ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η σφαγή του Δράμαλη από τον μπερντέ στα ερτζιανά

Από τον καραγκιοζοπαίχτη Γιάννη Χατζή που μετέφερε το ιστορικό γεγονός στο θέατρο σκιών

 24/03/2021 10:00

Η σφαγή του Δράμαλη από τον μπερντέ στα ερτζιανά

Κυριακή Τσολάκη

Μια από τις σημαντικότερες μάχες που πραγματοποιήθηκαν κατά την ελληνική επανάσταση του 1821 με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες και μεγάλη καταστροφή των οθωμανικών δυνάμεων είναι η Μάχη στα Δερβενάκια, γνωστή και ως Σφαγή του Δράμαλη, που δόθηκε στις 26 Ιουλίου του 1822.

Το κρίσιμο αυτό για την ελληνική επανάσταση ιστορικό γεγονός ενέπνευσε κατά καιρούς την τέχνη, αλλά και το θέατρο Σκιών με τον λαϊκό και αγαπημένο μας καμπούρη ήρωα, τον Καραγκιόζη, να ερμηνεύει διάφορους ρόλους στις παραστάσεις που ανέβηκαν.

Ο γνωστός καραγκιοζοπαίχτης και θεωρητικός του θεάτρου σκιών Γιάννης Χατζής ανέβασε τη δική του εκδοχή πριν τρία χρόνια, στις 16 Μαρτίου του 2019 στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο με αφορμή την επέτειο απελευθέρωσης των Ελλήνων από τον τουρκικό ζυγό. «Η παράσταση περιγράφει πιστά τα γεγονότα με την οπτική και τη γλαφυρότητα του θεάτρου σκιών. Ήταν μια μάχη που απέδειξε τη στρατιωτική ευφυία του Κολοκοτρώνη. Φυσικά, η ιστοριογραφία γρήγορα ξεπεράστηκε από τον απλό λαό, πέρασε στον θρύλο και έγινε με τα χρόνια προφορική παράδοση, αλλά και δημοτικό τραγούδι. Έτσι μεταφέρθηκε και στον Καραγκιόζη», λέει στο makthes.gr o καραγκιοζοπαίχτης.

Στην παράσταση του ο δημοφιλής ξυπόλυτος ήρωας είναι ένας ποιμένας της περιοχής που βρίσκεται στη δίνη όλων αυτών των γεγονότων. «Φυσικά κι ο ίδιος υποφέρει από τον διπλό ζυγό, του τούρκου δυνάστη και του συνδιαχειριστή του, που ήταν οι Κοτσαμπάσηδες. Ο φουκαράς ο Καραγκιόζης ανήκει στην αγροτιά που σήκωσε και το βάρος αυτής της επανάστασης και έγραψε ιστορία με το αίμα της, ενώ άλλοι την έγραφαν με ιδιοτέλεια και με πένα. Πηγαίνει στον Κολοκοτρώνη κι εκείνος τον προτρέπει να πάει να πολεμήσει. Όταν ο Καραγκιόζης απαντά ότι δεν έχει άρματα, ο γέρος του Μοριά τον προτρέπει να πάει να πολεμήσει και να τα πάρει από τους Τούρκους. Κάποια στιγμή ο Καραγκιόζης γυρίζει αρματωμένος και ο Κολοκοτρώνης δεν τον αναγνωρίζει. Όταν του υπενθυμίζει την ταυτότητά του, τότε εκείνος τον επιβραβεύει. Αυτή είναι η κύρια σκηνή του Καραγκιόζη, που τον βρίσκουμε και σε άλλες στιγμές του έργου», τονίζει στο makthes.gr o Γιάννης Χατζής.

karagiozhs3.jpg


Στην παράσταση συμμετέχουν και άλλοι γνωστοί ήρωες του θεάτρου σκιών όπως ο Χατζηαβάτης, ο σιορ Διονύσιος και ο μπάρμπα Γιώργος. Όλοι τους υπέροχες κατασκευές του Γιάννη Χατζή που επιμελείται ο ίδιος με πολύ μεράκι τις φιγούρες του. 

«Όταν διασκευάζουμε ένα έργο προσπαθώ να βάλω εφόσον είναι λειτουργικό όσους περισσότερους μπορώ από τους κλασικούς ήρωες για να το κάνω και πιο προσιτό στους θεατές», επισημαίνει ο Καραγκιοζοπαίχτης.

Μπορεί το έργο να εξιστορεί ένα πολύ σοβαρό ιστορικό γεγονός, αλλά μεγάλο ρόλο σ’ αυτό παίζει και το γνωστό χιούμορ του συγκεκριμένου είδους τέχνης. «Είναι μια πανανθρώπινη κλήση για την αντιμετώπιση της ζωής, μια οπτική γωνία για να δει κανείς τις δυσκολίες, να στέκεται όρθιος, να σηκώνεται όποτε πέφτει για να προχωρήσει, για να πιάσει τον ήλιο, δηλαδή φέρνει ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Από εκεί και πέρα έχει και μια γλώσσα η οποία κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει», υπογραμμίζει ο Γιάννης Χατζής, που έχει κάνει και τη δραματολογική επεξεργασία.

Τώρα, με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Εθνική Παλιγγενεσία η παράσταση ηχογραφήθηκε πριν λίγες μέρες στη Θεσσαλονίκη και θα παρουσιαστεί στη ραδιοφωνική της εκδοχή από το Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ ανήμερα της 25ης Μαρτίου στις 9.30πμ για ένα μισάωρο. «Έγινε μια προσπάθεια να προσαρμοστεί το έργο στο ηχητικό μέρος. «Έκανα αρκετή δουλειά πριν και έβγαλα κάποιες σκηνές για να παρουσιαστεί το έργο ηχογραφημένο χωρίς να πάψει να είναι λειτουργικό. Προσπάθησα μέσα σε αυτά τα χρονικά όρια να δώσω ό,τι καλύτερο μπορούσα», καταλήγει ο γνωστός καραγκιοζοπαίχτης.

Σημειώνεται ότι φέτος κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γιάννη Χατζή «Οδοιπορώντας με τις σκιές του Καραγκιόζη» από τις εκδόσεις «Εκτός των Τειχών».

karagiozhs4.jpg


Μια από τις σημαντικότερες μάχες που πραγματοποιήθηκαν κατά την ελληνική επανάσταση του 1821 με νικηφόρα έκβαση για τους Έλληνες και μεγάλη καταστροφή των οθωμανικών δυνάμεων είναι η Μάχη στα Δερβενάκια, γνωστή και ως Σφαγή του Δράμαλη, που δόθηκε στις 26 Ιουλίου του 1822.

Το κρίσιμο αυτό για την ελληνική επανάσταση ιστορικό γεγονός ενέπνευσε κατά καιρούς την τέχνη, αλλά και το θέατρο Σκιών με τον λαϊκό και αγαπημένο μας καμπούρη ήρωα, τον Καραγκιόζη, να ερμηνεύει διάφορους ρόλους στις παραστάσεις που ανέβηκαν.

Ο γνωστός καραγκιοζοπαίχτης και θεωρητικός του θεάτρου σκιών Γιάννης Χατζής ανέβασε τη δική του εκδοχή πριν τρία χρόνια, στις 16 Μαρτίου του 2019 στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο με αφορμή την επέτειο απελευθέρωσης των Ελλήνων από τον τουρκικό ζυγό. «Η παράσταση περιγράφει πιστά τα γεγονότα με την οπτική και τη γλαφυρότητα του θεάτρου σκιών. Ήταν μια μάχη που απέδειξε τη στρατιωτική ευφυία του Κολοκοτρώνη. Φυσικά, η ιστοριογραφία γρήγορα ξεπεράστηκε από τον απλό λαό, πέρασε στον θρύλο και έγινε με τα χρόνια προφορική παράδοση, αλλά και δημοτικό τραγούδι. Έτσι μεταφέρθηκε και στον Καραγκιόζη», λέει στο makthes.gr o καραγκιοζοπαίχτης.

Στην παράσταση του ο δημοφιλής ξυπόλυτος ήρωας είναι ένας ποιμένας της περιοχής που βρίσκεται στη δίνη όλων αυτών των γεγονότων. «Φυσικά κι ο ίδιος υποφέρει από τον διπλό ζυγό, του τούρκου δυνάστη και του συνδιαχειριστή του, που ήταν οι Κοτσαμπάσηδες. Ο φουκαράς ο Καραγκιόζης ανήκει στην αγροτιά που σήκωσε και το βάρος αυτής της επανάστασης και έγραψε ιστορία με το αίμα της, ενώ άλλοι την έγραφαν με ιδιοτέλεια και με πένα. Πηγαίνει στον Κολοκοτρώνη κι εκείνος τον προτρέπει να πάει να πολεμήσει. Όταν ο Καραγκιόζης απαντά ότι δεν έχει άρματα, ο γέρος του Μοριά τον προτρέπει να πάει να πολεμήσει και να τα πάρει από τους Τούρκους. Κάποια στιγμή ο Καραγκιόζης γυρίζει αρματωμένος και ο Κολοκοτρώνης δεν τον αναγνωρίζει. Όταν του υπενθυμίζει την ταυτότητά του, τότε εκείνος τον επιβραβεύει. Αυτή είναι η κύρια σκηνή του Καραγκιόζη, που τον βρίσκουμε και σε άλλες στιγμές του έργου», τονίζει στο makthes.gr o Γιάννης Χατζής.

karagiozhs3.jpg


Στην παράσταση συμμετέχουν και άλλοι γνωστοί ήρωες του θεάτρου σκιών όπως ο Χατζηαβάτης, ο σιορ Διονύσιος και ο μπάρμπα Γιώργος. Όλοι τους υπέροχες κατασκευές του Γιάννη Χατζή που επιμελείται ο ίδιος με πολύ μεράκι τις φιγούρες του. 

«Όταν διασκευάζουμε ένα έργο προσπαθώ να βάλω εφόσον είναι λειτουργικό όσους περισσότερους μπορώ από τους κλασικούς ήρωες για να το κάνω και πιο προσιτό στους θεατές», επισημαίνει ο Καραγκιοζοπαίχτης.

Μπορεί το έργο να εξιστορεί ένα πολύ σοβαρό ιστορικό γεγονός, αλλά μεγάλο ρόλο σ’ αυτό παίζει και το γνωστό χιούμορ του συγκεκριμένου είδους τέχνης. «Είναι μια πανανθρώπινη κλήση για την αντιμετώπιση της ζωής, μια οπτική γωνία για να δει κανείς τις δυσκολίες, να στέκεται όρθιος, να σηκώνεται όποτε πέφτει για να προχωρήσει, για να πιάσει τον ήλιο, δηλαδή φέρνει ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Από εκεί και πέρα έχει και μια γλώσσα η οποία κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει», υπογραμμίζει ο Γιάννης Χατζής, που έχει κάνει και τη δραματολογική επεξεργασία.

Τώρα, με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Εθνική Παλιγγενεσία η παράσταση ηχογραφήθηκε πριν λίγες μέρες στη Θεσσαλονίκη και θα παρουσιαστεί στη ραδιοφωνική της εκδοχή από το Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ ανήμερα της 25ης Μαρτίου στις 9.30πμ για ένα μισάωρο. «Έγινε μια προσπάθεια να προσαρμοστεί το έργο στο ηχητικό μέρος. «Έκανα αρκετή δουλειά πριν και έβγαλα κάποιες σκηνές για να παρουσιαστεί το έργο ηχογραφημένο χωρίς να πάψει να είναι λειτουργικό. Προσπάθησα μέσα σε αυτά τα χρονικά όρια να δώσω ό,τι καλύτερο μπορούσα», καταλήγει ο γνωστός καραγκιοζοπαίχτης.

Σημειώνεται ότι φέτος κυκλοφόρησε το βιβλίο του Γιάννη Χατζή «Οδοιπορώντας με τις σκιές του Καραγκιόζη» από τις εκδόσεις «Εκτός των Τειχών».

karagiozhs4.jpg


ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία