Της Άννας Μαυρίκου

Σαββάτο βράδυ. Λίγο μετά τις εννέα. Σε ένα μικρό θέατρο στο Κρόιτσιμπεργκ του Βερολίνου. Η αίθουσα κατάμεστη από Έλληνες και Γερμανούς, που ήρθαν να παρακολουθήσουν την πρεμιέρα της παράστασης «HIV» σε κείμενο του Θανάση Τριαρίδη και σε σκηνοθεσία της Έλενας Σωκράτους. Πρόκειται για έναν μονόλογο, ο οποίος παρουσιάζεται στα ελληνικά με γερμανικούς υπέρτιτλους. Τα φώτα σβήνουν. Μόνον η ηθοποιός Βασιλική Κυπραίου φωτίζεται διακριτικά στη σκηνή.

«Θα σας μιλήσω για την Επίφανι Γκούντμαν. Είναι η Νιγηριανή πόρνη που αυτοκτόνησε στην Αθήνα το 2012. Δέκα μέρες πριν έβγαλαν στη δημοσιότητα τη φωτογραφία της, για να μας ενημερώσουν ότι έχει τον ιό του HIV για λόγους δημόσιας υγείας. Δέκα μέρες μετά αυτοκτόνησε στο κατάστημα προσωρινής κράτησης -φυλακή είναι αλλά έτσι το λένε επίσημα. Είχε γίνει μεγάλος σαματάς τότε». «Θα μιλήσω για λογαριασμό της, αλλά δεν θα γίνω εκείνη», τόνισε η ηθοποιός. Η ιστορία μας πάει πίσω στο 2012 όταν δόθηκαν στη δημοσιότητα ονόματα και φωτογραφίες με γυναίκες που εκδίδονταν και είχαν τον ιό του HIV. «Οι οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα ξεσηκώθηκαν. Είπαν για διαπόμπευση. Είπαν πολλά. Πολύς κόσμος πήρε το μέρους τους», είπε η ηθοποιός. Η Επίφανι Γκούντμαν κρεμάστηκε με το σύρμα από το καζανάκι της τουαλέτας.

Σύμφωνα με τους συντελεστές, η Επίφανι Γκούντμαν πέθανε επειδή ήταν Νιγηριανή, φτωχή και μαύρη. Αν είχε γεννηθεί στο νοσοκομείο που γεννηθήκαμε εμείς, αν πήγαινε στο σχολείο που πήγαμε εμείς, αν έπαιρνε τα ίδια δώρα με εμάς στα γενέθλιά της, θα είχε άλλη τύχη. «Μια Νιγηριανή που φαινομενικά αυτοκτόνησε, ουσιαστικά δολοφονήθηκε από την κοινωνία, την ελληνική αστυνομία, τους εμπόρους της, εμάς και εσάς», αναφέρουν οι συντελεστές της παράστασης. Στόχος της παράστασης είναι να προβληματίσει τον θεατή σχετικά με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την καθημερινότητά του και δρα σε αυτή, καθώς και να αντιληφθεί τη θέση ισχύος που του προσφέρει ο δυτικός κόσμος στον οποίο ζει.

«Ζούμε σε μια εποχή στην οποία πρέπει και εμείς να αλλάξουμε τα εκφραστικά μέσα, να αλλάξουμε αυτό που κάνουμε, για να μπορέσουμε να εκφράσουμε αυτό που ζούμε», επισήμανε ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης. «Δεν δικαιούμαστε να μην ξέρουμε» συμπλήρωσε και συνέχισε: «την ώρα που μιλάω μαζί σου, μπορείς να ανοίξεις το κινητό και να μάθεις οτιδήποτε σου λέω. Να το τσεκάρεις, να το δεις. Δηλαδή, την ώρα που εγώ σου μιλάω για τον Βίνσεντ Βανγκόγκ, εσύ μπορείς στο τρίλεπτο επάνω να έχεις δει τη ζωή του και το έργο του. Αυτό δημιουργεί ένα πρωτόγνωρο άχθος στην έννοια της ντροπής και της ευθύνης», κατέληξε.

Η προσωπική ιστορία πίσω από το έργο

Ο Θανάσης Τριαρίδης ταξίδεψε το 2016-2017 για αρκετούς μήνες στην Αντίς Αμπέμα της Αιθιοπίας. «Με τη γυναίκα μου υιοθετήσαμε ένα από τα εγκαταλελειμμένα παιδάκια της Αιθιοπίας. Είναι η κόρη μας η Αργκάνε, η μεγάλη μου κόρη», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Το ορφανοτροφείο ήταν μια παράγκα. Μπαίνουμε μέσα και βλέπουμε 120 κουτιά παπουτσιών που είχαν μέσα 120 βρέφη», συνέχισε και πρόσθεσε: «Ο οδηγός μας είπε «Είναι πολύ τυχερά αυτά τα παιδιά». Αυτά τα παιδιά μέσα σε εκείνα τα κουτιά παπουτσιών έχουν μια μικρή δυνατότητα να σωθούν». Στην Αιθιοπία, σύμφωνα με τον κ. Τριαρίδη, υπάρχουν περίπου έξι εκατομμύρια εγκαταλελειμμένα παιδιά τα οποία όταν και εάν συμπληρώσουν το όγδοο έτος της ζωής τους, θα διωχθούν από τα ορφανοτροφεία-παράγκες που βρίσκονται και εντός τριών ημερών θα βρεθούν στην πορνεία. «Η Αντίς Αμπέμπα έχει 26-32 εκατομμύρια πληθυσμό. Δεν ξέρει κανείς πόσο έχει. Τα παιδιά μέσα στα κουτάκια των παπουτσιών που προοριζόταν για διακρατική υιοθεσία ήταν τα τυχερά», κατέληξε.

Η θεατρική παράσταση αποτελεί σύμπραξη ανθρώπων με διαφορετικές καταβολές και καθημερινότητες αλλά και στοιχεία των δικών τους τόπων διαμονής: Ο Θανάσης Τριαρίδης ζει στην Αθήνα, η Έλενα Σωκράτους στο Βερολίνο, ο Οδυσσέας Kωνσταντίνου στο Παρίσι και η Βασιλική Κυπραίου στη Λευκωσία. Η παράσταση αφιερώνεται «στις μετανάστριες, θύματα του ρατσιστή δολοφόνου και της αδιαφορίας των θεσμών του κυπριακού κράτους στις υποθέσεις εξαφάνισής τους», όπως επισημαίνεται στο δελτίο τύπου.

Η παράσταση σχεδιάζεται να ανέβει και σε άλλες πόλεις τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ελλάδα και στην Κύπρο.

Κείμενο: Θανάσης Τριαρίδης, Σκηνοθεσία: Έλενα Σωκράτους, Επί σκηνής: Βασιλική Κυπραίου, Βοηθός Σκηνοθέτης: Οδυσσέας Ι. Κωνσταντίνου, Τεχνική Υποστήριξη: Παναγιώτης Πασχαλίδης, Μετάφραση: Mirja Bracker