Στα παιδιά εναποθέτει, διαχρονικά, η ανθρωπότητα τις ελπίδες επίλυσης των προβλημάτων του σύγχρονου κόσμου, καθώς οι ευήκοες παιδικές ψυχές και η άδολη νεανική σκέψη συνθέτουν ένα γόνιμο έδαφος, στο οποίο μπορεί ν' ανθίσει ο σπόρος που θα μεταβάλλει ακόμη και το φαινομενικά αναπότρεπτο.

Ενδεικτικό παράδειγμα αυτής της πεποίθησης, περί της παιδικής δυναμικής, είναι η υλοποίηση για δεύτερη χρονιά, στο 10ο Νηπιαγωγείο Κομοτηνής και για πρώτη φορά στο δημοτικό σχολείο Εξωμβούργου στα Λουτρά Τήνου, ενός πρότυπου εκπαιδευτικού προγράμματος φιλοπεριβαλλοντικών δράσεων, που στοχεύει στην προώθηση της μείωσης των απορριμμάτων και του Zero Waste.

«Γίνε kookoonari», είναι ο τίτλος του βιωματικού προγράμματος δημιουργίας σχολείων μηδενικών απορριμμάτων και η φιλοσοφία την οποία φυτεύει, βασίζεται στην αρχή ότι το οικολογικό αποτύπωμα του ανθρώπου θα μπορούσε να μιμηθεί αυτό της κουκουναριάς και τα απορρίμματα που παράγει ο άνθρωπος, θα μπορούσαν να μοιάζουν με κουκουνάρια και να γίνονται χώμα, αντί να παραμένουν στη γη για χρόνια ή για πάντα, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η εμπνεύστρια και συντονίστρια του προγράμματος, παιδαγωγός, Μαρία Στρούμπα.

Απόφοιτη του Τμήματος Επιστημών στην Προσχολική Ηλικία του Δ.Π.Θ. και με μεταπτυχιακές σπουδές στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, η κ. Στρούμπα, σημειώνει ότι το πρότυπο εκπαιδευτικό πρόγραμμα γεννήθηκε ως σκέψη στη βάση του επαναπροσδιορισμού της σύνδεσης του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον και απευθύνεται σε σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Υλοποιείται στο πλαίσιο της πρόκρισης της κ. Στρούμπα, μέλους της πρωτοβουλίας «kookoonari», στην 3η φάση του προγράμματος «START-Create Cultural Change».

Αναφορικά με τη συνεργασία με το Νηπιαγωγείο Κομοτηνής και το Δημοτικό Εξωμβούργου, η κ. Στρούμπα σημειώνει χαρακτηριστικά «Πριν κάνω την αίτηση στο "START-Create Cultural Change", αναζήτησα σχολεία που θέλουν να υλοποιήσουν την ιδέα που είχα κι έτσι προέκυψε η συνεργασία με το 10ο Νηπιαγωγείο Κομοτηνής και η ένταξη στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, του συγκεκριμένου project. Το νηπιαγωγείο είναι το μόνο επίπεδο εκπαίδευσης στην Ελλάδα, το πλαίσιο λειτουργίας του οποίου δίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να υλοποιήσει διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα και στη συγκεκριμένη βαθμίδα, η γνώση αποκτάται μέσα από το παιχνίδι και βιωματικά. Πέρυσι συνεργαστήκαμε μετά από σχετική πρόσκληση του συλλόγου διδασκόντων του νηπιαγωγείου. Στη συνέχεια κι επειδή θέλαμε το συγκεκριμένο πρόγραμμα να πάει και σε άλλα σχολεία, κάναμε αίτηση στο υπουργείο Παιδείας με την περιβαλλοντική οργάνωση ISEA στη Θεσσαλονίκη, με την οποία συνεργαστήκαμε και στο περσινό project, και λάβαμε τη σχετική έγκριση, που δίνει τη δυνατότητα υλοποίησής του και στο δημοτικό, γι' αυτό κι έχουμε φέτος και τη συνεργασία με το σχολείο Εξωμβούργου στην Τήνο».

Τα παιδιά, μέσα από βιωματικά εργαστήρια και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, στη διάρκεια του σχολικού ωρολογίου προγράμματος, εξοικειώνονται με την έννοια του απορρίμματος και των βλαβερών χημικών συστατικών καθώς και με τις συνέπειες της απόρριψης αυτών στο φυσικό περιβάλλον. Η δημιουργία πίνακα καταμέτρησης ποσότητας και είδους σκουπιδιών που παράγονται στην τάξη, ο διαχωρισμός των ανακυκλώσιμων και μη υλικών, η παρασκευή χρωμάτων ζωγραφικής και πλαστελίνης, το φύτεμα παραδοσιακών φυτών, η τοποθέτηση κομποστοποιητή στον προαύλιο χώρο και η εξοικείωση με τη συγκεκριμένη διαδικασία, είναι κάποιες από τις δραστηριότητες, μέσω των οποίων δίνεται η ευκαιρία στα παιδιά να διακρίνουν επιλογές φιλικές προς το περιβάλλον και μη, ώστε να αναπτυχθεί η κριτική τους σκέψη. «Οι δράσεις σε νηπιαγωγείο και δημοτικό είναι παρόμοιες. Η διαφοροποίηση έγκειται στην προσέγγιση βάσει της ηλικίας των παιδιών», αναφέρει η κ. Στρούμπα, συμπληρώνοντας ότι αυτό που διαφοροποιεί το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό περιβαλλοντικό πρόγραμμα από τα αντίστοιχα μονόωρα ή δίωρα, διαφόρων περιβαλλοντικών οργανώσεων, είναι ότι «εμείς έχουμε μία σχέση διαρκείας κι έτσι μπορούμε να προσεγγίσουμε το θέμα από πολλές πλευρές, πιο ολιστικά. Αυτή η διάρκεια είναι ουσιαστικά που βοηθάει τα παιδιά να εξοικειωθούν με τους όρους, να μπούνε λίγο σ' αυτή τη φιλοσοφία και να καταλάβουν περισσότερο τι συμβαίνει, γιατί έχουν μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο να τα επεξεργαστούν όλα και να τα συνδέσουν στη γνώση, την εμπειρία τους».

Με πρωτεργάτες τους μικρούς μαθητές, το πρόγραμμα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς και γονείς. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά στους ενήλικες της σχολικής κοινότητας, εκπαιδευτικούς και γονείς, υλοποιούνται ενημερωτικά και βιωματικά εργαστήρια, ώστε ν' αντιληφθούν την έννοια του Zero Waste, να κατανοήσουν τη σημαντικότητα της αλλαγής των καταναλωτικών επιλογών και να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στην υιοθέτηση καθημερινών πρακτικών με βάση τις αρχές του Zero Waste.

Η ομάδα «kookoonari», με πυρήνα τη Μαρία Στρούμπα, συντονίστρια και τη Σοφία Πετρίδου, υπεύθυνη εκπαιδευτικού σχεδιασμού, οραματίζεται ένα μέλλον όπου όλο και περισσότερα άτομα θ' αλλάξουν τις συνήθειές τους με γνώμονα τις αρχές των μηδενικών απορριμμάτων, βλέποντας τον εαυτό τους ως κομμάτι του περιβάλλοντος. Ως εκ τούτου μέσα από τις δράσεις της θέλει να δώσει ερεθίσματα που θα συμβάλλουν στην καλλιέργεια ενός διαφορετικού τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς, στην ανάληψη δράσης σε ατομικό και κοινοτικό επίπεδο. Στο πλαίσιο των εργαστηρίων που πραγματοποιούνται, συλλέχθηκε υλικό από το οποίο δημιουργήθηκε «ο πρώτος οδηγός στα ελληνικά με Zero Waste συνταγές. Το πρώτο εγχειρίδιο που κυκλοφορεί στην Ελλάδα σε σχέση με το Zero Waste κίνημα… Οι kookoonari-κες προτάσεις εμπεριέχουν λίγα λόγια για τις αρχές του Zero Waste, συνταγές και οδηγίες για τη δημιουργία υφασμάτινων τσαντών και θηκών, κερομάντηλων, τροφίμων, εικαστικών δημιουργιών, φυσικών καλλυντικών, ακόμη και οικολογικών καθαριστικών», δηλώνει η κ. Στρούμπα. 

Το εγχειρίδιο διατίθεται δωρεάν ηλεκτρονικά στο www.kookoonari.org., Website: www.kookoonari.org