Στις 17 Δεκεμβρίου του περασμένου έτους στο μπεζ πολυώροφο κτίριο του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, λίγα μέτρα παραπάνω από την αρχαία αγορά, έγινε η αλλαγή της σκυτάλης. Ο Παναγιώτης Τσαραμπουλίδης σχεδόν έπειτα από μία δεκαετία παραιτήθηκε από το αξίωμά του και παρέδωσε τα ηνία και τη θέση του προέδρου του ΕΚΘ, με τη σύμφωνη γνώμη της ΠΑΣΚΕ, της πλειοψηφούσας παράταξης του διοικητικού συμβουλίου, στον 44χρονο συμβασιούχο ιδιωτικού δικαίου και εργαζόμενο του υπουργείου Πολιτισμού Χάρη Κυπριανίδη. Άλλωστε ο κ. Τσαραμπουλίδης πολλές φορές έλεγε και σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις αλλά και σε δημόσιες παρεμβάσεις του ότι πρέπει να βγουν μπροστά νέοι άνθρωποι. 

Έτσι και έγινε. Η εκλογή του κ. Κυπριανίδη στη θέση του προέδρου του δ.σ. του ΕΚΘ σηματοδοτεί αυτήν την αλλαγή φρουράς, που βρίσκεται σε εξέλιξη ακόμα και στις τάξεις των οργανωμένων συνδικαλιστικά εργαζομένων με τους νέους ανθρώπους που μπαίνουν μπροστά να καλούνται πείσουν τους συναδέλφους τους, εφευρίσκοντας ακόμα και νέες, σύγχρονες μορφές αγώνα και διεκδίκησης, την ώρα που ο συνδικαλισμός επικρίνεται και οι συνδικαλιστές θεωρούνται από πολλούς η «αρχή των πολλών κακών που έχει πάθει η ελληνική κρίση και κοινωνία. 

Προς αυτήν την κατεύθυνση της ανανέωσης άλλωστε και ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος έχει δηλώσει πως θα αποχωρήσει από τη θέση του μετά το συνέδριο της ΓΣΕΕ και αφού εξασφαλίσει «ομαλή μετάβαση σε νέα ηγεσία», όπως έχει αναφέρει.

Ποδαρικό με… απεργία τριών εβδομάδων

Το 2020 βρήκε το νέο πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Χάρη Κυπριανίδη έξω από τα καταστήματα του ΟΤΕ στη Θεσσαλονίκη, εκεί όπου οι εργαζόμενοι του Οργανισμού πραγματοποιούν πολυήμερες απεργιακές κινητοποιήσεις, αντιδρώντας σε απολύσεις οκτώ συναδέλφων τους, στις οποίες προχώρησε η διοίκηση της πολυεθνικής εταιρείας, και διεκδικώντας την ανάκληση των απολύσεων και την υπογραφή τριετούς συλλογικής σύμβασης εργασίας. 

Στελέχη της εταιρείας και συνδικαλιστές εργαζόμενοι έφτασαν μάλιστα μέχρι το Αστυνομικό Τμήμα Λευκού Πύργου, καθώς ο περιφερειακός διευθυντής του ΟΤΕ στη Θεσσαλονίκη προχώρησε σε μήνυση για παρεμπόδιση εργαζομένων να εισέλθουν στην εργασία τους. Συνελήφθησαν πέντε εργαζόμενοι - συνδικαλιστές του ομίλου, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος του ΠΕΤ - ΟΤΕ και μέλος της διοίκησης του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Κυριάκος Σιδηρόπουλος.

Οι πέντε συλληφθέντες με εντολή εισαγγελέα αφέθηκαν ελεύθεροι, ενώ οι τέσσερις από αυτούς επέστρεψαν λίγες ώρες αργότερα στο ίδιο αστυνομικό τμήμα και κατέθεσαν δύο μηνύσεις εναντίον του περιφερειακού διευθυντή του ΟΤΕ, ενώ μεταξύ άλλων τον μήνυσαν και για παρακώλυση του συνδικαλιστικού έργου.

Όπως υποστηρίζει στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος του ΕΚΘ, έχουν περάσει πολλά χρόνια από την τελευταία φορά που συνελήφθησαν συνδικαλιστές και εργαζόμενοι που απεργούν, ενώ εκτιμά πως με αφορμή το παραπάνω περιστατικό θα ακολουθήσουν κι άλλες μηνύσεις κατά συνδικαλιστών. «Κάναμε ποδαρικό με ποινικοποίηση της απεργίας και με συλλήψεις εργαζομένων που απεργούσαν. Πρόκειται για μία πράξη καταδικαστέα από το σύνολο του συνδικαλιστικού κινήματος. 

Ελπίζουμε να καταδικαστεί και από την ίδια την κοινωνία. Δικαιώματα που κατακτήθηκαν με αγώνες και αίμα δεν μπορούν να χάνονται. Δεν γίνεται να κάνουμε απεργία με τους αστυνομικούς να μας ακολουθούν» σχολιάζει ο κ. Κυπριανίδης. «Ενώ θεωρητικά μπαίνουμε σε τροχιά ανάπτυξης και έχουμε βγει από τα μνημόνια και τα οφέλη αυτά πρέπει να φανούν και στους εργαζόμενους, αντί αυτών έχουμε νομοσχέδια με αρνητικές διατάξεις προς τους εργαζόμενους. Όλα αυτά μας δείχνουν πως το 2020 δεν θα είναι ευοίωνο. Πρέπει να αγωνιστούμε αυτήν τη χρονιά. Όχι όμως μόνο μέσα από απεργίες, γιατί οι απεργίες είναι το τελευταίο μέσο διεκδίκησης και απαίτησης. Πρέπει να έχουμε επιχειρήματα και εμπεριστατωμένη άποψη» αναφέρει.

Κατά τη διάρκεια της κρίσης εκτιμάται πως οι απεργιακές κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν μόνο στη Θεσσαλονίκη ξεπέρασαν τις 50. Με το πέρασμα των χρόνων, ωστόσο, ο κόσμος κουράστηκε, όπως άλλωστε παραδέχονται και οι ίδιοι οι διοργανωτές των απεργιών, δεν είχε τη δυνατότητα να χάνει μεροκάματα και ο αριθμός εκείνων που έβγαιναν στους δρόμους διαδηλώνοντας συνεχώς έφθινε. Αυτό προβλημάτισε και προβληματίζει τη νέα γενιά των συνδικαλιστών, οι οποίοι αναζητούν νέους τρόπους και νέες μορφές συνδικαλισμού. 

«Προσπαθούμε να εφαρμόσουμε σύγχρονες μεθόδους συνδικαλισμού. Κάνουμε έρευνες με συμπεράσματα και έχουμε δεδομένα και τεκμηριωμένα επιχειρήματα απέναντι στις κυβερνήσεις και τους επιχειρηματίες. Προσπαθούμε να αποδείξουμε πως αυτό που λέμε είναι και δίκαιο και σωστό» λέει ο κ. Κυπριανίδης. «Επίσης, η χρήση σύγχρονων εργαλείων εξυπηρετεί προς αυτήν την κατεύθυνση» τονίζει.

Η ανεργία δυσκολεύει την ανανέωση

Αυτή η αλλαγή… φρουράς, σύμφωνα με το νέο πρόεδρο του ΕΚΘ, δείχνει πως υπάρχει διάθεση και από νεότερους ανθρώπους να ασχοληθούν με το συνδικαλισμό. «Δείχνει τους προβληματισμούς τους και τη διάθεσή τους να αλλάξουν πράγματα και καταστάσεις. Τα νέα πρόσωπα είναι τεχνολογικά καταρτισμένα και μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία προς όφελος του κινήματος» συνεχίζει ο κ. Κυπριανίδης.

Ο ίδιος συμπληρώνει πως η απουσία νέων συνδικαλιστικών στελεχών είναι απόρροια της ανεργίας. «Ένας τριαντάρης που δεν έχει βρει δουλειά, δεν μπορεί να συνδικαλιστεί. Όταν αναγκάζεται να ζει με μαύρα και αγωνιά για την επιβίωσή του, πώς θα μπορέσει να συνδικαλιστεί κάποιος» διερωτάται και εκτιμά πως ο συνδικαλισμός θα πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. «Πρέπει να αποκτήσουμε παιδεία συνδικαλισμού. Είναι απαραίτητο. Πρόκειται για ένα δικαίωμα των εργαζομένων. Μέχρι να κλείσουμε τα μάτια μας, θα πρέπει να απαιτούμε και να διεκδικούμε τα δικαιώματά μας. Είναι από τα σημαντικότερα μαθήματα που θα πρέπει να διδάσκεται κάποιος» τονίζει.

Αναφορικά με την απαξίωση του συνδικαλιστικού κινήματος και απαντώντας στο ερώτημα: «πώς θα ήταν οι εργασιακές σχέσεις την περίοδο της κρίσης και των μνημονίων εάν δεν υπήρχε οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα» ο κ. Κυπριανίδης απαντά λακωνικά. «Θα επικρατούσε το χάος». Υπενθυμίζει μάλιστα πως η διατήρηση του 13ου και του 14ου μισθού στον ιδιωτικό τομέα, η διατήρηση του επιδόματος γάμου και η διατήρηση των τριετιών ήταν αποτέλεσμα κινητοποιήσεων και παρεμβάσεων των συνδικαλιστικών οργανώσεων. «Ο κόσμος θα έρθει πίσω με την αλήθεια. Ο συνδικαλισμός δέχτηκε μία οργανωμένη επίθεση από επιχειρήσεις και κυβερνήσεις. Φυσικά και όλοι οι συνδικαλιστές δεν είναι άγιοι. Όπως συμβαίνει παντού, υπάρχουν και καλοί και κακοί. Όμως η μεθοδευμένη επίθεση που πραγματοποιήθηκε όλα αυτά τα χρόνια για να απαξιωθεί ο συνδικαλισμός είχε ως αποτέλεσμα την απαξίωση και κατ’ επέκταση την υιοθέτηση αντεργατικών πολιτικών.

Τα μεγάλα προβλήματα

Η νέα δεκαετία, όπως λέει ο κ. Κυπριανίδης, βρίσκει τη Θεσσαλονίκη με την ανεργία να ξεπερνά το 30%, τη μαύρη και την αδήλωτη εργασία να «ζει και να βασιλεύει», πολλούς Βορειοελλαδίτες να αναγκάζονται να περνούν τα σύνορα για να εργαστούν στη γειτονική Βουλγαρία και τα γειτονικά Σκόπια, η βιομηχανία να βρίσκεται στο ναδίρ και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί να καταρρέουν. «Για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα, πρέπει να υπάρχει φόβος για τον εργοδότη που παρανομεί και οι εργαζόμενοι να προχωρούν σε καταγγελίες. 

Το χρέος της κοινωνίας και της κυβέρνησης είναι να προστατεύει εκείνους που καταγγέλλουν παρανομίες και να τιμωρούνται αυτοί που κάνουν τις παρανομίες» λέει. Είναι χαρακτηριστικό, όπως τονίζει ο κ. Κυπριανίδης, πως ενώ στη Θεσσαλονίκη υπήρξαν δεκάδες εργοδότες που ζήτησαν από τους εργαζομένους τους να επιστρέψουν το δώρο Χριστουγέννων, κανείς δεν προχώρησε σε επίσημη καταγγελία εξαιτίας του φόβου. Για το λόγο αυτό το ΕΚΘ ζητά να συμμετέχει σε ελέγχους και μάλιστα θέτει εαυτόν στην υπηρεσία των αρμόδιων μηχανισμών, αρκεί να γνωρίζει πότε και πού γίνονται οι έλεγχοι. «Όταν μιλάμε για εργασιακούς ελέγχους του ΙΚΑ, του ΟΑΕΔ και της Επιθεώρησης Εργασίας, θα έπρεπε να συμμετέχουμε. Έτσι ελέγχεται και ο ίδιος ο μηχανισμός ελέγχου» υποστηρίζει ο κ. Κυπριανίδης.

Σχολιάζοντας την «έξοδο από τα μνημόνια και την επιστροφή στην ανάπτυξη», όπως ισχυρίζονται οι τελευταίες κυβερνήσεις της χώρας, ο κ. Κυπριανίδης «βλέπει» πως η πραγματική ανάπτυξη θα αργήσει να έρθει. «Οι οικογένειες θα συνεχίσουν να βιώνουν την κρίση» καταλήγει ο νέος πρόεδρος του ΕΚΘ.

Οι νέοι σε ΔΑΚΕ, ΠΑΣΚΕ και ΕΑΚ

Ανανέωση ωστόσο υπάρχει και στις άλλες παρατάξεις του διοικητικού συμβουλίου του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης πέραν της ΠΑΣΚΕ. Ο προερχόμενος από τη ΔΑΚΕ Βασίλης Μανταζής είναι μέλος της διοίκησης του ΕΚΘ και μέλος του δ.σ. του Συλλόγου Υπαλλήλων Εθνικής Τράπεζας από το 2012. Είναι μόλις 37 ετών και σήμερα κατέχει το αξίωμα του γραμματέα ΔΑΚΕ Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη «ΜτΚ», ο κ. Μανταζής υποστηρίζει πως για να επιστρέψει ο κόσμος στο συνδικαλισμό, θα πρέπει να αλλάξει η εικόνα των συνδικαλιστών. «Πρέπει να γίνουμε πιο ελκυστικοί και να γίνουμε πιο σύγχρονοι, όπως ακριβώς συμβαίνει στην εποχή μας. Ο κόσμος δεν ασχολείται όσο πρέπει με το συνδικαλισμό λόγω της εικόνας ορισμένων συνδικαλιστών. Αυτό που προέχει είναι να φέρουμε νέους ανθρώπους με την κατάθεση σύγχρονων προτάσεων» υποστηρίζει ο κ. Μανταζής.

Ο Λεωνίδας Στολτίδης είναι 47 ετών και ασχολείται με το συνδικαλισμό από τα φοιτητικά του χρόνια. Στις εκλογές του περασμένου Ιουλίου εξελέγη βουλευτής ΚΚΕ Β’ Θεσσαλονίκης. Είναι μέλος της διοίκησης του ΕΚΘ και μέλος της διοίκησης της ΓΣΕΕ. Όπως υποστηρίζει στη «ΜτΚ», σήμερα όσο ποτέ είναι αναγκαία μία ταξική πάλη και σύγκρουση μέχρι τέλους. «Για το ΚΚΕ, το ΠΑΜΕ και την ΚΝΕ η ταξική πάλη είναι αδιαπραγμάτευτη. Οι εργάτες στην εξουσία» καταλήγει το μέλος της εκτελεστικής γραμματείας του ΠΑΜΕ Θεσσαλονίκης.

Από τα νέα στελέχη του συνδικαλισμού στη Θεσσαλονίκη θεωρείται και ο εργαζόμενος στον ΟΑΣΘ Ευάγγελος Πιτσαλίδης. Εξελέγη για πρώτη φορά στο διοικητικό συμβούλιο του ΕΚΘ το 2018 με την παράταξη ΕΑΚ, που πρόσκειται στον ΣΥΡΙΖΑ. Από το 2000 έως το 2015 υπήρξε εκλεγμένο μέλος της διοίκησης του Συνδικάτου Εργαζομένων ΟΑΣΘ με την παράταξη της Π.Α.Κ. Τον Νοέμβριο του 2015 ίδρυσε τη συνδικαλιστική παράταξη «Ανατροπή» ΟΑΣΘ και το 2018 εκλέχτηκε μέλος του δ.σ. του Συνδικάτου Εργαζομένων.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12 Ιανουαρίου 2020