Του Γιώργου Ξανθιώτη

Οι απόψεις και οι στάσεις των νέων για την Ευρώπη και τις Ευρωεκλογές 2019 συζητήθηκαν σήμερα στη σχετική εκδήλωση του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Πολιτικής Έρευνας του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ., που πραγματοποιήθηκε στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης.

Φοιτήτριες και φοιτητές του τμήματος λειτούργησαν ως ερευνητές με σκοπό να εξετάσουν τις απόψεις και τη στάση νέων ανθρώπων για θέματα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις επικείμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Η έρευνα, που διενεργήθηκε στο πλαίσιο των μαθημάτων "Ποσοτικές Μέθοδοι Ανάλυσης στις Κοινωνικές Επιστήμες" και "Διδακτική της Πολιτικής Παιδείας" του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Α.Π.Θ., πραγματοποιήθηκε σε τυχαίο δείγμα φοιτητριών και φοιτητών από όλες τις Σχολές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και συγκεντρώθηκαν 4.000 ερωτηματολόγια. Αντίστοιχη έρευνα διεξήχθη σε 14 Λύκεια της Θεσσαλονίκης και συγκεντρώθηκαν 500 ερωτηματολόγια με τις απαντήσεις μαθητριών και μαθητών της Β΄Λυκείου, εκείνων δηλαδή που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά.

Ο στόχος της έρευνας

Στόχος ήταν να ερευνηθεί η στάση και οι απόψεις των νέων για την ευρωβουλή και για τις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου. Σύμφωνα με την έρευνα οι μαθητές νιώθουν ότι η φωνή της Ελλάδας δεν μετράει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και συνεπώς ούτε η δίκη τους γνώμη, ενώ υποστηρίζουν πως ενημερώνονται σωστά και αμφισβητούν ότι υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Τα ίδια σκέφτονται και οι φοιτητές, θέλοντας να έχουν περισσότερη συμμετοχή και να ενισχυθεί το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Πάντως οι μαθητές φαίνεται να γνωρίζουν περισσότερα για την Ευρωπαϊκή Ένωση από όσα οι φοιτητές, καθώς μέσα από την έρευνα αποδείχθηκε ότι λόγω των μαθημάτων που κάνουν, αναγνωρίζουν ευκολότερα τον έλληνα επίτροπο της Ε.Ε. και ξέρουν καλύτερα τους θεσμούς. Ακόμη, από τους μαθητές, το 72% δηλώνει πως θα πάει στις κάλπες, το 10% πως θα ρίξει λευκό και το 13% ότι θα απέχει. Από τους φοιτητές, το 50% δηλώνει πως θα ψηφίσει, το 14% πως θα ψηφίσει λευκό και το 36% πως θα απέχει.

Πλάνη για το... πρόσωπο

Οι μαθητές και οι φοιτητές κλήθηκαν να αναγνωρίσουν νυν ευρωβουλευτές, με τους περισσότερους (55%) να αναγνωρίζουν τον Θοδωρή Ζαγοράκη και την Εύα Καϊλή (33,5% μαθητών και 49% φοιτητών). Όμως έχουν ταυτίσει με τη θέση του ευρωβουλευτή πρόσωπα που δεν έχουν καμία σχέση με την Ευρωβουλή. Το 38,5% των μαθητών θεωρεί ότι η Μαριάννα Βαρδινογιάννη είναι ευρωβουλευτής, όπως και το 18% των φοιτητών. Επίσης, το 35,5% μαθητών και το 16% των φοιτητών έχει ταυτίσει τον Απόστολο Γκλέτσο ως ευρωβουλευτή, ενώ και το 27% τω φοιτητών θεωρεί πως ο Γιάνης Βαρουφάκης έχει έδρα στην ευρωβουλή.

Πως θα ψηφίσουν οι νέοι 

Από την έρευνα υπάρχουν στοιχεία για τα κόμματα που επιλέγουν οι φοιτητές και οι μαθητές. Ωστόσο οι καθηγητές δεν θέλησαν να τα αποκαλύψουν. Έθεσαν, πάντως, μια κλίμακα από το 0 έως το 10, στην οποία στο 0 είναι η αριστερά και στο 10 η δεξιά. Το μεγαλύτερο ποσοστό των μαθητών συγκεντρώνεται στον βαθμό 5 του άξονα, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι υπάρχουν κυρίως κεντρώες απόψεις, σχεδόν στο κέντρο είναι και οι φοιτητές των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό συγκεντρώνεται στο 4,77. Ως κριτήρια επιλογής για την ψήφο τους, οι μαθητές θα ψηφίσουν στο 30,7% με κομματικά κριτήρια, στο 28% με κριτήρια συνεργασίας και ένα ποσοστό της τάξης του 17,1% θα έχει ως κριτήριο το πρόσωπο του κάθε πολιτικού και μόνο. Στο 29% οι φοιτητές ψηφίζουν κομματικά και σε 29,6% με βάση τα πρόσωπα.
Το 40% των μαθητών δείχνει πολύ ή αρκετό ενδιαφέρον για την πολιτική, το 46,5% λίγο και το 16,5% καθόλου. Περίπου στα ίδια επίπεδα κυμαίνονται και τα ποσοστά ενδιαφέροντος και κινητοποίησης και για τους φοιτητές, με το 41% να ενδιαφέρεται πολύ ή αρκετά, το 42,5% λίγο και το 16% καθόλου. Όσο για της πηγές ενημέρωσης, οι μαθητές και οι φοιτητές έχουν ως πρώτη επιλογή την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Όπως δείχνει η έρευνα αν και στην εφηβεία οι μαθητές εμπιστεύονται ως δεύτερη πηγή ενημέρωσης την οικογένεια στη συνέχεια, στο πανεπιστήμιο ενημερώνονται περισσότερο από το διαδίκτυο και αφήνουν πίσω τις απόψεις και τα λόγια των συγγενών. Ωστόσο και στους μαθητές και στους φοιτητές ως τρίτο μέσο ενημέρωσης είναι τα μέσα μαζικής δικτύωσης.
Επίσης οι μαθητές πραγματοποίησαν έρευνα με δείγμα από 1050 άτομα στην Α’ Θεσσαλονίκης για τα κριτήρια με τα οποία θα διαλέξουν τα πρόσωπα που θα σταυρώσουν στις ευρωεκλογές. Σύμφωνα με την έρευνα αρχικά θα κρίνουν με βάση τις ιδιαίτερες θέσεις, δεύτερον με το μορφωτικό επίπεδο και τρίτο με το κόμμα που υποστηρίζουν.

Τι δήλωσαν οι ειδικοί καθηγητές

"Το δείγμα είναι επαρκές για συμπεράσματα. Οι Ευρωεκλογές αφορούν το σύνολο της Ευρώπης και είναι ένα στοίχημα για αυτήν" ανέφερε ο καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και εκ των υπευθύνων της έρευνας, κ.Θεόδωρος Χατζηπαντελής.

Με τη σειρά της, η καθηγήτρια κ. Περπέρογλου τόνισε πως από το 2009 ξεκίνησε μια κατακόρυφη πτώση στη συμμετοχή των Ελλήνων πολιτών στις Ευρωεκλογές. Εντούτοις, δεν έχουν εκφραστεί απόψεις για έξοδο της χώρας από την Ευρώπη.

Η καθηγήτρια του τμήματος, κ. Παναγιωτίδου, παρουσίασε τα ευρήματα της έρευνας. Παρατηρήθηκαν ίδιες στάσεις για φοιτητές/τριες και μαθητές/τριες, που εξέφρασαν τη δυσφορία τους για την πληροφόρηση που λαμβάνουν και πως οι απόψεις τους δεν εισακούγονται.