Με αραβική αύρα και το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, την τεχνολογία και τις επενδύσεις τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα είναι η τιμώμενη χώρα στην 86η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), που επιστρέφει σε συνθήκες πλήρους κανονικότητας εκτός απροόπτου και θα πραγματοποιηθεί στις 10-18 Σεπτεμβρίου, με σημαντικό αριθμό συμμετεχουσών επιχειρήσεων και φορέων από τη χώρα της δυτικής Ασίας.

Ξεχωριστή θέση στη ΔΕΘ θα έχει, όπως πάντα άλλωστε, η ελληνική περιφέρεια και η ενδυνάμωση της ανάπτυξής της, με τη συμμετοχή πλήθους επιμελητηρίων και επιχειρήσεων της Βόρειας Ελλάδας. «H ΔΕΘ ετοιμάζεται με ρυθμούς προπανδημικούς, αισιοδοξούμε πως θα πιάσουμε νούμερα παλιών καλών εποχών. Τα ΗΑΕ προετοιμάζουν μία μεγάλη αποστολή, μένει να κλείσουν οι εταιρείες που θα συμμετέχουν», επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΘ, Κυριάκος Ποζρικίδης.

Η 86η ΔΕΘ εστιάζει το ενδιαφέρον της στην περιφερειακή ανάπτυξη μέσα από το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας απευθύνοντας κάλεσμα σε επιμελητήρια, επιχειρήσεις, αλλά και πρακτικές που αναδεικνύουν το εύρος και τις εφαρμογές της στην ελληνική αγορά.

Ταυτόχρονα, εμπλουτίζει τις εκθεσιακές της ενότητες με τα πιο σύγχρονα προϊόντα, τις ψηφιακές υπηρεσίες, τις ενεργειακές εναλλακτικές στην οικιακή χρήση και την αυτοκίνηση, ενώ προετοιμάζει το καθιερωμένο HELEXPO FORUM - τη συνεδριακή πλατφόρμα διαλόγου για όλα τα μεγάλα αναπτυξιακά και οικονομικά ζητήματα της χώρας.

Παράλληλα με τις πολυποίκιλες ψυχαγωγικές εκδηλώσεις που απαρτίζουν τη διοργάνωση, η ΔΕΘ θέλοντας να αποτίσει τη δέουσα τιμή στη μνήμη των 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή, προετοιμάζει ένα οπτικοακουστικό θέαμα αφιερωμένο στην ιστορία της «Μεγάλης Προσφυγιάς» προς τη μητέρα πατρίδα.

Η περσινή ΔΕΘ, μέσα σε συνθήκες πανδημικής έξαρσης και με τιμώμενη χώρα την Ελλάδα, σηματοδότησε την επανεκκίνηση της εκθεσιακής δραστηριότητας καθώς παρά το πρωτοφανές υγειονομικό πλαίσιο και τις δυσκολίες της περιόδου, κατάφερε να προσελκύσει 87.631 επισκέπτες.

Yπενθυμίζεται πως τo πλήγμα που υπέστη η οικονομική δραστηριότητα της Θεσσαλονίκης από την ακύρωση της Έκθεσης το 2020 ήταν τεράστιο. Η χασούρα της τοπικής οικονομίας από τη ματαίωση της περσινής ΔΕΘ υπολογίζεται σε 50 εκατ. ευρώ με το νούμερο αυτό να αφορά τις δευτερογενείς υπηρεσίες (μπογιατζήδες, ξενοδόχους, ταξιτζήδες), ενώ η Ηelexpo είχε ζημιά 5 εκατ. ευρώ.

Η τεχνολογία και οι επενδύσεις θα βρεθούν στο επίκεντρο της συμμετοχής των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που στο περίπτερο 13, η προετοιμασία του οποίου έχει ήδη ξεκινήσει με πυρετώδεις ρυθμούς, θα παρουσιάσουν τους πλέον αναπτυγμένους κλάδους της οικονομίας τους, τα δυνητικά πεδία συνεργασίας με τις ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και τις προοπτικές που δημιουργούνται από τις πρόσφατες κινήσεις περαιτέρω σύσφιξης των δεσμών των δύο χωρών σε εθνικό επίπεδο.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, οι οργανισμοί, οι φορείς και οι επιχειρήσεις από τα Εμιράτα θα «κλείσουν» το σύνολο του περιπτέρου 13, του μεγαλύτερου σε έκταση στο Εκθεσιακό Κέντρο της Θεσσαλονίκης. Πέρα από την τεχνολογία και τις επενδύσεις, μεταφορές, logistics, ακίνητα, τουρισμός και ενέργεια αποτελούν πεδία υψηλού ενδιαφέροντος για τα ΗΑΕ και γι’ αυτό το λόγο θα έχουν την τιμητική τους στη Θεσσαλονίκη.

Στην ίδια κατεύθυνση, εκτιμάται ότι και ένα μέρος από το οικονομικό φόρουμ που ξεκίνησε η διοίκηση της ΔΕΘ το 2020, όταν η Έκθεση είχε ακυρωθεί ελέω πανδημίας και έκτοτε καθιερώθηκε παράλληλα με τη διεξαγωγή της ΔΕΘ θα εστιαστεί στις οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών, οι οποίες έχουν τεράστια περιθώρια περαιτέρω σύσφιξης. Προς αυτή την κατεύθυνση θα γίνουν και επιχειρηματικές συναντήσεις Β2Β ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Μάλιστα κινητικότητα και ζωηρό ενδιαφέρον από πλευράς τόσο των ελληνικών επιχειρήσεων, όσο και επιχειρηματιών από την ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης, έχει πυροδοτήσει η συμμετοχή των ΗΑΕ ως τιμώμενη χώρα στην 86η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Ο στρατηγικός ρόλος της χώρας και η αλματώδης ανάπτυξη λειτουργούν σαν μαγνήτες. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) της ελληνικής πρεσβείας στο Ντουμπάι (Μάιος 2022), τα ΗΑΕ αποτελούν την πέμπτη σημαντικότερη οικονομία στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, ενώ κατατάσσονται στην τρίτη θέση μεταξύ των αραβικών χωρών, με ΑΕΠ περίπου 400 δισ. δολαρίων (παρότι βάσει πληθυσμού βρίσκονται μόλις στη 13η θέση). Η ιλιγγιώδης ανάπτυξη των ΗΑΕ κατά τη διάρκεια των τελευταίων 50 ετών, οφείλεται -κατά το γραφείο ΟΕΥ- κυρίως στην ανακάλυψη και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά εσχάτως στρατηγικό στόχο της χώρας αποτελεί η διαφοροποίηση της οικονομίας και η απεξάρτησή της από τον πετρελαϊκό τομέα. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι η αραβική χώρα δεν διαδραματίζει καίριο ρόλο στα ενεργειακά σε μία περίοδο μάλιστα που η Ρωσία αποκλείεται ως ενεργειακή εναλλακτική από τις ευρωπαϊκές επιλογές, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.

Όλη αυτή η δυναμική των ΗΑΕ εκλαμβάνεται από τη διοίκηση της ΔΕΘ ως σημαντική προϋπόθεση για μία επιτυχημένη διοργάνωση. Η Παγκόσμια Έκθεση EXPO του Ντουμπάι, στην οποία υπήρξε σημαντική ελληνική συμμετοχή, παρουσία του υπουργού Ανάπτυξης, Άδωνι Γεωργιάδη, και στην οποία μετείχε και η διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo AE, έστρωσε το δρόμο για να συζητηθεί σε πιο συγκεκριμένη βάση η συμμετοχή των Εμιράτων στην 86η ΔΕΘ.

Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ανακοινώθηκε η διεύρυνση της υφιστάμενης συνεργασίας συν-επενδύσεων, ύψους 400 εκατ. ευρώ, μεταξύ της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΑΤΕ) και της Mubadala Investment Company («Mubadala»), κρατικού επενδυτικού βραχίονα με έδρα το Άμπου Ντάμπι, ώστε αυτή να περιλαμβάνει και επενδύσεις σε ελληνικά venture capital («VC») και private equity («PE») funds υψηλής απόδοσης, τα οποία επικεντρώνονται σε επενδύσεις σε ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς.

Aξίζει να σημειωθεί πως η επιχειρηματική παρουσία ελληνικών συμφερόντων στα ΗΑΕ (περίπου 300 εταιρείες) συγκροτείται κυρίως από επιχειρήσεις κλάδων κατασκευών και ναυτιλιακής υποστήριξης στο Εμιράτο Fujairah, εμπορίου τροφίμων, εστίασης, εμπορίου γούνας, εξοπλισμού τηλεπικοινωνιών. Σύμφωνα με το υπουργείο οικονομίας των ΗΑΕ, οι ελληνικές άμεσες επενδύσεις (ΑΞΕ) στα ΗΑΕ αφορούν εννέα υποκαταστήματα, 21 εμπορικές αντιπροσωπείες και 305 εμπορικά σήματα. Σύμφωνα με τελευταία διαθέσιμα στοιχεία από την ίδια πηγή, το απόθεμα ελληνικών ΑΞΕ στα ΗΑΕ ανερχόταν, το 2016, σε 195,6 εκατ. δολ. (έναντι 93,8 εκατ. κατά το τέλος του 2015).

Πρόσφατα μάλιστα μετά και την επίσκεψη του πρωθυπουργού στα ΗΑΕ, υπογράφτηκε στρατηγική συμφωνία επενδυτικής συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων και της ADQ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, η οποία αναμένεται να χρηματοδοτήσει επενδύσεις αξίας 4 δισ. ευρώ, σε διάφορους τομείς και κεφάλαια της ελληνικής οικονομίας.

Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων και η ADQ, αναμένεται να επενδύσουν ξεχωριστά και από κοινού σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και σε έργα υποδομής, αγροτουρισμού, τεχνολογίας υγείας και επιστημών, μεταξύ άλλων.

Η ενίσχυση των οικονομικών δεσμών της Ελλάδας με τα ΗΑΕ και η προοπτική προσέλκυσης επενδύσεων από έναν οικονομικό κολοσσό που τα... πετροδόλαρα ρέουν άφθονα έρχεται και δένει με την παρουσία των ΗΑΕ σαν τιμώμενης χώρας στη ΔΕΘ.

Σύμφωνα με τα προσωρινά στατιστικά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2021, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών προς τα ΗΑΕ σημείωσαν ισχυρή ετήσια άνοδο κατά 53%, ανερχόμενες στα 362,88 εκατ. ευρώ, ενώ αξιοσημείωτη άνοδο, κατά 145% σημείωσαν και οι εισαγωγές εμιρατινών προϊόντων στην Ελλάδα, φτάνοντας στα 156,8 εκατ. ευρώ. Η άνοδος των ελληνικών εξαγωγών οφείλεται κυρίως στην αύξηση των ελληνικών πωλήσεων πετρελαιοειδών (+455%), καπνικών προϊόντων (+26%), μαρμάρων (+33%), ειδών αλουμινίου (+48%), γουναρικών (+171%) και μηχανολογικού εξοπλισμού (+22%). Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδας για την τετραετία 2018-2021, η Ελλάδα παρουσιάζει σταθερά σημαντικό πλεόνασμα στο εμπόριο υπηρεσιών με τα ΗΑΕ. Το πλεόνασμα οφείλεται κατά κύριο λόγο στις ναυτιλιακές υπηρεσίες (θαλάσσιες μεταφορές) και ανέρχεται περίπου στα 400-600 εκατ. ευρώ ετησίως.

Η ADNOC (Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου του Άμπου Ντάμπι) και η Motor Oil υπέγραψαν στρατηγική συμφωνία-πλαίσιο για τη διερεύνηση ευκαιριών αναφορικά με την προμήθεια LNG στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της μελλοντικής υπεράκτιας εγκατάστασης αποθήκευσης LNG και της μονάδας FSRU της Dioriga Gas και του τερματικού σταθμού φυσικού αερίου Dioriga.

Τον Δεκέμβριο του 2019, η εμιρατινο-φινλανδική κοινοπραξία Masdar Taaleri Generation Doo - MTG, υπέγραψε Μνημόνιο Κατανόησης με τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες ΑΕ για την ανάπτυξη έργων πράσινης ενέργειας τουλάχιστον 300ΜW (αιολικά & φωτοβολταϊκά έργα). Σε εφαρμογή αυτού του Μνημονίου, τoν Μάιο 2021, υπεγράφη συμφωνία με την κοινοπραξία ελληνικών επιχειρηματικών Ομίλων Κωνσταντακόπουλου (Kyoto) και Βασιλάκη (Autohellas) για τη δημιουργία μονάδας ηλιακής ενέργειας στη Βοιωτία ισχύος 65 MW (Μάιος 2021).

ΑΠΕ σε ελληνικά νησιά

Η Masdar εξετάζει, επίσης, το ενδεχόμενο να αναπτύξει ΑΠΕ σε ελληνικά νησιά, καθώς και υπεράκτια αιολικά πάρκα (σε συνεργασία με τη Motor Oil). Έντονο είναι το ενδιαφέρον της για φωτοβολταϊκά, αιολική ενέργεια από υπεράκτιες μονάδες και ενδεχομένως συνδυαστικά παραγωγή πράσινου υδρογόνου, μονάδες αφαλάτωσης που θα τροφοδοτούνται από ΑΠΕ, αποθήκευση ενέργειας, συμμετοχή σε επενδυτικά προγράμματα σε περιοχές απολιγνιτοποίησης στην Ελλάδα. Για τον λόγο αυτό ο γενικός διευθυντής Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων είχε πραγματοποιήσει σειρά επαφών στην Ελλάδα, τον Νοέμβριο του 2021.

Η ELITE AGRO ενδιαφέρεται για επενδυτικές/εμπορικές συνεργασίες με διεθνώς δικτυωμένες ελληνικές επιχειρήσεις, της τάξης των 10 εκατ. ευρώ και άνω, στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής, τροφίμων και φαρμακευτικής κάνναβης.

O σεΐχης Tahnoun bin Zayed Al Nahyan ενδιαφέρεται να επενδύσει στον ενεργειακό κλάδο στην περιοχή Μελίτη (Φλώρινα).

«Τρέχει» η ανάπλαση

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα στόχος είναι τα έργα να αρχίσουν προς το τέλος του 2023, το πολύ αρχές του 2024 και να ολοκληρωθούν το 2026, χωρίς να σταματήσει η λειτουργία των εκθέσεων στο μεσοδιάστημα. Ο προϋπολογισμός του έργου, που προ πανδημίας είχε προσδιοριστεί στα 200 εκατ. ευρώ, αναθεωρείται αγγίζοντας τα 300 εκατ. ευρώ, στους καιρούς του υψηλού ενεργειακού κόστους και των ισχυρότατων πληθωριστικών πιέσεων. Το χρηματοδοτικό σχήμα που προκρίνεται θα αποτελεί μία συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, κάτι σαν ΣΔΙΤ.

Η προμελέτη από τους αρχιτέκτονες που κέρδισαν το διαγωνισμό, επικράτησε η πρόταση της ομάδας των Sauerbruch Hutton (Γερμανία), Gustafson Porter, Bowman (Βρετανία) και Έλενας Σταυροπούλου (Ελλάδα), κατατέθηκε στη διοίκηση της ΔΕΘ ενώ εντός του τρέχοντος μήνα και μετά τις παρατηρήσεις που θα γίνουν θα ακολουθήσει και η ανάθεση της οριστικής μελέτης για να αρχίσει το μεγαλεπήβολο project να παίρνει σιγά - σιγά σάρκα και οστά. «Eντός της ερχόμενης εβδομάδας παραλαμβάνουμε την οριστική προμελέτη, ήδη κάνουμε παρατηρήσεις, προκειμένου το τελικό κείμενο να γίνει οριστικό, στη συνέχεια θα αρχίσουν οι διαδικασίες για την κανονική μελέτη», επισημαίνει ο κ. Ποζρικίδης. «Το χρηματοδοτικό σχήμα αυτή τη στιγμή αναλύεται, θα έχει τη μορφή ΣΔΙΤ. Η προμελέτη μας έδειξε την πραγματική κοστολόγηση, πρέπει να λάβουμε υπόψιν τις τιμές όπως διαμορφώνονται μετά την πανδημία και τις ανατιμήσεις στα οικοδομικά υλικά», διευκρινίζει.

Την ίδια στιγμή, τον χαρακτηρισμό ως διατηρητέων κτιρίων των περιπτέρων 1, 2, καθώς και του κτιρίου Διοίκησης της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης προτείνει το τμήμα Παραδοσιακών Οικισμών & Διατηρητέων Κτιρίων της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αθλητισμού του υπουργείου Εσωτερικών (Τομέας Μακεδονίας και Θράκης), όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Κίνηση Πολιτών «ΔΕΘ-Μητροπολιτικό Πάρκο για μια Βιώσιμη Θεσσαλονίκη». Από τη διοίκηση της ΔΕΘ-Helexpo ωστόσο εμφανίζονται καθησυχαστικοί, διαβεβαιώνοντας πως δε θα φρενάρει το φιλόδοξο εγχείρημα.

Υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο της πρότασης που επελέγη κατά τον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την ανάπλαση, τα 17 περίπτερα του σημερινού εκθεσιακού κέντρου, δύο εκ των οποίων χτίστηκαν στην εποχή του Σχεδίου Μάρσαλ, θα δώσουν τη θέση τους σε πέντε νέα περίπτερα-νησίδες (με διατήρηση του Παλέ Ντε Σπορ, του Πύργου του ΟΤΕ, του κτηρίου του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και της Πύλης του Τόξου στην πλευρά της ΧΑΝΘ). Παράλληλα, πέραν των πολύ εκτεταμένων χώρων πρασίνου και των ελεύθερων χώρων, θα δημιουργηθεί υπερσύγχρονο συνεδριακό κέντρο χωροθετημένο στην περιοχή προς τη Λεωφόρο Στρατού και την 3ης Σεπτεμβρίου και ξενοδοχείο εμβληματικής μορφής, περίπου 150 δωματίων, προς την πλευρά της οδού Αγγελάκη.

Με την ανάπλαση δημιουργείται ένας μεγάλος χώρος ανοιχτός στους πολίτες και διαπερατός από την Αγγελάκη μέχρι τη Λεωφόρο Στρατού. Τα περίπτερα, που θα συνδέονται μεταξύ τους με αερογέφυρες, θα έχουν βιοκλιματικά χαρακτηριστικά και οι ενεργειακές ανάγκες του νέου εκθεσιακού κέντρου θα είναι μειωμένες κατά 70% σε σχέση με εκείνες του σημερινού.

Μόνο στη φάση κατασκευής του η οικονομική δραστηριότητα θα ανέλθει σε 70 με 80 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, με περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας. Όταν το ανακαινισμένο εκθεσιακό κέντρο λειτουργήσει, το οικονομικό προϊόν θα ανέρχεται σε 350-400 εκατομμύρια και οι θέσεις εργασίας θα είναι πάνω από 1.500.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 10.07.2022