Απειλές προς τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. διατυπώνει η Τουρκία, με φόντο την προαναγγελία λήψης μέτρων κατά της Άγκυρας όπως αποφάσισαν οι 28 ηγέτες της Ένωσης, σε non paper το οποίο βλέπει σήμερα το "φως" της δημοσιότητας.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της κυπριακής εφημερίδας "Φιλελεύθερος", η Τουρκία αναφέρει προς τα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. ότι μια ενδεχόμενη ευρωπαϊκή απόφαση κατά των τουρκικών δραστηριοτήτων στην ΑΟΖ, «θα ήταν λάθος» και προειδοποιεί ότι θα προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στην «αποδυναμωμένη εικόνα» που ήδη εκπέμπει η Ε.Ε. ως «προκατειλημμένος παράγοντας στην περιοχή». 

Το τουρκικό non paper αναφέρει ότι «είμαστε της άποψης ότι θα ήταν συνετό εάν η Ε.Ε. δεν λάβει υπόψη τις αλληλοεπικαλυπτόμενες αξιώσεις σχετικά με την περιοχή της θαλάσσιας δικαιοδοσίας και δεν ενεργήσει ως δικαστήριο κατά τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα». Ακόμη παραπέρα, η Τουρκία προειδοποιεί ότι «αυτή η στάση εμπεριέχει τον κίνδυνο να αποθαρρύνει περαιτέρω τις προσπάθειες προς την κατεύθυνση λύσης του κυπριακού προβλήματος, ως επίσης και να επιδεινώσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις». 

Επιπροσθέτως, το τουρκικό έγγραφο αναφέρει ότι «η περιοχή γεωτρήσεων βρίσκεται στην υφαλοκρηπίδα μας που καταχωρήθηκε στον ΟΗΕ, από το 2004», ενώ επαναλαμβάνει τους ισχυρισμούς ότι όλα τα νησιά, περιλαμβανομένης και της Κύπρου, δεν μπορούν να δημιουργήσουν πλήρη ΑΟΖ, και ότι κάτι τέτοιο θα προκαλούσε στρεβλώσεις στη δίκαιη οριοθέτηση, βάσει του διεθνούς δικαίου. 

Αφού επικαλείται τα δικαιώματα της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων, το «non paper» της Άγκυρας επαναφέρει ως λύση, την πρόταση «για την εγκαθίδρυση μιας κοινής επιτροπής ενέργειας, με τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων και των Ελληνοκυπρίων», σημειώνοντας ότι «διαφορετικά, θα συνεχίσουμε με αποφασιστικότητα να προστατεύσουμε τα δικά μας δικαιώματα στην ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα. Επιπλέον, εφόσον η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν σταματήσει τις μονομερείς δραστηριότητες υδρογονανθράκων ή αποτύχει να συνεργαστεί με τους Τουρκοκύπριους με σκοπό την καθιέρωση κοινού μηχανισμού λήψης αποφάσεων για τους υδρογονάνθρακες, είμαστε επίσης αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τα δικαιώματα των τουρκοκυπριακών υπεράκτιων πόρων στην περιοχή», αναφέρει το τουρκικό non paper. 

Καταλήγει εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «θα πρυτανεύει η κοινή λογική» στις αποφάσεις της Ε.Ε. 

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του "Φιλελεύθερου", το philenews, ανάλογες θέσεις με την Τουρκία, στο νομικό κομμάτι του ζητήματος, διατύπωσε το Ηνωμένο Βασίλειο. Το Φόρεϊν Όφις παρενέβη παρασκηνιακά, προς όφελος της Άγκυρας και εις βάρος της Λευκωσίας, εκφράζοντας την άποψη ότι η τοποθέτηση της Φεντερίκα Μογκερίνι για έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, έχει «νομικά κενά».

Σύμφωνα με τους Βρετανούς, που επεχείρησαν να συμπαρασύρουν και άλλα κράτη-μέλη, πάντα προς όφελος της Άγκυρας, η τοποθέτηση Μογκερίνι περί γεωτρήσεων της Τουρκίας στην «ΑΟΖ της Κύπρου» είναι νομικά λανθασμένη, καθώς το σημείο στο οποίο επιχειρεί η Άγκυρα, δεν έχει οριοθετηθεί με διεθνή συμφωνία. 

Άρα, σύμφωνα πάντα με το Λονδίνο, η κ. Μογκερίνι και η Ε.Ε. θα πρέπει να αναφέρονται σε τουρκικές δραστηριότητες στην «ανατολική Μεσόγειο» και όχι στην κυπριακή ΑΟΖ, τοποθέτηση δια της οποίας επιχειρείται το απόλυτο γκριζάρισμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο...  

Πιάνουν δουλειά ΕΥΕΔ - Κομισιόν 

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 15ης Ιουλίου και το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων που ενδέχεται να πραγματοποιηθεί στις 23 Ιουλίου (δεν οριστοποιήθηκε), δημιουργούν εκ των πραγμάτων τη δυνατότητα διεκδίκησης επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας, ως αποτέλεσμα των αποφάσεων της Συνόδου Κορυφής. Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι πολύ σύντομα, οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΕΥΕΔ και της Κομισιόν θα πραγματοποιήσουν συντονιστικές συναντήσεις προκειμένου να καταλήξουν και να υποβάλουν «επιλογή» μέτρων προς το Συμβούλιο.   Εν συνεχεία το θέμα θα παραπεμφθεί στην COREPER προς συζήτηση, ενώ για τη λήψη αποφάσεων απαιτείται μια διαδικασία σε τρία στάδια: 
1. Συζήτηση και ομόφωνη απόφαση από τους «28» επί του πακέτου των μέτρων ή κάποιων εξ αυτών, που θα προτείνουν ΕΥΕΔ και Κομισιόν, καθώς τα κράτη-μέλη δύνανται να εγκρίνουν ή να απορρίψουν τις «επιλογές» που θα τεθούν ενώπιόν τους. Μετά την απόφαση αυτή, οι μόνιμοι αντιπρόσωποι θα δώσουν εντολή προς τις αρμόδιες υπηρεσίες να ετοιμάσουν τα απαραίτητα νομικά κείμενα, προκειμένου η όποια ενδεχόμενη πολιτική απόφαση να προσλάβει νομικό περιεχόμενο.
2. Η ΕΥΕΔ θα υποβάλει πρόταση για απόφαση Συμβουλίου στη βάση των όρων εντολής της COREPER, η οποία επίσης θα πρέπει να ληφθεί με ομοφωνία των κρατών-μελών.
3. Ταυτόχρονα, η ΕΥΕΔ θα καλέσει την Κομισιόν να υποβάλει εφαρμοστικό Κανονισμό, προς υλοποίηση της απόφασης του Συμβουλίου (ως αναφέρεται πιο πάνω), κάτι που απαιτεί έγκριση με ειδική πλειοψηφία.   Τα μέτρα που θα ληφθούν δεν θα αγγίζουν τη φιλοδοξία Ερντογάν για εξασφάλιση ελευθέρωσης των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για τους Τούρκους πολίτες, θέμα που είναι συνδεδεμένο με τη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας στο προσφυγικό και όπως έχει δημοσιεύσει ο «Φ», αποτελεί κόκκινη γραμμή για πολλούς εκ των εταίρων της Κύπρου. Γίνεται κατανοητό ότι όλες οι «υποψήφιες κυρώσεις», θα περάσουν από κόσκινο, κάτι άλλωστε που διαφάνηκε και από τις τοποθετήσεις των ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής. Οι ηγέτες της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας ζήτησαν διευκρινίσεις επί των «στοχευμένων μέτρων» και συναίνεσαν στην απόφαση αφού συμβουλεύθηκαν τις διπλωματικές τους υπηρεσίες. 

Οργιώδες παρασκήνιο 

Η στρατηγική της Λευκωσίας, προ της λήψης της απόφασης για υποβολή λίστας μέτρων από Κομισιόν-ΕΥΕΔ, επικεντρώθηκε σε τρεις κατευθύνσεις. Όπως πληροφορείται ο «Φ», ο Νίκος Χριστοδουλίδης βρισκόταν σε διαρκή επαφή με την Ύπατη Εκπρόσωπο Φεντερίκα Μογκερίνι, στις Βρυξέλλες, την οποία ενημέρωνε για τις εξελίξεις επί του εδάφους στην κυπριακή ΑΟΖ. Παράλληλα, με εντολές του Προέδρου Αναστασιάδη, ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Κύπρου στην Ε.Ε., Νίκος Αιμιλίου και η αναπληρώτρια διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Προέδρου, Φιλίππα Καρσερά, πραγματοποίησαν επαφές στο Βερολίνο και στο Παρίσι, προσβλέποντας στην εξασφάλιση της συμφώνου γνώμης των δύο πρωτευουσών, για τη δρομολόγηση ευρωπαϊκών μέτρων κατά της Τουρκίας. Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει ο «Φ», οι συναντήσεις με τη Γερμανία και τη Γαλλία είχαν σημαντικό βαθμό δυσκολίας. Σε κάθε περίπτωση, καμιά από τις δύο χώρες δεν αποθάρρυνε τη Λευκωσία, χωρίς όμως να «βάζει πλάτες» στην προσπάθεια για επιβολή μέτρων κατά της Τουρκίας. Σε όλο το διάστημα των τελευταίων εβδομάδων, οι σχέσεις Λευκωσίας-Λονδίνου είχαν τοποθετηθεί στο ψυγείο, εξαιτίας των δημόσιων τοποθετήσεων του Άλαν Ντάνκαν και της «διευκρινιστικής» δήλωσης του Φόρεϊν Όφις για την κυπριακή ΑΟΖ, που δικαίως προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στην Κύπρο. Η πρώτη βρετανοκυπριακή επαφή έγινε σε επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων, κατόπιν πρωτοβουλίας του Λονδίνου, λίγες μόλις μέρες πριν τη σύνοδο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και εν μέσω πληροφορίων που έφεραν το Φόρεϊν Όφις να κινεί γη και ουρανό για να μην υποστεί κόστος η Τουρκία.  Ένα ακόμη σημείο του παρασκηνίου, αφορά στην (σ.σ. ορθή) αλλαγή τακτικής της Λευκωσίας, την υστάτη, λίγες μόλις ώρες πριν την κρίσιμη σύνοδο των ΥΠΕΞ. Αν και αρχικά η κυπριακή Κυβέρνηση προσανατολιζόταν να παραπέμψει το θέμα των «μέτρων» απευθείας στους ηγέτες, στη Σύνοδο Κορυφής, τελικά ορθώς αξιοποίησε τα Συμπεράσματα διεύρυνσης για την Τουρκία και έδωσε μάχη, εξασφαλίζοντας τη διάνοιξη του δρόμου για την επιβολή κόστους κατά της υποψήφιας χώρας. Σημαντικό ρόλο στο θετικό αποτέλεσμα διαδραμάτισαν συλλογικά, η ΜΑΕΕ, η διεύθυνση Κυπριακού και η διεύθυνση Ενέργειας του ΥΠΕΞ. Σημειώνουμε ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης ουδέποτε άσκησε βέτο, ούτε και απείλησε προς αυτή την κατεύθυνση. Ανέφερε όμως προς τη Ρουμανική Προεδρία (και όχι μόνον) ότι δεν θα μπορούσε να υποστηρίξει το προτεινόμενο προσχέδιο Συμπερασμάτων, χωρίς την προσθήκη ρητής αναφοράς στην ενεργοποίηση της διαδικασίας επιβολής μέτρων. Όπως πληροφορούμαστε, εντός της αίθουσας μίλησε στα ελληνικά και εκ του προχείρου, διαμήνυσε προς όλους ότι «σας ευχαριστώ για την έκφραση αλληλεγγύης, αλλά οι δηλώσεις δεν αρκούν πλέον, επιθυμούμε πράξεις». Η όλη συζήτηση ήταν φορτισμένη υπό το φως και της παραδοχής του υπουργού Ενέργειας της Τουρκίας ότι ξεκίνησαν γεωτρήσεις. Στις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις που έλαβαν χώρα, συμμετείχαν Γερμανία, Γαλλία, Ρουμανική Προεδρία, Ελλάδα. Στα αρνητικά καταγράφουμε την απαράδεκτη στάση που είχε τηρήσει η Ρουμανική Προεδρία, «ξεχνώντας» να περιλάβει στο κείμενο των Συμπερασμάτων τον ρόλο της ΕΥΕΔ για υποβολή λίστας μέτρων, κάτι που διορθώθηκε μετά από παρέμβαση της Λευκωσίας.