ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Αν αυτό είναι το κόστος για να προχωρήσουμε, ας το πληρώσουμε»

Συμφωνία των Πρεσπών - Ρεπορτάζ της "ΜτΚ": Oι μαζικές διαδηλώσεις των τελευταίων ημερών του Σεπτεμβρίου κόντρα στη συμφωνία έδωσαν τη θέση του σε ολιγομελείς συγκεντρώσεις άνευ σημασίας

 10/12/2018 13:29

«Αν αυτό είναι το κόστος για να προχωρήσουμε, ας το πληρώσουμε»

Χριστίνα Ταχιάου

Με λίγες μόλις δεκάδες πολιτών να διαδηλώνουν πλέον για τη Συμφωνία των Πρεσπών, προχωρά η διαδικασία αλλαγής Συντάγματος στο κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ.

Η ανησυχία που προκλήθηκε πριν από 10 ημέρες στο άκουσμα της είδησης ότι το VMRO θα διοργάνωνε διαδηλώσεις εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών αποδείχτηκε τελείως αδικαιολόγητη. Με την εξαίρεση της πρώτης που συγκέντρωσε περίπου 3.000 πολίτες, στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που πραγματοποιούνται στο κέντρο των Σκοπίων συμμετέχουν πλέον ελάχιστοι πολίτες, οι οποίοι δεν ξεπερνούν τον αριθμό των 20 με 30.

Τόσο λίγοι άνθρωποι, φυσικά δεν δημιουργούν κλίμα, ούτε δίνουν τόνο. Δεν προκαλείται καμιά ένταση. Αντιθέτως, δημιουργείται η πεποίθηση ότι όλοι στα Σκόπια και την ΠΓΔΜ έχουν αποδεχτεί το γεγονός ότι αυτή είναι η μόνη Συμφωνία που θα μπορούσε να περάσει, να τους οδηγήσει στη Δύση, να τους φέρει στο μέλλον.

Ο Γ.Β., επιχειρηματίας από την Θεσσαλονίκη με έδρα στα Σκόπια, πέρασε από το κέντρο σε ώρα διαδήλωσης. «Να σου πω ότι ήταν 25 άτομα; Μπορεί να λέω και πολλά. Απλώς κλείνουν κάποια στιγμή τους δρόμους στο κέντρο, αυτό είναι όλο. Δεν υπάρχει αντίδραση. Η σημαντική ώρα για τη Συμφωνία ήταν στην πρώτη ψηφοφορία. Εφόσον πέρασε εκείνη, όλα τελείωσαν και η οποιαδήποτε αντίδραση είναι μόνον για την τιμή των όπλων».

Στη δημόσια συζήτηση, δεν κυριαρχεί η Συμφωνία των Πρεσπών, αν και θα περίμενε κάποιος το αντίθετο. «Όλοι έχουν προεξοφλήσει ότι θα περάσει η αναθεώρηση του Συντάγματος. Είναι σαν να έχουν υποταχτεί στην ιδέα ότι εφόσον το αποφάσισε ο διεθνής παράγοντας, είναι τελειωμένη ιστορία». Ζώντας σε μια υπαρξιακή limbo επί δεκαετίες, οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ είναι πλέον πολύ κουρασμένοι. Κουρασμένοι από τη ζωή στην Γιουγκοσλαβία, κουρασμένοι επί 27 χρόνια από τις μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι θα τους οδηγήσουν σε καλύτερες μέρες. «Ο μέσος κάτοικος της χώρας σκέφτεται ότι πρέπει να κάνουμε συμβιβασμό. Εάν το κόστος που πρέπει να πληρώσουμε για να προχωρήσουμε είναι η αλλαγή του ονόματος, ας το πληρώσουμε. Πρέπει να πάμε μπροστά», τονίζει στη «ΜτΚ» ο Ατάνας Κίροφσκι, αρχισυντάκτης του τηλεοπτικού σταθμού Telma.

«Η χώρα μας αδειάζει»

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, κατά τον κ. Κίροφσκι, είναι το brain drain. «Τα παιδιά φεύγουν από τη χώρα και αναζητούν την τύχη τους στην Ευρώπη και την Αμερική. Η χώρα μας αδειάζει. Είναι απαραίτητο να τελειώσει η ιστορία με το όνομα, ώστε να μπορέσουμε να σκεφτούμε για το μέλλον. Εννοείται ότι μόλις τελειώσει δεν θα γίνει κάποιο θαύμα για να τελειώσουν ταυτοχρόνως και τα προβλήματά μας. Όμως, αυτό μας δίνει μια ελπίδα». 

Τα γραφεία του κόμματος VMRO βρίσκονται στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων. Αν και θα περίμενε κάποιος από εκεί να προέρχεται η μεγάλη αντίδραση για τη Συμφωνία των Πρεσπών και τις συνταγματικές αλλαγές, όλα κινούνται σε εξαιρετικά υποτονικούς ρυθμούς. Η ρητορική του VMRO είναι γνωστή κι αντίθετη στη Συμφωνία, αλλά πλέον ακούγεται σαν ψίθυρος. 

Η δίωξη του Γκρούεφσκι, η διαφυγή του στην Ουγγαρία όπου έχει ζητήσει άσυλο, και οι διώξεις μελών του VMRO για τα αιματηρά γεγονότα στο Κοινοβούλιο στις 27 Απριλίου του 2017 έχουν προκαλέσει ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της φωνής του κόμματος. Πλέον, σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας καλούν τα πολύ μικρά εθνικιστικά κόμματα και εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις με ελάχιστη απήχηση. 

Η πρώτη διαδήλωση της περιόδου αυτής, που πραγματοποιήθηκε πριν από 10 ημέρες και συγκέντρωσε περίπου 3.000 πολίτες, είχε έντονα αντικυβερνητική χροιά και αφορούσε γενικότερα καταγγελία των πολιτικών της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ. Οι κάτοικοι έχουν αγωνία και για την οικονομική τους κατάσταση και νιώθουν την ανάγκη να κρατηθούν από κάτι που θα τους δώσει ελπίδα για το μέλλον. Από την άλλη πλευρά, το VMRO δεν μπορεί να απομονωθεί από όλους τους πιθανούς μελλοντικούς εταίρους. Είναι απαραίτητο να διατηρήσει συμμαχίες, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Άρα, δεν είναι δυνατόν να βαδίζει μόνο με καταγγελτικό λόγο εναντίον των πάντων.   

Δύσκολες μέρες για τον Ζάεφ

Πάντως, η κυβέρνηση Ζάεφ δεν περνά εύκολες μέρες. Για τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ το πολιτικό κόστος είναι μεγάλο. Αυτές τις ημέρες συζητείται στη Βουλή η δεύτερη φάση της αναθεώρησης του Συντάγματος και απαιτούνται 61 θετικές ψήφοι, αριθμός τον οποίο  διαθέτει ο κυβερνητικός συνασπισμός. Όμως, η τρίτη ψηφοφορία είναι κρίσιμη, διότι απαιτεί 80 ψήφους. Ο Ζόραν Ζάεφ θα πρέπει να τις εξασφαλίσει, κάτι που για να συμβεί πιθανόν να απαιτήσει συμφιλίωση και χορήγηση αμνηστίας σε βουλευτές του VMRO που είχαν πρωτοστατήσει στα επεισόδια της 27ης Απριλίου 2017.

Να θυμίσουμε ότι τότε εκατοντάδες εθνικιστές είχαν εισβάλει στη Βουλή, προσπαθώντας να αποτρέψουν την εκλογή του προερχόμενου από το αλβανικό κόμμα Ταλάτ Τζαφέρι στο αξίωμα του Προέδρου της Βουλής. Υποστηρικτές του VMMRO είχαν χτυπήσει τον Ζόραν Ζάεφ, στελέχη του κόμματός του καθώς και βουλευτές αλβανικών κομμάτων. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, όμως, οι ψηφοφόροι του σε μεγάλο ποσοστό δεν επιθυμούν την αμνηστία, αλλά θέλουν να δουν τους υπαίτιους να δικάζονται.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 9 Δεκεμβρίου 2018

Με λίγες μόλις δεκάδες πολιτών να διαδηλώνουν πλέον για τη Συμφωνία των Πρεσπών, προχωρά η διαδικασία αλλαγής Συντάγματος στο κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ.

Η ανησυχία που προκλήθηκε πριν από 10 ημέρες στο άκουσμα της είδησης ότι το VMRO θα διοργάνωνε διαδηλώσεις εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών αποδείχτηκε τελείως αδικαιολόγητη. Με την εξαίρεση της πρώτης που συγκέντρωσε περίπου 3.000 πολίτες, στις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που πραγματοποιούνται στο κέντρο των Σκοπίων συμμετέχουν πλέον ελάχιστοι πολίτες, οι οποίοι δεν ξεπερνούν τον αριθμό των 20 με 30.

Τόσο λίγοι άνθρωποι, φυσικά δεν δημιουργούν κλίμα, ούτε δίνουν τόνο. Δεν προκαλείται καμιά ένταση. Αντιθέτως, δημιουργείται η πεποίθηση ότι όλοι στα Σκόπια και την ΠΓΔΜ έχουν αποδεχτεί το γεγονός ότι αυτή είναι η μόνη Συμφωνία που θα μπορούσε να περάσει, να τους οδηγήσει στη Δύση, να τους φέρει στο μέλλον.

Ο Γ.Β., επιχειρηματίας από την Θεσσαλονίκη με έδρα στα Σκόπια, πέρασε από το κέντρο σε ώρα διαδήλωσης. «Να σου πω ότι ήταν 25 άτομα; Μπορεί να λέω και πολλά. Απλώς κλείνουν κάποια στιγμή τους δρόμους στο κέντρο, αυτό είναι όλο. Δεν υπάρχει αντίδραση. Η σημαντική ώρα για τη Συμφωνία ήταν στην πρώτη ψηφοφορία. Εφόσον πέρασε εκείνη, όλα τελείωσαν και η οποιαδήποτε αντίδραση είναι μόνον για την τιμή των όπλων».

Στη δημόσια συζήτηση, δεν κυριαρχεί η Συμφωνία των Πρεσπών, αν και θα περίμενε κάποιος το αντίθετο. «Όλοι έχουν προεξοφλήσει ότι θα περάσει η αναθεώρηση του Συντάγματος. Είναι σαν να έχουν υποταχτεί στην ιδέα ότι εφόσον το αποφάσισε ο διεθνής παράγοντας, είναι τελειωμένη ιστορία». Ζώντας σε μια υπαρξιακή limbo επί δεκαετίες, οι κάτοικοι της ΠΓΔΜ είναι πλέον πολύ κουρασμένοι. Κουρασμένοι από τη ζωή στην Γιουγκοσλαβία, κουρασμένοι επί 27 χρόνια από τις μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι θα τους οδηγήσουν σε καλύτερες μέρες. «Ο μέσος κάτοικος της χώρας σκέφτεται ότι πρέπει να κάνουμε συμβιβασμό. Εάν το κόστος που πρέπει να πληρώσουμε για να προχωρήσουμε είναι η αλλαγή του ονόματος, ας το πληρώσουμε. Πρέπει να πάμε μπροστά», τονίζει στη «ΜτΚ» ο Ατάνας Κίροφσκι, αρχισυντάκτης του τηλεοπτικού σταθμού Telma.

«Η χώρα μας αδειάζει»

Το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, κατά τον κ. Κίροφσκι, είναι το brain drain. «Τα παιδιά φεύγουν από τη χώρα και αναζητούν την τύχη τους στην Ευρώπη και την Αμερική. Η χώρα μας αδειάζει. Είναι απαραίτητο να τελειώσει η ιστορία με το όνομα, ώστε να μπορέσουμε να σκεφτούμε για το μέλλον. Εννοείται ότι μόλις τελειώσει δεν θα γίνει κάποιο θαύμα για να τελειώσουν ταυτοχρόνως και τα προβλήματά μας. Όμως, αυτό μας δίνει μια ελπίδα». 

Τα γραφεία του κόμματος VMRO βρίσκονται στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων. Αν και θα περίμενε κάποιος από εκεί να προέρχεται η μεγάλη αντίδραση για τη Συμφωνία των Πρεσπών και τις συνταγματικές αλλαγές, όλα κινούνται σε εξαιρετικά υποτονικούς ρυθμούς. Η ρητορική του VMRO είναι γνωστή κι αντίθετη στη Συμφωνία, αλλά πλέον ακούγεται σαν ψίθυρος. 

Η δίωξη του Γκρούεφσκι, η διαφυγή του στην Ουγγαρία όπου έχει ζητήσει άσυλο, και οι διώξεις μελών του VMRO για τα αιματηρά γεγονότα στο Κοινοβούλιο στις 27 Απριλίου του 2017 έχουν προκαλέσει ως αποτέλεσμα την αποδυνάμωση της φωνής του κόμματος. Πλέον, σε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας καλούν τα πολύ μικρά εθνικιστικά κόμματα και εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις με ελάχιστη απήχηση. 

Η πρώτη διαδήλωση της περιόδου αυτής, που πραγματοποιήθηκε πριν από 10 ημέρες και συγκέντρωσε περίπου 3.000 πολίτες, είχε έντονα αντικυβερνητική χροιά και αφορούσε γενικότερα καταγγελία των πολιτικών της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ. Οι κάτοικοι έχουν αγωνία και για την οικονομική τους κατάσταση και νιώθουν την ανάγκη να κρατηθούν από κάτι που θα τους δώσει ελπίδα για το μέλλον. Από την άλλη πλευρά, το VMRO δεν μπορεί να απομονωθεί από όλους τους πιθανούς μελλοντικούς εταίρους. Είναι απαραίτητο να διατηρήσει συμμαχίες, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Άρα, δεν είναι δυνατόν να βαδίζει μόνο με καταγγελτικό λόγο εναντίον των πάντων.   

Δύσκολες μέρες για τον Ζάεφ

Πάντως, η κυβέρνηση Ζάεφ δεν περνά εύκολες μέρες. Για τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ το πολιτικό κόστος είναι μεγάλο. Αυτές τις ημέρες συζητείται στη Βουλή η δεύτερη φάση της αναθεώρησης του Συντάγματος και απαιτούνται 61 θετικές ψήφοι, αριθμός τον οποίο  διαθέτει ο κυβερνητικός συνασπισμός. Όμως, η τρίτη ψηφοφορία είναι κρίσιμη, διότι απαιτεί 80 ψήφους. Ο Ζόραν Ζάεφ θα πρέπει να τις εξασφαλίσει, κάτι που για να συμβεί πιθανόν να απαιτήσει συμφιλίωση και χορήγηση αμνηστίας σε βουλευτές του VMRO που είχαν πρωτοστατήσει στα επεισόδια της 27ης Απριλίου 2017.

Να θυμίσουμε ότι τότε εκατοντάδες εθνικιστές είχαν εισβάλει στη Βουλή, προσπαθώντας να αποτρέψουν την εκλογή του προερχόμενου από το αλβανικό κόμμα Ταλάτ Τζαφέρι στο αξίωμα του Προέδρου της Βουλής. Υποστηρικτές του VMMRO είχαν χτυπήσει τον Ζόραν Ζάεφ, στελέχη του κόμματός του καθώς και βουλευτές αλβανικών κομμάτων. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, όμως, οι ψηφοφόροι του σε μεγάλο ποσοστό δεν επιθυμούν την αμνηστία, αλλά θέλουν να δουν τους υπαίτιους να δικάζονται.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 9 Δεκεμβρίου 2018

ΣΧΟΛΙΑ

Επιλέξτε Κατηγορία