Της Άννας Κοκκινίδου

Η πόλη είναι σε μία παρατεταμένη αργία, σαν μία ράθυμη, καυτή Κυριακή. Μας κατακλύζει από τις γωνιές τις άδειες, ακούγονται τίποτα σαγιονάρες να σπάνε την ησυχία, και οι Παναγιές της πόλης ετοιμάζονται για τη μεγάλη του θέρους γιορτή.

Ο Δεκαπενταύγουστος είναι εμβληματικός, καθώς μαζί του, μαζί με την Παναγιά γιορτάζουμε όλα τα καλοκαίρια μας. Με τα ξωκλήσια, τα βαπόρια, το απέραντο γαλάζιο, το λευκό που υμνήθηκε. Τον λυρισμό των ποιητών μας και τα καταστρώματα της ζωής μας. Στο άχρονο της ελληνικής υπαίθρου με δροσερές ντομάτες, ροδάκινα, και φρέσκα αυγά. Μελτέμια του Αιγαίου, καλοκαιρινοί έρωτες και μπουρίνια. Στην αλμύρα της θάλασσας, και στο καμένο μας δέρμα, ανάγλυφα χαράζεται ο Δεκαπενταύγουστος ως η απόλυτη γιορτή.

Τον αγέρα που σε δροσίζει στο κατάστρωμα, τις αστικές διακοπές, με τα θερινά σινεμαδάκια και μουσικές, και κονσέρτα, τις βραδιές στις κερκίδες, θέατρο, τέχνη, πανηγύρια. Τις πέτρινες τάβλες, στα ορεινά χωριά, τα ψητά, τα τσίπουρα και τις αυλές με τις μουσικές τις χορευτικές, αν και είναι η Κοίμηση της Θεοτόκου, γιορτάζουμε τη ζωή, την ψυχή, τη ψυχική ανάταση και την Αιώνια Μητέρα μας.

Τη λένε, απαραιτήτως, Μαρία, Δέσποινα, Παναγιώτα. Δεσπόζει και κυριαρχεί γλυκά στη ζωή μας, είναι η προσωπική μας άγια μητέρα.

Για μένα ήταν και η μητέρα μου, και στο όνομα αυτό αναγνωρίζω ό,τι μητρικό, τρυφερό και παρήγορο, τρέφοντας μια έτοιμη συμπάθεια για όλες τις Μαρίες του κόσμου.

Νομίζω πως ο Δεκαπενταύγουστος είναι η αγαπημένη μας γιορτή, μέσα στο ύστερο θέρος, ένας αποχαιρετισμός και μία υπόσχεση μαζί. Είναι η γιορτή και των ανθρώπων που δεν έχουν πολλά μέσα, να φεύγουν σε νησιά ή σε διακοπές, να κάνουν δώρα Χριστουγέννων και να ντύνονται. Όλων μας. Είναι της Παναγιάς η γιορτή και την πιο αυθεντική Ελλάδα, τη βρίσκεις στα πανηγύρια των «ζορισμένων», στα πλαστικά τραπέζια και τις αυτοσχέδιες ψησταριές, τις καντίνες και τους υπαίθριους πάγκους δίπλα σε κάθε ναό της Θεοτόκου.

Η εικόνα της Παναγιάς, θαυματουργή και ταγμένη, δεσπόζει έξω από τις εκκλησιές και οι προσκυνητές τάζουν στο όνομά τους τα προσωπικά τους θάματα. Ο Δεκαπενταύγουστος στις Παναγιές της Θεσσαλονίκης, που συνοδοιπόροι στις διαδρομές μας, μας στέργουν και μας αγκαλιάζουν στην –κυρίως- βυζαντινή μας πόλη.

Ο Δεκαπενταύγουστος στον Φοίνικα, σε εκείνη την εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, που από την παραμονή κλείνει ο δρόμος, βγαίνουν τα κλαρίνα, μυρίζει τα ψητά, και όλοι εκεί συνδέονται, οι έχοντες και οι μη έχοντες.

Ο Δεκαπενταύγουστος, είναι, λοιπόν, και η πλέον δημοκρατική γιορτή. Συμμετέχουν όλοι, γιατί η αγκαλιά της Παναγιάς δεν κοιτά ποιος την αναζητά, τους δέχεται όλους, την επικαλούμαστε όλοι, την αποζητούμε πάντα, την υμνούμε ενάντια στις όποιες τραγωδίες της μοίρας μας.

Η μυθολογία του θέρους και το βίωμα του τι είναι το καλοκαίρι στην Ελλάδα συναντούν το ζενίθ τους στη γιορτή της Παναγιάς. Είμαστε αυτό το βίωμα. Όλοι μας οι Δεκαπενταύγουστοι που κουβαλάμε μέσα μας, σαν μια σιωπηρή, εορταστική εκεχειρία από τον όποιο πόνο και την όποια λύπη. Γιορτάζουμε και γλυκά προσφεύγουμε στην Παναγιά, ως την πλέον ιερή μορφή της ορθοδοξίας μας. Ως την Κυρά του καλοκαιριού, την αρμόστρια της θρησκευτικής μας πίστης και ανάγκης να την επιζητούμε στις ώρες που σαν παιδιά ζητάμε από τη μάνα μας ένα δίκαιο και αναμενόμενο χατίρι. Αυτή, η Ανθισμένη και Στολισμένη με όλες τις χάρες και με τους πιο γλυκούς χαρακτηρισμούς της γλώσσας, με αυτό το οικείο, το δικό μας «Παναγιά μου» πρεσβεύει αιώνια για τις ψυχές μας.

Αυτό το βίωμα δεν μπορούμε να το ξεπεράσουμε, δεν μπορούμε να το παραβλέψουμε. Το νιώθουμε στο ηλιοκαμένο πετσί μας.

Καλή Παναγιά.