ΑΠΟΨΕΙΣ

Ακούς τους μισούς να εκθειάζουν την κυβέρνηση ισχυριζόμενοι ότι το ραντεβού για το εμβόλιο ήρθε στο κινητό τους, ότι στο εμβολιαστικό κέντρο τους καλοδέχτηκαν και δεν άργησαν ούτε λεπτό, ότι το πιστοποιητικό εμβολιασμού ήταν διαθέσιμο την επόμενη ώρα. Ακούς τους άλλους μισούς να λοιδορούν την κυβέρνηση ισχυριζόμενοι ότι «ξεστοκάρει» το AstraZeneca, ότι κλέβει στους αριθμούς των εμβολιασθέντων μετρώντας τις διπλές δόσεις, ότι δεν κρατά τα εμβολιαστικά κέντρα πολλές ώρες ανοιχτά. Έχουν δίκιο οι μεν και άδικο οι δε; Όχι, υπάρχουν αλήθειες σε όλους τους ισχυρισμούς, ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οποίο αυτοί διατυπώνονται για χάρη της επικοινωνίας και της επιδίωξης και των δύο μερών να συντηρήσουν την αμοιβαίως επωφελή για τα κομματικά τους συμφέροντα πόλωση.

Οι αλήθειες συμπυκνώνονται στον δίκαιο ισχυρισμό ότι η υλοποίηση του προγράμματος εμβολιασμού είναι πέρα για πέρα επιτυχής, πλην όμως η στρατηγική του προγράμματος είναι πέρα για πέρα αποτυχημένη. Η διαφορά μεταξύ της υλοποίησης και της στρατηγικής για οποιοδήποτε πολιτική έγκειται στο γεγονός ότι η μεν πρώτη απαιτεί τεχνοκρατική λεπτομέρεια, η δε δεύτερη απαιτεί καθαρότητα στόχων. Είναι λοιπόν πιθανό η υλοποίηση μιας πολιτικής να είναι επιτυχής παρά το γεγονός ότι η στρατηγική είναι προβληματική. Στην περίπτωση του προγράμματος εμβολιασμού κατά του COVID-19, η υλοποίηση πράγματι προχωρά με υποδειγματικό για τα ελληνικά δεδομένα τρόπο. Με ευκολία, με ακρίβεια και με βασικό στόχο τη διευκόλυνση του πολίτη. Όμως μόνο για τους πολίτες που έχουν οι ίδιοι επιλέξει να κάνουν το εμβόλιο, όχι για το σύνολο των πολιτών. Γιατί η στρατηγική του εμβολιασμού δεν περιέλαβε ως στόχο τη μεγιστοποίηση του αριθμού των εμβολιασθέντων.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που δημοσιοποιήθηκαν της προηγούμενες ημέρες οι πολίτες που επέλεξαν να εμβολιαστούν, μεταξύ εκείνων που πληρούσαν το ηλικιακό κριτήριο (ή το επαγγελματικό κριτήριο για την περίπτωση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού) για τον εμβολιασμό για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, δεν ξεπερνούν το 65% του σχετικού πληθυσμού. Η κυβέρνηση σπεύδει να αποδώσει τα χαμηλά ποσοστά των επιθυμούντων να εμβολιαστούν στην απουσία ατομικής ευθύνης των πολιτών απέναντι στο συλλογικό αγαθό της δημόσιας υγείας και ενίοτε στην αξιωματική αντιπολίτευση που δε στηρίζει θερμά την καμπάνια εμβολιασμού. Είναι όμως αυτή ολόκληρη η αλήθεια; Μια κυβέρνηση δεν μπορεί να αφήνει την προστασία ενός δημόσιου αγαθού στα χέρια των πολιτών. Απαιτείται να σχεδιάζει προληπτικά μέτρα για την ενθάρρυνση της συλλογικής συνείδησης των πολιτών προκειμένου να προστατευτεί το δημόσιο αγαθό. Στην προκειμένη περίπτωση, τι ακριβώς έπραξε η κυβέρνηση Μητσοτάκη προς αυτήν την κατεύθυνση, πέρα της διανομής υπέρογκων ποσών για τηλεοπτικές διαφημίσεις και καταχωρήσεις στον τύπο; Εμβολίασε το σύνολο του πολιτικού προσωπικού της την Πρωτοχρονιά, όταν τα εμβόλια δεν ήταν διαθέσιμα στον ευρύ πληθυσμό και κατά συνέπεια η λειτουργία της πειθούς δια του παραδείγματος ήταν άκαρπη. Επέμεινε στον ηλικιακό διαχωρισμό του πληθυσμού ως προς τη σειρά προτεραιότητας μην υπολογίζοντας στη στήριξη που θα μπορούσε να έχει από τα νεότερα και πιο μορφωμένα στρώματα του πληθυσμού, τα οποία αποδεδειγμένα είναι πιο εξοικειωμένα με την επιστήμη και την τεχνολογία. Απέφυγε να δώσει λεπτομερή στοιχεία για την ανοσολογική αξία κάθε εμβολίου χωριστά ώστε να στηρίξει το επιχείρημα της αξίας του εμβολιασμού ανεξαρτήτως εμβολίου με συνέπεια να καλλιεργηθεί η αίσθηση ότι υπάρχουν εμβόλια και άρα και εμβολιαζόμενοι πολίτες δύο ταχυτήτων.

Όλα τα παραπάνω προδίδουν ελλείψεις στη στρατηγική του προγράμματος εμβολιασμού. Ελλείψεις που δυστυχώς δεν καλύπτονται στη ζυγαριά της πολιτικής αξιολόγησης από την εξαιρετική απόδοση του σκέλους της υλοποίησης του προγράμματος εμβολιασμού στην Ελλάδα, για όσο διάστημα τουλάχιστον ο αριθμός των εμβολιασθέντων παραμένει στη χώρα μας σημαντικά χαμηλότερος από αυτόν των άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Τελικά, ο Κυριάκος Πιερρακάκης και η δουλειά του στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο οποίο θα πρέπει να πιστώνεται το σημαντικότερο μέρος της υλοποίησης του προγράμματος εμβολιασμού, εκθέτει την κυβέρνηση. Γιατί αποκλίνει από τη «στρατηγική» της απόλυτης επικοινωνίας που εκείνη έχει επιλέξει.