Του Νίκου Αγγελή Άνθη

Το θεατρικό έργο «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου», που ανεβαίνει στο Βασιλικό Θέατρο από το ΚΘΒΕ, βασίζεται στο ομώνυμο κλασικό διήγημα της σπουδαίας συγγραφέα Άλκης Ζέη, η οποία μέσω αυτού έχει καταφέρει να αφήσει το δικό της ξεχωριστό στίγμα στο χώρο της ελληνικής και όχι μόνο λογοτεχνίας. Όπως ήταν αναμενόμενο, στην παράσταση που παρακολουθήσαμε το μεγαλύτερο ποσοστό των θέσεων ήταν κατειλημμένο από ενθουσιασμένα μικρά αλλά και μεγάλα παιδιά, διότι τόσο αυτό όσο και άλλα διηγήματα της δημιουργού έχουν εδώ και αρκετές δεκαετίες μεγαλώσει πολλές γενιές Ελλήνων.

Ο μικρός Πέτρος λειτουργεί σαν σύμβολο

Ο «Μεγάλος περίπατος του Πέτρου» είναι ένα διήγημα, το οποίο έχει συνοδεύσει τα παιδικά χρόνια πολλών Ελλήνων. Τη θεατρική μεταφορά και δραματοποίηση του αγαπημένου αυτού βιβλίου έχουν αναλάβει οι Σάββας Κυριακίδης και Τάκης Τζαμαργιάς. Το έργο μάς μεταφέρει στα επώδυνα και σκληρά χρόνια της κατοχικής Ελλάδας, η οποία παρουσιάζεται σε εμάς μέσα από την παιδική αλλά και συνάμα λεπτομερειακή οπτική του μικρού Πέτρου. 

Η συγκεκριμένη δηλαδή παράσταση μας παρουσιάζει τη ζωή ενός παιδιού, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο αυτή αλλάζει άρδην, λόγω της εισβολής των κατακτητών στην Ελλάδα και κατά συνέπεια λόγω του πολέμου. Μέσα από αυτό το θεατρικό βλέπουμε με τρόπο αναλυτικό πώς μια παιδική και αθώα ψυχή μέσα στα χρόνια της Κατοχής αναγκάζεται να μεταβεί ταχύτατα και βίαια στη φάση της ενηλικίωσης, προκειμένου να προστατεύσει, τόσο τον εαυτό του και την οικογένειά του όσο και τα ιδανικά και τις αξίες της χώρας του. 

Μάλιστα, η σπουδαιότητα του διηγήματος αυτού έγκειται στο ότι καταφέρνει μέχρι και σήμερα να παραμείνει πιο διαχρονικό και επίκαιρο από ποτέ, γιατί με μία πιο προσεκτική ματιά αντιλαμβανόμαστε ότι ο Πέτρος λειτουργεί σαν ένα σύμβολο, το οποίο ανεξαρτήτως χρώματος ή θρησκείας αγκαλιάζει όλα τα παιδιά του κόσμου, που στην πιο τρυφερή τους ηλικία, αντί να έχουν ως μόνο μέλημά τους το παιχνίδι, αγωνίζονται καθημερινά για λίγη παραπάνω ζωή.

Ιδιαίτερα, καλοδουλεμένα και προσεγμένα σκηνικά

Αρχικά, ξεχωριστή μνεία οφείλουμε να κάνουμε στα σκηνικά της παράστασης, τα οποία ανέλαβε ο Εδουάρδος Γεωργίου. Θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ιδιαίτερα καλοδουλεμένα και προσεγμένα, διότι καταφέρνουν, παραμένοντας χρονολογικά επίκαιρα και ρεαλιστικά, να αποπνέουν παράλληλα και μία αίσθηση ρομαντισμού και νοσταλγίας για μία εποχή, που έχει φύγει ανεπιστρεπτί. 

Σε παρόμοιο πλαίσιο κινήθηκαν και οι φωτισμοί του έργου, τους οποίους επιμελήθηκε ο Στέλιος Τζολόπουλος, περιβάλλοντας την παράσταση με την απαιτούμενη παραμυθική τραγικότητα. 

Φυσικά στην πραγμάτωση και στην ολοκλήρωση αυτού του άρτιου θεατρικού αποτελέσματος καθοριστικό ρόλο έπαιξε και η σκηνοθεσία, η οποία ακολουθώντας την καλλιτεχνική ματιά του Τάκη Τζαμαργιά κατάφερε να δώσει μία σύγχρονη πνοή σε ένα κατά τα λοιπά κλασικό έργο, αποδεικνύοντας περίτρανα με αυτόν τον τρόπο τη διαχρονικότητα του διηγήματος της Άλκης Ζέη.

Ξεχωριστά υποκριτικά εύσημα στον ηθοποιό Γιάννη Γκρέζιο

Ειδική αναφορά οφείλουμε να κάνουμε και στις ερμηνείες της παράστασης, οι οποίες αναβάθμισαν καλλιτεχνικά, αισθητικά και πολιτιστικά το όλο θεατρικό θέαμα. Πιο αναλυτικά, οι ερμηνείες των ηθοποιών της παράστασης, κατά γενική ομολογία, χαρακτηρίζονται από λογική συνέπεια και απόλυτη συναισθηματική πληρότητα, καταφέρνοντας παράλληλα με δόσεις ωμού ρεαλισμού να μας ταξιδέψουν σε μία μακρινή χρονολογικά εποχή, την οποία, παρόλο που δεν τη βιώσαμε ποτέ, μπορούμε σχεδόν να τη μυρίσουμε, να την αγγίξουμε, αλλά και να τη ζήσουμε, τόσο νοητά όσο και ψυχικά. 

Σε αυτό το σημείο αξίζει να επισημάνουμε ότι ξεχωριστά υποκριτικά εύσημα πρέπει να αποδοθούν στον ηθοποιό Γιάννη Γκρέζιο, ο οποίος, υποδυόμενος τον μικρό Πέτρο, απέδωσε στο έπακρο την απόγνωση και την τραγικότητα εκείνης της εποχής, πάντοτε όμως σε συνδυασμό με το φίλτρο της παιδικής αφέλειας και αθωότητας, το οποίο καθ’ όλη τη διάρκειας της παράστασης λειτουργεί σαν «αναλγητικό» για τον πόνο που προκαλούν οι αγριότητες του πολέμου. 

Πιο συγκεκριμένα, μπορούμε να πούμε ότι ο Γιάννης Γκρέζιος, υποδυόμενος τον μικρό Πέτρο, κατάφερε με απόλυτη επιτυχία να λειτουργήσει σαν φωτεινή ελπίδα μέσα στα σκοτάδια της Κατοχής, κλείνοντας πονηρά το μάτι, τόσο στον θεατή όσο και στον ίδιο το θάνατο. Κορυφαία στιγμή της παράστασης αποτελεί η σκηνή της κηδείας του μικρού Σωτήρη, κολλητού φίλου του Πέτρου, ο οποίος δολοφονήθηκε την ίδια μέρα με την απελευθέρωση της Ελλάδας. 

Η σκηνή αυτή κατάφερε να μας συνταράξει, καθώς με τρόπο ιδιαίτερα βίαιο και θλιβερό επιτυγχάνει να υπογραμμίσει στο έπακρο τη συναισθηματική πολυπλοκότητα της ζωής. Ίσως μάλιστα αν το δούμε και από ένα βαθύτερο πρίσμα, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ο θάνατος του Σωτήρη μπορεί να συμβολίζει και το θάνατο της αθωότητας και της ανεμελιάς του Πέτρου, καθώς μετά τον πόλεμο δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να είναι το ίδιο παιδί.

Εν ολίγοις, αδιαμφισβήτητα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου», ο οποίος θα συνεχίσει να παίζεται στο Βασιλικό θέατρο μέχρι και τις 5 Μαΐου 2019, είναι μία πολύ αξιόλογη θεατρική δουλειά, που αξίζει κανείς να την παρακολουθήσει, και η οποία καταφέρνει με τρόπο αριστοτεχνικό και διακριτικό να διατηρήσει τις ισορροπίες μεταξύ της τραγικότητας και της κωμικότητας, αποδεικνύοντας ουσιαστικά ότι η ζωή είναι απρόβλεπτη, και η ομορφιά της κρύβεται στις ταχύτατες εναλλαγές συναισθημάτων που σου προκαλεί.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Απριλίου 2019