Ρομποτικός καρπός, βιονικό χέρι, ρομποτική λύση ελέγχου στάθμευσης αυτοκινήτων για ΑΜΕΑ και animation που «ζωντανεύει» τη Μόνα Λίζα είναι μερικές από τις καινοτόμες εργασίες μαθητών από σχολεία της Κεντρικής Μακεδονίας, οι οποίες θα παρουσιαστούν στο 11ο Ερευνητικό Συνέδριο Πληροφορικής.

«WeDoCare» θα πει: Νοιαζόμαστε!

Μαθητές από το 11ο δημοτικό σχολείο Καλαμαριάς δημιούργησαν μία ρομποτική λύση για τον έλεγχο θέσεων στάθμευσης αυτοκινήτων, οι οποίες προορίζονται για ΑμεΑ. Όπως εξηγεί ο Σταύρος Τσουκαλάς, μαθητής της στ’ τάξης του σχολείου «το Wedocare είναι ένα ρομποτικό σύστημα προστασίας θέσεων στάθμευσης για ΑμεΑ, που αποτελείται από έναν συνδυασμό τριών ρομποτικών, LEGO WEDO 2 και ΒΒC Micro:bit, τα οποία επικοινωνούν άμεσα μεταξύ τους χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση και καθυστερήσεις. 

Για την κατασκευή του επηρεαστήκαμε έντονα από την επίσκεψή μας στο Σύλλογο Γονέων Ατόμων Με Διαταραχές Όρασης & Πρόσθετες Αναπηρίες ‘ΣΥΖΩΗ’». Η Αριάδνη Καραυγουστή, μαθήτρια της στ’ τάξης του 11ου δημοτικού σχολείου Καλαμαριάς και μέλος της ομάδας των 50 μαθητών, που συνέβαλαν στη δημιουργία του ρομποτικού συστήματος, εξηγεί πώς λειτουργεί η συσκευή. «Ειδικοί αισθητήρες τοποθετούνται στη θέση στάθμευσης AμεA και αναγνωρίζουν αν το αυτοκίνητο διαθέτει ειδική σήμανση. Σε περίπτωση παράβασης ειδοποιείται αυτόματα η τροχαία, η οποία εντοπίζει τη θέση και στέλνει ειδικό όχημα χωρίς οδηγό, για να την καταγράψει».

Ο Νίκος Αυγουλάς, καθηγητής Πληροφορικής στο σχολείο, περιγράφει το κλίμα συνεργασίας των παιδιών, ενώ απαντάει στο ερώτημα γύρω από τη σύλληψη της ιδέας για την κατασκευή της συγκεκριμένης κατασκευής. «Η ιδέα για την κατασκευή ενός συστήματος προστασίας θέσεων στάθμευσης για ΑμεΑ ήρθε έπειτα από επίσκεψη στο σχολείο μας του κ. Γεώργιου Αυγουστίδη, προέδρου του Πανελλήνιου Συλλόγου Παραπληγικών του παραρτήματος Μακεδονίας-Θράκης και της γνωριμίας μας με τον πρώην μαθητή του σχολείου μας, συγγραφέα Δημήτρη Αντωνίου, οι οποίοι μας περιέγραψαν τις δυσκολίες στην καθημερινότητα των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα. 

Οι μαθητές γνώρισαν, πειραματίστηκαν και προγραμμάτισαν τη ρομποτική διάταξη, σχεδίασαν πρωτότυπα λογότυπα και συμμετείχαν στην κατασκευή της μακέτας παρουσίασης. Πάνω από όλα όμως προβληματίστηκαν και ευαισθητοποιήθηκαν σε αυτό το δύσκολο για τους συνανθρώπους μας θέμα, ακολουθώντας τη στάση ζωής: ‘WeDoCare, που θα πει νοιαζόμαστε!’».

Συναντώντας τη Μόνα Λίζα!

Οι τρεις μαθήτριες του 4ου δημοτικού σχολείου Πυλαίας «ζωντανεύουν» τη Μόνα Λίζα μέσα από μία πρωτότυπη ταινία που δημιούργησαν. «Πολλά έχουν ειπωθεί για το χαμόγελο της Τζοκόντα, του διάσημου πίνακα του Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Φανταστείτε τώρα να μιλούσε η ίδια για το θέμα και μάλιστα με άλλους διάσημους πίνακες» δηλώνει η μαθήτρια και μέλος της ομάδας Χριστίνα Αμοιρίδου. 

«Ζωγραφικοί πίνακες ζωντανεύουν μπροστά σας και αποκτούν φωνή από τις δικές μας φωνές. Για την ολοκλήρωση του έργου δημιουργήσαμε διαδοχικές εικόνες πολλαπλών στρώσεων, τις οποίες ενώσαμε με τη γλώσσα προγραμματισμού Scratch. Ήταν χρονοβόρο, αλλά άξιζε τον κόπο. Πραγματικά το διασκεδάσαμε» τονίζουν οι Βασιλική Σαββίδου και Φανή Σαχινίδου, τα άλλα δύο μέλη της ομάδας που δημιούργησαν την ταινία. Πίσω από το εγχείρημα βρίσκονται οι δυο εκπαιδευτικοί που μιλούν στη «ΜτΚ» για το «πάντρεμα» της τέχνης με την πληροφορική. 

«Η εμπλοκή της τέχνης στη σχολική ζωή είναι ένα αξιοσημείωτο γεγονός. Όταν, μάλιστα, μικροί ‘εξερευνητές’ ερευνούν τα όρια, δημιουργώντας ένα animation όπου συνομιλούν η ‘Τζοκόντα’ με το μελαγχολικό ‘Κορίτσι με το Περιστέρι’, το αποτέλεσμα δικαιώνει το θεατή. 

Ως εικαστικός-εκπαιδευτικός μου ζητήθηκε βοήθεια όσον αφορά εξειδικευμένες πληροφορίες των έργων, οι οποίες αποδόθηκαν υπό μορφή διαλόγου ανάμεσα στους ήρωες», δηλώνει η εκπαιδευτικός Ελένη Μπαλέκα, που μαζί με τη Μαρία Φιλιπποπούλου αποτελούν τις επιβλέπουσες καθηγήτριες των μαθητριών. Όπως εξηγεί η κ. Φιλιπποπούλου «ως πληροφορικός-εκπαιδευτικός αισθάνομαι περήφανη που καθοδηγώ παιδιά σε μία τόσο σημαντική διοργάνωση. Φέτος συμμετέχουμε με τρεις εργασίες, εξίσου αξιόλογες.

Η συγκεκριμένη έχει την ιδιαιτερότητα ότι αγγίζει το χώρο της τέχνης. Ενώ είναι απλή προγραμματιστικά, απαιτεί ιδιαίτερες δεξιότητες στην επεξεργασία εικόνας. Η αφοσίωση των κοριτσιών είναι αξιοθαύμαστη. Φυσικά, τίποτα δεν θα ήταν εφικτό χωρίς την αμέριστη υποστήριξη των συναδέλφων. Τα περισσότερα συγχαρητήρια, βέβαια, ανήκουν δικαιωματικά στα παιδιά».

Βιονικό χέρι για άτομα με κινητικά προβλήματα στα άνω άκρα

Οι μαθητές της β’ τάξης του 1ου γυμνασίου Αλεξάνδρειας Ημαθίας κατασκεύασαν ένα ρομποτικό χέρι, διαμορφωμένο για άτομα με κινητικά προβλήματα στα άνω άκρα. «Μεγάλο ποσοστό ατόμων παγκοσμίως υποφέρουν από σωματικές αναπηρίες, ώστε η ζωή τους έχει καταστεί δύσκολη, καθώς δεν μπορούν να πραγματοποιούν με άνεση βασικές καθημερινές τους δραστηριότητες, για το λόγο αυτό σκεφτήκαμε να κατασκευάσουμε ένα ρομποτικό βιονικό χέρι, διαμορφωμένο ειδικά για άτομα με κινητικά προβλήματα στα άνω άκρα. Η εργασία μας ξεκίνησε με τη μελέτη και το σχεδιασμό του βιονικού χεριού, προσπαθώντας να δώσουμε σ’ αυτό ρεαλιστικά χαρακτηριστικά.

Γι’ αυτόν το λόγο κατασκευάστηκε με πέντε δάχτυλα: αντίχειρα, δείκτη, μέσο, παράμεσο και μικρό, όπως ακριβώς και το χέρι ενός ανθρώπου», εξηγούν οι εμπνευστές της ιδέας, μαθητές της β’ τάξης του 1ου γυμνασίου Αλεξάνδρειας, Αστέριος Ανδρεόπουλος, Χαράλαμπος Μπάλιος, Βασίλειος Μπέρσος, Θωμάς Ράπτης, Ηλίας Ρεσινιώτης, Γρηγόριος Τσιβόπουλος και Γεώργιος Χατζηδάκης. Όπως εξηγούν, «το βιονικό χέρι προσαρμόζεται στο άνω άκρο ενός ατόμου, παρέχοντας τη δυνατότητα ελέγχου του κάθε δακτύλου του με μικροσκοπικούς διακόπτες, οι οποίοι συνδέονται με τα νεύρα κίνησης. 

Επίσης, είναι εφικτή και η αυτόματη ανίχνευση οποιουδήποτε αντικείμενου και το κράτημα αυτού χωρίς οποιονδήποτε ανθρώπινο έλεγχο. Με αυτόν τον τρόπο το βιονικό χέρι πραγματοποιεί σχεδόν όλες τις κινήσεις ενός βιολογικού χεριού, προσφέροντας την ευκαιρία να υλοποιήσουν ποικίλες δραστηριότητες άτομα που προηγουμένως δεν μπορούσαν, εξαιτίας των κινητικών προβλημάτων τους».

Τα παιδιά εργάστηκαν υπό την επίβλεψη του καθηγητή Πληροφορικής, Γεώργιο Καρκαμάνη και με τη βοήθεια της καθηγήτριας Τεχνολογίας Πολεμία Κωσταρέλα, οι οποίοι, για να επιτευχθεί το τελικό αποτέλεσμα, όπως δηλώνουν, χρειάστηκε «για μεγάλο χρονικό διάστημα να αφιερώσουμε αρκετές ώρες από τον προσωπικό μας χρόνο μετά τη λήξη των μαθημάτων του σχολείου».

Οι ίδιοι έχουν κάθε λόγο να νιώθουν υπερήφανοι με τους μαθητές, καθώς η συγκεκριμένη ομάδα βραβεύτηκε πέρυσι από το υπουργείο Παιδείας για ένα καινοτόμο project, που αφορούσε άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προσπάθειά τους να γράφουν και που περιλάμβανε ένα αυτόματο ρομποτικό σύστημα, με ικανότητα να γράφει λέξεις της ελληνικής γλώσσας, ελεγχόμενες από μια mobile συσκευή.

Βιονικός καρπός

Μαθητές από το πειραματικό γυμνάσιο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας δημιούργησαν έναν αυτοσχέδιο «βιονικό καρπό», ο οποίος λειτουργεί ως υποκατάστατο του δεξιού καρπού. «Είτε εξαιτίας κάποιου δυστυχήματος είτε εκ γενετής, ορισμένα άτομα χρειάζονται την υποστήριξη που προσφέρει ένα τεχνητό άκρο στην καθημερινότητά τους. Δυστυχώς, δεν έχουν όλοι την οικονομική δυνατότητα να αποκτήσουν ένα τέτοιο τεχνολογικό εργαλείο, εξαιτίας του τεράστιου κόστους του. 

Με αυτό σκεπτικό, η ομάδα μας δημιούργησε έναν αυτοσχέδιο ‘βιονικό καρπό’, o οποίος λειτουργεί ως υποκατάστατο του δεξιού καρπού. Με όσο το δυνατό περισσότερες αυτοματοποιήσεις, ο ‘βιονικός καρπός’ προσφέρει ανεξαρτησία και ευελιξία, ενώ σε αντίθεση με τα τεχνητά άκρα που παρουσιάζονται στην αγορά απαλλάσσει το χρήστη από περαιτέρω έξοδα, αφού, ακολουθώντας μόνο τις οδηγίες κατασκευής και προσαρμόζοντας το πρόγραμμα στις απαιτήσεις του, μπορεί κανείς να αποκτήσει ένα βιονικό άκρο» εξηγούν τα μέλη της ομάδας, Φοίβος - Παναγιώτης Φιλιππίδης, Γρηγόρης Σπανόπουλος και Αλέξανδρος Κεχιόπουλος.

«Το βιονικό χέρι μπορεί να μιμηθεί τις κινήσεις του καρπού ενός φυσιολογικού χεριού. Το εγχείρημά μας πήγε πολύ καλά, δεν υπήρχαν ιδιαίτερες δυσκολίες ως προς την κατασκευή και εξέλιξή του» δηλώνουν τα παιδιά. Ο Κωνσταντίνος Μάππας, καθηγητής στο πειραματικό γυμνάσιο και επιβλέπων καθηγητής στο συνέδριο Πληροφορικής που θα συμμετάσχουν τα παιδιά, δηλώνει πως βρίσκεται σ' αυτόν το ρόλο, για να διευκολύνει τη διαδικασία του συνεδρίου και παράλληλα τονίζει πως «μόνο υπερήφανος μπορώ να νιώθω με τους μαθητές που ανέδειξαν τη μαθητική φαντασία και τη δημιουργικότητά τους, και κατασκεύασαν το ‘βιονικό καρπό’, δίνοντας λύση σε άτομα με κινητικά προβλήματα».

*Οι 210 καινοτόμες εργασίες με αντικείμενο τον προγραμματισμό εφαρμογών, τη ρομποτική, τους αυτοματισμούς και τα ερευνητικά πεδία θα παρουσιαστούν στο 11ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής, που διοργανώνεται από τις 16 έως τις 19 Απριλίου στη Θεσσαλονίκη, στο Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας - ΝΟΗΣΙΣ.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 7 Απριλίου  2019