ΓΕΥΣΕΙΣ

Ημέρα ένατη: Ο Πλάτων και οι μάγειρες

 24/01/2020 12:34

Ημέρα ένατη: Ο Πλάτων και οι μάγειρες

Μανώλης Παπουτσάκης

Σύμφωνα με τον Πλάτωνα στο διάλογο «Γοργία», η μαγειρική δεν είναι μία αληθινή τέχνη παρά μια κολακεία που αντί να θρέφει το σώμα με τα απαραίτητα το κάνει βαρύ και μαλθακό, στοχεύοντας στην ηδονή κυρίως και όχι στην καλή του υγεία.

Προφανώς και μπορούμε να εγείρουμε πολλές αντιρρήσεις στα λεγόμενα του αρχαίου φιλόσοφου, όμως έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς η μαγειρική α) μπορεί και είναι πράγματι μια σοβαρή τέχνη και β) πώς μπορεί να συμβάλλει στην καλή υγεία του ανθρώπου.

Όσον αφορά το πρώτο, ο Πλάτωνας αναγνωρίζει στις αληθινές τέχνες ένα στοιχειώδες χαρακτηριστικό, τη γνώση. Η γνώση αυτή δεν περιορίζεται στο να ξέρεις να φτιάξεις εμπειρικά ένα αντικείμενο τέχνης, αλλά και στο να μπορείς να εξηγήσεις τους τρόπους (τις αιτίες θα έλεγε ο ίδιος), που οδηγούν σε αυτήν τη δημιουργία. Επομένως, αν εμείς οι μάγειρες θέλουμε να θεωρούμε τους εαυτούς μας αληθινούς τεχνίτες, οφείλουμε σύμφωνα με τον Πλάτωνα όχι μόνο να ξέρουμε πώς φτιάχνεται ένα πιάτο αλλά και να απαντάμε σε όλα τα «γιατί» που προκύπτουν από την ίδια τη διαδικασία παραγωγής του.

Η δεύτερη μομφή του Πλάτωνα, η οποία αφορά τη στόχευση της μαγειρικής να προκαλέσει ηδονή χωρίς να ενδιαφέρεται για την καλή υγεία του ανθρώπου που απολαμβάνει τις δημιουργίες του, έχει και αυτή μία βάση. Οι μάγειρες οφείλουμε να επιλέγουμε άριστες πρώτες ύλες που θρέφουν το ανθρώπινο σώμα, να συνδυάζουμε με τρόπο επωφελή για την υγεία τα υλικά αυτά και να τα επεξεργαζόμαστε έτσι, ώστε να μη χάνουν τη θρεπτική τους αξία. Αν, τέλος, προσφέρουμε και αληθινή ηδονή με τη γευστική τους αξία, τότε ο Πλάτωνας μας χρωστάει εδώ και χιλιάδες χρόνια μία συγγνώμη.

* Δημοσιεύτηκε στη "Θεσσαλονίκη" στις 23.01.2020.

Σύμφωνα με τον Πλάτωνα στο διάλογο «Γοργία», η μαγειρική δεν είναι μία αληθινή τέχνη παρά μια κολακεία που αντί να θρέφει το σώμα με τα απαραίτητα το κάνει βαρύ και μαλθακό, στοχεύοντας στην ηδονή κυρίως και όχι στην καλή του υγεία.

Προφανώς και μπορούμε να εγείρουμε πολλές αντιρρήσεις στα λεγόμενα του αρχαίου φιλόσοφου, όμως έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς η μαγειρική α) μπορεί και είναι πράγματι μια σοβαρή τέχνη και β) πώς μπορεί να συμβάλλει στην καλή υγεία του ανθρώπου.

Όσον αφορά το πρώτο, ο Πλάτωνας αναγνωρίζει στις αληθινές τέχνες ένα στοιχειώδες χαρακτηριστικό, τη γνώση. Η γνώση αυτή δεν περιορίζεται στο να ξέρεις να φτιάξεις εμπειρικά ένα αντικείμενο τέχνης, αλλά και στο να μπορείς να εξηγήσεις τους τρόπους (τις αιτίες θα έλεγε ο ίδιος), που οδηγούν σε αυτήν τη δημιουργία. Επομένως, αν εμείς οι μάγειρες θέλουμε να θεωρούμε τους εαυτούς μας αληθινούς τεχνίτες, οφείλουμε σύμφωνα με τον Πλάτωνα όχι μόνο να ξέρουμε πώς φτιάχνεται ένα πιάτο αλλά και να απαντάμε σε όλα τα «γιατί» που προκύπτουν από την ίδια τη διαδικασία παραγωγής του.

Η δεύτερη μομφή του Πλάτωνα, η οποία αφορά τη στόχευση της μαγειρικής να προκαλέσει ηδονή χωρίς να ενδιαφέρεται για την καλή υγεία του ανθρώπου που απολαμβάνει τις δημιουργίες του, έχει και αυτή μία βάση. Οι μάγειρες οφείλουμε να επιλέγουμε άριστες πρώτες ύλες που θρέφουν το ανθρώπινο σώμα, να συνδυάζουμε με τρόπο επωφελή για την υγεία τα υλικά αυτά και να τα επεξεργαζόμαστε έτσι, ώστε να μη χάνουν τη θρεπτική τους αξία. Αν, τέλος, προσφέρουμε και αληθινή ηδονή με τη γευστική τους αξία, τότε ο Πλάτωνας μας χρωστάει εδώ και χιλιάδες χρόνια μία συγγνώμη.

* Δημοσιεύτηκε στη "Θεσσαλονίκη" στις 23.01.2020.

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία