ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Δον Κιχώτης: ένας ήρωας που εμπνέει τα παιδιά να πολεμούν για τις αλήθειες τους

Ο Δημήτρης Αδάμης μιλά στη «ΜτΚ»

 22/08/2022 13:20

Δον Κιχώτης: ένας ήρωας που εμπνέει τα παιδιά να πολεμούν για τις αλήθειες τους

Κυριακή Τσολάκη

Κλείνει είκοσι χρόνια ενασχόλησης με το παιδικό θέατρο. Φέτος επέλεξε να παρουσιάσει στους λιλιπούτειος θεατές τον «Δον Κιχώτη» του Μιγκέλ Ντε Θερβάντες. Ο Δημήτρης Αδάμης, σκηνοθέτης και δραματουργός της παράστασης που παρουσιάζουν τα Αθηναϊκά Θέατρα σε συνεργασία με τον θίασο «Μαγικές Σβούρες», μιλά στη «ΜτΚ» γι’ αυτή την επιλογή. «Για μένα ο Δον Κιχώτης είναι ένας ήρωας που αντιπροσωπεύει ό,τι πιο όμορφο θα μπορούσε κανείς να αφηγηθεί στα παιδιά αυτή τη στιγμή. Είναι ένας ρομαντικός χαρακτήρας, που παθιάζεται, πιστεύει στο ακατόρθωτο, στην ουτοπία της εσωτερικής αλήθειας, δηλαδή στο να φτιάχνουμε έναν ωραίο κόσμο όχι μόνο γύρω μας αλλά μέσα μας και για μας, ώστε να μπορούμε να δώσουμε μάχες για να ενταχθούν και οι άλλοι σε αυτόν. Ο Δον Κιχώτης είναι ένας ήρωας που έχει κάτι επίσης σουρεαλιστικό, το οποίο είναι κομμάτι της εποχής μας. Ζει την ωραία εκδοχή του να κυνηγάει ανεμόμυλους, δηλαδή το ακατόρθωτο. Αναζητά αυτό που δεν είναι μπροστά του, δεν είναι εύκολο».

Όλα τα παραπάνω είναι όσα η παράσταση θέλει να αναζητήσουν τα παιδιά. «Μας ενδιαφέρει η παιδική ηλικία μέσα από την αθωότητά της να έχει αρχικά αυτές τις αξίες. Δηλαδή τα παιδιά να ανακαλύπτουν και να κερδίζουν, να πολεμούν για τις αλήθειες τους. Ο Δον Κιχώτης τα έχει όλα αυτά», τονίζει ο σκηνοθέτης.

Από την άλλη το έργο του Θερβάντες είναι ένα υπέροχο κείμενο. «Έχει εξαιρετικό λόγο, είναι μία περιπέτεια ζωής, ένα τεράστιο ταξίδι που τα μάτια των παιδιών βλέπουν με διαφορετικό τρόπο. Νομίζω ότι και ο Θερβάντες το έβλεπε αλλιώς από ό,τι το βλέπουν οι ενήλικες. Μία πολύ ωραία αντίστιξη που γίνεται είναι ότι όταν ο ήρωας βλέπει γίγαντες αντί για ανεμόμυλους, όταν βλέπει πολεμιστές αντί για πρόβατα, όταν βλέπει την ιδανική γυναίκα, τη Δουλτσινέα, αντί για μία κοπέλα που πλένει στο ποτάμι, τότε εξιδανικεύει το απλό και καθημερινό. Και αυτό είναι ένα σπουδαίο μάθημα για τα παιδιά», τονίζει ο Δημήτρης Αδάμης.

Η επαφή με τον ισπανικό πολιτισμό

Η παράσταση δίνει επιπλέον την ευκαιρία στους μικρούς μας φίλους να έρθουν σε επαφή με την ισπανική κουλτούρα, είτε μέσα από τα κοστούμια και τα σκηνικά που έχουν επιρροές από έργα ζωγράφων οι οποίοι εμπνεύστηκαν ή έζησαν στην Ισπανία, είτε μέσα από τη μουσική που αποτελείται από τραγούδια τα οποία βασίζονται σε παραδοσιακά ισπανικά κομμάτια, ειδικά διασκευασμένα για παιδιά. «Δεν κουνάμε το δάχτυλο. Θέλουμε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με το υπέροχο αυτό κείμενο της λογοτεχνίας και να συναντήσουν μέσα από αυτό τον ισπανικό πολιτισμό. Είναι μία καλή ευκαιρία είτε αυτό γίνει μέσα από το εικαστικό κομμάτι της παράστασης είτε μέσα από τη μουσική, αφού υπάρχει ένας ολόκληρος κύκλος τραγουδιών που τον είχε επιμεληθεί ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα ως μουσικός. Όλα αυτά συνθέτουν ένα παζλ για εμάς και αυτό είναι πολύ σπουδαίο», λέει ο σκηνοθέτης.

Επίσης, κάτι άλλο που οι συντελεστές θεωρούν σημαντικό είναι η αίσθηση του ότι ο Δον Κιχώτης δεν είναι μόνος. «Τα παιδιά έζησαν τη μοναξιά μέσα από αυτές τις περίεργες συνθήκες που βιώσαμε όλοι. Ο ήρωας όμως δεν είναι μόνος. Βρίσκει τον φίλο του και ταυτόχρονα πάρα πολλούς άλλους συνταξιδιώτες στο ταξίδι του. Επηρεάζει κόσμο καθώς γυρνάει τριγύρω και είναι σαν να προστίθενται πρόσωπα σε μια μεγάλη παρέλαση», υπογραμμίζει ο επικεφαλής της παράστασης.

Για εκείνον η μεταφορά του εμβληματικού αυτού κειμένου στο θέατρο μέσα από τη δική του πένα ήταν ένα σπουδαίο στοίχημα. «Όταν ένα έργο όπως αυτό είναι τόσο πολυπαιγμένο προσπαθείς να βρεις και άλλες περιπέτειες που δεν τις έχουν συμπεριλάβει στις διασκευές ή τις γνωστές να τις αποδώσεις με τον δικό σου τρόπο. Εμένα με ενδιαφέρει πάρα πολύ η αυθεντικότητα. Ήθελα οι εικόνες της παράστασης να έχουν τη σειρά του βιβλίου. Εννοείται ότι λείπουν πάρα πολλά επεισόδια, αφού τα παιδιά δεν θα μπορούσαν να τα παρακολουθήσουν όλα, αλλά ήθελα να ακολουθήσω τη σειρά του συγγραφέα, αφού, προφανώς, την τηρεί για κάποιον συγκεκριμένο λόγο. Επίσης, επειδή ο Δον Κιχώτης αποτελείται από δύο βιβλία, ένα που γράφτηκε το 1605 και ένα άλλο που γράφτηκε δέκα χρόνια μετά, υπάρχει σημείο της παράστασης που γίνεται η μετάβαση από το πρώτο στο δεύτερο. Εννοείται ότι έχω δει και έχω διαβάσει και άλλες διασκευές και με έχουν επηρεάσει όλα, είτε διαφωνώντας είτε συμφωνώντας μαζί τους, αλλά θεωρώ ότι πρόσθεσα το δικό μου λιθαράκι σε όλο αυτό».

Η απόλυτη ελευθερία και αθωότητα

Ως σκηνοθέτης που καταπιάνεται επί δύο δεκαετίες με παιδικές παραστάσεις αναλύει τι πρέπει να προσέχει ο καλλιτέχνης που ασχολείται με την ευαίσθητη παιδική ψυχή: «Να ξεχνάει ότι ασχολείται με ένα παιδί γιατί αυτό πολλές φορές μας οδηγεί σε λάθος εικασίες. Τα παιδιά είναι οι απόλυτοι σουρεαλιστές, βλέπουν έξω από τα δεδομένα των μεγάλων και έχουν έναν δικό τους κώδικα. Όσο προσπαθείς να τον αποκρυπτογραφήσεις τόσο πιο δύσκολο γίνεται. Χρειάζεται απόλυτη ελευθερία και απόλυτη αθωότητα. Όταν κάνω θέατρο για παιδιά αφήνομαι ελεύθερος σαν να κολυμπάω σε μία ανοιχτή θάλασσα και τίποτε δεν με σταματάει, τίποτε δεν μπορεί να με εμποδίσει. Εννοείται ότι μετά από τόσα χρόνια και επειδή η εμπειρία είναι πολύ σημαντική, γνωρίζω καλά από τα δύο - τρία πράγματα που έχω στο μυαλό μου τι θα άρεσε περισσότερο στα παιδιά. Ξέρω ότι μπορείς να τα κάνεις εύκολα να γελάσουν αλλά αυτό δεν είναι το ιδανικό. Θα ήθελα να γελάσουν με κάτι έξυπνο ή ευτράπελο που θα συμβεί και αυτό να μην είναι για παράδειγμα μία τούμπα που θα κάνει ένας ηθοποιός. Θα ήθελα αυτό να είναι κάτι αθώα ποιητικό, δηλαδή να μαγεύονται από αυτό. Χαίρομαι πραγματικά που ακούω ξαφνικά γέλια ή παλαμάκια στα σημεία της παράστασης που θέλω. Για εμένα ο πήχης της πρέπει να είναι ψηλά, τα παιδιά πρέπει να κοιτάνε προς τα επάνω όχι εμείς προς τα κάτω», τονίζει ο κ. Αδάμης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

«Δον Κιχώτης»

Σάββατο 27 Αυγούστου στις 8.30 μ.μ.

Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών

Κλείνει είκοσι χρόνια ενασχόλησης με το παιδικό θέατρο. Φέτος επέλεξε να παρουσιάσει στους λιλιπούτειος θεατές τον «Δον Κιχώτη» του Μιγκέλ Ντε Θερβάντες. Ο Δημήτρης Αδάμης, σκηνοθέτης και δραματουργός της παράστασης που παρουσιάζουν τα Αθηναϊκά Θέατρα σε συνεργασία με τον θίασο «Μαγικές Σβούρες», μιλά στη «ΜτΚ» γι’ αυτή την επιλογή. «Για μένα ο Δον Κιχώτης είναι ένας ήρωας που αντιπροσωπεύει ό,τι πιο όμορφο θα μπορούσε κανείς να αφηγηθεί στα παιδιά αυτή τη στιγμή. Είναι ένας ρομαντικός χαρακτήρας, που παθιάζεται, πιστεύει στο ακατόρθωτο, στην ουτοπία της εσωτερικής αλήθειας, δηλαδή στο να φτιάχνουμε έναν ωραίο κόσμο όχι μόνο γύρω μας αλλά μέσα μας και για μας, ώστε να μπορούμε να δώσουμε μάχες για να ενταχθούν και οι άλλοι σε αυτόν. Ο Δον Κιχώτης είναι ένας ήρωας που έχει κάτι επίσης σουρεαλιστικό, το οποίο είναι κομμάτι της εποχής μας. Ζει την ωραία εκδοχή του να κυνηγάει ανεμόμυλους, δηλαδή το ακατόρθωτο. Αναζητά αυτό που δεν είναι μπροστά του, δεν είναι εύκολο».

Όλα τα παραπάνω είναι όσα η παράσταση θέλει να αναζητήσουν τα παιδιά. «Μας ενδιαφέρει η παιδική ηλικία μέσα από την αθωότητά της να έχει αρχικά αυτές τις αξίες. Δηλαδή τα παιδιά να ανακαλύπτουν και να κερδίζουν, να πολεμούν για τις αλήθειες τους. Ο Δον Κιχώτης τα έχει όλα αυτά», τονίζει ο σκηνοθέτης.

Από την άλλη το έργο του Θερβάντες είναι ένα υπέροχο κείμενο. «Έχει εξαιρετικό λόγο, είναι μία περιπέτεια ζωής, ένα τεράστιο ταξίδι που τα μάτια των παιδιών βλέπουν με διαφορετικό τρόπο. Νομίζω ότι και ο Θερβάντες το έβλεπε αλλιώς από ό,τι το βλέπουν οι ενήλικες. Μία πολύ ωραία αντίστιξη που γίνεται είναι ότι όταν ο ήρωας βλέπει γίγαντες αντί για ανεμόμυλους, όταν βλέπει πολεμιστές αντί για πρόβατα, όταν βλέπει την ιδανική γυναίκα, τη Δουλτσινέα, αντί για μία κοπέλα που πλένει στο ποτάμι, τότε εξιδανικεύει το απλό και καθημερινό. Και αυτό είναι ένα σπουδαίο μάθημα για τα παιδιά», τονίζει ο Δημήτρης Αδάμης.

Η επαφή με τον ισπανικό πολιτισμό

Η παράσταση δίνει επιπλέον την ευκαιρία στους μικρούς μας φίλους να έρθουν σε επαφή με την ισπανική κουλτούρα, είτε μέσα από τα κοστούμια και τα σκηνικά που έχουν επιρροές από έργα ζωγράφων οι οποίοι εμπνεύστηκαν ή έζησαν στην Ισπανία, είτε μέσα από τη μουσική που αποτελείται από τραγούδια τα οποία βασίζονται σε παραδοσιακά ισπανικά κομμάτια, ειδικά διασκευασμένα για παιδιά. «Δεν κουνάμε το δάχτυλο. Θέλουμε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με το υπέροχο αυτό κείμενο της λογοτεχνίας και να συναντήσουν μέσα από αυτό τον ισπανικό πολιτισμό. Είναι μία καλή ευκαιρία είτε αυτό γίνει μέσα από το εικαστικό κομμάτι της παράστασης είτε μέσα από τη μουσική, αφού υπάρχει ένας ολόκληρος κύκλος τραγουδιών που τον είχε επιμεληθεί ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα ως μουσικός. Όλα αυτά συνθέτουν ένα παζλ για εμάς και αυτό είναι πολύ σπουδαίο», λέει ο σκηνοθέτης.

Επίσης, κάτι άλλο που οι συντελεστές θεωρούν σημαντικό είναι η αίσθηση του ότι ο Δον Κιχώτης δεν είναι μόνος. «Τα παιδιά έζησαν τη μοναξιά μέσα από αυτές τις περίεργες συνθήκες που βιώσαμε όλοι. Ο ήρωας όμως δεν είναι μόνος. Βρίσκει τον φίλο του και ταυτόχρονα πάρα πολλούς άλλους συνταξιδιώτες στο ταξίδι του. Επηρεάζει κόσμο καθώς γυρνάει τριγύρω και είναι σαν να προστίθενται πρόσωπα σε μια μεγάλη παρέλαση», υπογραμμίζει ο επικεφαλής της παράστασης.

Για εκείνον η μεταφορά του εμβληματικού αυτού κειμένου στο θέατρο μέσα από τη δική του πένα ήταν ένα σπουδαίο στοίχημα. «Όταν ένα έργο όπως αυτό είναι τόσο πολυπαιγμένο προσπαθείς να βρεις και άλλες περιπέτειες που δεν τις έχουν συμπεριλάβει στις διασκευές ή τις γνωστές να τις αποδώσεις με τον δικό σου τρόπο. Εμένα με ενδιαφέρει πάρα πολύ η αυθεντικότητα. Ήθελα οι εικόνες της παράστασης να έχουν τη σειρά του βιβλίου. Εννοείται ότι λείπουν πάρα πολλά επεισόδια, αφού τα παιδιά δεν θα μπορούσαν να τα παρακολουθήσουν όλα, αλλά ήθελα να ακολουθήσω τη σειρά του συγγραφέα, αφού, προφανώς, την τηρεί για κάποιον συγκεκριμένο λόγο. Επίσης, επειδή ο Δον Κιχώτης αποτελείται από δύο βιβλία, ένα που γράφτηκε το 1605 και ένα άλλο που γράφτηκε δέκα χρόνια μετά, υπάρχει σημείο της παράστασης που γίνεται η μετάβαση από το πρώτο στο δεύτερο. Εννοείται ότι έχω δει και έχω διαβάσει και άλλες διασκευές και με έχουν επηρεάσει όλα, είτε διαφωνώντας είτε συμφωνώντας μαζί τους, αλλά θεωρώ ότι πρόσθεσα το δικό μου λιθαράκι σε όλο αυτό».

Η απόλυτη ελευθερία και αθωότητα

Ως σκηνοθέτης που καταπιάνεται επί δύο δεκαετίες με παιδικές παραστάσεις αναλύει τι πρέπει να προσέχει ο καλλιτέχνης που ασχολείται με την ευαίσθητη παιδική ψυχή: «Να ξεχνάει ότι ασχολείται με ένα παιδί γιατί αυτό πολλές φορές μας οδηγεί σε λάθος εικασίες. Τα παιδιά είναι οι απόλυτοι σουρεαλιστές, βλέπουν έξω από τα δεδομένα των μεγάλων και έχουν έναν δικό τους κώδικα. Όσο προσπαθείς να τον αποκρυπτογραφήσεις τόσο πιο δύσκολο γίνεται. Χρειάζεται απόλυτη ελευθερία και απόλυτη αθωότητα. Όταν κάνω θέατρο για παιδιά αφήνομαι ελεύθερος σαν να κολυμπάω σε μία ανοιχτή θάλασσα και τίποτε δεν με σταματάει, τίποτε δεν μπορεί να με εμποδίσει. Εννοείται ότι μετά από τόσα χρόνια και επειδή η εμπειρία είναι πολύ σημαντική, γνωρίζω καλά από τα δύο - τρία πράγματα που έχω στο μυαλό μου τι θα άρεσε περισσότερο στα παιδιά. Ξέρω ότι μπορείς να τα κάνεις εύκολα να γελάσουν αλλά αυτό δεν είναι το ιδανικό. Θα ήθελα να γελάσουν με κάτι έξυπνο ή ευτράπελο που θα συμβεί και αυτό να μην είναι για παράδειγμα μία τούμπα που θα κάνει ένας ηθοποιός. Θα ήθελα αυτό να είναι κάτι αθώα ποιητικό, δηλαδή να μαγεύονται από αυτό. Χαίρομαι πραγματικά που ακούω ξαφνικά γέλια ή παλαμάκια στα σημεία της παράστασης που θέλω. Για εμένα ο πήχης της πρέπει να είναι ψηλά, τα παιδιά πρέπει να κοιτάνε προς τα επάνω όχι εμείς προς τα κάτω», τονίζει ο κ. Αδάμης.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

«Δον Κιχώτης»

Σάββατο 27 Αυγούστου στις 8.30 μ.μ.

Φεστιβάλ Μονής Λαζαριστών

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία