Mετά από περίπου τρία χρόνια, σταδιακά αρχίζουν να απομακρύνονται οι σκαλωσιές από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, στο παλιό εμπορικό κέντρο της πόλης, κι έρχεται βήμα-βήμα στο φως ένα σπουδαίο αρχιτεκτόνημα, που έχει καταγραφεί στην ιστορία της πόλης.

Πρόκειται για το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης επί της οδού Φράγκων στη γωνία με την οδό Λεόντος Σοφού, διατηρητέο με νεομπαρόκ στοιχεία αρχιτεκτονικής που κατασκευάστηκε επί οθωμανικής διοίκησης της πόλης. Το κτήριο, το οποίο λειτουργούσε ως τράπεζα, ανατινάχθηκε από Βούλγαρους αναρχικούς το 1903. Διατηρήθηκε μόνο η πρόσοψή του και ανακατασκευάστηκε την ίδια χρονιά στη μορφή που είναι σήμερα.

Εδώ και περίπου τρία χρόνια όμως είναι εγκλωβισμένο μέσα σε σκαλωσιές που στήθηκαν περιμετικά του κτιρίου προκειμένου να γίνουν εργασίες αποκατάστασης των φθορών. Για μεγάλο χρονικό διάστημα όμως οι εργασίες δεν προχωρούσαν.

Ιδιοκτήτης του κτηρίου είναι το ΕΦΚΑ. Οι προεργασίες για την αποκατάσταση του εξωτερικού του ΚΩΘ άρχισαν από τον Δεκέμβρη του 2020 αλλά μέχρι πριν λίγο καιρό το μόνο που είχε γίνει ήταν η εκπόνηση της σχετικής μελέτης. Το έργο είχε μπλέξει όχι μόνο στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και των χρηματοδοτήσεων αλλά υπήρχαν και τεχνικά ζητήματα που έπρεπε να επιλυθούν. Χρειάστηκε να γίνει έρευνα από ειδικούς στο ΑΠΘ ώστε να βρεθεί ένα κονίαμα που να είναι ανάλογο με αυτό που έχει το κτήριο, ενώ για παράδειγμα δεν έπρεπε να χρησιμοποιηθεί αμμοβολή για τους καθαρισμούς. Σταδιακά όμως άρχισαν εργασίες και το επόμενο διάστημα σιγά-σιγά θα αρχίσει να αποκαλύπτεται το εμβληματικό κτίριο.

Τον περασμένο Μάϊο από τη Θεσσαλονίκη η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη είχε αναφερθεί στο θέμα του Ωδείου. Η κ. Μενδώνη είχε δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην απόφαση του Υπουργείου να αποκαταστήσει το «εξαιρετικό» όπως το χαρακτήρισε κτίριο του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης -το οποίο ανήκει στον ΕΦΚΑ- τονίζοντας ότι είναι το μοναδικό Κρατικό Ωδείο της χώρας (ιδρύθηκε το 1914 και από το 1987 έχει έδρα στο ιστορικό διατηρητέο κτίριο της Οθωμανικής Τράπεζας) και το Υπουργείο θέλει να το στηρίξει.

«Όσον αφορά το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης έχουμε ξεκινήσει την διαδικασία παραχώρησης από το ΕΦΚΑ στο υπουργείο Πολιτισμού. Στόχος μας είναι να αποκτήσει το ωδείο την κτιριακή υποδομή που του αξίζει και ουσιαστικά να αποκατασταθεί πλήρως, διότι είναι το μόνο Κρατικό Ωδείο που έχουμε στη χώρα. Επίσης, δώσαμε στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης την ευκαιρία να οργάνωση το φεστιβάλ της Οδησσού, επειδή λόγω του πολέμου κάτι τέτοιο δεν θα μπορεί να είναι δυνατό. Μόλις επικοινώνησε μαζί μας ο διευθυντής του ωδείου δεχθήκαμε αμέσως της πρόταση και στη συνέχεια ήρθαμε σε επαφή με τον υπουργό Πολιτισμού της Ουκρανίας για να διοργανωθεί το φεστιβάλ στη Θεσσαλονίκη με φορέα το Κρατικό Ωδείο» είχε τονίσει.

Το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1914 με απόφαση του τότε Πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, με την επωνυμία 'Ωδείο Θεσσαλονίκης' και με την καλλιτεχνική και διοικητική εποπτεία του Υπουργείου Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν η διδασκαλία της ευρωπαϊκής μουσικής με παράλληλη υποστήριξη και προαγωγή της σοβαρής ελληνικής μουσικής.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα bonflaneur.com, το κτίριο που βλέπουμε σήμερα κατασκευάστηκε στη θέση του αρχοντικού του Τζεκ Άμποτ, άγγλου εμπόρου και κτηματία. Οι Τούρκοι αρχιτέκτονες του νέου κτιρίου (Barouh και Amar) διατήρησαν τον κάναβο της όψης του προηγούμενου. Έχει νεομπαρόκ ύφος με εμφανείς γαλλικές και νεοκλασικές επιδράσεις. Έχει υποστεί και μεταγενέστερες προσθήκες (1921, 1924). Στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κτιρίου είναι οι διακοσμητικές ταινίες που χωρίζουν τους ορόφους και το κλειστό –στο ισόγειο- αίθριο, το οποίο στεγάζεται με γυάλινο θόλο. Επίσης, στην αυλή σώζονται τα παλαιότερα υπαίθρια γλυπτά (19^ου αιώνα) της πόλης. Πρόκειται για δύο γυναικείες μορφές που συμβολίζουν την Οικονομία και την Πίστη και μια ανδρική του Τρίτωνα. Τα γλυπτά ήταν πιθανότατα εισηγμένα από το εξωτερικό και η διατήρησή τους, όταν το κτίριο φιλοξενούσε την Οθωμανική Τράπεζα, σε συνδυασμό με τα συμβολισμό τους, δείχνουν μια προσπάθεια ανάπτυξης ενός πιο ευρωπαϊκού προφίλ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το παλαιότερο κτίριο, η οικία Άμποτ, πουλήθηκε λόγω οικονομικής δυσχέρειας στην Οθωμανική Τράπεζα και έγινε υποκατάστημά της. Εδώ, για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη νοικιάστηκαν τραπεζικές θυρίδες. Οργανώθηκε με βρετανικά και γαλλικά κεφάλαια και λειτουργούσε σαν υπουργείο οικονομικών υπό τον έλεγχο αυτών των δυνάμεων, οι οποίες ηγεμόνευαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το κτίριο αυτό όμως ανατινάχθηκε από μια βουλγάρικη αναρχική ομάδα (Γκεμετζήδες) και κατασκευάστηκε το νέο. Έπειτα, πέρασε στο ελληνικό δημόσιο (ΙΚΑ) και αργότερα στεγάστηκε το Ωδείο Θεσσαλονίκης, το οποίο είχε ιδρυθεί δεκαετίες πριν. Σκοπός της ίδρυσής του ήταν η διδασκαλία ευρωπαϊκής μουσικής και παράλληλα η διδασκαλία και διατήρηση της ελληνικής. Εκτός από τη διδασκαλία, πραγματοποιούνται εκδηλώσεις, σεμινάρια και διαγωνισμοί. Η φοίτηση είναι δωρεάν, είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ωδείων, μέλος της Διεθνούς Ένωσης Μουσικών Βιβλιοθηκών, Αρχείων και Κέντρων Τεκμηρίωσης και από το 1987 συμμετέχει στις συναντήσεις ωδείων της Μεσογείου.

Το κτίριο πάντως τις τελευταίες μέρες ήρθε και πάλι στη δημοσιότητα, εξαιτίας μιας άλλης τυχαίας ανακάλυψης. Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το οικόπεδο όπου έχουν βρεθεί δεκάδες οβίδες με τα σενάρια να δίνουν και να παίρνουν.