Έκκληση προς τους Θεσσαλονικείς για το θέμα του μετρό απευθύνει η Ντόρα Μπακογιάννη. «Να δουν το αύριο έχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στο υπουργείο Πολιτισμού, ότι δια του τρόπου με τον οποίο δρα προστατεύει αποτελεσματικά τα αρχαία και θα δώσει στη Θεσσαλονίκη τη δυνατότητα, μετά από 40 χρόνια, να αποκτήσει μετρό σύντομα», τονίζει σε συνέντευξή της στη «ΜτΚ» η βουλευτής Χανίων της ΝΔ, που έχει εμπειρία δια να ομιλεί, καθώς την περίοδο που κατασκευάζονταν το μετρό της Αθήνας ήταν υπουργός Πολιτισμού και στη συνέχεια δήμαρχος Αθηναίων.

Θεωρεί θετικό τον απολογισμό της κυβέρνησης στην πανδημία, καθώς αυτό αναγνωρίζεται «και από όλους τους διεθνείς οργανισμούς και τους εταίρους μας, αλλά και κυρίως από τον ελληνικό λαό όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις». Στηρίζει την ΕΛΑΣ στην κριτική που δέχεται λέγοντας ότι είναι πολύ δύσκολο για την αστυνομία να επέμβει σε μια συγκέντρωση εκατοντάδων νέων.

Για τις ελληνοτουρκικές διαφορές θυμίζει τα λόγια του Κωνσταντίνου Καραμανλή ότι οι χώρες που έχουν προβλήματα μεταξύ τους έχουν 3 δυνατότητες. «Η μία είναι να τα λύσουν μέσω του διαλόγου, η άλλη είναι να πάνε σε διεθνή διαιτησία και η τρίτη είναι να κάνουν πόλεμο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η επιλογή της Ελλάδος αλλά θέλω να ελπίζω και της Τουρκίας, είναι μέσα από το διάλογο να οδηγηθούμε σε μία διεθνή διαιτησία», σημειώνει.

Η πανδημία δείχνει να υποχωρεί τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο στην Ελλάδα. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα διδάγματα από την περίοδο αυτή;

Καταρχήν πιστεύω ότι ως κοινωνία επαναξιολογήσαμε τις ανάγκες και τις προτεραιότητές μας. Επανακαθορίσαμε τα σημαντικά και τα ασήμαντα και συνειδητοποιήσαμε την αξία πραγμάτων που θεωρούσαμε δεδομένα: της ελευθερίας μας, της ανάγκης για συντροφικότητα και επαφή. Σε συλλογικό επίπεδο εκτιμώ ότι κρίθηκαν οι ηγεσίες, η λειτουργία της Δημοκρατίας και η ωριμότητα των πολιτικών συστημάτων. Όμως και σε επίπεδο Ευρώπης υπήρξαν σημαντικές αποφάσεις που θα καθορίσουν την πορεία της Ένωσης. Η στήριξη των Εθνικών Συστημάτων Υγείας, η απόφαση για παραγωγή αναλώσιμων ιατρικών υλικών εντός Ευρώπης ώστε να γίνει αυτάρκης, είναι μερικά παραδείγματα. Πάνω από όλα έγινε σαφές ότι η αλληλεγγύη των κρατών μελών μπορεί να περάσει από την θεωρία στην πράξη, πράγμα που αποδείχθηκε και με την αγορά των εμβολίων και την θεσμοθέτηση του Ταμείου Ανάκαμψης.

Και ο απολογισμός για την κυβέρνηση; Είναι θετικός;

Κατά γενική εκτίμηση ο απολογισμός για την κυβέρνηση είναι θετικός και αυτό αναγνωρίζεται από όλους τους διεθνείς οργανισμούς και τους εταίρους μας. Κυρίως όμως αναγνωρίζεται από τον ελληνικό λαό καθώς όλες οι μετρήσεις δείχνουν υψηλά ποσοστά εμπιστοσύνης στον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση για τη διαχείριση της πανδημίας. Θέλω να υπογραμμίσω ότι το εγχείρημα ήταν πολύ δύσκολο διότι η πανδημία ήρθε μετά από δέκα χρόνια μνημόνια, με μεγάλες ελλείψεις στο σύστημα υγείας τόσο σε υποδομές όσο και σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Το ελληνικό κράτος χρειάστηκε, τόσο στην πρώτη φάση όσο και στη δεύτερη με το εμβολιαστικό πρόγραμμα, να λειτουργήσει με μεγάλη ταχύτητα και απόλυτη οργάνωση, και τα κατάφερε.

Πάντως η επιφυλακτικότητα που έδειξε πρόσφατα η ΕΛΑΣ στην αντιμετώπιση απείθαρχων φαινομένων, όπως τα διάφορα κορονοπάρτι σε περιοχές της Ελλάδας, ανάμεσα στις οποίες και η Θεσσαλονίκη, δεν άρεσε σε πολλούς που ζητούν περισσότερη πυγμή και αποφασιστικότητα.

Ακούστε, η ΕΛΑΣ επωμίστηκε εδώ και 1,5 χρόνο ένα πολύ δύσκολο έργο που ήταν η τήρηση των μέτρων κατά της πανδημίας. Σήμερα που όλοι είμαστε πολύ κουρασμένοι τα πράγματα είναι πιο σύνθετα. Είναι πολύ δύσκολο για την αστυνομία να επέμβει σε μια συγκέντρωση εκατοντάδων νέων, οι οποίοι για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα είχαν περιοριστεί και έχουν την ανάγκη να ξεσκάσουν, υποτιμώντας ότι έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε. Πιστεύω ότι σε τέτοιες περιπτώσεις ισχύει το παν μέτρον άριστον. Ούτε μπορείς να πας σε ακραία καταστολή, ούτε μπορείς να σταματήσεις την προσπάθεια για τον περιορισμό των συναθροίσεων ώστε να ελαχιστοποιήσεις το πρόβλημα του ιού.

Την ίδια στιγμή έχει ανοίξει η κουβέντα περί των διευκολύνσεων για τους εμβολιασμένους. Πώς θα το βλέπετε;

Μην έχετε καμία αμφιβολία ότι η ζωή αυτό θα το κάνει πράξη. Ο επιχειρηματίας ο οποίος θα έχει ένα σινεμά ή ένα θέατρο και θα θέλει να το γεμίσει θα επιλέξει τους εμβολιασμένους. Το ίδιο θα κάνει και το εστιατόριο και το μπαρ διότι η οικονομική ζημιά η οποία έχει υπάρξει είναι τεράστια, οπότε προκειμένου να προφυλάξει τον εαυτό του, την επιχείρηση του και κυρίως τους πελάτες του, θα ζητήσει πιστοποιητικά εμβολιασμού και ουδείς θα μπορεί να τους το απαγορεύσει. Θα με θυμηθείτε ότι αυτό τον Σεπτέμβρη θα είναι κανόνας.

Είστε υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού για κάποιες ειδικές κατηγοριών εργαζομένων, όπως το νοσηλευτικό προσωπικό; Ή της δυνατότητας σε ένα ιδιοκτήτη εστιατορίου να δέχεται στο μαγαζί του μόνο εμβολιασμένους;

Ναι είμαι υπέρ. Και υπάρχει και απόφαση του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου επί αυτού, διότι όπως πολύ σωστά είπε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας «το όριο της ελευθερίας των επιλογών μας, είναι ο διπλανός μας». Η πρώτιστη υποχρέωση της πολιτείας με βάση το σύνταγμα είναι να διαφυλάσσει την δημόσια υγεία. Ένας ανεμβολίαστος αναισθησιολόγος ή νοσηλευτής μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο έναν ευάλωτο άνθρωπο. Αυτό η πολιτεία δεν μπορεί να το επιτρέψει.

Ποιο είναι το ζητούμενο για την κυβέρνηση σε ό,τι αφορά στην επόμενη ημέρα της πανδημίας, έτσι ώστε η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας να είναι επιτυχής;

Το πρώτο μεγάλο στοίχημα είναι να έχουμε χτίσει το τείχος ανοσίας μέχρι το Σεπτέμβριο. Και εκεί πρέπει να κάνουμε την μέγιστη προσπάθεια, να πείσουμε τους συμπολίτες μας να εμβολιαστούν. Εκείνους δηλαδή οι οποίοι και σήμερα ακόμα έχουν αμφιβολίες ή λειτουργούν με την λογική ας εμβολιαστούν οι άλλοι, οπότε θα εξαφανιστεί ο ιός. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι άλλοι δεν φτάνουν αν εμείς οι ίδιοι δεν εμβολιαστούμε. Το δεύτερο σημαντικό βήμα είναι βεβαίως η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Δεν θα είναι εύκολο αυτό το καλοκαίρι, ούτε στρωμένο με ροδοπέταλα. Πρόσφατα ανακοινώθηκε το έκτακτο πρόγραμμα, 420 εκατομμυρίων, που θα ενισχύσει με κεφάλαια κίνησης το σύνολο των φορέων του κλάδου του τουρισμού, ενώ έχει προηγηθεί η στήριξη της εστίασης. Πιστεύω ότι οι ενισχύσεις αυτές σε συνδυασμό με τα μέτρα για την διευκόλυνση της αποπληρωμή των χρεών των πολιτών και την ελάφρυνση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών μπορούν να βοηθήσουν ουσιαστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας.

Που χρειάζεται κατά τη γνώμη σας ιδιαίτερη προσοχή; Ο κόσμος είναι κουρασμένος και οικονομικά ζορισμένος από ενάμιση χρόνο πανδημίας και ίσως περιμένει πολλά από την κυβέρνηση σε επίπεδο επιδοτήσεων. Πώς θα διατηρηθεί αυτή η δύσκολη ισορροπία;

Η κυβέρνηση έχει δώσει 40 δισεκατομμύρια για την στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων και όπως γνωρίζουμε όλοι τα περιθώρια στενεύουν. Ευτυχώς η ύφεση ήταν πολύ χαμηλότερη από τις προβλέψεις, ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας αναθεωρείται από όλους προς τα πάνω και τα ελληνικά ομόλογα συγκεντρώνουν πρωτοφανή διεθνή εμπιστοσύνη. Επίσης το ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα, ακόμη και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ήταν αυξημένο και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό καθώς το ζητούμενο είναι οι καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας.

Ακούγοντας σενάρια για κυβερνητικές αλλαγές αλλά και για πρόωρες εκλογές τι σκέφτεστε;

Δε νομίζω πως τα σενάρια αυτά έχουν βάση. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πει ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να γίνουν εκλογές στο ορατό μέλλον. Τώρα για το πότε θα αποφασίσει και το αν θα αποφασίσει αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα θα πρέπει να ρωτήσετε τον ίδιο.

Η Ευρώπη βγαίνει πιο δυνατή από αυτήν την πανδημία; Πιστεύετε ότι η Γηραιά Ήπειρος έδειξε αντανακλαστικά ή θα θέλατε σε κάποιες περιπτώσεις να είχε αντιδράσει πιο γρήγορα, πιο άμεσα και πιο αποτελεσματικά;

Θα ήθελα πολύ να είχε αντιδράσει πολύ πιο γρήγορα στο θέμα των εμβολίων. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι καθυστερήσαμε δύο μήνες. Παρά ταύτα, για τους ευρωπαϊκούς ρυθμούς, η πρόοδος η οποία έχει συντελεστεί τον τελευταίο χρόνο είναι τεράστια. Όποιος ξέρει τον τρόπο λειτουργίας της Ευρώπης και γνωρίζει τα αντανακλαστικά τα οποία έχει επιδείξει όλα τα τελευταία χρόνια, δεν μπορεί παρά να παραδεχτεί ότι είναι επίτευγμα το ότι κατάφερε να έχει μια διαπραγματευτική φωνή και κυρίως να θεσμοθετήσει σε τόσο σύντομο χρόνο το Ταμείο Ανάκαμψης αποδεικνύοντας την αλληλεγγύη της.

Πολλοί προβλέπουν ότι μετά την πανδημία το θέμα των ελλειμμάτων θα τεθεί άμεσα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τι μέλλει γενέσθαι εκεί; Ποια πρέπει να είναι η απάντηση στο πρόβλημα;

Με την ένταση που το ξέραμε και με τη λογική που το ξέραμε δε νομίζω πως θα ξανατεθεί ποτέ. Θα υπάρξει αναμφισβήτητα η προσπάθεια μιας στοιχειώδους δημοσιονομικής πειθαρχίας. Αλλά και η Ευρώπη να μην το ήθελε θα το θέλαμε εμείς, διότι δεν θα θέλαμε να ξαναδούμε την Ελλάδα στην κατάσταση την οποία βρέθηκε το 2010.

Την ερχόμενη Δευτέρα είναι προγραμματισμένη η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν. Τι μπορούμε να περιμένουμε από αυτό το τετ-α-τετ;

Μία σταδιακή βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών που ενδεχομένως θα αποτελέσει τη βάση μιας νέας περιόδου ηρεμίας.

Πώς βλέπετε γενικά τον διάλογο μεταξύ των δύο χωρών με δεδομένες τις μεγάλες διαφορές απόψεων που υπάρχουν;

Έχουμε μετά βεβαιότητας πολύ μεγάλες διαφορές και διαφορετικές θέσεις αφετηρίας για την επίλυση των διαφορών αυτών. Θα σας θυμίσω τα λόγια του Κωνσταντίνου Καραμανλή: Οι χώρες που έχουν προβλήματα μεταξύ τους έχουν 3 δυνατότητες. Η μία είναι να τα λύσουν μέσω του διαλόγου, η άλλη είναι να πάνε σε διεθνή διαιτησία και η τρίτη είναι να κάνουν πόλεμο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η επιλογή της Ελλάδος αλλά θέλω να ελπίζω και της Τουρκίας, είναι μέσα από το διάλογο να οδηγηθούμε σε μία διεθνή διαιτησία. Ταυτόχρονα όμως είμαστε υποχρεωμένοι να αυξήσουμε τις αμυντικές δαπάνες προετοιμάζοντας τη χώρα μας ακόμα και για το ενδεχόμενο το οποίο απευχόμαστε.

Και κάτι προσωπικό μεν, πολιτικό δε. Πώς κρίνετε συνολικά μέχρι στιγμής την διακυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη; Που τα πήγε καλά, που θα μπορούσαν να είχαν γίνει περισσότερα πράγματα;

Προσπαθώντας να είμαι αντικειμενική, όσο αυτό μπορεί να το ισχυριστεί ένας άνθρωπος στη δική μου θέση, θεωρώ ότι η διακυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη τα πήγε εξαιρετικά καλά, υπό εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες. Να θυμίσω τον τρόπο με το οποίο αντέδρασε στον Έβρο, τον τρόπο με τον οποίο αντέδρασε σε ένα από τα δυσκολότερα καλοκαίρια στις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο Αιγαίο, τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκε την πανδημία και το κύρος το οποίο έχει αποκτήσει η Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια και στην Ευρώπη αλλά και ευρύτερα στην περιοχή της. Πιστεύω ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης μέσα από αυτές τις δυσκολίες ανάδειξε ηγετικά χαρακτηριστικά, τα οποία ενδεχομένως αν αυτές οι δυσκολίες δεν υπήρχαν να χρειαζόταν περισσότερος χρόνος για να τα αναδείξει.

Και κάτι για τη Θεσσαλονίκη στο τέλος. Το Μετρό προχωρά αλλά με αντιδράσεις. Το σχόλιό σας;

Θέλω να θυμίσω, και είμαι σε θέση να το κάνω επειδή υπήρξα υπουργός Πολιτισμού εκείνη την εποχή αλλά και αργότερα ως δήμαρχος Αθηναίων, τη συζήτηση η οποία έγινε για το μετρό της Αθήνας. Στο μετρό της Αθήνας, οι λύσεις οι οποίες δόθηκαν για τα αρχαία ήταν πολύ πιο οδυνηρές. Δεν επελέγη δηλαδή η ακριβότερη και πιο σωστική λύση η οποία επελέγη στη Θεσσαλονίκη. Σήμερα που μιλάμε δεν υπάρχει ένας Αθηναίος πολίτης ο οποίος να μην είναι υπερήφανος για το μετρό της Αθήνας και τους σταθμούς πέριξ της Ακροπόλεως. Και αν μπορώ να κάνω μία έκκληση προς τους Θεσσαλονικείς, είναι να δουν το αύριο έχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στο υπουργείο πολιτισμού, ότι δια του τρόπου με τον οποίο δρα προστατεύει αποτελεσματικά τα αρχαία και θα δώσει στη Θεσσαλονίκη τη δυνατότητα, μετά από 40 χρόνια που ακούω αυτή τη συζήτηση, να αποκτήσει μετρό σύντομα.