ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η ακρίβεια «τρώει τα ψωμιά» της οικονομίας

Κατανάλωση, εξαγωγές, επενδύσεις δίνουν ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα αλλά ο καλπάζων πληθωρισμός την μπλοκάρει - Νέες παρεμβάσεις, αμφίβολης αποτελεσματικότητας, για την τιμή της βενζίνης προ των πυλών

 20/06/2022 07:00

Η ακρίβεια «τρώει τα ψωμιά» της οικονομίας

Στέφανος Μαχτσίρας

Μεγάλα αποθέματα «λίπους» και αξιοσημείωτες αντοχές διαθέτει η… σκληραγωγημένη στις πλέον αντίξοες συνθήκες ελληνική οικονομία με τις διαρκείς ανατιμήσεις ωστόσο να μην της επιτρέπουν να αναπτύξει την δυναμική που θα ήθελε.

Με την ακρίβεια να μην δείχνει κανένα έλεος, νέες κυβερνητικές παρεμβάσεις αναμένονται την προσεχή εβδομάδα, περιορισμένης όμως εμβέλειας παρά την υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων. Πιο συγκεκριμένα, για τη βενζίνη εξετάζεται να ακολουθηθεί το μοντέλο της επιδότησης του Fuel Pass με διεύρυνση όμως του εισοδηματικού ορίου και των δικαιούχων και ορίζοντα τριμήνου, παρέμβαση καλοδεχούμενη, σε καμία περίπτωση όμως ικανή να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στη ρίζα του. Τα σενάρια που κυκλοφορούν κατά καιρούς για μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης αποκλείονται αμέσως από το οικονομικό επιτελείο, υπό το φόβο βουτιάς των φορολογικών εσόδων.

Σε αυτό το πλαίσιο, αυξημένα κατά 1,16 δισ. ευρώ ήταν τα φορολογικά έσοδα, όπως καταγράφονται στον προϋπολογισμό του Μαΐου, αγγίζοντας τα 4,64 δισ. ευρώ, γεγονός που αποδίδεται κυρίως στην πληρωμή της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ.

Σε επίπεδο 5μήνου τα φορολογικά έσοδα καταγράφουν υπέρβαση κατά 2,9 δις. ευρώ σε σχέση με το στόχο του προϋπολογισμού.

Με καύσιμο κίνησης από κατανάλωση, επενδύσεις και εξαγωγές και χωρίς ακόμα να δουλεύει στο φουλ η τουριστική μηχανή, στο 7% έφτασε η ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο του χρόνου παρά τον υψηλό πληθωρισμό που τρέχει με σπασμένα φρένα, γεγονός που δίνει την ευχέρεια στο οικονομικό επιτελείο να ανοίξει περισσότερο τη «βεντάλια» των δικαιούχων στα νέα μέτρα στήριξης που σχεδιάζει να λάβει. Στην αύξηση των καταναλωτικών δαπανών που καταγράφεται συνέβαλαν και τα… πανδημικά αποθέματα ρευστότητας (λόγω επιδομάτων και βοηθημάτων που λάμβαναν κατά τη διάρκεια των lockdown) που ακόμα διαθέτουν τα νοικοκυριά και προφανώς διοχετεύουν σταδιακά στην αγορά μετά το τέλος των εγκλεισμών.

O ρυθμός ανάπτυξης έφτασε το 7% μετά και την άρση της πλειοψηφίας των περιοριστικών μέτρων που ίσχυαν για το πρώτο τρίμηνο του 2021 λόγω της πανδημίας αλλά με μόνιμο αγκάθι τον υψηλό πληθωρισμό κυρίως από καύσιμα και πρώτες ύλες ο οποίος πήρε διαστάσεις το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου δείχνοντας αν μη τι άλλο την ανθεκτικότητα που έχει αποκτήσει η οικονομία σε περιόδους κρίσης.

Η εξέλιξη του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου δίνει και ένα πρώτο μήνυμα ότι η ετήσια πρόβλεψη για ανάπτυξη 3,1% μπορεί να αποδειχθεί συντηρητική, αν και ακόμα είναι νωρίς για ασφαλείς εκτιμήσεις.

Τούτο με δεδομένο ότι η αύξηση του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου διαμορφώθηκε από τις επιμέρους αυξήσεις εξαγωγών και επενδύσεων οι οποίες αυξάνουν το ποσοστό τους στο ΑΕΠ από το 2020 αλλάζοντας το αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο παλαιότερα χρόνια αφορούσε σε ποσοστό 67,5% την αύξηση της κατανάλωσης.

Το άλμα του ΑΕΠ οφείλεται σε επιμέρους αυξήσεις:

- Της συνολικής τελικής καταναλωτικής δαπάνης η οποία παρουσίασε αύξηση κατά 10,5% σε σχέση με το 1o τρίμηνο του 2021.

- Τις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, δηλαδή τις επενδύσεις, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 12,7% σε σχέση με το 1o τρίμηνο του 2021.

- Τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών οι οποίες παρουσίασαν αύξηση κατά 9,6% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2021. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 2,5%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 23,0%.

Από την άλλη, τροχοπέδη για την περαιτέρω αύξηση του ΑΕΠ, αποτέλεσαν οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών οι οποίες παρουσίασαν αύξηση κατά 17,5% σε σχέση με το 1o τρίμηνο του 2021 με την βοήθεια και των συνεχών ανατιμήσεων στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων. Αναλυτικότερα εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 17,8% και οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 15,5%.

Στα… κακά νέα, ανεξέλεγκτη άνοδο 11,3% σημείωσε ο πληθωρισμός τον Μάιο, από αύξηση 10,2% τον Απρίλιο και έναντι οριακής αύξησης 0,1% τον Μάιο 2021. Το γεγονός αυτό οφείλεται στις ανατιμήσεις μέσα σε έναν χρόνο στο σύνολο σχεδόν των προϊόντων και υπηρεσιών, με αιχμή του δόρατος την ενέργεια. Ειδικότερα, η τιμή στο φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 172,7%, στον ηλεκτρισμό κατά 80,2%, στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 65,1% και στα στερεά καύσιμα κατά 5,4%. Ως αποτέλεσμα, τα καύσιμα και λιπαντικά ανατιμήθηκαν κατά 36,6%, η μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο 22,8% και η μεταφορά επιβατών με πλοίο κατά 17,7%.

Σημαντικές ανατιμήσεις καταγράφηκαν, παράλληλα, σε όλα τα αγαθά που απαρτίζουν το λεγόμενο «καλάθι» της νοικοκυράς. Συγκεκριμένα, οι τιμές αυξήθηκαν σε: Έλαια και λίπη (23,2%), γαλακτοκομικά και αυγά (14,1%), κρέατα γενικά (13,8%), ψωμί και δημητριακά (13,4%), λαχανικά γενικά (13%), φρούτα νωπά (10,8%), λοιπά τρόφιμα (7,3%), καφέ - κακάο - τσάι (6,3%), μεταλλικό νερό - αναψυκτικά - χυμούς φρούτων (5,6%), ζάχαρη - σοκολάτες - γλυκά - παγωτά (4,7%), ψάρια γενικά (4,1%) και αλκοολούχα ποτά μη σερβιριζόμενα (2,1%).

Επίσης, ανατιμήσεις υπήρξαν σε όλη τη γκάμα των προϊόντων και υπηρεσιών στην καθημερινότητα του πολίτη, εκτός από τις τηλεφωνικές υπηρεσίες, τον εξοπλισμό των κινητών τηλεφώνων, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα ασφάλιστρα των αυτοκινήτων. Ειδικότερα, καταγράφηκαν αυξήσεις τιμών σε: Ξενοδοχεία - μοτέλ - πανδοχεία (22,2%), κινηματογράφους - θέατρα (13,9%), αυτοκίνητα μεταχειρισμένα (11,5%), υαλικά - επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης (8,8%), αυτοκίνητα καινούρια (8,7%), πακέτο διακοπών (8,4%), είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (7%), γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης (5,7%), ένδυση και υπόδηση (5,6%), οικιακές υπηρεσίες (4,8%). Το πληθωριστικό ράλι δεν αναμένεται να τερματιστεί σύντομα, με τις συνέπειές του να ταλαιπωρούν επιχειρείν και νοικοκυριά τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.06.2022

Μεγάλα αποθέματα «λίπους» και αξιοσημείωτες αντοχές διαθέτει η… σκληραγωγημένη στις πλέον αντίξοες συνθήκες ελληνική οικονομία με τις διαρκείς ανατιμήσεις ωστόσο να μην της επιτρέπουν να αναπτύξει την δυναμική που θα ήθελε.

Με την ακρίβεια να μην δείχνει κανένα έλεος, νέες κυβερνητικές παρεμβάσεις αναμένονται την προσεχή εβδομάδα, περιορισμένης όμως εμβέλειας παρά την υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων. Πιο συγκεκριμένα, για τη βενζίνη εξετάζεται να ακολουθηθεί το μοντέλο της επιδότησης του Fuel Pass με διεύρυνση όμως του εισοδηματικού ορίου και των δικαιούχων και ορίζοντα τριμήνου, παρέμβαση καλοδεχούμενη, σε καμία περίπτωση όμως ικανή να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στη ρίζα του. Τα σενάρια που κυκλοφορούν κατά καιρούς για μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης αποκλείονται αμέσως από το οικονομικό επιτελείο, υπό το φόβο βουτιάς των φορολογικών εσόδων.

Σε αυτό το πλαίσιο, αυξημένα κατά 1,16 δισ. ευρώ ήταν τα φορολογικά έσοδα, όπως καταγράφονται στον προϋπολογισμό του Μαΐου, αγγίζοντας τα 4,64 δισ. ευρώ, γεγονός που αποδίδεται κυρίως στην πληρωμή της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ.

Σε επίπεδο 5μήνου τα φορολογικά έσοδα καταγράφουν υπέρβαση κατά 2,9 δις. ευρώ σε σχέση με το στόχο του προϋπολογισμού.

Με καύσιμο κίνησης από κατανάλωση, επενδύσεις και εξαγωγές και χωρίς ακόμα να δουλεύει στο φουλ η τουριστική μηχανή, στο 7% έφτασε η ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο του χρόνου παρά τον υψηλό πληθωρισμό που τρέχει με σπασμένα φρένα, γεγονός που δίνει την ευχέρεια στο οικονομικό επιτελείο να ανοίξει περισσότερο τη «βεντάλια» των δικαιούχων στα νέα μέτρα στήριξης που σχεδιάζει να λάβει. Στην αύξηση των καταναλωτικών δαπανών που καταγράφεται συνέβαλαν και τα… πανδημικά αποθέματα ρευστότητας (λόγω επιδομάτων και βοηθημάτων που λάμβαναν κατά τη διάρκεια των lockdown) που ακόμα διαθέτουν τα νοικοκυριά και προφανώς διοχετεύουν σταδιακά στην αγορά μετά το τέλος των εγκλεισμών.

O ρυθμός ανάπτυξης έφτασε το 7% μετά και την άρση της πλειοψηφίας των περιοριστικών μέτρων που ίσχυαν για το πρώτο τρίμηνο του 2021 λόγω της πανδημίας αλλά με μόνιμο αγκάθι τον υψηλό πληθωρισμό κυρίως από καύσιμα και πρώτες ύλες ο οποίος πήρε διαστάσεις το τελευταίο τρίμηνο του χρόνου δείχνοντας αν μη τι άλλο την ανθεκτικότητα που έχει αποκτήσει η οικονομία σε περιόδους κρίσης.

Η εξέλιξη του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου δίνει και ένα πρώτο μήνυμα ότι η ετήσια πρόβλεψη για ανάπτυξη 3,1% μπορεί να αποδειχθεί συντηρητική, αν και ακόμα είναι νωρίς για ασφαλείς εκτιμήσεις.

Τούτο με δεδομένο ότι η αύξηση του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο του χρόνου διαμορφώθηκε από τις επιμέρους αυξήσεις εξαγωγών και επενδύσεων οι οποίες αυξάνουν το ποσοστό τους στο ΑΕΠ από το 2020 αλλάζοντας το αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο παλαιότερα χρόνια αφορούσε σε ποσοστό 67,5% την αύξηση της κατανάλωσης.

Το άλμα του ΑΕΠ οφείλεται σε επιμέρους αυξήσεις:

- Της συνολικής τελικής καταναλωτικής δαπάνης η οποία παρουσίασε αύξηση κατά 10,5% σε σχέση με το 1o τρίμηνο του 2021.

- Τις ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, δηλαδή τις επενδύσεις, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 12,7% σε σχέση με το 1o τρίμηνο του 2021.

- Τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών οι οποίες παρουσίασαν αύξηση κατά 9,6% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2021. Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 2,5%, ενώ οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 23,0%.

Από την άλλη, τροχοπέδη για την περαιτέρω αύξηση του ΑΕΠ, αποτέλεσαν οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών οι οποίες παρουσίασαν αύξηση κατά 17,5% σε σχέση με το 1o τρίμηνο του 2021 με την βοήθεια και των συνεχών ανατιμήσεων στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων. Αναλυτικότερα εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 17,8% και οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 15,5%.

Στα… κακά νέα, ανεξέλεγκτη άνοδο 11,3% σημείωσε ο πληθωρισμός τον Μάιο, από αύξηση 10,2% τον Απρίλιο και έναντι οριακής αύξησης 0,1% τον Μάιο 2021. Το γεγονός αυτό οφείλεται στις ανατιμήσεις μέσα σε έναν χρόνο στο σύνολο σχεδόν των προϊόντων και υπηρεσιών, με αιχμή του δόρατος την ενέργεια. Ειδικότερα, η τιμή στο φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 172,7%, στον ηλεκτρισμό κατά 80,2%, στο πετρέλαιο θέρμανσης κατά 65,1% και στα στερεά καύσιμα κατά 5,4%. Ως αποτέλεσμα, τα καύσιμα και λιπαντικά ανατιμήθηκαν κατά 36,6%, η μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο 22,8% και η μεταφορά επιβατών με πλοίο κατά 17,7%.

Σημαντικές ανατιμήσεις καταγράφηκαν, παράλληλα, σε όλα τα αγαθά που απαρτίζουν το λεγόμενο «καλάθι» της νοικοκυράς. Συγκεκριμένα, οι τιμές αυξήθηκαν σε: Έλαια και λίπη (23,2%), γαλακτοκομικά και αυγά (14,1%), κρέατα γενικά (13,8%), ψωμί και δημητριακά (13,4%), λαχανικά γενικά (13%), φρούτα νωπά (10,8%), λοιπά τρόφιμα (7,3%), καφέ - κακάο - τσάι (6,3%), μεταλλικό νερό - αναψυκτικά - χυμούς φρούτων (5,6%), ζάχαρη - σοκολάτες - γλυκά - παγωτά (4,7%), ψάρια γενικά (4,1%) και αλκοολούχα ποτά μη σερβιριζόμενα (2,1%).

Επίσης, ανατιμήσεις υπήρξαν σε όλη τη γκάμα των προϊόντων και υπηρεσιών στην καθημερινότητα του πολίτη, εκτός από τις τηλεφωνικές υπηρεσίες, τον εξοπλισμό των κινητών τηλεφώνων, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα ασφάλιστρα των αυτοκινήτων. Ειδικότερα, καταγράφηκαν αυξήσεις τιμών σε: Ξενοδοχεία - μοτέλ - πανδοχεία (22,2%), κινηματογράφους - θέατρα (13,9%), αυτοκίνητα μεταχειρισμένα (11,5%), υαλικά - επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης (8,8%), αυτοκίνητα καινούρια (8,7%), πακέτο διακοπών (8,4%), είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (7%), γραφική ύλη και υλικά σχεδίασης (5,7%), ένδυση και υπόδηση (5,6%), οικιακές υπηρεσίες (4,8%). Το πληθωριστικό ράλι δεν αναμένεται να τερματιστεί σύντομα, με τις συνέπειές του να ταλαιπωρούν επιχειρείν και νοικοκυριά τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.06.2022

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία