δημόσιες εμφανίσεις στις Βρυξέλλες ο Απόστολος Τζιτζικώστας. «Η προτεραιότητα είναι να φέρουμε την Ευρώπη κοντά στους πολίτες» έλεγε και ξαναέλεγε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας και πριν αλλά και μετά την εκλογή του στη θέση του προέδρου της Επιτροπής των Περιφερειών της Ευρώπης. Μια εκλογή ιδιαίτερα τιμητική, κρίσιμη και χρήσιμη, τόσο για τον ίδιο όσο και για τη χώρα μας, καθώς για πρώτη φορά ένας έλληνας αυτοδιοικητικός αναλαμβάνει τα ηνία του συγκεκριμένου ευρωπαϊκού οργανισμού.

Αυτήν τη φράση ανέφερε ο κ. Τζιτζικώστας κατά την ομιλία του την Τετάρτη το πρωί στην αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αυτό ήταν το σλόγκαν από το φυλλάδιο που μοίρασε σε όλους τους αντιπροσώπους της Επιτροπής («Ως εκλεγμένοι τοπικοί και περιφερειακοί πολιτικοί, η αποστολή μας είναι να εγγυηθούμε ότι οι αποφάσεις θα βρίσκονται όσο πιο κοντά γίνεται στους πολίτες και θα κάνουν τη ζωή τους καλύτερη» έλεγε το σύνθημα), αυτά ήταν τα λόγια με τα οποία ξεκίνησε τη συνέντευξη Τύπου μετά την εκλογή του, αυτό ήταν και το βασικό του μήνυμα στις συζητήσεις που είχε με τους εκπροσώπους του Τύπου στην ευρωπαϊκή μητρόπολη.

Το εγχείρημα «πιο κοντά η Ευρώπη στους πολίτες» δεν είναι βέβαια καθόλου εύκολη υπόθεση και αποτελεί αίτημα που διατυπώνεται από διάφορες πλευρές. Οι παλιότεροι θα θυμούνται ότι είχε αρχίσει να σιγοψιθυρίζεται την περίοδο που η Ελλάδα ήταν εντός ΟΝΕ και όλα στην οικονομία ήταν ακόμη ρόδινα. Τα τελευταία χρόνια το ασπάστηκαν όλο και περισσότεροι, καθώς στην πορεία οι πολίτες άρχισαν να παίρνουν αποστάσεις από την Ευρώπη που έβλεπαν μπροστά τους. Και γιατί οι ευρωπαϊκοί θεσμοί ήταν μακριά τους και γιατί η Ευρώπη έδινε την εικόνα του απόμακρου, αλλά και γιατί η αμφισβήτηση για τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών είχε γίνει άποψη μεγάλης μερίδας της κοινής γνώμης των ευρωπαϊκών χωρών. Έτσι, το καμπανάκι του Brexit, για το οποίο μίλησε επανειλημμένα αυτές τις ημέρες ο κ. Τζιτζικώστας, ήταν κάτι που επιβεβαίωσε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την αύξηση των ευρωσκεπτικιστικών θέσεων. «Αν κοπούν οποιαδήποτε κονδύλια που αφορούν την κοινωνική συνοχή, θα ενισχυθούν οι ευρωσκεπτικιστές, αλλά και οι λαϊκιστές στην Ευρώπη» σημείωσε ο κ. Τζιτζικώστας.

Η εκλογή του κ. Τζιτζικώστα στη θέση του προέδρου της Επιτροπής των Περιφερειών δίνει την ευκαιρία στη Μακεδονία αλλά και συνολικά στην Ελλάδα να ενδυναμώσουν τη φωνή τους σε μία εποχή που στην Ευρώπη κρίνονται πολλά. Το προσφυγικό είναι ένα ζήτημα που συζητιέται πολύ έντονα στους διαδρόμους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά και της Κομισιόν. Το θετικό βέβαια είναι ότι αυτήν την περίοδο δύο Έλληνες (και δη Θεσσαλονικείς), που βρίσκονται σε κρίσιμα ευρωπαϊκά πόστα, έχουν τα μάτια τους στραμμένα προς τα εκεί. Ο ένας είναι ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και έλληνας επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινάς, που έχει στην ευθύνη του το μεταναστευτικό και γνωρίζει από τη θητεία του στη θέση του εκπροσώπου της Κομισιόν το μέγεθος του προβλήματος, τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Και ο άλλος είναι ο φρεσκοεκλεγμένος πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών Απόστολος Τζιτζικώστας, που έχει ψηλά στην ατζέντα του το προσφυγικό και θεωρείται βέβαιο ότι θα δώσει τη μάχη για να υπάρξουν ουσιαστικές και άμεσες διευκολύνσεις στο θέμα μέσω της Επιτροπής των Περιφερειών.

Πέραν τούτου, η οικολογική ατζέντα, η καινοτομία και η εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών της Ευρώπης θα είναι οι κινήσεις που θα κάνει ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κατά τη διάρκεια της θητείας του, που θα διαρκέσει 2,5 χρόνια. Χωρίς βέβαια -όπως συνέχεια τονίζει- να παραμελεί την Κεντρική Μακεδονία, ενώ το γεγονός ότι διαθέτει εμπειρία στα ευρωπαϊκά, καθώς διετέλεσε το προηγούμενο διάστημα αντιπρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών, θα τον βοηθήσει. Ακόμη θεωρείται σίγουρο ότι η αλλαγή σκυτάλης στην προεδρία της Επιτροπής θα φρεσκάρει το προφίλ της: Ο 68χρονoς Βέλγος Καρλ Χάιντς Λάμπερτς, ένας γερουσιαστής που προέρχεται πολιτικά από το σοσιαλιστικό κόμμα, παρέδωσε στον 41χρονο Απόστολο Τζιτζικώστα, που είναι εν ενεργεία περιφερειάρχης και προέρχεται από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Τι κάνει η Επιτροπή των Περιφερειών

Να σημειώσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών δεν είναι ένα καινούργιο ευρωπαϊκό όργανο, καθώς ιδρύθηκε το 1994 και έχει έδρα τις Βρυξέλλες. Αποτελεί ένα συμβουλευτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο οποίο μετέχουν τοπικοί και περιφερειακοί εκπρόσωποι που προέρχονται από όλα τα κράτη μέλη, αποτελώντας έτσι ένα είδος κοινοβουλίου της αυτοδιοίκησης της Ευρώπης. Στο πλαίσιο της Επιτροπής τα μέλη της μπορούν να διατυπώνουν τη γνώμη τους σχετικά με τη νομοθεσία της ΕΕ, κάτι που έχει άμεσο αντίκτυπο στις περιφέρειες και τις πόλεις.

Η Επιτροπή δίνει στις περιφέρειες και τις πόλεις τη δυνατότητα να διατυπώνουν επίσημα τη γνώμη τους για τη νομοθετική διαδικασία της ΕΕ, μεριμνώντας ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις και οι ανάγκες των περιφερειακών και τοπικών αρχών.

Από την άλλη, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο της ΕΕ όσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιζητούν να ακούν τη γνώμη της Επιτροπής κατά την κατάρτιση νομοθεσίας για θέματα που αφορούν την τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η απασχόληση, η κοινωνική πολιτική, η οικονομική και κοινωνική συνοχή, οι μεταφορές, η ενέργεια και η κλιματική αλλαγή, αλλά και το κράτος δικαίου που συζητήθηκε στη συνεδρίαση της Τετάρτης και στην οποία για πρώτη φορά προήδρευσε ο κ. Τζιτζικώστας.

Από τη μεριά της, η Επιτροπή μόλις λάβει μία νομοθετική πρόταση προετοιμάζει και εκδίδει γνωμοδότηση, την οποία διαβιβάζει στα αρμόδια όργανα της ΕΕ, ενώ εκδίδει και γνωμοδοτήσεις και με δική της πρωτοβουλία.

Τα 329 μέλη της Επιτροπής είναι εκλεγμένοι εκπρόσωποι τοπικών ή περιφερειακών αρχών. Η κάθε χώρα ορίζει τα δικά της μέλη με πενταετή θητεία. Αυτά καλούνται να συμμετάσχουν κάθε χρόνο σε 6 συνεδριάσεις ολομέλειας, στις οποίες εγκρίνονται γνωμοδοτήσεις που καλύπτουν 50 έως 80 νομοσχέδια της ΕΕ.

Όσο για την επαφή με τους πολίτες, που είναι ένα πολύ κρίσιμο ζήτημα, η Επιτροπή των Περιφερειών ενθαρρύνει τη συμμετοχή σε όλα τα επίπεδα, από τις περιφερειακές και τοπικές αρχές έως τους μεμονωμένους πολίτες. Κάτι που θα ενισχύσει με κάθε τρόπο και ο νέος έλληνας πρόεδρός της…

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 16 Φεβρουαρίου 2020