Ο κόσμος σε ένταση και η Ευρωπαϊκή Ένωση χαμένη στις εθνικές περιχαρακώσεις
Οι διεθνείς εξελίξεις χαρακτηρίζονται από αυξανόμενη ένταση. Η νεοεθνικιστική πολιτική του Τραμπ αποδείχθηκε ότι δεν βελτιώνει, αλλά αντίθετα επιβαρύνει τη διαχείριση των διεθνών προβλημάτων.
Καθίσταται αδήριτη ανάγκη η πολιτική διεύθυνση της παγκοσμιοποίησης στη βάση των αρχών της αλληλοκατανόησης και της ειρηνικής διευθέτησης των διαφορών και ενός προγράμματος συνανάπτυξης και ορθολογικής αντιμετώπισης πλανητικών προβλημάτων, όπως ο έλεγχος των εξοπλισμών, το σταμάτημα των πολεμικών συρράξεων, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η αντιμετώπιση της φτώχειας και της μετανάστευσης, η διαχείριση της πρόκλησης των νέων τεχνολογιών κ.ά. Αυτή η πολιτική διεύθυνση θα ενισχύει τις διεθνείς συμβάσεις για την κοινή αντιμετώπιση προβλημάτων, στον αντίποδα ακριβώς της πολιτικής ακύρωσής τους, που προωθεί ο Τραμπ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως οικονομικό και πολιτικό μέγεθος μπορεί να αποτελέσει ισχυρή δύναμη συμβολής σε μια νέα δημοκρατική, δίκαιη και ισόρροπη ρύθμιση των διεθνών σχέσεων, με προτεραιότητα την ανάληψη πρωτοβουλιών για την παύση των πολεμικών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική καθώς και την αναθεώρηση της σχέσης με τη Ρωσία, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την αναρρύθμιση των διεθνών οικονομικών σχέσεων στη βάση του αμοιβαίου οφέλους.
Η σημερινή όμως κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με την ενίσχυση του ευρωσκεπτικισμού, το Brexit, τη στασιμότητα της διαδικασίας ενοποίησης, την επιστροφή σε λογικές που αντιπαραθέτουν το συμφέρον του κράτους μέλους με το συνολικό ενωσιακό συμφέρον και βεβαίως με την αύξηση της επιρροής της ακροδεξιάς και των εθνικιστικών δυνάμεων, δεν δημιουργεί ελπίδες για μια ισχυρή θετική επίδραση στις διεθνείς εξελίξεις.
Για την ισχυροποίηση της Ε.Ε., ώστε να διαδραματίσει το ρόλο που απαιτείται στη διεθνή σκηνή είναι όρος εκ των ων ουκ άνευ η προώθηση ενός σύγχρονου πολιτικού σχεδίου για την πολιτική ενοποίησή της με όρους δημοκρατίας, κοινωνικής συνοχής και συνανάπτυξης.
Αυτό το σχέδιο στους τομείς της ασφάλειας είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει την κοινή διαχείριση του προσφυγικού, την ενίσχυση της κοινής ευρωπαϊκής άμυνας και την εγγύηση των συνόρων της Ε.Ε. Ειδικότερα ό,τι αφορά τα την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) της Ε.Ε. είναι στη σωστή κατεύθυνση η θέση της Κομισιόν ότι θα πρέπει να βελτιώσουμε την ικανότητά μας να μιλάμε με μία φωνή και ό,τι αυτό μπορεί να γίνει, ξεκινώντας από την καθιέρωση της ειδικής πλειοψηφίας αντί της ομοφωνίας σε συγκεκριμένους τομείς όπως τα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι μη στρατιωτικές αποστολές.
Εάν αντιθέτως οι ευρωπαϊκές κοινωνίες «κατακτηθούν» από την ακροδεξιά και τον εθνολαϊκισμό και γυρίσουν την πλάτη τους στην ευρωπαϊκή ενοποίηση, τότε θα πισωγυρίσουν επικίνδυνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 23-24 Μαρτίου 2019
