ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΑΡΘΡΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο Καραμανλής και η Θεσσαλονίκη

Νίκος Οικονόμου26 Φεβρουαρίου 2023

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ήταν αρχηγός της ΝΔ όταν ο Κώστας Καραμανλής κατέβηκε για πρώτη φορά υποψήφιος βουλευτής με τη ΝΔ στην Α’ Θεσσαλονίκης. Ήταν κάπου το 1988 όταν ο πρώην πρωθυπουργός που την περασμένη Δευτέρα ανακοίνωσε το τέλος της κοινοβουλευτικής του διαδρομής ενημέρωσε τον τότε πρόεδρο της ΝΔ ότι θα είναι υποψήφιος με το κόμμα. Η πολιτική φημολογία λέει ότι ο αείμνηστος Μενέλαος Χατζηγεωργίου τον πρότεινε στον επίτιμο πρόεδρο της ΝΔ, αλλά είναι προφανές ότι το όνομα και το βάρος που είχε το όνομα του 32χρονου τότε πολιτικού αποτελούσε ένα πολύ καλό προσόν για να είναι υποψήφιος βουλευτής.

Ο Καραμανλής όπως ήταν αναμενόμενο εκλέχτηκε με άνεση βουλευτής στις εκλογές του 1989 και από τότε κύλησαν 34 χρόνια. Χρόνια γεμάτα από πολιτική και Θεσσαλονίκη, που χαρακτήρισαν τον πορεία του βουλευτή που ύστερα από 8 χρόνια (το 1997) αναδείχτηκε πρόεδρος της ΝΔ και ύστερα από 15 χρόνια (το 2004) πρωθυπουργός της χώρας.

Όλα αυτά τα χρόνια τον συνάντησα πολλές φορές. Μία από τις πρώτες ήταν στις αρχές του 1998 στη Λάρισα, όπου περιόδευε μαζί με τους τότε στενούς του συνεργάτες Άρη Σπηλιωτόπουλο και Γιάννη Τουσιάκη. Περπατούσε στον πεζόδρομο και όταν με είδε μου έκλεισε το μάτι. «Τι γυρεύεις εσύ, εδώ;», με ρώτησε. «Για το ρεπορτάζ» του απάντησα.. Έτσι ήταν ο Καραμανλής: Άμεσος και φιλικός.

Με την εκλογή του το πήγαινε - έλα στην Αθήνα ήταν συνεχές. Στη Θεσσαλονίκη ερχόταν σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο, όταν και έβλεπε τους φίλους αλλά και δημοσιογράφους σε συναντήσεις που παρέμεναν off the record, αλλά και μία σειρά ανθρώπων της πόλης, με τους οποίους συνομιλούσε συχνά. Ήταν οι περίφημοι κύκλοι του Καραμανλή με ανθρώπους του πανεπιστημίου, της αυτοδιοίκησης και του πολιτισμού, με τους οποίους αντάλλασσε απόψεις, έχτιζε σχέσεις και διαμόρφωνε θέσεις για τη στιγμή που θα αναλάμβανε τη διακυβέρνηση της χώρας.

Ταυτόχρονα με τη συμβολή των στενών του πολιτικών του φίλων στην πόλη που ήταν ο Γιάννης Τουσιάκης και στη συνέχεια ο Βάκης Φραντζής δημιουργήθηκε ένας μεγάλος κύκλος στελεχών, πολλοί από τους οποίους τα επόμενα χρόνια θα «έπεφταν και στη φωτιά για τον Καραμανλή». Ήταν η περίφημη Γραμματεία Οργανωτικού Βόρειας Ελλάδας της ΝΔ που θα αποτελούσε τη βάση για την οργανωτική υπεροπλία του Κώστα Καραμανλή στη Βόρεια Ελλάδα αλλά και την οργανωτική καρδιά του κόμματος στον Βορρά. Μαζί με το πολιτικό γραφείο που διατηρούσε στην οδό Τσιμισκή. Εκεί όπου γνώρισε τη μετέπειτα σύζυγό του Νατάσσα Παζαΐτη.

Εκείνα τα πρώτα χρόνια της προεδρίας Καραμανλή έγινε και η μετακόμιση στην Αθήνα. Ο Καραμανλής έκλεισε το γραφείο στη Θεσσαλονίκη και μετακόμισε στη Ρηγίλλης και τη Ραφήνα, ενώ και η ομάδα των στενών του συνεργατών εμπλουτίστηκε με διευρύνσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί απ’ αυτούς δεν θεωρούνταν καραμανλικοί. Ο Προκόπης Παυλόπουλος (μετέπειτα υπουργός Εσωτερικών στην κυβέρνηση Καραμανλή) και ο Δημήτρης Σιούφας (πρόεδρος της Βουλής) ήταν πολιτικοί υποστηρικτές του Μιλτιάδη Έβερτ, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης (ο πρώτος γραμματέας της ΝΔ) ήταν μητσοτακικός, ενώ ο Θόδωρος Ρουσόπουλος παλιότερα δεν ήταν καν ΝΔ. Το ίδιο συνέβη και στη Θεσσαλονίκη. 

Ο πρόεδρος της Διοικούσας της ΝΔ που ορίστηκε από τον Καραμανλή και διοίκησε το κόμμα από το 1997 μέχρι το 2004 που εκλέχτηκε ευρωβουλευτής ήταν ο Νίκος Βακάλης, πολιτικός φίλος του Γιώργου Σουφλιά! Γενικά, ο Καραμανλής δεν ήταν των συχνών αλλαγών. Το Νίκο Βακάλη διαδέχτηκε ο Βάκης Φραντζής, ο οποίος παρέμεινε στην ηγεσία της Διοικούσας σχεδόν μέχρι το 2010 που παραιτήθηκε ο Κώστας Καραμανλής από την ηγεσία της ΝΔ. Βέβαια όλα αυτά τα χρόνια δεν έλλειψαν και οι αλλαγές ανθρώπων που ήταν για πολλά χρόνια στενοί του συνεργάτες. 

Ο Γιάννης Τουσιάκης απομακρύνθηκε από τον στενό πυρήνα των συνεργατών του όταν ο Καραμανλής πήγε στην Αθήνα, καθώς ήρθε σε σύγκρουση με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη και ο Άρης Σπηλιωτόπουλος παραιτήθηκε από τη θέση του εκπροσώπου της ΝΔ ύστερα από μεγάλες διαμάχες με την παλιά φρουρά της ΝΔ. Κατά πολλούς η οριακή ήττα του 2000 ήταν μία σημαντική στιγμή στην πολιτική διαδρομή του Καραμανλή. Του έδωσε χρόνο να προετοιμαστεί καλύτερα για την επόμενη μάχη αλλά και για τη διακυβέρνησης της χώρας που ήρθε το 2004 με την καθαρή νίκη της ΝΔ.

Η αγάπη για την πόλη

Το ποιος είναι ο απολογισμός αυτής της καραμανλικής διακυβέρνησης 2004-2009 θα κριθεί σε βάθος χρόνου. Αυτό που διέθετε ο Καραμανλής ήταν η αγάπη του για την πόλη και βαθιά γνώση για τη Θεσσαλονίκη και τους ανθρώπους της. Επί Καραμανλή ξεκόλλησε το Μετρό και ιδρύθηκε το Διεθνές Πανεπιστήμιο. Αντίθετα ως ήττες της ίδιας περιόδου θα πρέπει να θεωρηθούν η ματαίωση της υποθαλάσσιας και η καθυστέρηση στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης του ΟΛΘ. Και στα δύο έκανε πίσω βλέποντας τις αντιδράσεις που είχαν δημιουργηθεί και οι οποίες ήταν έντονες. Μία στάση που τον χαρακτήριζε γενικότερα και η οποία φάνηκε και στα περίφημα «δεκεμβριανά» που κόστισαν στη ΝΔ.

Τη Θεσσαλονίκη ο Καραμανλής την αγάπησε πολύ. Μία από τις πρώτες συσκέψεις που έκανε όταν εκλέχτηκε πρωθυπουργός ήταν στο Μακεδονίας-Θράκης όπου είχε ανέβει σχεδόν η μισή κυβέρνηση για να συζητήσει για τα έργα της πόλης. Χαρακτηριστική ήταν και η απάντησή του το 2004 στην πρώτη συνέντευξη Τύπου ως πρωθυπουργός στη ΔΕΘ στην ερώτησή που του έθεσα για το πως θα υλοποιηθεί το φιλόδοξο πρόγραμμα της κυβέρνησης για τη Θεσσαλονίκη. «Είναι προσωπική μου δέσμευση για την πόλη μου», είχε πει. Ταυτόχρονα ο Καραμανλής ανέδειξε και μία σειρά νέων βουλευτών που κατέβηκαν για πρώτη φορά ως υποψήφιοι. 

Ο Κώστας Γκιουλέκας, η Έλενα Ράπτη, ο Σταύρος Καλαφάτης, ο Απόστολος Τζιτζικώστας ο Θόδωρος Καράογλου και ο Σάββας Αναστασιάδης είναι πολιτικοί που συμμετείχαν για πρώτη φορά στα ψηφοδέλτια της ΝΔ επί Καραμανλή και ακόμη και σήμερα μεσουρανούν στην πολιτική και στην αυτοδιοίκηση της Θεσσαλονίκης. Επί Καραμανλή έγινε και η αλλαγή στο προσωπικό της αυτοδιοίκησης της πόλης. Από τον Ντίνο Κοσμόπουλο στο Βασίλη Παπαγεωργόπουλο που διετέλεσε δήμαρχος επί 12 χρόνια, ενώ με τον Παναγιώτη Ψωμιάδη η ΝΔ κέρδισε για πρώτη φορά τη νομαρχία Θεσσαλονίκης. Παράλληλα αναδείχτηκαν μία σειρά δήμαρχοι, όπως ο Λάζαρος Κυρίζογλου και ο Ιγνάτιος Καϊτεζίδης που ακόμη και σήμερα είναι πρωταγωνιστές στην αυτοδιοίκηση.

Το αντίο

Το ότι ο Κώστας Καραμανλής θα αποχωρούσε από την ενεργό πολιτική σκηνή μπορεί να αιφνιδίασε πολλούς, αλλά για τους γνώστες των κινήσεών του ήταν κάτι που φαινόταν. Οι εμφανίσεις του ήταν λίγες. Προεκλογικά είχε βάλει πλάτη για τη νίκη της ΝΔ στις εκλογές του 2019, ενώ μετά έκανε στη Θεσσαλονίκη όλο κι όλο μία δημόσια παρουσία κατά την ομιλία του για το 80 χρόνια από την ίδρυσή της ΕΜΣ. Ήταν η πρώτη του δημόσια ομιλία ύστερα από καιρό και το ότι έγινε στη Θεσσαλονίκη είχε τον συμβολισμό του. Όταν οι φίλοι τον τσιγκλούσαν λέγοντας ότι οι ομιλίες του είναι πολύ καλές αλλά χρειάζεται και μεγαλύτερη ζωηράδα και να χτυπά το χέρι του στο βήμα χαμογελούσε και απαντούσε λέγοντας ότι αυτά πια είναι περασμένα.

Το επιβεβαίωσε στο τηλεφώνημα που είχε την περασμένη Κυριακή με τον πρωθυπουργό της χώρας Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου του ανακοίνωσε ότι δε θα είναι ξανά υποψήφιος. Όπως και το 1988 όταν ξεκινούσε έτσι και τώρα που αποχωρεί είχε μπροστά του έναν Μητσοτάκη.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 26.02.2023

This page might use cookies if your analytics vendor requires them.