Ιδιαίτερα ευάλωτο στην οικονομική πανδημία που σαρώνει την αγορά αποδείχτηκε το… ανοσοποιητικό σύστημα του μικρομεσαίου επιχειρείν. Η υπερβολική εξάρτηση από τον τουρισμό, το μέγεθος των μικρών επιχειρήσεων οι οποίες αποτελούν τον στυλοβάτη της οικονομίας αλλά και η δεκαετής οικονομική κρίση που γονάτισε τους μικρομεσαίους αποτελούν τα τρωτά σημεία των ΜμΕ που μεγεθύνουν την κορονοκρίση.

Εστίαση και λιανεμπόριο βρίσκονται στο κόκκινο, αφού η πλειονότητα των καταστημάτων δοκιμάζεται σκληρά. Η ρευστότητα την οποία αναζητούν με το κιάλι αποτελεί τη μεγαλύτερη έγνοια των επιχειρήσεων. Παράλληλα, έκδηλη είναι η ανησυχία για οριστικό… lockdown σε μεγάλο τμήμα μικρών επιχειρήσεων που δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.

Μέχρι σήμερα έχουν διοχετευτεί, όπως έχουν αναφέρει και κυβερνητικά στελέχη, περίπου 7,9 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις από τα κανάλια ρευστότητας που έχουν ανοίξει για τον μετριασμό του αντικτύπου της πρωτοφανούς κρίσης στην αγορά. Ενδεικτικό των ανυπέρβλητων δυσκολιών με τις οποίες θα τεθούν αντιμέτωποι οι μικρομεσαίοι και το νέο έτος είναι πως τα μέτρα στήριξης της οικονομίας για το 2021 αναμένεται να ανέλθουν στα 7 δισ. ευρώ, χωρίς να αποκλείεται και περαιτέρω αύξησή τους, ανάλογα και με τις εξελίξεις στο υγειονομικό μέτωπο.

Το δημοφιλέστερο εργαλείο ρευστότητας αποτελεί η κρατική ενίσχυση των επιχειρήσεων χωρίς την εμπλοκή του τραπεζικού συστήματος, που σε πολλές περιπτώσεις κρατάει κλειστές τις πόρτες του για τις ΜμΕ.

Επιχειρήσεις και αυτοαπασχολούμενοι έχουν περιθώριο μέχρι τις 30 Νοεμβρίου να υποβάλλουν αιτήσεις στην πλατφόρμα MyBusinessSupport προκειμένου να λάβουν οικονομική ενίσχυση μέσω του τέταρτου κύκλου της επιστρεπτέας προκαταβολής.

Ο τέταρτος κύκλος αφορά πληττόμενους βάσει στοιχείων τζίρου για τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο (με βάση ενεργό ΚΑΔ στις 5/11/2020) και οι οποίοι δεν έχουν μπει σε αδράνεια ή σε πτώχευση.

Για πρώτη φορά στους δικαιούχους περιλαμβάνονται ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενο και ταμειακή μηχανή, στους οποίους χορηγούνται 1.000 ευρώ, ενώ 2.000 ευρώ θα λάβουν όσοι έκλεισαν με κρατική εντολή. Προϋπόθεση να έχει καταγραφεί φέτος τζίρος τουλάχιστον 300 ευρώ. Για τους πληττόμενους απαιτείται και να καταγραφεί μείωση τζίρου 20%, με βάση τα στοιχεία που θα δηλώσουν πριν κάνουν την αίτηση στο mybusinesssupport.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό είναι ότι το 50% του ποσού δεν επιστρέφεται (δηλαδή περίπου 600 εκατ. ευρώ από τα 1,2 δισ. ευρώ που θα δοθούν), με τον όρο όμως της διατήρησης ίδιου αριθμού εργαζομένων στις επιχειρήσεις με προσωπικό, έως τον Μάρτιο του 2021. Το υπόλοιπο 50% προβλέπεται να επιστραφεί σε 40 δόσεις από 2022 έως 2025, με άτοκη περίοδο χάριτος έως Δεκέμβριο του 2021 και ετήσιο επιτόκιο 7,4% από το 2022. Επίσης τα ποσά της ενίσχυσης είναι ακατάσχετα, αφορολόγητα και δεν συμψηφίζονται με οφειλές.

Το ποσό της ενίσχυσης που επιστρέφεται επιβαρύνεται με επιτόκιο αναφοράς 0,74% το οποίο αντιστοιχεί στο βασικό επιτόκιο που έχει ορίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα προσαυξημένο κατά 109 μονάδες βάσης.

Επιπλέον, για το χρονικό διάστημα ως την 31η Δεκεμβρίου 2021 παρέχεται άτοκη περίοδος χάριτος κατά την οποία η δικαιούχος επιχείρηση δεν υποχρεούται να επιστρέψει οιοδήποτε τμήμα κεφαλαίου ή τόκων. Μετά την παρέλευση της περιόδου χάριτος, το ποσό της ληφθείσας ενίσχυσης που επιστρέφεται, αποπληρώνεται σε 40 ισόποσες τοκοχρεωλυτικές μηνιαίες δόσεις, εκάστης εξ αυτών καταβλητέας την τελευταία ημέρα του μήνα.

Δύο ενδεχομένως και τρεις γύρους επιστρεπτέας προκαταβολής, που θα ξεπερνούν τα 1,2 δισ. ευρώ, σκοπεύει να επιστρατεύσει το οικονομικό επιτελείο για την στήριξη των επιχειρήσεων έως και τον Απρίλιο του 2021. Ο πέμπτος γύρος ύψους 700 εκατ. ευρώ θα ξεκινήσει τον Δεκέμβριο, με τα χρήματα να εκταμιεύονται στους δικαιούχους τον ίδιο μήνα. Δεν αποκλείεται μάλιστα να αυξηθεί το ποσό της μη επιστροφής πάνω από 50%, ειδικά για τους επιχειρηματίες της εστίασης.

Τα κρατικά δάνεια είναι το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την αντιμετώπιση των παρενεργειών του COVID, με πάνω από 145.000 επιχειρήσεις που μοιράστηκαν 3,4 δισ. ευρώ, να έχουν κάνει χρήση του προγράμματος στους τρεις πρώτους γύρους.

Οι ενισχύσεις θα αρχίσουν να επιστρέφονται από το 2022 σε ορίζοντα τετραετίας, ενώ είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο η αποπληρωμή να «απλωθεί» χρονικά για τους γύρους της επιστρεπτέας προκαταβολής που θα υλοποιηθούν το 2021.

Έως το τέλος του έτους εκτιμάται ότι θα διατεθούν επιπλέον κεφάλαια άνω των 5 δισ. ευρώ από το ΤΕΠΙΧ ΙΙ (διατέθηκαν 1,7 δισ. ευρώ μέχρι τώρα), τη δεύτερη φάση του ταμείου εγγυοδοσίας (το βάρος της χρηματοδότησης έπεσε στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις καθώς το 75%-80% των πόρων διατέθηκε σε αυτές), την ολοκλήρωση του 3ου κύκλου, τη δρομολόγηση και υλοποίηση τέταρτου και πέμπτου κύκλου της επιστρεπτέας προκαταβολής, την αξιοποίηση πόρων του ΕΣΠΑ από τις περιφέρειες και τα κονδύλια από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE για τη στήριξη της απασχόλησης.

Έτσι, η συνολική χρηματοδοτική δύναμη πυρός, μπορεί να ξεπεράσει και τα 12 δισ. ευρώ, σε χρονικό διάστημα 9 μηνών.

Σε όλα αυτά δεν υπολογίζονται και οι αναστολές δόσεων επιχειρηματικών δανείων από τις τράπεζες αλλά και ο απευθείας δανεισμός του τραπεζικού συστήματος στο επιχειρείν, ο οποίος βέβαια αφορά περιορισμένο αριθμό μεγάλων επιχειρήσεων.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22 Νοεμβρίου 2020