ΑΠΟΨΕΙΣ

Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας

 17/10/2021 21:30

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να νιώσεις έφηβος. Ο ένας είναι με μία αφορμή (επέτειο, μαθητικό reunion, απλή και… ανόθευτη νοσταλγία, ακόμα και μία κολόνια ή μία παλιά φωτογραφία ) να τρέξεις πίσω στα παλιά βιβλία, τα παλιά τραγούδια, τις αγαπημένες ταινίες, τώρα που βοηθάει και το YouTube.

Ο άλλος είναι το απρόσμενο γεγονός, μία κρίση, μία αναστάτωση που σου θυμίζει πως όλα αυτά τα έχεις ξανακούσει. Όπως, για παράδειγμα, η πετρελαϊκή κρίση του 1973, όπως τη βίωσες μέσα από την αμεριμνησία του 15χρόνου μαθητή σε συνδυασμό όμως με την γενική ανησυχία και τον φόβο στην ατμόσφαιρα.

Μπορεί ο μπαμπάς και η μάνα να μην ζουν πια, αλλά τις τότε συζητήσεις τους με συγγενείς και φίλους, «χαμηλόφωνες» γιατί ήταν και χούντα εδώ, δεν τις ξεχνάς. Σε έπαιρνε και σένα η μπάλα. Το πιανες ότι κάτι πολύ σοβαρό έρχεται, πριν τα αφήσεις όλα αυτά για πας στην αλάνα και να παίξεις πραγματική μπάλα.

Αναφέρομαι βέβαια στην πρώτη πετρελαϊκή κρίση του Οκτώβρη του 1973, ένα μήνα πριν την εξέγερση του Πολυτεχνείου, όταν τα μέλη του OAPEC (Οργανισμού Αραβικών Χωρών - Εξαγωγέων Πετρελαίου Oργανισμού Aραβικών Πετρελαιοπαραγωγών Kρατών) ανακοίνωσαν ότι δεν θα προμήθευαν πλέον με πετρέλαιο τις χώρες που υποστήριξαν το Ισραήλ στη διαμάχη του με τη Συρία και την Αίγυπτο, μετά τον πόλεμο του Yom Kippur.

Στις χώρες που «τιμωρήθηκαν» συμπεριλαμβάνονταν οι ΗΠΑ, οι σύμμαχοι τους στη Δυτική Ευρώπη και η Ιαπωνία. Αποτέλεσμα: Μία απίστευτη πόσο και δραματική άνοδος των τιμών (από 3 δολάρια το βαρέλι το 1973 σε 20 δολάρια το Μάρτιο του 1974) που επηρέασε προς το χειρότερο τις τιμές των βασικών προϊόντων πρώτης ανάγκης.

Εκείνες τις μέρες κυκλοφόρησαν τα περίφημα «Μικροαστικά» των αξέχαστων Λουκιανού Κηλαηδόνη και Γιάννη Νεγρεπόντη (Οκτώβριο του ’73) και μάλιστα σε κόκκινο βινύλιο! Απρόσμενη η ανοχή που επέδειξε το καθεστώς για το… κομμουνιστικό χρώμα, αφού η λογοκρισία είχε αλλάξει τα φώτα στους καλλιτέχνες εκείνα τα χρόνια και ροκάνισε στίχους και από τα «Μικροαστικά» .

Τα «Μικροαστικά» αγαπήθηκαν από τον κόσμο για τα κοινωνικά και πολιτικά τους μηνύματα («Κολήγα γιος», «Ντροπή τέτοιοι παιδί» κ.ά.) και για το ότι συνδύαζαν τη κριτική και σατιρική διάθεση απέναντι στον καπιταλισμό, τον μικροαστισμό και τους βολεμένους κάθε είδους, με την σπουδαία μουσική και στίχο.

Δίδυμος θεωρείται και ο δίσκος που κυκλοφόρησε το 1975 υπό τον τίτλο «Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας», πάλι σε μουσική Λουκιανού Κηλαηδόνη και στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη.

Εσύ ετοιμαζόσουν για το πανεπιστήμιο, η χούντα είχε πέσει και το υπερπολιτικοποιημενο κλίμα της μεταπολίτευσης σάρωνε τη χώρα

Η παρέα άκουγε μέσα από τη στιχουργική του Νεγρεπόντη και την «απλή αριθμητική του» για τον κεφαλαιοκράτη που πλουτίζει εις βάρος του εργαζόμενου εκμεταλλευόμενος την υπεραξία που παράγει, η οποία και αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του καπιταλιστικού συστήματος.

«Έξι επί έξι τριάντα έξι

Για το κεφάλαιο

πάλι θα φέξει «

Τα αξιολογείς όλα αυτά μέσα σου ως ιστορικά πράγματα, ως πολιτικά και πολιτιστικά γεγονότα. Παραμένουν παρόντα ως ανάμνηση και αδιόρατος φόβος τώρα που ήδη το βλέπεις στα βενζινάδικα και τα ράφια των σούπερ μάρκετ πως έρχεται ακρίβεια δυσβάσταχτη για τα μεσαία και ευάλωτα νοικοκυριά.

Σήμερα, σε μία άλλη ηλικία, με τα πρώτα κρύα να επισκέπτονται την Ελλάδα παρατηρείς πάλι τον σκεπτικισμό να περισσεύει από την ακριβή ενέργεια. Χωρίς να έχουμε απαλλαγεί -κάθε άλλο…- από τον κορονοϊό, ο αναμενόμενα δύσκολος χειμώνας για δεκάδες εκατομμύρια νοικοκυριά και επιχειρήσεις στην Γηραιά Ήπειρο πυροδοτεί εντάσεις, σενάρια και έντονες τριβές μεταξύ ακόμα μεταξύ κρατών. Η αναζήτηση ενόχων καλά κρατεί. Οι οικονομολόγοι προσπαθούν να εξηγήσουν γιατί αυτό τον καιρό η ζήτηση τρέχει πιο γρήγορα από την προσφορά αυξάνοντας τις τιμές και ποιος είναι ο ρόλος των αυξήσεων τιμών των βασικών καταναλωτικών αγαθών και της ενέργειας στην προσεχή εικόνα της ελληνικής οικονομίας .

Ελπίζουν όπως και οι κυβερνήσεις και πάνω από όλα ο δυσκολεμένος πολίτης ότι τιμές της ενέργειας και κυρίως στο φυσικό αέριο κάποια στιγμή θα πέσουν.

Όπως επίσης ελπίζουν όλοι ότι το κόστος της ολόσωστης απόφασης να πάμε προς την πράσινη ανάπτυξη, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το καθαρό περιβάλλον και την μείωση των ρύπων, δεν γίνει δυσβάσταχτο.

Από την άλλη όμως ας μην ξεχνάμε μια κρίσιμη λεπτομέρεια:

Οι βιομηχανίες και οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας στην ΕΕ υποχρεούνται πλέον να πληρώνουν για το δικαίωμα να εκπέμπουν ρύπους στην ατμόσφαιρα. Η καύση του λιγνίτη είναι πολύ ακριβή…

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 17 Οκτωβρίου 2021

Δημοφιλείς Απόψεις