ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Zizotek: Μπορεί και "Χρυσό Αλέξανδρο"

Κριτική σε ένα ελληνικό νεογουέστερν του Βαρδή Μαρινάκη

 08/11/2019 07:41

Zizotek: Μπορεί και "Χρυσό Αλέξανδρο"

Αλέξης Δερμεντζόγλου

Επιτέλους μπορώ να γράψω με μεγάλη χαρά για την πρώτη ενήλικη ελληνική ταινία, παρασάγγας απέχουσα από τις άλλες, το «Zizotek» του κρητικού Βαρδή Μαρινάκη. Πάνω απ΄ όλα, και ιδίως, είναι φιλμ με όλη την σημασία του όρου, με την έννοια ότι ακολουθεί πλήρως την γραμματική και το συντακτικό της αφήγησης στο σινεμά. Διαθέτει επίσης μια βαθιά κρυφή ελληνικότητα και άψογες κατασκευαστικές αξίες. Ο βασικός ήρωας Μίνωας, και προσέξτε είναι βουβός,ο μικρούλης λέγεται Ιάσονας και μιλάει πολύ. Ό Ιάσονας αντί για Αργοναυτική εκστρατεία επιχειρεί να λύσει το αίνιγμα του Μινώταυρου χωρίς όμως να διαθέτει τον μίτο της Αριάδνης, που είναι απούσα. Γενικά οι γυναίκες καταγράφονται ως απουσία, η μητέρα πόρνη και η γιαγιά να ψυχορραγεί.

Σ΄ αυτό το εκπληκτικό, λειτουργικό νεογουέστερν τα πάντα είναι νεκρά, είναι η Ελλάδα του σήμερα που αργοπεθαίνει και βυθίζεται στην σήψη, αδυνατώντας να βρει σωσίβιο από τους μύθους της. Οι δύο παρίες ήρωες επιχειρούν να του επανανοηματοδοτήσουν αλλά δεν υπάρχουν πια περιθώρια. Ο χαμένος πατέρας, η άπονη μητέρα είναι ίδια η προδοσία που επιφύλαξε η Ελλάδα στα παιδιά της. Γύρω υπάρχουν μόνο πρόσφυγες και λαθρομετανάστες , νταήδες, νταβατζήδες και εκμεταλλευτές. Πεσμένα φύλλα, σάπια δένδρα, τρώγλες και ημίφωτα.

Ο κύριος Μαρινάκης, πάνω απ΄όλα, εξελίχθηκε σε μέγα filmmaker.Γνωρίζει πότε θα δείξει φώς και λουλούδια ,πότε σκοτάδια ,πότε θα αξιοποιήσει πλάνα φλου –αρτιστίκ και πότε θα κάνει πλάνα δια μέσου άλλων επιφανειών. Επειδή όμως είναι άριστα καταρτισμένος κινηματογραφικά γνωρίζει πως θα αντιστοιχίσει τις φωτογραφικές επιδόσεις με νοήματα. Η φωτογραφία του είναι για ΄Οσκαρ, μερικές φορές μόνο απομονώνει το κόκκινο ένδυμα της μητέρας για συγκεκριμένους λόγους. Και φυσικά συνδέει, όπως πρέπει να κάνει κάθε σκηνοθέτης, την μυθοπλασία του με όλη την ιστορία του παγκόσμιου σινεμά. Υπάρχει λοιπόν στην ταινία του «Το στοιχείο του Εγκλήματος» του Λάρς Φόν Τρίερ, βεβαίως στο φινάλε «Η επιστροφή» του Ιναρίτου και φυσικά, ως κερασάκι στην τούρτα, το φλάς-πλάν με τιμητική αναφορά στο « Ας την κρίνει ο Θεός» του Τζόν Στάλ.

Μεγάλο επίτευγμα ο «Zizotek» και με σαφές πολιτικό μήνυμα: Η Ελλάδα του σήμερα αυτοκτονεί ,και μάλιστα άοπλη, επειδή πρόδωσε τους παραδοσιακούς μύθους της, κατέστρεψε τους οικογενειακούς δεσμούς, υπέπεσε σε συνεχή αφασία, επέβαλε ως αξίες τον κακώς εννοούμενο ανδρισμό αφήνοντας την αθωότητα να πνίγεται και να θάβεται στο χιόνι.

Είμαι σίγουρος πως αν ζούσε ο αείμνηστος Θόδωρος Αγγελόπουλος θα ενθουσιαζόταν από την ταινία. Στο κοινό της τώρα απομένει να καταλάβει τι εστί σινεμά ,τι σημαίνει αφηγούμαι οπτικά, πως κάνω διεθνές φιλμ και ταυτόχρονα ελληνικό. Όσο για τον γράφοντα, μένει να θυμίσει σ΄ αυτό το κοινό τον τίτλο μιας περίφημης ταινίας του Αντρέ Καγιάτ «Είμαστε όλοι δολοφόνοι». 

zizotek2.jpg


Επιτέλους μπορώ να γράψω με μεγάλη χαρά για την πρώτη ενήλικη ελληνική ταινία, παρασάγγας απέχουσα από τις άλλες, το «Zizotek» του κρητικού Βαρδή Μαρινάκη. Πάνω απ΄ όλα, και ιδίως, είναι φιλμ με όλη την σημασία του όρου, με την έννοια ότι ακολουθεί πλήρως την γραμματική και το συντακτικό της αφήγησης στο σινεμά. Διαθέτει επίσης μια βαθιά κρυφή ελληνικότητα και άψογες κατασκευαστικές αξίες. Ο βασικός ήρωας Μίνωας, και προσέξτε είναι βουβός,ο μικρούλης λέγεται Ιάσονας και μιλάει πολύ. Ό Ιάσονας αντί για Αργοναυτική εκστρατεία επιχειρεί να λύσει το αίνιγμα του Μινώταυρου χωρίς όμως να διαθέτει τον μίτο της Αριάδνης, που είναι απούσα. Γενικά οι γυναίκες καταγράφονται ως απουσία, η μητέρα πόρνη και η γιαγιά να ψυχορραγεί.

Σ΄ αυτό το εκπληκτικό, λειτουργικό νεογουέστερν τα πάντα είναι νεκρά, είναι η Ελλάδα του σήμερα που αργοπεθαίνει και βυθίζεται στην σήψη, αδυνατώντας να βρει σωσίβιο από τους μύθους της. Οι δύο παρίες ήρωες επιχειρούν να του επανανοηματοδοτήσουν αλλά δεν υπάρχουν πια περιθώρια. Ο χαμένος πατέρας, η άπονη μητέρα είναι ίδια η προδοσία που επιφύλαξε η Ελλάδα στα παιδιά της. Γύρω υπάρχουν μόνο πρόσφυγες και λαθρομετανάστες , νταήδες, νταβατζήδες και εκμεταλλευτές. Πεσμένα φύλλα, σάπια δένδρα, τρώγλες και ημίφωτα.

Ο κύριος Μαρινάκης, πάνω απ΄όλα, εξελίχθηκε σε μέγα filmmaker.Γνωρίζει πότε θα δείξει φώς και λουλούδια ,πότε σκοτάδια ,πότε θα αξιοποιήσει πλάνα φλου –αρτιστίκ και πότε θα κάνει πλάνα δια μέσου άλλων επιφανειών. Επειδή όμως είναι άριστα καταρτισμένος κινηματογραφικά γνωρίζει πως θα αντιστοιχίσει τις φωτογραφικές επιδόσεις με νοήματα. Η φωτογραφία του είναι για ΄Οσκαρ, μερικές φορές μόνο απομονώνει το κόκκινο ένδυμα της μητέρας για συγκεκριμένους λόγους. Και φυσικά συνδέει, όπως πρέπει να κάνει κάθε σκηνοθέτης, την μυθοπλασία του με όλη την ιστορία του παγκόσμιου σινεμά. Υπάρχει λοιπόν στην ταινία του «Το στοιχείο του Εγκλήματος» του Λάρς Φόν Τρίερ, βεβαίως στο φινάλε «Η επιστροφή» του Ιναρίτου και φυσικά, ως κερασάκι στην τούρτα, το φλάς-πλάν με τιμητική αναφορά στο « Ας την κρίνει ο Θεός» του Τζόν Στάλ.

Μεγάλο επίτευγμα ο «Zizotek» και με σαφές πολιτικό μήνυμα: Η Ελλάδα του σήμερα αυτοκτονεί ,και μάλιστα άοπλη, επειδή πρόδωσε τους παραδοσιακούς μύθους της, κατέστρεψε τους οικογενειακούς δεσμούς, υπέπεσε σε συνεχή αφασία, επέβαλε ως αξίες τον κακώς εννοούμενο ανδρισμό αφήνοντας την αθωότητα να πνίγεται και να θάβεται στο χιόνι.

Είμαι σίγουρος πως αν ζούσε ο αείμνηστος Θόδωρος Αγγελόπουλος θα ενθουσιαζόταν από την ταινία. Στο κοινό της τώρα απομένει να καταλάβει τι εστί σινεμά ,τι σημαίνει αφηγούμαι οπτικά, πως κάνω διεθνές φιλμ και ταυτόχρονα ελληνικό. Όσο για τον γράφοντα, μένει να θυμίσει σ΄ αυτό το κοινό τον τίτλο μιας περίφημης ταινίας του Αντρέ Καγιάτ «Είμαστε όλοι δολοφόνοι». 

zizotek2.jpg


ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία