Της Μαρίας Ζουρνά, Αρχιτέκτονα, πρώην Διευθύντριας Βιώσιμης Κινητικότητας του Δήμου Θεσσαλονίκης

Με την επιστροφή στη «σχεδόν» κανονικότητα, μετά τη φετινή ΔΕΘ, τους μαραθωνίους και τα συλλαλητήρια, το άνοιγμα της αγοράς, των σχολείων, των πανεπιστημίων, και τη μείωση της τηλεργασίας, ξαναγυρίσαμε στα επίπεδα οδικής συμφόρησης πριν την περίοδο του λοκντάουν. Η κανονική φορτοεκφόρτωση σε ώρες αιχμής, τα κανονικά μποτιλιαρίσματα, τα κανονικά ασυντόνιστα φανάρια και η κανονική διπλοστάθμευση επέστρεψαν στην καθημερινότητα της Θεσσαλονίκης.

Τα πραγματικά δεδομένα των μετακινήσεων, η ανάλυση των χαρακτηριστικών του μεταφορικού δικτύου και σημαντικές προτάσεις για τη βελτίωση του συγκοινωνιακού χάρτη θα προκύψουν από τη μεγάλη κυκλοφοριακή έρευνα που εκπονείται αυτό τον καιρό από το Αττικό Μετρό, με τη συμμετοχή των πολιτών σε όλο το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης. Αναμένοντας τη ριζική μεταβολή που θα φέρει η λειτουργία του μετρό, η αναδιάρθρωση των λεωφορειακών γραμμών, η ενοποίηση της φωτεινής σηματοδότησης, το FlyOver και ίσως κάποιες διανοίξεις, αμφιδρομήσεις και κυκλικοί κόμβοι που προτείνονται στα δημοτικά ΣΒΑΚ, θα εξασκούμε την υπομονή μας κινούμενοι σημειωτόν στους στενούς μας δρόμους.

Το κυκλοφοριακό μου θυμίζει το ανέκδοτο με το σπίτι που «μεγάλωσε» μόλις ο Χότζας έβγαλε έξω τα ζώα που είχε αρχικά διατάξει να φέρουν μέσα. Όπως τα μέτρα που έλαβε η δημοτική αρχή από την αρχή της θητείας της (προ κορονοϊού), που λόγω της κεντροβαρικής θέσης του δήμου Θεσσαλονίκης επηρεάζουν όλη την πόλη. Θεσπίσαμε ενιαίο ωράριο φορτοεκφόρτωσης (ΦΕΚ 6178/Β/31-12-2018) και δεν το εφαρμόζουμε, ισχύει απαγόρευση διέλευσης βαρέων οχημάτων από το ιστορικό κέντρο (ΦΕΚ 1861/Β/26-5-2017) και δεν την εφαρμόζουμε, βάλαμε πασσαλάκια κατά της παράνομης στάθμευσης και τα αφαιρέσαμε, ορίσαμε θέσεις στάθμευσης κατοίκων στην Ε’ Δημοτική Κοινότητα και τις ακυρώσαμε. Μάταια περιμένουμε τα μέτρα που θα έφερναν σε αντιστάθμισμα, όπως τον εξορθολογισμό των δρομολογίων των απορριμματοφόρων, την αστυνόμευση της Δωδεκανήσου και της Αγίου Δημητρίου, την αμφιδρόμηση σε 15 μέρες της Ι. Δραγούμη, τη ριζική αναθεώρηση της ελεγχόμενης στάθμευσης, την αστυνόμευση των λεωφορειολωρίδων, τις «έξυπνες» εφαρμογές.

Η πρόχειρη κατασκευή των προσωρινών ποδηλατόδρομων στην Κ. Καραμανλή και τη Νίκης, συνέτεινε στην επιδείνωση των συνθηκών οδικής κυκλοφορίας, δίχως να δημιουργήσει ασφαλείς συνθήκες για τη χρήση ποδηλάτου, ελλείψει ορθού σχεδιασμού και μελέτης επιπτώσεων από την κυκλοφοριακή ρύθμιση. Ενώ οι προσωρινοί παρατείνονται, η βελτιστοποίηση του παλιού ποδηλατόδρομου κάπου πάλι έχει βαλτώσει.

Ο κόσμος εξακολουθεί να προτιμά το ΙΧ, αντί να ανεβαίνει στα λεωφορεία που αγοράστηκαν ή μισθώθηκαν εν μέσω πανδημίας από βόρειες χώρες, χωρίς ανοιγόμενα παράθυρα και κλιματισμό.

Είχαμε νοσταλγήσει τις ατελείωτες ουρές των ταξί στις πιάτσες των βασικών δρόμων, που κανείς δεν τις ελέγχει, τα διπλοσταθμευμένα τουριστικά λεωφορεία στο Λευκό Πύργο, την παραβατικότητα των δικύκλων και την ανεξέλεγκτη στάθμευση στους κεντρικούς πεζόδρομους.

Καμία συντονιστική επιτροπή δεν μπόρεσε να σταματήσει την κακοδαιμονία των διαρκών σκαψιμάτων στους δρόμους από τους οργανισμούς. Demi-ολοκληρωμένες οι αναπλάσεις που σχεδιάστηκαν χωρίς κυκλοφοριακές παρεμβάσεις στις γειτονιές.

Όπως λένε οι ειδικοί, για τα ζητήματα που σχετίζονται με τις μεταφορές, σπάνια υπάρχει μία και κοινά αποδεκτή λύση. Και αυτό γιατί οι μεταφορές είναι τμήμα ενός ευρύτερου κοινωνικού, οικονομικού και πολιτικού συστήματος και οι οπτικές γωνίες πολλές, εξαρτώμενες από τον επιδιωκόμενο στόχο.

Λύση στο κυκλοφοριακό «τύπου Χότζα», χωρίς σοβαρή προεργασία και αποφασιστικότητα απέναντι στα μικροσυμφέροντα, δεν υπάρχει. Μεροληπτώντας υπέρ κάποιας επαγγελματικής ομάδας, δημιουργείς ασφυκτικές συνθήκες μετακίνησης στους υπόλοιπους πολίτες. Όταν σαμποτάρεις το κανονιστικό πλαίσιο που θεσπίστηκε με πολύ κόπο, όφειλες να έχεις ήδη παρουσιάσει τη δική σου αντιπρόταση. Όταν δεν εκφράζεις μια ξεκάθαρη πολιτική για το κυκλοφοριακό και τη στάθμευση, μη έχοντας αφομοιώσει τις ευρωπαϊκές οδηγίες για τη βιώσιμη ανάπτυξη και το περιβάλλον, τότε είναι αδύνατο να ελέγξεις την κατάσταση.

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Μακεδονία της Κυριακής" στις 31 Οκτωβρίου 2021