10/03/2023 12:51
«Βλέπαμε να βγαίνουν περίπου 250-300 άτομα την ώρα από τη χώρα. Παιδιά, γυναίκες και άνθρωποι τρίτης ηλικίας έφευγαν με μία βαλίτσα στο χέρι». Αυτά είναι μόνο μερικά από τα τραγικά στιγμιότυπα που αντίκρυσαν οι Γιατροί του Κόσμου στην εμπόλεμη Ουκρανία κατά τη διάρκεια της ανθρωπιστικής αποστολής τους.
Από τις πρώτες κιόλας μέρες της Ρωσικής εισβολής στη χώρα ο διακεκριμένος φωτογράφος Γιάννης Γιαννακόπουλος βρέθηκε στα σύνορα Ουκρανίας – Ρουμανίας ενώ λίγο αργότερα επισκέφτηκε και το εσωτερικό της υπό πολιορκίας χώρας.
Ο φωτογραφικός φακός του Γιάννη Γιαννακόπουλου απαθανάτισε τον ανθρώπινο πόνο, τον ξεριζωμό, τον εκτοπισμό ανθρώπων ακόμα και μέσα στη χώρα παλεύοντας για την επιβίωση. Αυτές οι εικόνες που χαράχτηκαν στην αιωνιότητα μέσω της φωτογραφικής τέχνης αλλά και στην ψυχή των Γιατρών του Κόσμου συνθέτουν την έκθεση «Покидаю / Leaving behind», η οποία θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη από τις 10.03 - 12.03, στο Ινστιτούτο Γκαίτε.
Μέσα από 32 φωτογραφικά καρέ με έντονο αφηγηματικό χαρακτήρα και με τις αφηγήσεις των ανθρώπων που βρέθηκαν στην Ουκρανία το κοινό που θα επισκεφθεί την έκθεση θα μάθει όλα όσα οι Γιατροί του Κόσμου -Ελλάδας είδαν, βίωσαν έντονα και έγιναν μάρτυρες.
«Η έκθεση είναι αφιερωμένη στον έναν χρόνο που βρισκόταν η αποστολή των Γιατρών του Κόσμου στην Ουκρανία. Εγώ βρέθηκα τέσσερις φορές επάνω, άλλοτε για 10 άλλοτε για 15 μέρες, προσπαθώντας να καταγράψω την ιστορία των γιατρών που βρίσκονται εκεί. ΟΙ συγκεκριμένες φωτογραφίες αποτελούν ένα συγκεκριμένο στόχο, αυτόν των πρώτων ημερών. Είναι τραβηγμένες δηλαδή τις πρώτες μέρες που βγαίνουν οι πρόσφυγες στα σύνορα.
Εγώ βρέθηκα στα σύνορα Ουκρανίας – Ρουμανίας. Φύγαμε τέτοια εποχή, πήγαμε στα σύνορα και βλέπαμε να βγαίνουν περίπου 250-300 άτομα την ώρα από τη χώρα. Παιδιά, γυναίκες και άνθρωποι τρίτης ηλικίας έφευγαν με μία βαλίτσα στο χέρι. Την τρίτη μέρα βρεθήκαμε και στο εσωτερικό της Ουκρανίας. Η έκθεση λοιπόν είναι αφιερωμένη στα σύνορα και στην έννοια του εσωτερικά εκτοπισμένου πρόσφυγα», λέει στο makthes.gr ο κ. Γιαννακόπουλος.
Ο ίδιος και ο φωτογραφικός φακός του έχουν βρεθεί και σε άλλες εμπόλεμες ζώνες και όπως εξηγεί, η σκληρότητα του πολέμου είναι παντού ίδια:
«Κάθε εμπόλεμη κατάσταση είναι ίδια. Κυριαρχεί ο ανθρώπινος πόνος και ο φόβος στα μάτια των παιδιών, πρόκειται για ένα συναίσθημα που δύσκολα βγάζεις από μέσα σου. Έχω βρεθεί στο Βελιγράδι και στο Κόσοβο με τους γιατρούς του κόσμου, στο Αφγανιστάν και δυστυχώς σε πολλές εμπόλεμες καταστάσεις που έχει δεχθεί ο πλανήτης τα τελευταία χρόνια. Αυτό που νιώθεις για το ανθρώπινο είδος ένα συναίσθημα που δεν περιγράφεται. Λες ότι δεν γίνεται να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα που βλέπεις σε έναν σύγχρονο κόσμο». Ωστόσο, συμπληρώνει ο ίδιος, «η ιδιαιτερότητα του πολέμου στην Ουκρανία είναι ότι συμβαίνει από αδελφούς λαούς. Μιλάμε για ανθρώπους που ήταν συγγενείς, παντρεμένα ζευγάρια. Την πρώτη φορά που πήγα δεν ένιωσα ότι ήταν ακόμα εχθροί. Έλεγα πως άλλη μία φορά οι Ρώσοι κάνουν κάτι παραπάνω από αυτό που περιμέναμε. Τη δεύτερη φορά όμως ήταν πλέον εχθροί. Όλοι πλέον έχουν χάσει κάποιον δικό τους είτε άμαχο, είτε στρατιώτη»
Η πιο έντονη ανάμνηση που έχει είναι εκείνη των καταφυγίων, των ανθρώπων που έτρεχαν να γλιτώσουν από τους βομβαρδισμούς, τον χρόνο που σταματούσε όταν έκλεινε η πόρτα κάτω από την επιφάνεια της γης και τις σειρήνες του πολέμου που αντηχούσαν στα αυτιά τους:
«Μου έχει μείνει χαραγμένο στο μυαλό να κατεβαίνουμε στα καταφύγια με τους ανθρώπους, να κλείνει αυτή η πόρτα και ο χρόνος να σταματά. Δεν υπήρχε χρόνος. Έβλεπες τους ανθρώπους να προσπαθούν να μιλήσουν αλλά να μην ανοίγουν συζητήσεις, να περιμένουν να τελειώσει ο βομβαρδισμός, να βγουν σώοι στην επιφάνεια της γης. Ο χώρος του καταφυγίου δεν είναι ένα ιδανικό περιβάλλον. Έχει υγρασία, ακούς τον θόρυβο από τις βόμβες που πέφτουν, τις σειρήνες και οι άνθρωποι νιώθουν την ένταση. Μερικές φορές το συνηθίζεις. Έβλεπα κάποιους ανθρώπους να μην κατεβαίνουν στο καταφύγιο και όταν άνοιγες κουβέντα μαζί τους σου έλεγαν πως δεν έχει νόημα να κατέβουν και πως τουλάχιστον μπορούσαν να βλέπουν την πόλη τους, το σπίτι τους να είναι ζωντανό, ακόμα κι αν δεν τους εξασφάλιζε το υπόγειο του σπιτιού τους την απαιτούμενη ασφάλεια. Αυτός ο φόβος στα μάτια και το τρέμουλο στο χέρι είναι αυτό που μου έχει μείνει».
Κάθε φωτογραφία της έκθεσης κρύβει μία ιστορία από πίσω της και σε κάθε εικόνα κυριαρχεί το ανθρώπινο στοιχείο. «Στη φωτογραφία με το κοινωνικό και το ανθρωπιστικό ρεπορτάζ κυριαρχεί ο άνθρωπος, οι μικρές ιστορίες των ανθρώπων που πολλές φορές κουβαλάει ο φωτογράφος στην ψυχή του. Τα λόγια ορισμένες φορές δεν φτάνουν για να περιγράψουν το συναίσθημα. Θα υπάρχει και λεζάντα σε κάθε φωτογραφία αλλά εμείς, με μικρές ξεναγήσεις, θα μεταφέρουμε στον κόσμο όσα ζήσαμε».
Στόχος της έκθεσης είναι αφενός η ευαισθητοποίηση γύρω από το θέμα αλλά και η διατήρηση της μνήμης μιας και ο πόλεμος μαίνεται ακόμα στην Ουκρανία.
«Πρέπει να θυμόμαστε ότι πόλεμος συνεχίζεται και ότι οι εσωτερικά εκτοπισμένοι πρόσφυγες που φεύγουν για να σωθούν από τις εμπόλεμες ζώνες είναι πάρα πολλοί. Ο χειμώνας μπορεί να τελειώνει αλλά θα έρθουν άλλες επιθέσεις, πιο δύσκολες, αυτό μας λένε και όσοι βρίσκονται ακόμα εκεί.
Επίσης το μυαλό μας είναι και στους Έλληνες που έχουν παραμείνει στην Οδησσό, που υπάρχουν ακόμα ελληνόφωνα χωριά και σκεφτόμαστε να ετοιμάσουμε μία αποστολή για αυτά τα χωριά. Ο πρωταρχικός στόχος της αποστολής ήταν η Μαριούπολη, εκεί που ζούσαν 300 χιλιάδες Έλληνες. Οι Γιατροί του Κόσμου έχουν ξαναβρεθεί εκεί και έχουν βοηθήσει στη δημιουργία 4 νοσοκομείων. Θέλαμε να πάμε εκεί, δεν τα καταφέραμε και δυστυχώς δεν ξέρουμε τι έχουν απογίνει αυτές οι ψυχές», καταλήγει ο φωτογράφος.
Είμαι Πρόσφυγας | Θα μπορούσε να είμαστε όλοι εμείς… | Siret _ Σύνορο Ρουμανίας/Ουκρανίας | Μάρτιος 2022
Ο κ. Γιαννακόπουλος μοιράστηκε μαζί μας μία από τις φωτογραφίες του και μαζί της τα συναισθήματά του πίσω από το συγκεκριμένο «κλικ» που θα μπορούσε αύριο να απεικονίζει τον καθένα μας:
«Στα δικά μου μάτια αυτή η φωτογραφία έχει μια ιδιαιτερότητα.. μου γίνεται οικεία με τον καιρό. Είναι τα χρώματα, όλο το σκηνικό, η δύση, το χιόνι πάνω της, η ομίχλη, η διαχωριστική κορδέλα, λες κι είναι φτιαχτό, αλλά και κάτι άλλο.. δεν μπορώ να το προσδιορίσω.. ίσως γιατί στη θέση της θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από εμάς…Είναι ένας άνθρωπος που κρυώνει, πεινάει, αλλά που προσπαθεί να φτάσει κάπου πιο καλά... θα μπορούσαμε να είμαστε όλοι εμείς…».
Πληροφορίες για την έκθεση «Покидаю / Leaving behind»
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟΣ
Ινστιτούτο Γκαίτε- Λεωφ. Βασιλίσσης Όλγας 66, Θεσσαλονίκη
Παρασκευή 10.03.2023 / 14:00-22:00
-Πάνελ συζήτησης “Συνεργασία & Αλληλεγγύη στο πλαίσιο υποδοχής προσφύγων”
15:00 - 18:00
-Εγκαίνια έκθεσης, ώρα 19:30
Σάββατο 11.03.2023 / 10:00-21:00
Κυριακή 12.03.2023 / 09:00-14:00
*Ο τίτλος της έκθεσης φέρει την Ουκρανική λέξη Покидаю (προφέρεται Pokydayu) η οποία αποδίδει τη σημασία της βίαιης και ξαφνικής φυγής, του εξαναγκασμού σε μη ηθελημένη φυγή.
«Βλέπαμε να βγαίνουν περίπου 250-300 άτομα την ώρα από τη χώρα. Παιδιά, γυναίκες και άνθρωποι τρίτης ηλικίας έφευγαν με μία βαλίτσα στο χέρι». Αυτά είναι μόνο μερικά από τα τραγικά στιγμιότυπα που αντίκρυσαν οι Γιατροί του Κόσμου στην εμπόλεμη Ουκρανία κατά τη διάρκεια της ανθρωπιστικής αποστολής τους.
Από τις πρώτες κιόλας μέρες της Ρωσικής εισβολής στη χώρα ο διακεκριμένος φωτογράφος Γιάννης Γιαννακόπουλος βρέθηκε στα σύνορα Ουκρανίας – Ρουμανίας ενώ λίγο αργότερα επισκέφτηκε και το εσωτερικό της υπό πολιορκίας χώρας.
Ο φωτογραφικός φακός του Γιάννη Γιαννακόπουλου απαθανάτισε τον ανθρώπινο πόνο, τον ξεριζωμό, τον εκτοπισμό ανθρώπων ακόμα και μέσα στη χώρα παλεύοντας για την επιβίωση. Αυτές οι εικόνες που χαράχτηκαν στην αιωνιότητα μέσω της φωτογραφικής τέχνης αλλά και στην ψυχή των Γιατρών του Κόσμου συνθέτουν την έκθεση «Покидаю / Leaving behind», η οποία θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη από τις 10.03 - 12.03, στο Ινστιτούτο Γκαίτε.
Μέσα από 32 φωτογραφικά καρέ με έντονο αφηγηματικό χαρακτήρα και με τις αφηγήσεις των ανθρώπων που βρέθηκαν στην Ουκρανία το κοινό που θα επισκεφθεί την έκθεση θα μάθει όλα όσα οι Γιατροί του Κόσμου -Ελλάδας είδαν, βίωσαν έντονα και έγιναν μάρτυρες.
«Η έκθεση είναι αφιερωμένη στον έναν χρόνο που βρισκόταν η αποστολή των Γιατρών του Κόσμου στην Ουκρανία. Εγώ βρέθηκα τέσσερις φορές επάνω, άλλοτε για 10 άλλοτε για 15 μέρες, προσπαθώντας να καταγράψω την ιστορία των γιατρών που βρίσκονται εκεί. ΟΙ συγκεκριμένες φωτογραφίες αποτελούν ένα συγκεκριμένο στόχο, αυτόν των πρώτων ημερών. Είναι τραβηγμένες δηλαδή τις πρώτες μέρες που βγαίνουν οι πρόσφυγες στα σύνορα.
Εγώ βρέθηκα στα σύνορα Ουκρανίας – Ρουμανίας. Φύγαμε τέτοια εποχή, πήγαμε στα σύνορα και βλέπαμε να βγαίνουν περίπου 250-300 άτομα την ώρα από τη χώρα. Παιδιά, γυναίκες και άνθρωποι τρίτης ηλικίας έφευγαν με μία βαλίτσα στο χέρι. Την τρίτη μέρα βρεθήκαμε και στο εσωτερικό της Ουκρανίας. Η έκθεση λοιπόν είναι αφιερωμένη στα σύνορα και στην έννοια του εσωτερικά εκτοπισμένου πρόσφυγα», λέει στο makthes.gr ο κ. Γιαννακόπουλος.
Ο ίδιος και ο φωτογραφικός φακός του έχουν βρεθεί και σε άλλες εμπόλεμες ζώνες και όπως εξηγεί, η σκληρότητα του πολέμου είναι παντού ίδια:
«Κάθε εμπόλεμη κατάσταση είναι ίδια. Κυριαρχεί ο ανθρώπινος πόνος και ο φόβος στα μάτια των παιδιών, πρόκειται για ένα συναίσθημα που δύσκολα βγάζεις από μέσα σου. Έχω βρεθεί στο Βελιγράδι και στο Κόσοβο με τους γιατρούς του κόσμου, στο Αφγανιστάν και δυστυχώς σε πολλές εμπόλεμες καταστάσεις που έχει δεχθεί ο πλανήτης τα τελευταία χρόνια. Αυτό που νιώθεις για το ανθρώπινο είδος ένα συναίσθημα που δεν περιγράφεται. Λες ότι δεν γίνεται να συμβαίνουν αυτά τα πράγματα που βλέπεις σε έναν σύγχρονο κόσμο». Ωστόσο, συμπληρώνει ο ίδιος, «η ιδιαιτερότητα του πολέμου στην Ουκρανία είναι ότι συμβαίνει από αδελφούς λαούς. Μιλάμε για ανθρώπους που ήταν συγγενείς, παντρεμένα ζευγάρια. Την πρώτη φορά που πήγα δεν ένιωσα ότι ήταν ακόμα εχθροί. Έλεγα πως άλλη μία φορά οι Ρώσοι κάνουν κάτι παραπάνω από αυτό που περιμέναμε. Τη δεύτερη φορά όμως ήταν πλέον εχθροί. Όλοι πλέον έχουν χάσει κάποιον δικό τους είτε άμαχο, είτε στρατιώτη»
Η πιο έντονη ανάμνηση που έχει είναι εκείνη των καταφυγίων, των ανθρώπων που έτρεχαν να γλιτώσουν από τους βομβαρδισμούς, τον χρόνο που σταματούσε όταν έκλεινε η πόρτα κάτω από την επιφάνεια της γης και τις σειρήνες του πολέμου που αντηχούσαν στα αυτιά τους:
«Μου έχει μείνει χαραγμένο στο μυαλό να κατεβαίνουμε στα καταφύγια με τους ανθρώπους, να κλείνει αυτή η πόρτα και ο χρόνος να σταματά. Δεν υπήρχε χρόνος. Έβλεπες τους ανθρώπους να προσπαθούν να μιλήσουν αλλά να μην ανοίγουν συζητήσεις, να περιμένουν να τελειώσει ο βομβαρδισμός, να βγουν σώοι στην επιφάνεια της γης. Ο χώρος του καταφυγίου δεν είναι ένα ιδανικό περιβάλλον. Έχει υγρασία, ακούς τον θόρυβο από τις βόμβες που πέφτουν, τις σειρήνες και οι άνθρωποι νιώθουν την ένταση. Μερικές φορές το συνηθίζεις. Έβλεπα κάποιους ανθρώπους να μην κατεβαίνουν στο καταφύγιο και όταν άνοιγες κουβέντα μαζί τους σου έλεγαν πως δεν έχει νόημα να κατέβουν και πως τουλάχιστον μπορούσαν να βλέπουν την πόλη τους, το σπίτι τους να είναι ζωντανό, ακόμα κι αν δεν τους εξασφάλιζε το υπόγειο του σπιτιού τους την απαιτούμενη ασφάλεια. Αυτός ο φόβος στα μάτια και το τρέμουλο στο χέρι είναι αυτό που μου έχει μείνει».
Κάθε φωτογραφία της έκθεσης κρύβει μία ιστορία από πίσω της και σε κάθε εικόνα κυριαρχεί το ανθρώπινο στοιχείο. «Στη φωτογραφία με το κοινωνικό και το ανθρωπιστικό ρεπορτάζ κυριαρχεί ο άνθρωπος, οι μικρές ιστορίες των ανθρώπων που πολλές φορές κουβαλάει ο φωτογράφος στην ψυχή του. Τα λόγια ορισμένες φορές δεν φτάνουν για να περιγράψουν το συναίσθημα. Θα υπάρχει και λεζάντα σε κάθε φωτογραφία αλλά εμείς, με μικρές ξεναγήσεις, θα μεταφέρουμε στον κόσμο όσα ζήσαμε».
Στόχος της έκθεσης είναι αφενός η ευαισθητοποίηση γύρω από το θέμα αλλά και η διατήρηση της μνήμης μιας και ο πόλεμος μαίνεται ακόμα στην Ουκρανία.
«Πρέπει να θυμόμαστε ότι πόλεμος συνεχίζεται και ότι οι εσωτερικά εκτοπισμένοι πρόσφυγες που φεύγουν για να σωθούν από τις εμπόλεμες ζώνες είναι πάρα πολλοί. Ο χειμώνας μπορεί να τελειώνει αλλά θα έρθουν άλλες επιθέσεις, πιο δύσκολες, αυτό μας λένε και όσοι βρίσκονται ακόμα εκεί.
Επίσης το μυαλό μας είναι και στους Έλληνες που έχουν παραμείνει στην Οδησσό, που υπάρχουν ακόμα ελληνόφωνα χωριά και σκεφτόμαστε να ετοιμάσουμε μία αποστολή για αυτά τα χωριά. Ο πρωταρχικός στόχος της αποστολής ήταν η Μαριούπολη, εκεί που ζούσαν 300 χιλιάδες Έλληνες. Οι Γιατροί του Κόσμου έχουν ξαναβρεθεί εκεί και έχουν βοηθήσει στη δημιουργία 4 νοσοκομείων. Θέλαμε να πάμε εκεί, δεν τα καταφέραμε και δυστυχώς δεν ξέρουμε τι έχουν απογίνει αυτές οι ψυχές», καταλήγει ο φωτογράφος.
Είμαι Πρόσφυγας | Θα μπορούσε να είμαστε όλοι εμείς… | Siret _ Σύνορο Ρουμανίας/Ουκρανίας | Μάρτιος 2022
Ο κ. Γιαννακόπουλος μοιράστηκε μαζί μας μία από τις φωτογραφίες του και μαζί της τα συναισθήματά του πίσω από το συγκεκριμένο «κλικ» που θα μπορούσε αύριο να απεικονίζει τον καθένα μας:
«Στα δικά μου μάτια αυτή η φωτογραφία έχει μια ιδιαιτερότητα.. μου γίνεται οικεία με τον καιρό. Είναι τα χρώματα, όλο το σκηνικό, η δύση, το χιόνι πάνω της, η ομίχλη, η διαχωριστική κορδέλα, λες κι είναι φτιαχτό, αλλά και κάτι άλλο.. δεν μπορώ να το προσδιορίσω.. ίσως γιατί στη θέση της θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε από εμάς…Είναι ένας άνθρωπος που κρυώνει, πεινάει, αλλά που προσπαθεί να φτάσει κάπου πιο καλά... θα μπορούσαμε να είμαστε όλοι εμείς…».
Πληροφορίες για την έκθεση «Покидаю / Leaving behind»
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΙΣΟΔΟΣ
Ινστιτούτο Γκαίτε- Λεωφ. Βασιλίσσης Όλγας 66, Θεσσαλονίκη
Παρασκευή 10.03.2023 / 14:00-22:00
-Πάνελ συζήτησης “Συνεργασία & Αλληλεγγύη στο πλαίσιο υποδοχής προσφύγων”
15:00 - 18:00
-Εγκαίνια έκθεσης, ώρα 19:30
Σάββατο 11.03.2023 / 10:00-21:00
Κυριακή 12.03.2023 / 09:00-14:00
*Ο τίτλος της έκθεσης φέρει την Ουκρανική λέξη Покидаю (προφέρεται Pokydayu) η οποία αποδίδει τη σημασία της βίαιης και ξαφνικής φυγής, του εξαναγκασμού σε μη ηθελημένη φυγή.
![«Τόποι λατρείας» ξεδιπλώνονται στην έκθεση φωτογραφίας της "Out of Focus" (φωτ.)](http://cdn.makthes.gr/portal-img/post-thumb/174/outoffocus-xoroi-latreias3.jpg "«Τόποι λατρείας» ξεδιπλώνονται στην έκθεση φωτογραφίας της "Out of Focus" (φωτ.)")
ΣΧΟΛΙΑ