«Ένα καλύτερο μέλλον για το Κίνημα Αλλαγής εξαρτάται μόνο από τη δική μας ετοιμότητα να ανοίξουμε μία δημοκρατικά οργανωμένη και ειλικρινή συζήτηση στην παράταξη».

Τα παραπάνω τονίζει ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ και πρώην υπουργός Χάρης Καστανίδης, ο οποίος προσθέτει πως «υπάρχουν κάποια δείγματα αρνητικά στις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης» αν και «δεν είναι σώφρον να βιαστεί κάποιος να την κρίνει από τις πρώτες μέρες της».

Ο ίδιος διαβεβαιώνει ότι «δεν θα ασκήσουμε μικροκομματική και ανεύθυνη αντιπολίτευση, όπως άσκησαν σε όλη τη διάρκεια της κρίσης Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ. Η αντιπολίτευσή μας θα είναι τεκμηριωμένη, υπεύθυνη και θα αναδεικνύει εναλλακτικές προτάσεις για το καλό του τόπου».

Γράφτηκαν και ειπώθηκαν πολλά για το εκλογικό αποτέλεσμα και το ΚΙΝΑΛ. Ποια είναι η δική σας ανάγνωση;

Σχετικά με το εκλογικό αποτέλεσμα, θέλω να κάνω τέσσερις επισημάνσεις.

Πρώτον, ότι η συμμετοχή των πολιτών και στην εκλογική αναμέτρηση της 7ης Ιουλίου παρέμεινε σχετικά χαμηλή, κάτι που μας υποχρεώνει να ορίσουμε ως επείγουσα προτεραιότητα την ανάκτηση του κύρους της πολιτικής και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στο δημόσιο βίο. Θα χρειαστεί μία τολμηρή και μακρόπνοη προσπάθεια ανασύνταξης των δημοκρατικών θεσμών και σοβαρών μεταρρυθμίσεων στο πολιτικό σύστημα.

Δεύτερον, ότι η ευρεία νίκη της Νέας Δημοκρατίας συνιστά ένα πολιτικό παράδοξο. Ο ελληνικός λαός επιβράβευσε το κόμμα που έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη χρεοκοπία της χώρας, με όσα τραγικά έπραξε την περίοδο 2004-2009. Αυτήν την απλή αλήθεια που τόνισαν θεσμοί κύρους, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρέκαμψε η κρίση των εκλογέων. Την ευθύνη ως προς τούτο φέρουν το ΠΑΣΟΚ, γιατί στα χρόνια της κρίσης ελάχιστα υπερασπίσθηκε την αλήθεια και το έργο του και, κυρίως, η «πρωτότυπη» συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που διέσυρε κάθε έννοια αριστερής διακυβέρνησης και κατέστησε προμετωπίδα της την ασυνέπεια, τις τραγικές αντινομίες, την προσβολή της αισθητικής και του δημόσιου λόγου, την καταστροφή της μεσαίας τάξης και την απογείωση της πελατειακής πρακτικής. Συνοπτικά, φαίνεται ότι στη σύγχρονη Ελλάδα, για να διατηρήσεις την εκλογική σου ακεραιότητα, πρέπει πρώτα να χρεοκοπήσεις τη χώρα.

Τρίτον, ότι η εκλογική επίδοση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν καλύτερη και από αυτήν που ανέμεναν τα στελέχη του. Εκτιμώ ότι αυτό συνέβη, μεταξύ άλλων λόγων, και εξαιτίας της αμφισημίας ορισμένων προεκλογικών δηλώσεων ηγετικών παραγόντων του Κινήματος Αλλαγής, σχετικά με τις πιθανές μετεκλογικές συνεργασίες του Κινήματος.

Τέταρτον, ότι το Κίνημα Αλλαγής πέτυχε, μεν, να μην υποστεί μείωση των εκλογικών ποσοστών του, συγκριτικά με την επίδοσή του στις ευρωεκλογές, αλλά δεν κατάφερε να ανοίξει το βηματισμό του για να καταστεί ο ρυθμιστικός παράγοντας στις μετεκλογικές εξελίξεις.

Ποια θα είναι η πορεία της σχέσης ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ; Είναι αναπόφευκτη η πολιτική εχθρότητα μεταξύ τους;

Παρά τη ρητορική του μίσους, που καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης εκτόξευσε ο ΣΥΡΙΖΑ κατά της Δημοκρατικής Παράταξης, το Κίνημα Αλλαγής δεν πολιτεύεται με όρους «εχθρότητας». Η «εχθρότητα» δεν ανήκει ούτε στον πολιτισμό ούτε στη συλλογική ταυτότητα του κόμματός μας. Το Κίνημα Αλλαγής μπορεί να συνδιαλέγεται με άλλες πολιτικές δυνάμεις, να αντιτίθεται ιδεολογικά και προγραμματικά, αλλά δεν εχθρεύεται. Κριτήριό μας είναι το δημόσιο συμφέρον και η πρόοδος του τόπου. Σε αυτά θα αναλωθούμε και όχι στις άγονες κομματικές διενέξεις. Αν άλλοι πολιτικοί σχηματισμοί μπορούν να μας ακολουθήσουν σε αυτήν την άσκηση εθνικής ευθύνης, εδώ θα είμαστε να συζητήσουμε. Γι’ αυτό, το κρίσιμο δεν είναι ποια είναι η σχέση μας με τους άλλους, αλλά πώς θα θεμελιώσουμε την αυτόνομη ανοδική πολιτική πορεία της παράταξής μας, μέσα από ιδεολογικές και προγραμματικές αποσαφηνίσεις της ταυτότητας του κόμματος που εκπροσωπεί το σύγχρονο δημοκρατικό σοσιαλισμό.

Σ’ ένα πολιτικό σκηνικό έντονου διπολισμού και με κάποια διαφαινόμενα εσωκομματικά μέτωπα, πώς μπορείτε να βρείτε ανοδικό βηματισμό;

Εξακολουθούμε να ζούμε σε μιαν εποχή πολιτικής ρευστότητας. 

Τίποτα δεν είναι οριστικό και δεδομένο. Ούτε και ο τρέχων διπολισμός. Τα πολιτικά μεγέθη θα συνεχίσουν να μεταβάλλονται, γιατί η κρίση είναι ακόμη παρούσα. Ένα καλύτερο μέλλον για το Κίνημα Αλλαγής εξαρτάται μόνο από τη δική μας ετοιμότητα να ανοίξουμε μια δημοκρατικά οργανωμένη και ειλικρινή συζήτηση στην παράταξη. Να μη φοβηθούμε τα δύσκολα ερωτήματα και τις ειλικρινείς απαντήσεις. 

Κυρίως, να μη φοβηθούμε τις γενναίες αποφάσεις. Να αποκλείσουμε τα «μέτωπα» των μηχανισμών και των προσωπικών στρατηγικών. Να ανοίξουμε τα «μέτωπα» των ιδεολογικών και προγραμματικών θέσεων, των πολιτικών αναστοχασμών και των σαφών επιδιώξεων.

Να μη διστάσουμε να αναρωτηθούμε: ποια ήταν τα λάθη στην πολιτική διαχείριση της κρίσης που μας οδήγησαν στην εκλογική συρρίκνωση, ποιες είναι οι αιτίες για τη συμπεριφορά συγκεκριμένων κοινωνικών δυνάμεων που μετακινήθηκαν πολιτικά, παρότι ήταν οι πιο ευνοημένες από τις πολιτικές του ΠΑΣΟΚ; Ακόμη: ποια είναι τα χαρακτηριστικά μιας ανασυντασσόμενης, επανακάμπτουσας και ηγεμονεύουσας σοσιαλδημοκρατίας; 

Αυτής που μετακινήθηκε αξιακά πιο κοντά στις απορρυθμιστικές πολιτικές των αγορών και απέτυχε, ή αυτής που επαναθεμελιώνεται στις αρχές της ελευθερίας με ισότητα ευκαιριών, της εμβάθυνσης της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και της προστασίας μιας δημόσιας σφαίρας αγαθών; Σε τέτοια ερωτήματα οφείλουμε να απαντήσουμε και όλα θα πάνε καλά.

Έμπειρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ είπαν πως είναι «ύβρις να πανηγυρίζουμε για το 8%». Κινδυνεύετε να «συνηθίσετε» στα μικρά εκλογικά μεγέθη;

Η απόλυτη ύβρις θα ήταν να αποδεχθούμε την ιδέα πως δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά και, συνεπώς, να περιορισθούμε σε καχεκτικές εκλογικές «συσκευασίες». 

Δεν ταιριάζει κάτι τέτοιο σε μία παράταξη που κυριάρχησε στην μεταπολιτευτική πολιτική ζωή και άλλαξε τη χώρα. Δεν ταιριάζει, επίσης, σε ανθρώπους που έμαθαν να δίνουν μάχες αποτελεσματικά. Δεν νομίζω ότι στην παράταξη υπάρχει κάποιο στέλεχος που αρκείται σε «μικρούς» και δευτερεύοντες ρόλους. Αν, θεωρητικά, υπάρχουν σφραγιδοκράτορες, θα ξεπεραστούν από τα γεγονότα.

Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, το ΚΙΝΑΛ έχει πολύ μικρή επιρροή μεταξύ των ψηφοφόρων ηλικίας 17-24 ετών. Τι μέλλον μπορεί να έχει, αν συνεχισθεί αυτή η τάση;

Είναι προφανές ότι το μέλλον ενός κόμματος εξαρτάται και από την απήχηση που έχει στις νεότερες γενιές. Κάποιοι πρέπει να συνεχίσουν. Και η νέα γενιά θα στρατευθεί και θα συνεχίσει, θα πολλαπλασιάσει και θα δημιουργήσει, όταν ακούσει και πεισθεί από λόγους και πράξεις που αφορούν και το δικό της μέλλον. Ιδού το καθήκον μας!

Προεκλογικά, εξηγώντας την υποψηφιότητά σας, λέγατε ότι «θέλω να βοηθήσω την ανασύνταξη του χώρου μας σε κρίσιμη συγκυρία». Τώρα, ως βουλευτής, τι θα πράξετε;

Αυτά που έλεγα και πριν από τις εκλογές. Περιέγραψα πιο πάνω την ανάγκη ο πολιτικός φορέας του δημοκρατικού σοσιαλισμού να αποκτήσει και πάλι κεντρικό και ηγεμονικό ρόλο. Περιέγραψα μια σειρά προτεραιοτήτων και υποχρεώσεων, διατύπωσα αναγκαία ερωτήματα και τόνισα την ανάγκη τολμηρών και υπεύθυνων απαντήσεων και αποφάσεων, στο πλαίσιο ενός εσωτερικού δημοκρατικού διαλόγου. Ο ρόλος μου θα είναι να μην αφήσω κάποιον να ξεχαστεί.

Πώς είδατε τις πρώτες αποφάσεις της κυβέρνησης;

Είναι οι πρώτες ημέρες της κυβέρνησης και δεν είναι σώφρον να βιαστεί κάποιος να την κρίνει. Θα δούμε τα έργα και τις πράξεις της. Υπάρχουν κάποια δείγματα αρνητικά. 

Η μεταφορά π.χ. των σωφρονιστικών καταστημάτων στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αποτελεί πολιτικό, κοινωνικό και επιστημονικό λάθος.

Ο τρόπος της επιλογής των γενικών γραμματέων, επίσης, μας πάει χρόνια πίσω, αν σκεφτεί κανείς ότι είναι σχετικά πρόσφατη η υποχρέωση που αναλάβαμε, στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου, η επιλογή τους να γίνεται με εμπλοκή του ΑΣΕΠ. 

Ωστόσο, δεν θα ασκήσουμε μικροκομματική και ανεύθυνη αντιπολίτευση, όπως άσκησαν σε όλη τη διάρκεια της κρίσης Νέα Δημοκρατία και ΣΥΡΙΖΑ. Η αντιπολίτευσή μας θα είναι τεκμηριωμένη, υπεύθυνη και θα αναδεικνύει εναλλακτικές προτάσεις για το καλό του τόπου.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 21 Ιουλίου 2019