Σε δράσεις και έργα που θα αντιμετωπίσουν τα πραγματικά προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί από τη δεκαετή κρίση, σε όλες τις βαθμίδες διοίκησης της χώρας, στοχεύει ο σχεδιασμός του νέου ΕΣΠΑ, στον οποίο μάλιστα οι αιρετές περιφέρειες φιλοδοξούν να έχουν το πρώτο ρόλο ως προς την αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων.
Στο νέο σχεδιασμό του ΕΣΠΑ αναφέρθηκε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, και πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝ.ΠΕ), Απόστολος Τζιτζικώστας, μιλώντας στο Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο για τη νέα προγραμματική περίοδο, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα.
Ο περιφερειάρχης κατέθεσε πέντε προτάσεις, στο πλαίσιο του σχεδιασμού του νέου ΕΣΠΑ 2021 – 2027, σημειώνοντας πως κάθε περιφέρεια μπορεί να έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, διαφορετικές τοπικές ανάγκες, διαφορετικές δυνατότητες, πλεονεκτήματα και προτεραιότητες, υπάρχουν όμως ζητήματα που είναι κεντρικά και κοινά, όπως: η αντιστροφή της αποβιομηχάνισης, η αναδιάταξη του τουρισμού, η ανασυγκρότηση του αγροτικού τομέα, η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών, η προστασία του περιβάλλοντος και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, η μείωση της ανεργίας και η αποκατάσταση της κοινωνικής συνοχής.
Αυτά μάλιστα χαρακτήρισε ως «κοινούς εθνικούς στόχους» και τόνισε ότι «για να επιτευχθούν πρέπει τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα να αποκτήσουν πολύ μεγαλύτερη χρηματοδοτική βαρύτητα». Παράλληλα, τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας, πρέπει να συγχρονιστούν επιτέλους, ο αναπτυξιακός προγραμματισμός με τον χωροταξικό σχεδιασμό, όπου ακόμα και σήμερα οι περιφέρειες αναμένουν την έγκριση Χωροταξικών Σχεδίων που ανατέθηκαν πριν επτά και οχτώ χρόνια και εκπονήθηκαν με στοιχεία που συλλέχθηκαν πριν δέκα ή 15 χρόνια.
Οι πέντε προτάσεις Τζιτζικώστα για το νέο ΕΣΠΑ
Καταθέτοντας τις προτάσεις του ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας υπογράμμισε ότι «οι πολιτικές και οι παρεμβάσεις της τρέχουσας περιόδου, που αντικειμενικά έχουν αξιολογηθεί ως αποτελεσματικές και αποδοτικές πρέπει να συνεχιστούν στις Περιφέρειες, αυτό όμως που προβάλλει πλέον ως επιτακτική ανάγκη, είναι να υπάρξουν και επιλογές μετασχηματιστικού χαρακτήρα».
Οι πέντε προτάσεις, όπως τις περιέγραψε ο κ. Τζιτζικώστας είναι:
*Να διατηρηθεί η δομή και ο πολυταμειακός χαρακτήρας των Περιφερειακών Προγραμμάτων, αλλά και να ενισχυθούν χρηματοδοτικά, με περισσότερους πόρους και δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.
*Ο περιφερειακός σχεδιασμός να συνοδευτεί από την εξειδίκευση των εθνικών πολιτικών σε κάθε Περιφέρεια, συνδέοντας τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, με τους πόρους του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης. Με αυτό τον τρόπο, διαμορφώνουμε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα χρηματοδότησης για τις ανάγκες κάθε Περιφέρειας, που δεν θα εφαρμοστεί με αποσπασματικές παρεμβάσεις, αλλά συνολικά, με πολλαπλάσιο όφελος για τον τόπο. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνει μια γενναία δημοσιονομική ενίσχυση των πόρων της αυτοδιοίκησης που θα συμβαδίσει επιτέλους, και με τη νομοθετημένη αποκέντρωση αρμοδιοτήτων.
*Να απλοποιηθούν όλες οι διαδικασίες για την υλοποίηση των Προγραμμάτων, με εφαρμογή πάντα οποιασδήποτε μορφής δειγματοληπτικού ελέγχου και αξιολόγησης. Χρειάζεται να αναπνεύσουμε όμως τον καθαρό αέρα της απεξάρτησης από κεντρικές γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες και ως προς τις αιρεσιμότητες και ως προς τα καθεστώτα ενίσχυσης και τους ενδιάμεσους φορείς, που έχουν δημιουργήσει τεράστιες καθυστερήσεις τόσο στην τρέχουσα όσο και σε προηγούμενες προγραμματικές περιόδους.
*Να αποδοθεί αυξημένη προγραμματική αυτονομία στις Περιφέρειες και να ενισχυθεί η προγραμματική και διαχειριστική ικανότητα τόσο στις Περιφέρειες όσο και στους Δήμους, αντιμετωπίζοντας με ρεαλιστικό και ειλικρινή τρόπο, την αποδεδειγμένη έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, έτσι ώστε τα έργα να υλοποιούνται και πιο γρήγορα και σωστά.
*Στο σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ να συμπεριληφθούν δράσεις και χρηματοδοτικά εργαλεία για σύγχρονες πολιτικές:
-Για την ενίσχυση της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης σε περιφερειακό αλλά και εθνικό επίπεδο.
-Για την προσαρμογή της χώρας μας στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση.
-Για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας σε δημόσιους φορείς και επιχειρήσεις.
Οι περιφέρειες μπορούν να γίνουν ατμομηχανές της οικονομίας
Ο κ. Τζιτζικώστας μιλώντας στο αναπτυξιακό συνέδριο εκτίμησε ότι οι Περιφέρειες έχουν όλες τις δυνατότητες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα να γίνουν ατμομηχανές της εθνικής μας οικονομίας. Να γίνουν, όπως είπε, πυλώνες μιας νέας αναπτυξιακής και παραγωγικής πορείας της χώρας, να αποτελέσουν τους θεσμικούς εκφραστές ενός νέου, σύγχρονου και αποκεντρωμένου μοντέλου λειτουργίας του κράτους.
«Είναι η ώρα να γίνει και στη χώρα μας, όπως σ’ όλη την Ευρώπη, η ουσιαστική μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση. Ο εθνικός στόχος είναι να επανέλθει η κανονικότητα στους ρυθμούς μεγέθυνσης της οικονομίας και της απασχόλησης, να αντισταθμιστούν οι κοινωνικές απώλειες, να ξεκινήσει μια περίοδος όχι απλής ανάκαμψης αλλά επιταχυνόμενης ανάπτυξης σε όλες τις Περιφέρειες, σε όλη την Ελλάδα. Με υψηλή παραγωγικότητα, αξιοποίηση της καινοτομίας, διεθνή ανταγωνιστικότητα, βιώσιμη και ισχυρή ανάπτυξη που θα φτάνει σε κάθε πολίτη της χώρας. Και σε αυτό τον στόχο, οι Περιφέρειες είναι έτοιμες να συμβάλλουν ενεργά και ουσιαστικά, όπως αποδεδειγμένα έκαναν όλα αυτά τα χρόνια», επισήμανε ο περιφερειάρχης και πρόεδρος της ΕΝ.ΠΕ