03/10/2022 10:00
Ένα ισχυρό «τρίγωνο» κρίσιμης γεωπολιτικής σημασίας που προσελκύσει παίκτες διεθνούς εμβέλειας σχηματίζουν τα λιμάνια Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, προσδίδοντας «υπεραξία» στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.
Και τα τρία λιμάνια, παρουσιάζουν μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις τα προηγούμενα χρόνια προκειμένου να αναπτυχθούν οι υποδομές τους, ενώ η υφιστάμενη δραστηριότητά τους και το παραγόμενο αποτέλεσμα ήταν για μεγάλο διάστημα περιορισμένα.
Τα λιμάνια αναμένεται να αναδειχθούν σε οικονομικούς και αναπτυξιακούς πυρήνες των περιοχών τους. Η τεχνογνωσία των επενδυτών και τα σχέδια ανάπτυξης που θα υλοποιήσουν, θα επιφέρουν στα περιφερειακά λιμάνια πιο αποτελεσματικές λειτουργίες, υψηλότερη κυκλοφορία και ισχυρό δίκτυο συνεργασιών και απόδοσης. Κάτι που έχει διαφανεί ήδη στην λειτουργία και τα αποτελέσματα του λιμένα στη Θεσσαλονίκη.
Ειδικά, η Αλεξανδρούπολη και η Καβάλα μπορούν να αναπτύξουν σημαντικές συνέργειες και στο ενεργειακό πεδίο, τη στιγμή που η Βόρεια Ελλάδα αναδεικνύεται όλο και περισσότερο σε παίκτη «κλειδί» στο σκληρό ενεργειακό πόκερ που εξελίσσεται μετά το ξέσπασμα των πολεμικών συρράξεων στην Ουκρανία.
Η σιδηροδρομική Εγνατία αλλάζει τα δεδομένα
Έργα ύψους άνω των 1,7 δισ. ευρώ έχουν δρομολογηθεί για την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας, με στόχο να δημιουργηθεί ένας άξονας που θα συνδέει τα τρία μεγάλα λιμάνια, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, αλλά και την συμπρωτεύουσα με τις υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων.
Η νέα σιδηροδρομική γραμμή που θα συνδέει τη Θεσσαλονίκη με τους Τοξότες βάζει στις ράγες τις αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής.
Η σιδηροδρομική γραμμή θα αποτελεί ένα σημαντικό τμήμα της Ανατολικής Σιδηροδρομικής Εγνατία, η οποία θα συνδέει την Θεσσαλονίκη με το λιμάνι της Καβάλας, την Ξάνθη, την Αλεξανδρούπολη και πιο βόρεια το Ορμένιο.
Ο ρόλος της γραμμής αυτής θα είναι και στρατηγικός καθώς, παράλληλα, θα εξυπηρετήσει την υλοποίηση της σύνδεσης των λιμένων της Βορείου Ελλάδας με τα λιμάνια της Βουλγαρίας, στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας (Μπουργκάς - Βάρνα - Ρούσσε).
Με την ολοκλήρωση του έργου θα παραδοθούν σε λειτουργία 206 χιλιομέτρων νέας σιδηροδρομικής γραμμής, με σηματοδότηση και ηλεκτροκίνηση, και υπολογίζεται, σύμφωνα με την ΕΡΓΟΣΕ, ότι θα μειωθεί κατά τρεις τουλάχιστον ώρες η διαδρομή Θεσσαλονίκη-Αλεξανδρούπολη.
ΟΛΘ: Χαράσσει σταθερή ρότα ανάπτυξης
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης έχει βγει εδώ και καιρό από την «αφάνεια» διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής με την διοίκηση του ΟΛΘ να δρομολογεί επενδύσεις ύψους 150-200 εκατ. ευρώ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Από τον Μάρτιο του 2018, οπότε το λιμάνι πέρασε στο ιδιωτικό μάνατζμεντ, μέχρι και σήμερα, έχουν επενδυθεί συνολικά περί τα 53 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 8 εκατ. από τις αρχές του 2022.
Για την τρέχουσα χρονιά, η ΟΛΘ ΑΕ έχει 62 επιβεβαιωμένες αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, έναντι 17 το 2021, ενώ το ξεκίνημα της νέας σεζόν έγινε νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, στις αρχές Φεβρουαρίου. Μετά από 15 χρόνια, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, έγινε home port, δηλαδή είναι λιμάνι έναρξης και τερματισμού κρουαζιέρας, με δυνατότητα επιβίβασης ή/και αποβίβασης επιβατών. Πολλές από τις φετινές αφίξεις θα είναι τύπου «home port».
Ο λιμένας εγκαταλείπει οριστικά την εποχή της εσωστρέφειας και σε συνδυασμό με την προσέλκυση της κρουαζιέρας, τα δρομολόγια για Σποράδες που έφευγαν… γεμάτα και φέτος αλλά και τα έργα για την επέκταση του έκτου προβλήτα αναβαθμίζεται σε πολλά επίπεδα, σηματοδοτώντας την είσοδό του σε μία περίοδο μακροχρόνιας και διατηρήσιμης ανάπτυξης.
«Γέφυρες» με το μέλλον
Την ίδια στιγμή, γερανογέφυρες… με το μέλλον χτίζει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης την ώρα που η επέκταση του έκτου προβλήτα (με τις εργασίες σύμφωνα με τους αρμόδιους να ξεκινούν εντός του έτους) θα του προσδώσει νέα δυναμική αποτελώντας «φάρο» προσέλκυσης εμπορικών πλοίων - γιγάντων.
Οι δύο νέες ειδικά σχεδιασμένες γερανογέφυρες (New Panamax STS Cranes) βρίσκονται ήδη στο λιμάνι από τον περασμένο Μάιο, και μετά τη δοκιμαστική περίοδο κατά την οποία εκπαιδεύτηκε το προσωπικό, τέθηκαν σε λειτουργία εδώ και περίπου ένα μήνα. Σε αυτό το διάστημα παρατηρήθηκε βελτίωση 20% στους χρόνους φορτοεκφόρτωσης των εμπορευματοκιβωτίων.
Επιπλέον, το έργο της σιδηροδρομικής σύνδεσης του έκτου προβλήτα με το λιμάνι έχει ήδη δημοπρατηθεί και θεωρητικά θα είναι έτοιμο το 2027 ενώ το αντίστοιχο «πονεμένο» έργο της οδικής σύνδεσης του λιμανιού με την ΠΑΘΕ θα παραδοθεί μέχρι το 2024.
Η σιδηροδρομική σύνδεση του έκτου προβλήτα Θεσσαλονίκης είναι κρίσιμης σημασίας καθώς θα ενισχύσει τις εμπορευματικές μεταφορές από και προς το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αναβαθμίζοντας τον ρόλο του στις εμπορευματικές μεταφορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και καθιστώντας το ένα σύγχρονο διαμετακομιστικό κέντρο.
Ταυτόχρονα, το λιμάνι επενδύσει δυναμικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό του με συστήματα TOS (Λειτουργικά Συστήματα Τερματικών Σταθμών), TAS (Συστήματα Προγραμματισμένης Διέλευσης για Φορτηγά), EDI Solutions (διασύνδεσης με συστήματα των εταιριών-συνεργατών) και Intermodal e-services (διατροπικών ηλεκτρονικών υπηρεσιών). Παράλληλα, «τρέχει» και η συνεργασία με την «Amazon Web Services», με στόχο τη δημιουργία «έξυπνου» λιμανιού.
Κρεμλίνο, Λευκός Οίκος και στη μέση… η Αλεξανδρούπολη
Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, μετά και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και την ηχηρή ψήφο εμπιστοσύνης των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην πόλη, ήδη προσελκύει αυξημένο ενδιαφέρον, τόσο λόγω της γεωστρατηγικής του θέσης, πλέον και στον ενεργειακό χάρτη, όσο και για την εμπορευματική δραστηριότητα και τις προοπτικές της, καθώς συνδέεται με την Εγνατία Οδό, δίνοντας εύκολη δίοδο στα εμπορεύματα Ανατολής και Δύσης και αντίστροφα. Επιπλέον, μπορεί να αναπτυχθεί ιδιαίτερα το μεταφορικό έργο και η εναπόθεση LNG. Η Αλεξανδρούπολη αποτελεί επίκεντρο των σχεδίων για τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Βαλκανική, μέσω της προωθούμενης κατασκευής δεύτερου πλωτού σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), που θα αποτελέσει «ανάχωμα», ως ένα βαθμό, στους ρωσικούς ενεργειακούς εκβιασμούς.
Στην περιοχή αναμένεται να κατασκευαστεί ένας σταθμός LNG από την Gastrade, στην οποία συμμετέχουν ο Όμιλος Κοπελούζου, η Gaslog Investments, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η Bulgartransgaz και ο ΔΕΣΦΑ.
Η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης (FSRU), χωρητικότητας 153.500 κυβικών μέτρων LNG, θα συνδεθεί με το εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας. Ο τερματικός σταθμός αναμένεται να λειτουργήσει στα τέλη του 2023. Η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του λιμένα Αλεξανδρούπολης μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην οικονομική ενίσχυση της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής, προσελκύοντας άμεσες και έμμεσες επενδύσεις και ενδυναμώνοντας το εμπόριο. Η σχετικά νέα και εκτεταμένη λιμενική υποδομή προσφέρει τα θεμέλια για την ανάπτυξη μιας ποικιλίας επιχειρηματικών σχεδίων των υποψηφίων επενδυτών οι οποίοι, βάσει των δεσμευτικών προσφορών που κατατέθηκαν πρόσφατα, είναι Αμερικανοί.
Πρόκειται:
1. Για την κοινοπραξία INTERNATIONAL PORT INVESTMENTS ALEXANDROUPOLIS, η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες BLACK SUMMIT FINANCIAL GROUP - EUROPORTS-EFAGROUP και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η Black Summit ανήκει στους Ελληνοαμερικανούς αδελφούς Χαραλαμπάκη, τους οποίους υποστήριζε ξεκάθαρα ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ που ασκούσε πιέσεις για να περιέλθει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης σε αμερικανικά χέρια.
2. Για την LIBERTY PORT HOLDINGS ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ (θυγατρική QUINTANA INFRASTRUCTURE & DEVELOPMENT), την οποία ελέγχουν Αμερικανοί επενδυτές που δραστηριοποιούνται στα πετρέλαια.
Εκτός παιχνιδιού ετέθησαν οικειοθελώς την τελευταία στιγμή ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης στον οποίο το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών ανήκει στον όμιλο του Ιβάν Σαββίδη και η κοινοπραξία Cameron SA-Goldair Cargo και Bollore Africa Logistics, στην οποία συμμετέχει και η πλευρά Κοπελούζου.
Οι Αμερικανοί έβγαζαν… σπυριά όταν άκουσαν για ανάμειξη του Ιβάν Σαββίδη, ενώ ήταν «μαγκωμένοι» και ως προς την κοινοπραξία στην οποία συμμετείχε ο Κοπελούζος. Για τον μεν Σαββίδη ο λόγος είναι η προνομιακή του με το ρωσικό κατεστημένο, γεγονός που δεδομένου του εν εξελίξει πολέμου στην Ουκρανία και τους γεωστρατηγικούς τριγμούς που επιφέρει, καθιστούσε «εχθρική» κίνηση για τον αμερικανικό παράγοντα την πιθανότητα το ακριτικό λιμάνι να καταλήξει στα χέρια του Ελληνορώσου επιχειρηματία. Οι επιφυλάξεις, όσον αφορά τον Κοπελούζο αφορούσαν τις επιχειρηματικές συνεργασίες του με τον ρωσικό κολοσσό της Gazprom.
«Κόμβος το λιμάνι - Εξαιρετικές οι προοπτικές για τα επόμενα χρόνια»
«Πρώτα φτιάχτηκε το λιμάνι και μετά η πόλη της Αλεξανδρούπολης, από αυτό και μόνο μπορεί να καταλάβει κανείς την σπουδαιότητα του λιμανιού. Σήμερα για την πόλη και το λιμάνι της μιλάνε από το Κρεμλίνο μέχρι το Λευκό Οίκο, αυτό δεν είναι τυχαίο, η γεωστρατηγική της θέση αναδείχτηκε τα τελευταία χρόνια ενώ ρόλο έπαιξε και ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ανάγκη να παρακαμφθούν τα στενά του Βοσπόρου», σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης, Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου.
«Πέρα όμως από αυτό, και η εμπορική αξία του λιμένα είναι τεράστια, η ΕΕ το αναγνωρίζει εντάσσοντάς το στα διευρωπαϊκά δίκτυα, βάζοντας παράλληλα το λιμάνι στη γραμμή αλληλεγγύης (solidarity lane) για την διακίνηση των ουκρανικών σιτηρών και της εφοδιαστικής αλυσίδας μεταξύ της Ουκρανίας και του υπόλοιπου κόσμου, το λιμάνι δηλαδή είναι ένας κόμβος», εξηγεί.
«Η εμπορική κίνηση αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια, όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν πως οι προοπτικές του λιμανιού είναι εξαιρετικές για τα επόμενα χρόνια. Οι υγροποιημένοι σταθμοί φυσικού αερίου (FSRU) ναι μεν λειτουργούν ανεξάρτητα από το λιμάνι αλλά χρειάζονται υποστήριξη για τη διακίνηση υλικών και ανθρώπων, συνεπώς πρέπει να υπάρχει μία οργάνωση υποστήριξης στο λιμάνι και ευρύτερα στην τοπική οικονομία. Είναι μία αλυσίδα πραγμάτων», επισημαίνει.
«Όταν η σιδηροδρομική γραμμή Αλεξανδρούπολη - Ορμένιο - ελληνοβουλγαρικά σύνορα γίνει διπλή ηλεκτροκίνητη θα μειωθούν τα κόστη και οι χρόνοι διακίνησης φορτίων με τη βαλκανική ενδοχώρα και όχι μόνο, γεγονός που θα ωφελήσει πολλαπλώς το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης», καταλήγει.
Και η Καβάλα στο αναπτυξιακό «κάδρο»
Ο λιμένας Φίλιππος Β’ μπαίνει πλέον σε μία νέα αναπτυξιακή τροχιά μέσα από τον διεθνή δημόσιο διαγωνισμό που διενήργησε το ΤΑΙΠΕΔ, με την υπο-παραχωρησιούχο κοινοπραξία «International Port Investments Kavala», η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες Black Summit Financial Group - EFA Group - ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, να δεσμεύεται για σειρά επενδύσεων για την ανάπτυξή του.
Το οικονομικό αντάλλαγμα για την υπο-παραχώρηση ανέρχεται περίπου σε 33,9 εκατ. ευρώ σε όρους ονομαστικής αξίας. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της υπο-παραχώρησης, ο υπο-παραχωρησιούχος καλείται να υλοποιήσει επενδύσεις της τάξης των 36 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και δαπανών βαριάς συντήρησης.
Οι υποχρεωτικές επενδύσεις περιλαμβάνονουν την υποχρέωση του επενδυτή να κατασκευάσει κτίρια για την εξυπηρέτηση αναγκών της Λιμενικής Αρχής, της Πλοηγικής Υπηρεσίας, καθώς και τελωνειακό σταθμό, σύμφωνα με την πρόταση προμελέτης κτιρίων στέγασης υπηρεσιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και τις προδιαγραφές της Σύμβασης Υπο-παραχώρησης.
Η υπο-παραχώρηση του λιμένα Φίλιππος Β’ περιλαμβάνει: τον υφιστάμενο προβλήτα με επιστρωμένη έκταση, εμβαδού περίπου 117.000 τ.μ., μία πρόσθετη μη επιστρωμένη από αποκατάσταση έκταση, εμβαδού περίπου 165.000 τ.μ., τον αποσπασμένο μώλο/κυματοθραύστη την εμπορική δραστηριότητα (γενικό φορτίο, ξηρό χύδην φορτίο και περιστασιακά εξυπηρέτηση εμπορευματοκιβωτίων) και συγκεκριμένα αντικείμενα του υπάρχοντος εξοπλισμού του λιμανιού.
«Μήλον της Έριδος» και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας
Γερά στο αναπτυξιακό παιχνίδι έχει μπει και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας με τις διαδικασίες αξιοποίησής του να «τρέχουν». Θα πρόκειται για την τρίτη μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση ελληνικού λιμανιού μετά του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.
Εντός των προσεχών ημερών οι συμμετέχοντες καλούνται να υποβάλλουν βελτιωμένη προσφορά. Στη συνέχεια το δ.σ. του ΤΑΙΠΕΔ θα συνεδριάσει εκ νέου (με πιθανότερη ημερομηνία την 6η Οκτωβρίου) για να προβεί στην οριστική ανάδειξη του πλειοδότη.
Οι προσφορές που υπεβλήθησαν «υπερβαίνουν τις προσδοκίες», ενώ είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από την αποτίμηση του ανεξάρτητου εκτιμητή.
Οι τρεις συμμετέχοντες για την απόκτηση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας είναι:
1. ATTICA AE ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ & ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΑΕ.
2. ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ GRIMALDI EUROMED S.p.A. - MΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΝΕ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΕ.
3. ΟΛΘ ΑΕ.
Η σύμβαση παραχώρησης έχει διάρκεια 60 ετών από την υπογραφή της και λήγει την 3η Φεβρουαρίου 2062. Οι κύριες δραστηριότητες του οργανισμού σήμερα αφορούν την εξυπηρέτηση και παροχή υπηρεσιών ελλιμενισμού σε πορθμειακά πλοία (ferry boat) και πλοία Ro-Ro (φορτηγά και άλλα οχήματα), τόσο εγχώριων όσο και διεθνών ακτοπλοϊκών γραμμών. Επιπλέον, παρέχει βοηθητικές υπηρεσίες σε πλοία (υδροδότηση, ηλεκτροδότηση, επικοινωνίες κ.λπ.) και αξιοποιεί χερσαίες και κτιριακές υποδομές του λιμένα Ηγουμενίτσας.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 02.10.2022
Ένα ισχυρό «τρίγωνο» κρίσιμης γεωπολιτικής σημασίας που προσελκύσει παίκτες διεθνούς εμβέλειας σχηματίζουν τα λιμάνια Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, προσδίδοντας «υπεραξία» στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.
Και τα τρία λιμάνια, παρουσιάζουν μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις τα προηγούμενα χρόνια προκειμένου να αναπτυχθούν οι υποδομές τους, ενώ η υφιστάμενη δραστηριότητά τους και το παραγόμενο αποτέλεσμα ήταν για μεγάλο διάστημα περιορισμένα.
Τα λιμάνια αναμένεται να αναδειχθούν σε οικονομικούς και αναπτυξιακούς πυρήνες των περιοχών τους. Η τεχνογνωσία των επενδυτών και τα σχέδια ανάπτυξης που θα υλοποιήσουν, θα επιφέρουν στα περιφερειακά λιμάνια πιο αποτελεσματικές λειτουργίες, υψηλότερη κυκλοφορία και ισχυρό δίκτυο συνεργασιών και απόδοσης. Κάτι που έχει διαφανεί ήδη στην λειτουργία και τα αποτελέσματα του λιμένα στη Θεσσαλονίκη.
Ειδικά, η Αλεξανδρούπολη και η Καβάλα μπορούν να αναπτύξουν σημαντικές συνέργειες και στο ενεργειακό πεδίο, τη στιγμή που η Βόρεια Ελλάδα αναδεικνύεται όλο και περισσότερο σε παίκτη «κλειδί» στο σκληρό ενεργειακό πόκερ που εξελίσσεται μετά το ξέσπασμα των πολεμικών συρράξεων στην Ουκρανία.
Η σιδηροδρομική Εγνατία αλλάζει τα δεδομένα
Έργα ύψους άνω των 1,7 δισ. ευρώ έχουν δρομολογηθεί για την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας, με στόχο να δημιουργηθεί ένας άξονας που θα συνδέει τα τρία μεγάλα λιμάνια, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης, αλλά και την συμπρωτεύουσα με τις υπόλοιπες χώρες των Βαλκανίων.
Η νέα σιδηροδρομική γραμμή που θα συνδέει τη Θεσσαλονίκη με τους Τοξότες βάζει στις ράγες τις αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής.
Η σιδηροδρομική γραμμή θα αποτελεί ένα σημαντικό τμήμα της Ανατολικής Σιδηροδρομικής Εγνατία, η οποία θα συνδέει την Θεσσαλονίκη με το λιμάνι της Καβάλας, την Ξάνθη, την Αλεξανδρούπολη και πιο βόρεια το Ορμένιο.
Ο ρόλος της γραμμής αυτής θα είναι και στρατηγικός καθώς, παράλληλα, θα εξυπηρετήσει την υλοποίηση της σύνδεσης των λιμένων της Βορείου Ελλάδας με τα λιμάνια της Βουλγαρίας, στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας (Μπουργκάς - Βάρνα - Ρούσσε).
Με την ολοκλήρωση του έργου θα παραδοθούν σε λειτουργία 206 χιλιομέτρων νέας σιδηροδρομικής γραμμής, με σηματοδότηση και ηλεκτροκίνηση, και υπολογίζεται, σύμφωνα με την ΕΡΓΟΣΕ, ότι θα μειωθεί κατά τρεις τουλάχιστον ώρες η διαδρομή Θεσσαλονίκη-Αλεξανδρούπολη.
ΟΛΘ: Χαράσσει σταθερή ρότα ανάπτυξης
Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης έχει βγει εδώ και καιρό από την «αφάνεια» διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής με την διοίκηση του ΟΛΘ να δρομολογεί επενδύσεις ύψους 150-200 εκατ. ευρώ για τα επόμενα πέντε χρόνια. Από τον Μάρτιο του 2018, οπότε το λιμάνι πέρασε στο ιδιωτικό μάνατζμεντ, μέχρι και σήμερα, έχουν επενδυθεί συνολικά περί τα 53 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 8 εκατ. από τις αρχές του 2022.
Για την τρέχουσα χρονιά, η ΟΛΘ ΑΕ έχει 62 επιβεβαιωμένες αφίξεις κρουαζιερόπλοιων, έναντι 17 το 2021, ενώ το ξεκίνημα της νέας σεζόν έγινε νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, στις αρχές Φεβρουαρίου. Μετά από 15 χρόνια, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, έγινε home port, δηλαδή είναι λιμάνι έναρξης και τερματισμού κρουαζιέρας, με δυνατότητα επιβίβασης ή/και αποβίβασης επιβατών. Πολλές από τις φετινές αφίξεις θα είναι τύπου «home port».
Ο λιμένας εγκαταλείπει οριστικά την εποχή της εσωστρέφειας και σε συνδυασμό με την προσέλκυση της κρουαζιέρας, τα δρομολόγια για Σποράδες που έφευγαν… γεμάτα και φέτος αλλά και τα έργα για την επέκταση του έκτου προβλήτα αναβαθμίζεται σε πολλά επίπεδα, σηματοδοτώντας την είσοδό του σε μία περίοδο μακροχρόνιας και διατηρήσιμης ανάπτυξης.
«Γέφυρες» με το μέλλον
Την ίδια στιγμή, γερανογέφυρες… με το μέλλον χτίζει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης την ώρα που η επέκταση του έκτου προβλήτα (με τις εργασίες σύμφωνα με τους αρμόδιους να ξεκινούν εντός του έτους) θα του προσδώσει νέα δυναμική αποτελώντας «φάρο» προσέλκυσης εμπορικών πλοίων - γιγάντων.
Οι δύο νέες ειδικά σχεδιασμένες γερανογέφυρες (New Panamax STS Cranes) βρίσκονται ήδη στο λιμάνι από τον περασμένο Μάιο, και μετά τη δοκιμαστική περίοδο κατά την οποία εκπαιδεύτηκε το προσωπικό, τέθηκαν σε λειτουργία εδώ και περίπου ένα μήνα. Σε αυτό το διάστημα παρατηρήθηκε βελτίωση 20% στους χρόνους φορτοεκφόρτωσης των εμπορευματοκιβωτίων.
Επιπλέον, το έργο της σιδηροδρομικής σύνδεσης του έκτου προβλήτα με το λιμάνι έχει ήδη δημοπρατηθεί και θεωρητικά θα είναι έτοιμο το 2027 ενώ το αντίστοιχο «πονεμένο» έργο της οδικής σύνδεσης του λιμανιού με την ΠΑΘΕ θα παραδοθεί μέχρι το 2024.
Η σιδηροδρομική σύνδεση του έκτου προβλήτα Θεσσαλονίκης είναι κρίσιμης σημασίας καθώς θα ενισχύσει τις εμπορευματικές μεταφορές από και προς το λιμάνι της Θεσσαλονίκης αναβαθμίζοντας τον ρόλο του στις εμπορευματικές μεταφορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και καθιστώντας το ένα σύγχρονο διαμετακομιστικό κέντρο.
Ταυτόχρονα, το λιμάνι επενδύσει δυναμικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό του με συστήματα TOS (Λειτουργικά Συστήματα Τερματικών Σταθμών), TAS (Συστήματα Προγραμματισμένης Διέλευσης για Φορτηγά), EDI Solutions (διασύνδεσης με συστήματα των εταιριών-συνεργατών) και Intermodal e-services (διατροπικών ηλεκτρονικών υπηρεσιών). Παράλληλα, «τρέχει» και η συνεργασία με την «Amazon Web Services», με στόχο τη δημιουργία «έξυπνου» λιμανιού.
Κρεμλίνο, Λευκός Οίκος και στη μέση… η Αλεξανδρούπολη
Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, μετά και το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και την ηχηρή ψήφο εμπιστοσύνης των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην πόλη, ήδη προσελκύει αυξημένο ενδιαφέρον, τόσο λόγω της γεωστρατηγικής του θέσης, πλέον και στον ενεργειακό χάρτη, όσο και για την εμπορευματική δραστηριότητα και τις προοπτικές της, καθώς συνδέεται με την Εγνατία Οδό, δίνοντας εύκολη δίοδο στα εμπορεύματα Ανατολής και Δύσης και αντίστροφα. Επιπλέον, μπορεί να αναπτυχθεί ιδιαίτερα το μεταφορικό έργο και η εναπόθεση LNG. Η Αλεξανδρούπολη αποτελεί επίκεντρο των σχεδίων για τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Βαλκανική, μέσω της προωθούμενης κατασκευής δεύτερου πλωτού σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), που θα αποτελέσει «ανάχωμα», ως ένα βαθμό, στους ρωσικούς ενεργειακούς εκβιασμούς.
Στην περιοχή αναμένεται να κατασκευαστεί ένας σταθμός LNG από την Gastrade, στην οποία συμμετέχουν ο Όμιλος Κοπελούζου, η Gaslog Investments, η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η Bulgartransgaz και ο ΔΕΣΦΑ.
Η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης (FSRU), χωρητικότητας 153.500 κυβικών μέτρων LNG, θα συνδεθεί με το εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας. Ο τερματικός σταθμός αναμένεται να λειτουργήσει στα τέλη του 2023. Η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του λιμένα Αλεξανδρούπολης μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην οικονομική ενίσχυση της πόλης αλλά και της ευρύτερης περιοχής, προσελκύοντας άμεσες και έμμεσες επενδύσεις και ενδυναμώνοντας το εμπόριο. Η σχετικά νέα και εκτεταμένη λιμενική υποδομή προσφέρει τα θεμέλια για την ανάπτυξη μιας ποικιλίας επιχειρηματικών σχεδίων των υποψηφίων επενδυτών οι οποίοι, βάσει των δεσμευτικών προσφορών που κατατέθηκαν πρόσφατα, είναι Αμερικανοί.
Πρόκειται:
1. Για την κοινοπραξία INTERNATIONAL PORT INVESTMENTS ALEXANDROUPOLIS, η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες BLACK SUMMIT FINANCIAL GROUP - EUROPORTS-EFAGROUP και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η Black Summit ανήκει στους Ελληνοαμερικανούς αδελφούς Χαραλαμπάκη, τους οποίους υποστήριζε ξεκάθαρα ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ που ασκούσε πιέσεις για να περιέλθει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης σε αμερικανικά χέρια.
2. Για την LIBERTY PORT HOLDINGS ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΕ (θυγατρική QUINTANA INFRASTRUCTURE & DEVELOPMENT), την οποία ελέγχουν Αμερικανοί επενδυτές που δραστηριοποιούνται στα πετρέλαια.
Εκτός παιχνιδιού ετέθησαν οικειοθελώς την τελευταία στιγμή ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης στον οποίο το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών ανήκει στον όμιλο του Ιβάν Σαββίδη και η κοινοπραξία Cameron SA-Goldair Cargo και Bollore Africa Logistics, στην οποία συμμετέχει και η πλευρά Κοπελούζου.
Οι Αμερικανοί έβγαζαν… σπυριά όταν άκουσαν για ανάμειξη του Ιβάν Σαββίδη, ενώ ήταν «μαγκωμένοι» και ως προς την κοινοπραξία στην οποία συμμετείχε ο Κοπελούζος. Για τον μεν Σαββίδη ο λόγος είναι η προνομιακή του με το ρωσικό κατεστημένο, γεγονός που δεδομένου του εν εξελίξει πολέμου στην Ουκρανία και τους γεωστρατηγικούς τριγμούς που επιφέρει, καθιστούσε «εχθρική» κίνηση για τον αμερικανικό παράγοντα την πιθανότητα το ακριτικό λιμάνι να καταλήξει στα χέρια του Ελληνορώσου επιχειρηματία. Οι επιφυλάξεις, όσον αφορά τον Κοπελούζο αφορούσαν τις επιχειρηματικές συνεργασίες του με τον ρωσικό κολοσσό της Gazprom.
«Κόμβος το λιμάνι - Εξαιρετικές οι προοπτικές για τα επόμενα χρόνια»
«Πρώτα φτιάχτηκε το λιμάνι και μετά η πόλη της Αλεξανδρούπολης, από αυτό και μόνο μπορεί να καταλάβει κανείς την σπουδαιότητα του λιμανιού. Σήμερα για την πόλη και το λιμάνι της μιλάνε από το Κρεμλίνο μέχρι το Λευκό Οίκο, αυτό δεν είναι τυχαίο, η γεωστρατηγική της θέση αναδείχτηκε τα τελευταία χρόνια ενώ ρόλο έπαιξε και ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ανάγκη να παρακαμφθούν τα στενά του Βοσπόρου», σημειώνει ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης, Κωνσταντίνος Χατζηκωνσταντίνου.
«Πέρα όμως από αυτό, και η εμπορική αξία του λιμένα είναι τεράστια, η ΕΕ το αναγνωρίζει εντάσσοντάς το στα διευρωπαϊκά δίκτυα, βάζοντας παράλληλα το λιμάνι στη γραμμή αλληλεγγύης (solidarity lane) για την διακίνηση των ουκρανικών σιτηρών και της εφοδιαστικής αλυσίδας μεταξύ της Ουκρανίας και του υπόλοιπου κόσμου, το λιμάνι δηλαδή είναι ένας κόμβος», εξηγεί.
«Η εμπορική κίνηση αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια, όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν πως οι προοπτικές του λιμανιού είναι εξαιρετικές για τα επόμενα χρόνια. Οι υγροποιημένοι σταθμοί φυσικού αερίου (FSRU) ναι μεν λειτουργούν ανεξάρτητα από το λιμάνι αλλά χρειάζονται υποστήριξη για τη διακίνηση υλικών και ανθρώπων, συνεπώς πρέπει να υπάρχει μία οργάνωση υποστήριξης στο λιμάνι και ευρύτερα στην τοπική οικονομία. Είναι μία αλυσίδα πραγμάτων», επισημαίνει.
«Όταν η σιδηροδρομική γραμμή Αλεξανδρούπολη - Ορμένιο - ελληνοβουλγαρικά σύνορα γίνει διπλή ηλεκτροκίνητη θα μειωθούν τα κόστη και οι χρόνοι διακίνησης φορτίων με τη βαλκανική ενδοχώρα και όχι μόνο, γεγονός που θα ωφελήσει πολλαπλώς το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης», καταλήγει.
Και η Καβάλα στο αναπτυξιακό «κάδρο»
Ο λιμένας Φίλιππος Β’ μπαίνει πλέον σε μία νέα αναπτυξιακή τροχιά μέσα από τον διεθνή δημόσιο διαγωνισμό που διενήργησε το ΤΑΙΠΕΔ, με την υπο-παραχωρησιούχο κοινοπραξία «International Port Investments Kavala», η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες Black Summit Financial Group - EFA Group - ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, να δεσμεύεται για σειρά επενδύσεων για την ανάπτυξή του.
Το οικονομικό αντάλλαγμα για την υπο-παραχώρηση ανέρχεται περίπου σε 33,9 εκατ. ευρώ σε όρους ονομαστικής αξίας. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της υπο-παραχώρησης, ο υπο-παραχωρησιούχος καλείται να υλοποιήσει επενδύσεις της τάξης των 36 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων και δαπανών βαριάς συντήρησης.
Οι υποχρεωτικές επενδύσεις περιλαμβάνονουν την υποχρέωση του επενδυτή να κατασκευάσει κτίρια για την εξυπηρέτηση αναγκών της Λιμενικής Αρχής, της Πλοηγικής Υπηρεσίας, καθώς και τελωνειακό σταθμό, σύμφωνα με την πρόταση προμελέτης κτιρίων στέγασης υπηρεσιών του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και τις προδιαγραφές της Σύμβασης Υπο-παραχώρησης.
Η υπο-παραχώρηση του λιμένα Φίλιππος Β’ περιλαμβάνει: τον υφιστάμενο προβλήτα με επιστρωμένη έκταση, εμβαδού περίπου 117.000 τ.μ., μία πρόσθετη μη επιστρωμένη από αποκατάσταση έκταση, εμβαδού περίπου 165.000 τ.μ., τον αποσπασμένο μώλο/κυματοθραύστη την εμπορική δραστηριότητα (γενικό φορτίο, ξηρό χύδην φορτίο και περιστασιακά εξυπηρέτηση εμπορευματοκιβωτίων) και συγκεκριμένα αντικείμενα του υπάρχοντος εξοπλισμού του λιμανιού.
«Μήλον της Έριδος» και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας
Γερά στο αναπτυξιακό παιχνίδι έχει μπει και το λιμάνι της Ηγουμενίτσας με τις διαδικασίες αξιοποίησής του να «τρέχουν». Θα πρόκειται για την τρίτη μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση ελληνικού λιμανιού μετά του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.
Εντός των προσεχών ημερών οι συμμετέχοντες καλούνται να υποβάλλουν βελτιωμένη προσφορά. Στη συνέχεια το δ.σ. του ΤΑΙΠΕΔ θα συνεδριάσει εκ νέου (με πιθανότερη ημερομηνία την 6η Οκτωβρίου) για να προβεί στην οριστική ανάδειξη του πλειοδότη.
Οι προσφορές που υπεβλήθησαν «υπερβαίνουν τις προσδοκίες», ενώ είναι κατά πολύ μεγαλύτερες από την αποτίμηση του ανεξάρτητου εκτιμητή.
Οι τρεις συμμετέχοντες για την απόκτηση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Ηγουμενίτσας είναι:
1. ATTICA AE ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ & ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ ΑΕ.
2. ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ GRIMALDI EUROMED S.p.A. - MΙΝΩΙΚΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΑΝΕ & ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΕ.
3. ΟΛΘ ΑΕ.
Η σύμβαση παραχώρησης έχει διάρκεια 60 ετών από την υπογραφή της και λήγει την 3η Φεβρουαρίου 2062. Οι κύριες δραστηριότητες του οργανισμού σήμερα αφορούν την εξυπηρέτηση και παροχή υπηρεσιών ελλιμενισμού σε πορθμειακά πλοία (ferry boat) και πλοία Ro-Ro (φορτηγά και άλλα οχήματα), τόσο εγχώριων όσο και διεθνών ακτοπλοϊκών γραμμών. Επιπλέον, παρέχει βοηθητικές υπηρεσίες σε πλοία (υδροδότηση, ηλεκτροδότηση, επικοινωνίες κ.λπ.) και αξιοποιεί χερσαίες και κτιριακές υποδομές του λιμένα Ηγουμενίτσας.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 02.10.2022
ΣΧΟΛΙΑ