Ρεπορτάζ: Αναστασία Μαρκέλα Δανά, Εύα Γαντά, Χριστίνα Σαράφη

«Μουδιασμένη» υποδέχτηκε η αγορά της Θεσσαλονίκης την είδηση της επαναλειτουργίας των καταστημάτων. Το μεγάλο διάστημα της καραντίνας, η ανησυχία του κόσμου για τη τήρηση των υγειονομικών μέτρων αλλά και η αγωνία για την οικονομία, έχει ως αποτέλεσμα η κίνηση στα περισσότερα καταστήματα να παραμένει μειωμένη και οι έμποροι να ανησυχούν για την πορεία των καταστημάτων τους.

Ο Βασίλης Χαμαλέτσος, κοσμηματοπώλης με χρόνια εμπειρίας στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, εξηγεί πως πρώτη φορά έκλεισε το μαγαζί του για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. «Ο τζίρος ολόκληρο το διάστημα της καραντίνας ήταν μηδαμινός, δεν υπήρχαν ούτε παραγγελίες, ούτε επισκευές για να αποσταλούν», δηλώνει με απογοήτευση. Μετά το «πράσινο φως» της κυβέρνησης, ο κύριος Χαμαλέτσος και ο ανιψιός του, άνοιξαν και πάλι το κατάστημα έχοντας λάβει τα απαραίτητα μέτρα προστασίας και επιτρέποντας συγκεκριμένο αριθμό πελατών, ωστόσο, όπως εξηγεί, η κίνηση παραμένει χαμηλή. “Στο δικό μας κατάστημα που δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης, έρχονται ελάχιστοι. Κάποιοι μπορεί να έχασαν την δουλειά τους ή να μην έχουν επιστρέψει ακόμα. Πολλοί φοβούνται να κυκλοφορήσουν και λόγω της κατάστασης φοβούνται για το αύριο. Μπορεί ακόμα να μην είναι και σίγουροι για την δική τους οικονομική κατάσταση.”

Από την πλευρά του, ο Θεόδωρος Παναγιωτίδης, ιδιοκτήτης οικογενειακής επιχείρησης ενδυμάτων στην Εγνατία, εξέφρασε την αγωνία του για την κάλυψη των εξόδων. «Αισθανθήκαμε πολύ άσχημα, πελαγώσαμε και μας έπιασε απελπισία. Σκεφτήκαμε τα έξοδα γιατί φανταστήκαμε ότι δεν θα είναι μόνο δυο εβδομάδες η καραντίνα. Δεν γνωρίζαμε αν και πότε θα λάβουμε κάποια αποζημίωση ή αν θα γίνουν μειώσεις στα ενοίκια. Επίσης η εποχή του Πάσχα που χάσαμε είναι σημαντική γιατί παρατηρείται κίνηση εκείνες τις μέρες. Γενικά μας τρόμαξε το άγνωστο της κατάστασης», σημείωσε.

Με την έλευση του κοινού την πρώτη μέρα της επιστροφής, ο ίδιος εκφράζει σχετική ικανοποίηση, προσθέτοντας ότι οι περισσότεροι βγήκαν να ξεσκάσουν και με την ευκαιρία προχώρησαν σε μικρές αγορές.

Ο Νίκος Ουζούνης, εργάζεται σε κατάστημα εσώρουχων στο Καπάνι της Θεσσαλονίκης και εξηγεί την καραντίνα από διαφορετική ματιά. “Δύσκολα θα μπουν πολλοί άνθρωποι, θα προτιμήσουν να πάρουν καφέ στο χέρι και να περπατήσουν στην παραλία. Έχει αλλάξει η κοινωνικότητα μεταξύ των ανθρώπων, φοβάσαι να κάνεις μια χειραψία να αγκαλιάσεις κάποιον, όχι μόνο για εσένα αλλά και για εκείνον, για το περιβάλλον του. Αυτή η ψυχολογία επηρεάζει και την αγορά, αν δεν την έχεις δεν θα πας να ψωνίσεις». Σύμφωνα με τον ίδιο, ο κόσμος πρέπει να οργανωθεί πρώτα μέσα του, να βρει τις δικές του ισορροπίες. «Έχουν εντυπωθεί αυτές οι συνήθειες μέσα μας και έχουμε χάσει αυτή την ανθρώπινη πλευρά και θα μας πάρει καιρό να την ξαναβρούμε. Η κατάσταση είναι σαν domino, επηρεάζει η μια ενέργεια την επόμενη.”, καταλήγει.

Στην περιοχή της Καλαμαριάς, οι έμποροι βλέπουν με αισιοδοξία αλλά και επιφυλακτικότητα τα πρώτα δείγματα καταναλωτικής κίνησης στην αγορά. Όπως είπε η κυρία Αγγελική Τσάπη, υπεύθυνη κομμωτηρίου στον πεζόδρομο της Καλαμαριάς, «ο κόσμος ήρθε κατευθείαν. Έχουμε κίνηση, ήρθε να κουρευτεί, να βαφεί, κάτι το οποίο του έλειπε πολύ. Είμαστε πολύ αισιόδοξοι και οι πελάτες μας ακολουθούνε τα μέτρα και είμαστε εδώ για να τους εξυπηρετήσουμε όλους. Πριν μπουν, περιμένουν έξω να τους καλέσουμε εμείς. Φυσικά έχουμε λάβει όλα τα απαραίτητα υγειονομικά μέτρα. Έχει γίνει απολύμανση του χώρου και γίνονται οι απολυμάνσεις κάθε μέρα πριν και μετά από κάθε πελάτη».

Βεβαίως, υπήρχαν οικονομικές επιπτώσεις όλο αυτό το διάστημα που ήταν κλειστά τα καταστήματα: «Προφανώς ήταν δύσκολα τα πράγματα, όμως γρήγορα επανήλθαμε. Ακολουθούμε όλα τα υγειονομικά μέτρα που έβγαλε η κυβέρνηση, οπότε εγκλιματιστήκαμε γρήγορα», τόνισε η κυρία Τσάπη.

Από την πλευρά της σκεπτική δηλώνει η καταστηματάρχης και σχεδιάστρια ρούχων ένδυσης στον πεζόδρομο της Καλαμαριάς, κυρία Αλιόνα Στεφανίδου. Όπως είπε, «προσπαθούμε να επανενταχθούμε στην καινούργια μας πραγματικότητα. Βέβαια, είναι περιορισμένη η κίνηση του κόσμου. Είναι αναμενόμενο αυτό. Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να τους βοηθήσουμε με διάφορες προσφορές όσο και στις παλιές μας συλλογές, όσο και στις καινούργιες. Παρόλα αυτά, ο κόσμος είναι ζορισμένος και είναι φυσιολογικό αυτό».

Η ίδια υπογράμμισε πως έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής: «έχουμε προμηθευτεί με αντισηπτικά, γάντια, μάσκες. Κατασκευάζουμε και εμείς οι ίδιοι μάσκες και μάλιστα λίγο πιο χαρούμενες για να μην είναι τόσο καταθλιπτικό για τον κόσμο που φοράει μάσκα. Γιατί είναι δύσκολη συνήθεια, δεν το έχουμε συνηθίσει οπότε προσφέρουμε στους πελάτες μας χειροποίητες μάσκες και μάσκες μίας χρήσης, αντισηπτικά, γάντια και ατμοκαθαριστές μετά από την κάθε δοκιμή ρούχου, οπότε δεν υπάρχει κανένας φόβος για αυτούς», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η ίδια αναφέρθηκε επιπλέον στις δυσκολίες που αντιμετώπισε την περίοδο αυτή. «Κυρίως οικονομικές ήταν οι δυσκολίες. Όπως μάλλον όλοι οι επαγγελματίες στον χώρο της ένδυσης, είναι πολύ δύσκολο να ανταπεξέλθεις στα έξοδα με κλειστό το μαγαζί. Είναι πολύ καλές οι διευκολύνσεις που έγιναν από το κράτος με τις μειώσεις στα ενοίκια και με την αναστολή των οφειλών, αλλά παρόλα αυτά όταν είναι ένα μαγαζί κλειστό, ακόμα και το 60% του ενοικίου που πρέπει να πληρωθεί, είναι δύσκολο να πληρωθεί, γιατί δεν υπάρχουν έσοδα».

Αυτό που θα βοηθούσε πολύ, όπως ανέφερε η κυρία Στεφανίδου, είναι η κυβέρνηση να παρατείνει τις διευκολύνσεις που έγιναν την περίοδο Απρίλιο-Μάιο για ένα εξάμηνο, διότι το διάστημα μέχρι τον Δεκέμβριο είναι πολύ κρίσιμο. Αυτό γιατί ο κόσμος είναι περιορισμένος οικονομικά και οι καταστηματάρχες δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στο 100% ακόμα».

H κυρία Στεφανίδου έκλεισε με ένα ελπιδοφόρο μήνυμα: «Θα ήθελα να πω στον κόσμο ότι θα πρέπει να συνηθίσουμε καινούργια πράγματα, είναι σίγουρα δύσκολο για όλους μας και εμείς πρέπει να συνηθίσουμε σε ένα διαφορετικό τρόπο. Πιστεύω ότι όλα θα πάνε καλά. Κάποια στιγμή θα τελειώσουν όλα αυτά και με το εμβόλιο όλοι θα είμαστε ασφαλείς και υγιείς. Εγώ είμαι αισιόδοξη. Λίγο υπομονή θέλει και αισιοδοξία».

Διστακτικοί οι πελάτες στα δυτικά

Την ίδια ώρα, ανησυχία επικρατεί στον εμπορικό κόσμο της δυτικής Θεσσαλονίκης καθώς οι ιδιοκτήτες καταστημάτων παρατηρούν τη διστακτικότητα των πολιτών. Ο κ. Άκης Καλογεράς, ο οποίος διαθέτει κατάστημα εστίασης στους Αμπελόκηπους, μίλησε για τη κίνηση του κόσμου τη πρώτη μέρα επαναλειτουργίας. «Ο κόσμος είναι κουμπωμένος και δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να ξοδέψει χρήματα. Οι πωλήσεις έχουν πέσει και λόγω του φόβου αλλά και της οικονομικής κατάστασης. Η κίνηση του κόσμου στο δρόμο είναι αυξημένη αλλά μέχρι εκεί» . Ο ίδιος αναφέρθηκε και στα μέτρα που έλαβε το κράτος κατά τη διάρκεια της καραντίνας τονίζοντας πως η διευκόλυνση απέναντι στους καταστηματάρχες ήταν ελάχιστη. «Δεν ήταν αρκετά τα 800€ που έδωσε η κυβέρνηση για τα έξοδα του μαγαζιού, όπως για τη πληρωμή του ενοικίου, λογαριασμών και υπαλλήλων. Το μαγαζί ενώ δούλευε όλο το 24ωρο, τώρα παραμένει ανοιχτό πρωινές και λίγο απογευματινές ώρες, ενώ το προσωπικό από 5 άτομα μειώθηκε σε 2. Οι επιπτώσεις θα φανούν σε βάθος χρόνου αν και από τώρα γίνεται ορατή η οικονομική ζημία. », εξήγησε.

Με παρόμοιο τρόπο περιέγραψε την κατάσταση στην αγορά και ο Μηνάς Σαμαντζίδης, ιδιοκτήτης καταστήματος εστίασης στους Αμπελόκηπους τονίζοντας πως «όποιο κατάστημα ανοίγει, απορροφάει ένα κομμάτι του κόσμου και ένα κομμάτι της οικονομίας του κόσμου, ο οποίος επίσης έχει δεχτεί οικονομικό πλήγμα με αποτέλεσμα μετά την επαναλειτουργία όλων των καταστημάτων η ροή των πελατών να μειώνεται και να διαμοιράζεται. Είναι κάτι εφήμερο. Όμως, οι επιπτώσεις δεν φαίνονται ούτε τη πρώτη εβδομάδα, ούτε το πρώτο μήνα. Η ζημιά του μαγαζιού σίγουρα είναι μεγάλη και θα φανεί σε μικρό βάθος χρόνου. Δεν υπάρχει αγοραστικό κοινό για να υπάρχει ευφορία στην οικονομία και οπωσδήποτε όλα αυτά είναι αλυσίδα και πλήττονται όλοι.», υπογράμμισε.

Ο ίδιος αναφέρθηκε και στα μέτρα υγιεινής τα οποία όπως τόνισε είναι ιδιαίτερα αυξημένα «το κατάστημα λειτουργεί με take away εξυπηρέτηση. Τα μέτρα υγιεινής είναι αυτά τα οποία έχει ορίσει η κυβέρνηση για την αποφυγή προστίμων. Υπάρχει περιορισμός πελατών στα 2 άτομα εντός του καταστήματος ενώ γίνονται απολυμάνσεις και χρησιμοποιούνται γάντια και μάσκες από το προσωπικό και τους πελάτες», σημείωσε.

Από την άλλη πλευρά ο κ. Σαμαντζίδης μίλησε επίσης για τις συναισθηματικές επιπτώσεις της κατάστασης και επισήμανε «Στο πρώτο άκουσμα του κλείσιμο των μαγαζιών υπήρχε συνονθύλευμα συναισθημάτων γιατί δεν γνωρίζαμε ακόμη τι είναι αυτό που σου κλείνει το μαγαζί και σου σταματάει τη ζωή. Μούδιασα και εγώ όπως και οι υπόλοιποι μέχρι να δούμε τι ακριβώς είναι αυτό που έχει κάνει μια τόση μεγάλη ζημιά. Όμως και τη πρώτη μέρα επαναλειτουργίας του καταστήματος τα συναισθήματα ήταν και πάλι ανάμεικτα για το τι θα ακολουθήσει.», κατέληξε.

* H Αναστασία Μαρκέλα Δανά, η Εύα Γαντά και η Χριστίνα Σαράφη είναι φοιτήτριες του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ και το ρεπορτάζ έγινε στο πλαίσιο του μαθήματος «Δημοσιογραφικός λόγος».

* Δημοσιεύτηκε στη "Θεσσαλονίκη" στις 28.05.2020.