ΑΠΟΨΕΙΣ

«Υπάρχουν ενήλικες στο δωμάτιο;», αναρωτιόταν μάλλον αυτάρεσκα ο πρώην υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Τσίπρα το μοιραίο για την ελληνική οικονομία πρώτο εξάμηνο του 2015. Ίσως δεν ήταν ούτε ο ίδιος ένας απ’ αυτούς. Και όμως θα είχε δίκιο να διατυπώσει το ευφυολόγημά του σήμερα. Σήμερα που η Ευρωπαϊκή Ένωση, εγκλωβισμένη στο βαρύ, αρτηριοσκληρωτικό της σύστημα, δυσκολεύεται να πάρει συνολικές αποφάσεις για την κρίση του κορονοϊού και κινδυνεύει να μετατραπεί σε βαθιά οικονομική και τελικά κοινωνική κρίση. Μεγάλα λόγια ειπώθηκαν είναι αλήθεια. Τι έχει φτάσει όμως στην πραγματική οικονομία; Ιδού η απορία.

Έχουν περάσει περισσότεροι από ένας ή δύο μήνες από την πρώτη εμφάνιση του ιού στη Δύση και από την πρώτη αστοχία των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όμως η ιστορία γράφεται πλέον με ιλιγγιώδεις ταχύτητες και είναι ήδη σαφές ότι η ηγεσία της Ευρώπης δεν έλαβε τις απαραίτητες αποφάσεις για την θωράκιση της δημόσιας υγείας στην Ευρώπη, τη στιγμή που έπρεπε. Οριζόντια και πανευρωπαϊκά.

Η έλευση του ιού από την Ασία στην Ευρώπη ήταν κάτι περισσότερο από σίγουρη και όμως αντί της από κοινού θέσπισης των αναγκαίων μέτρων, οι Ευρωπαίοι «ένιπταν τας χείρας τους». 

Μόνο μετά την απόφαση του πρώην Αμερικανού προέδρου να διακόψει τις πτήσεις από την Ευρώπη προς τις Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν να συζητούν για την «ταμπακιέρα». Όμως ακόμα και όταν ήρθε η ώρα των μέτρων, η κάθε χώρα έτρεξε να σώσει τον εαυτό της. «Όλα για τη γερμανική οικονομία», έλεγε ουσιαστικά η Γερμανίδα καγκελάριος. «Μπορούμε να τα καταφέρουμε όσα και αν είναι τα κρούσματα», τόνιζε ο Ολλανδός πρωθυπουργός, υιοθετώντας τη θεωρία της «ανοσίας αγέλης». Και την ίδια ώρα οι Ισπανοί έμειναν ολόμονοι να αντιμετωπίσουν τις διαχρονικά τεράστιες ελλείψεις στις δομές υγείας τους και οι Ιταλοί -με την χωρίς προηγούμενο ολιγωρία τους- αφέθηκαν να καταρρεύσουν μπροστά στη μακάβρια πρωτιά σε ανθρώπινα θύματα παγκοσμίως. Συνολικά ο καθένας έκανε ότι ήθελε.

Έτσι ο Γερμανός για το μήνα Νοέμβριο θα πάρει ενίσχυση το 75% του περσινού τζίρου του αντίστοιχου μήνα ενώ ο Έλληνας, ακόμα άγνωστο πότε και αν θα πάρει, και με ποια μορφή.

Κάποτε το Κακό θα τελειώσει. Πώς θα είναι η Ευρώπη την επόμενη μέρα; Όλα δείχνουν πως θα είναι ίδια και χειρότερη από αυτήν που βρέθηκε αδύναμη μπροστά στην οικονομική κρίση πριν από δέκα χρόνια. Με χώρες που παράγουν και χώρες που δανείζονται για να καταναλώνουν αυτά που παράγουν οι πρώτες.

Χώρες σαν την Ελλάδα που έπαιρναν για δεκαετίες επιδοτήσεις και έτσι ξήλωσαν τα καπνά τους και τα αμπέλια τους, πούλησαν τις ψαρόβαρκες και τα ζώα τους και έφτασαν -ακρωτηριασμένες από τα παραγωγικά τους χέρια που ήξεραν να χρησιμοποιούν- να μειώνουν τις δημόσιες δαπάνες τους για να επιβιώσουν. Έτσι είναι η κατ’ όνομα ενιαία Ευρώπη σήμερα. Με χώρες που έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν ένα ισχυρό σύστημα υγείας και χώρες που δεν είναι σε θέση να το κάνουν. Η Γερμανία βρέθηκε στην κρίση του κορονοϊού με 29 και η Ιταλία με 12 κλίνες ανά 100.000 κατοίκους.

Ας μη γελιόμαστε. Δεν υπάρχουν «ενήλικες στο δωμάτιο» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν έχουμε να περιμένουμε πολλά από απρόθυμους για κοινή δράση ηγέτες. Η Ευρώπη είναι το σπίτι μας, όμως είναι ένα σπίτι με κακομαθημένους και εγωκεντρικούς γονείς που δεν είναι διατεθειμένοι να αλλάξουν το παραμικρό στην καθημερινότητά τους για χάρη των παιδιών τους. 

Γι’ αυτό και είναι περισσότερο επιτακτική από ποτέ μία νέα συμφωνία τιμής μεταξύ κράτους και πολιτών στη χώρα μας. Μία συμφωνία που θα βασίζεται σε μία αμοιβαία και ειλικρινή σχέση εμπιστοσύνης και θα δεσμεύει την οποιαδήποτε κυβέρνηση να προωθεί το δημόσιο, και όχι το κομματικό, συμφέρον. Να απογραφειοκρατικοποιήσει τη διοίκηση, να στηρίξει τη δημόσια υγεία και παιδεία, να ανοίξει χώρο στα ατομικά δικαιώματα των πολιτών.

 Μόνο τότε οι πολίτες θα εμπιστευθούν το κράτος και θα απομονώσουν ως περιθωριακές όποιες λογικές φοροαποφυγής, φοροδιαφυγής ή ατομοκεντρισμού. Υπό τις συνθήκες της «μετά τον κορονοϊό» περιόδου στην Ευρώπη, η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει το χρέος -αλλά μαζί και την ευκαιρία- να υπογράψει ένα τέτοιο συμβόλαιο με τους πολίτες της χώρας μας.

Να φερθεί ως ο πρώτος ενήλικας που θα μπει στο δωμάτιο.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 15 Νεομβρίου 2020