Η υπουργός Παιδείας λίγες ώρες πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, μιλάει αποκλειστικά στη «ΜτΚ» για το άνοιγμα των σχολείων, τα νέα πρωτόκολλά, τον σχεδιασμό της κυβέρνησης που είναι αποφασισμένη να κρατήσει ανοιχτές τις σχολικές και πανεπιστημιακές δομές, ενώ δεν αποκλείει την εφαρμογή του μέτρου της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού και στους εκπαιδευτικούς. Η ίδια απαντάει και στα πυρά της αντιπολίτευσης για τα υπεράριθμα τμήματα, θεωρώντας, όπως λέει "μη ρεαλιστικές τις προτάσεις για διπλασιασμό των τμημάτων".
Η κ. Κεραμέως στη συνέντευξή της, αναφέρεται και στους διορισμούς των εκπαιδευτικών, τις νέες θεματικές ενότητες και την εφαρμογή της δίχρονης προσχολική αγωγής, απαντώντας για τις προκάτ αίθουσες που θα φιλοξενήσουν σε ορισμένες περιπτώσεις τους μικρούς μαθητές, λέγοντας "πως έχει καταβληθεί τεράστια προσπάθεια προκειμένου να βρεθούν και οι χώροι και το ανθρώπινο δυναμικό".
Η υπουργός Παιδείας, αποτιμά τα αποτελέσματα της εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής και δίνει την απάντησή της στα σενάρια για τη μη εγκατάσταση της Ομάδας Πανεπιστημιακής Προστασίας των Ιδρυμάτων. Στο άνοιγμα των Πανεπιστημίων εστιάζει στα αυστηρότερα πρωτόκολλα που θα εφαρμοστούν και στα μεγαλύτερα νούμερα εμβολιασμένων που απαιτούνται, ενώ όπως λέει μετά το τέλος των μεταρρυθμιστικών νομοθετημάτων θα ακολουθήσει η υλοποίηση τους.
Ανοίγει η αυλαία της σχολικής χρονιάς με διαφοροποιημένα πρωτόκολλα και κανόνες λειτουργίας, αλλά και έντονη τη συζήτηση γύρω από την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στην εκπαιδευτική κοινότητα. Γιατί τελικά δεν προχώρησε το μέτρο της υποχρεωτικότητας και πως θα διασφαλίσετε την ομαλότητα και τη συνέχεια της σχολικής χρονιάς, με τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η μετάλλαξη Δέλτα και την απόφασή σας να μην προχωρήσετε σε οριζόντιο κλείσιμο των σχολείων σε περιπτώσεις κρουσμάτων;
Απόλυτη προτεραιότητα της Κυβέρνησης είναι όλες οι εκπαιδευτικές δομές να λειτουργήσουν φέτος δια ζώσης. Για αυτό το λόγο έχουμε συνεργαστεί πάρα πολύ στενά και για πολύ καιρό με την επιτροπή των Ειδικών, προκειμένου να κατασταλάξουμε στα τελικά πρωτόκολλα που θα ισχύσουν, πρώτα στα σχολεία και μετά στις λοιπές εκπαιδευτικές δομές.
Ως προς την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, οι εκπαιδευτικοί είναι από τις πληθυσμιακές ομάδες που έχουν ανταποκριθεί με τον πιο μαζικό τρόπο στον εμβολιασμό, με πάνω από το 80% των εκπαιδευτικών να έχουν εμβολιαστεί και, εάν προσθέσουμε και ένα ποσοστό που έχει ήδη νοσήσει, το νούμερο είναι ακόμη υψηλότερο. Για τους εκπαιδευτικούς που δεν είναι εμβολιασμένοι και δεν έχουν πιστοποιητικό νόσησης, έχει θεσμοθετηθεί ένα πολύ αυστηρό πρωτόκολλο που προβλέπει τη διενέργεια δυο εργαστηριακών τεστ την εβδομάδα με δική τους ευθύνη και κόστος. Οι μαθητές που δεν είναι εμβολιασμένοι και δεν έχουν πιστοποιητικό νόσησης, θα πρέπει να κάνουν δυο αυτοδιαγνωστικά τεστ την εβδομάδα, τα οποία παρέχονται δωρεάν από το Κράτος.
Δηλώνετε αποφασισμένη να κρατήσετε ανοιχτά τα σχολεία τη φετινή εκπαιδευτική χρονιά. Είναι εύκολο;
Είναι απόλυτη προτεραιότητά μας. Έχουμε δυο στόχους όλο αυτό το διάστημα της πανδημίας. Ο πρώτος είναι η προστασία της ατομικής και δημόσιας υγείας. Ο δεύτερος αφορά στο αγαθό της εκπαίδευσης που έχουμε υποχρέωση να παρέχουμε στα παιδιά μας. Οφείλουμε να θωρακίσουμε και τα δυο, και για αυτό ακριβώς έχουμε θεσπίσει ένα πρωτόκολλο με πολύ αυξημένους ελέγχους. Πέρυσι όταν κάναμε αυτή τη συζήτηση δεν υπήρχε το εμβόλιο, τότε λέγαμε ότι στην περίπτωση κρούσματος θα πρέπει να κλείνει το τμήμα, πρωτίστως για να αποτραπεί η διασπορά του ιού στο σπίτι του μαθητή ή του εκπαιδευτικού. Τώρα, τα μέλη της οικογένειας σε μεγάλο ποσοστό είναι ήδη εμβολιασμένα και, αν δεν είναι, τους δίνεται η δυνατότητα να εμβολιαστούν δωρεάν από το Κράτος. Άρα, πλέον δεν υπάρχει αυτός ο λόγος που μας οδηγούσε στο να κλείνουμε τα τμήματα. Παράλληλα, υπάρχει τεράστια ανάγκη τα παιδιά μας να βρεθούν στο σχολικό περιβάλλον.
Στο ζήτημα της νέας σχολικής χρονιάς, θα λέγατε πως το υπουργείο Παιδείας είναι σε απόλυτη ετοιμότητα;
'Έχουμε προβεί σε πολλές αλλαγές σε ό,τι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό της εκπαίδευσης. Μαζί με τους περσινούς, 4.500 πρώτους μόνιμους διορισμούς στην ειδική αγωγή και φέτος, με τους 11.700 μόνιμους διορισμούς στη γενική εκπαίδευση, τους πρώτους που έχουν γίνει τα τελευταία 12 χρόνια, φτάνουμε τους 16.200 μόνιμους διορισμούς στην εκπαίδευση, και αυτό έχει μια ιδιαίτερη σημασία γιατί εμπλουτίζεται το ανθρώπινο δυναμικό της εκπαίδευσης με προσωπικό που έρχεται να καλύψει κενά δεκαετιών. Επίσης, για πρώτη φορά όλες οι διαδικασίες πρόσληψης των αναπληρωτών εκπαιδευτικών έγιναν με απολύτως ψηφιοποιημένες διαδικασίες, με σεβασμό στον ίδιο τον εκπαιδευτικό, στην οικογένειά του και στο έργο που επιτελεί. Οι τοποθετήσεις έχουν γίνει νωρίτερα από άλλες χρονιές, προκειμένου τα σχολεία μας να ανοίξουν κανονικά τη Δευτέρα.
Η νέα χρονιά φέρνει και το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα στα σχολεία. Μιλήστε μας για αυτή τη νέα αρχή που σηματοδοτεί η φετινή σχολική χρονιά;
Όλο αυτό το διάστημα προσπαθούσαμε να κινηθούμε σε δυο άξονες. Ο ένας ήταν η αντιμετώπιση της πανδημίας και οι προκλήσεις που επιφέρει, ενώ ταυτόχρονα, σε δεύτερο άξονα, θεωρούσαμε πολύ σημαντικό να προχωρήσουμε και το μεταρρυθμιστικό μας έργο. Αν δεν είχαμε προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις αυτές, δεν θα ήμασταν σήμερα σε θέση να συζητάμε για την αναβάθμιση του σχολείου που θα λάβει χώρα από τη νέα σχολική χρονιά. Από τον Σεπτέμβριο, λοιπόν, το σχολείο θα είναι διαφορετικό. Πρώτα από όλα θα έχουμε νηπιαγωγείο από τα 4 έτη σε όλη τη χώρα, στο οποίο νηπιαγωγείο εισάγονται για πρώτη φορά και δραστηριότητες στα Αγγλικά, δίνοντας στα παιδιά μας περισσότερα γλωσσικά εφόδια και δεξιότητες από πιο νωρίς. Βασική αποστολή του σχολείου είναι σαφώς η μετάδοση της γνώσης, αλλά και η καλλιέργεια δεξιοτήτων, όπως κριτική σκέψη, ενσυναίσθηση, επίλυση προβλημάτων, συνεργατικότητα, που καλλιεργούνται μέσα από θεματικές ενότητες που εισάγονται με τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων και δομούνται σε 4 άξονες: 1) Ζω καλύτερα – Ευ Ζην, 2) Φροντίζω το Περιβάλλον, 3) Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ-Κοινωνική Συναίσθηση & Ευθύνη, 4) Δημιουργώ και Καινοτομώ-Δημιουργική Σκέψη & Πρωτοβουλία και σταθμίζονται ανά εκπαιδευτική ηλικία. Οι θεματικές περιλαμβάνουν ενδεικτικά την οδική ασφάλεια, το σεβασμό στο περιβάλλον, τον εθελοντισμό, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, τον σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό κ.ά. Οι μόνιμοι διορισμοί 11.700 εκπαιδευτικών, ο διπλασιασμός Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων, τα πρώτα Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια στην ιστορία της χώρας, τα νέα προγράμματα σπουδών που θα εφαρμοστούν πιλοτικά, η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και των εκπαιδευτικών, όλες αυτές είναι καινοτομίες που ξεκινούν το φετινό σχολικό έτος.
"Aν υπήρχε κάποιος μαγικός τρόπος να διπλασιάσουμε
τα σχεδόν 90.000 τμήματα της χώρας σε 180.000,
και τους εκπαιδευτικούς μας από 160.000 σε 320.000
προφανώς θα το κάναμε, αλλά είναι σημαντικό να συζητάμε
για λύσεις που είναι ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες"
Κυρία Κεραμέως, αναφερθήκατε στον προσχολική εκπαίδευση, ωστόσο πολλοί μικροί μαθητές θα φιλοξενηθούν σε αίθουσες προκάτ και εδώ στη Θεσσαλονίκη…
Καταβλήθηκε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια προκειμένου να βρεθούν και οι χώροι και το ανθρώπινο δυναμικό για την επέκταση της υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης από ένα σε δύο έτη. Και πράγματι βρέθηκαν οι δομές, μόνιμες ή προσωρινές σε ορισμένες περιπτώσεις εν όσω ετοιμάζονται οι μόνιμες, ενώ προβήκαμε και σε πολλές περισσότερες προσλήψεις νηπιαγωγών και φιλολόγων αγγλικής γλώσσας, προκειμένου να στελεχωθούν πλήρως οι νέες αυτές δομές.
Πάγιο αίτημα της ΟΛΜΕ και της ΔΟΕ, αλλά και της αντιπολίτευσης, αποτελεί η μείωση των μαθητών ανά τάξη, γιατί το υπουργείο Παιδείας δεν προχώρησε στην υιοθέτηση αυτού του μέτρου;
Κατ’ αρχάς είναι σημαντικό να έχουμε μια εικόνα του αριθμού των μαθητών ανά τάξη. Σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο πίνακα του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση με το χαμηλότερο αριθμό μαθητών ανά τάξη σε σχέση με άλλες 30 και πλέον χώρες, αλλά και με πολύ λιγότερους κατά μέσο όρο σε σχέση με τους αντίστοιχους μ.ό. της ΕΕ και του ΟΟΣΑ. Επιπλέον, αν υπήρχε κάποιος μαγικός τρόπος να διπλασιάσουμε τα σχεδόν 90.000 τμήματα της χώρας σε 180.000, και τους εκπαιδευτικούς μας από 160.000 σε 320.000 προφανώς θα το κάναμε, αλλά είναι σημαντικό να συζητάμε για λύσεις που είναι ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες.
Θυμίζω στην Αξιωματική Αντιπολίτευση, η οποία επικαλείται αυτό το επιχείρημα, πως είναι εκείνη που θεσμοθέτησε τη δίχρονη υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση, μια σωστή ρύθμιση, αλλά δεν μπόρεσε να την υλοποιήσει γιατί δεν κατάφερε να βρει αίθουσες για τις ηλικίες από 4 έως 5 έτη, δηλαδή μόνο για μία από τις 14 τάξεις της σχολικής ζωής - και η οποία εφαρμόζεται καθολικά από φέτος. Άρα, με μεγάλη ευκολία λέει κανείς ότι μπορεί να διπλασιάσει όλα τα τμήματα και τους εκπαιδευτικούς της χώρας, αλλά πρέπει να είμαστε και ρεαλιστές. Τα μέτρα που λαμβάνονται αποφασίζονται με γνώμονα τις συστάσεις της Επιτροπής των ειδικών, τις διεθνείς πρακτικές, και βεβαίως το μέτρο του εφικτού.
"Είναι σημαντικά αυξητική η πορεία των εμβολιασμών στους φοιτητές,
αλλά και εδώ θα θέλαμε να προσκαλέσουμε και τους υπολοίπους
που δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί, να το πράξουν.
Όσο για τον έλεγχο και την τήρηση των μέτρων, ολοκληρώνουμε
τις σχετικές συζητήσει με τις Πρυτανικές Αρχές οι οποίες
θα έχουν τον πρώτο λόγο στο ζήτημα αυτό"
Η επιστροφή των φοιτητών στα πανεπιστήμια και στη δια ζώσης εκπαίδευση, αφήνει ένα σημαντικό κενό στον τρόπο ελέγχου της διαδικασίας και επιπλέον δημιουργεί σημαντική οικονομική επιβάρυνση, κυρίως για τις οικογένειες των φοιτητών...
Κοιτάξτε, και για τα Πανεπιστήμια ισχύει αυτό που είπα προηγουμένως: προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι να λειτουργήσει η εκπαιδευτική διαδικασία δια ζώσης. Η διαδικασία θα γίνεται μόνο δια ζώσης, και για να προσέρχεται κανείς στο πανεπιστήμιο, είτε ανήκει στο εκπαιδευτικό προσωπικό, είτε είναι φοιτητής, θα πρέπει είτε να είναι πλήρως εμβολιασμένος, είτε να έχει πιστοποιητικό νόσησης τελευταίου εξαμήνου, ενώ αν δεν έχει κάτι από αυτά τα τελευταία δυο, θα πρέπει να κάνει υποχρεωτικά δυο εργαστηριακά τεστ την εβδομάδα με δική του ευθύνη και κόστος. Είναι σημαντικά αυξητική η πορεία των εμβολιασμών στους φοιτητές, αλλά και εδώ θα θέλαμε να προσκαλέσουμε και τους υπολοίπους που δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί, να το πράξουν. Όσο για τον έλεγχο και την τήρηση των μέτρων, ολοκληρώνουμε τις σχετικές συζητήσει με τις Πρυτανικές Αρχές οι οποίες θα έχουν τον πρώτο λόγο στο ζήτημα αυτό.
Ποια είναι η δική σας αποτίμηση των Πανελλαδικών εξετάσεων και της εφαρμογής του μέτρου της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ);
Από την εφαρμογή αυτού του νέου συστήματος εξάγονται δυο σημαντικά συμπεράσματα. Το πρώτο αφορά τις πανεπιστημιακές σπουδές και το γεγονός ότι φέτος, για πρώτη φορά, μετά από πολύ καιρό, τέθηκαν ελάχιστες ακαδημαϊκές προϋποθέσεις για την εισαγωγή στο Πανεπιστήμιο. Δεν είχαμε πλέον το φαινόμενο του να εισάγεται κάποιος με 2, 3, 4 στα 20, μια πρακτική που είχε ως αποτέλεσμα να κοροϊδεύουμε τους νέους μας καθότι οι πιθανότητες φοίτησης και αποφοίτησης μετά από εισαγωγή με τέτοιες επιδόσεις ήταν εξαιρετικά χαμηλές. Άρα, το πρώτο που πετύχαμε είναι να μην οδηγούμε τους νέους σε αδιέξοδο αλλά να τους ανοίγουμε δρόμους με προοπτική. Επιπλέον, αναβαθμίσαμε το κύρος των σπουδών, και δώσαμε λόγο στα Πανεπιστήμια στα κριτήρια εισαγωγής των φοιτητών, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας, και αποτελεί βεβαίως και διεθνή πρακτική.
Επίσης, μπήκε δυναμικά στον χάρτη η επαγγελματική κατάρτιση, τα Δημόσια ΙΕΚ. Η χώρα μας είχε παραδοσιακά χαμηλά ποσοστά στην κατάρτιση, μία εναλλακτική με πληθώρα ειδικοτήτων πολύ υψηλής απορρόφησης από την αγορά εργασίας, ενώ σε άλλες χώρες είναι πιο ψηλά σε ζήτηση από ό,τι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Εμείς θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν εναλλακτικές, ενισχύουμε τις εναλλακτικές αυτές και οι νέοι μας κάνουν τις επιλογές τους με βάση τις κλίσεις, τις δεξιότητες και τις προτιμήσεις τους.
"Για την ΟΠΠΙ, η μία διαδικασία αφορά τα ίδια τα πανεπιστήμια,
τα οποία έχουν κληθεί να εκπονήσουν σχέδια ασφαλείας για πάσης φύσεως
κινδύνους, ζημιές και φθορές. Η αλλά αφορά την ΕΛ.ΑΣ, η οποία
προχώρησε την προκήρυξη για 400 άτομα που θα στελεχώσουν την Ο.Π.Π.Ι.
με επόμενο στάδιο αυτό της ειδικής εκπαίδευσης των ατόμων αυτών,
με δεδομένες τις ιδιαιτερότητες του πανεπιστημιακού χώρου"
Στο ζήτημα της Ομάδας Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ), σε ποιο στάδιο βρίσκεται η υλοποίηση του σχεδιασμού, υπάρχουν σκέψεις να μην εφαρμοστεί τελικά το μέτρο;
Προχωρούν δυο παράλληλες διαδικασίες: Η μία διαδικασία αφορά τα ίδια τα πανεπιστήμια, τα οποία έχουν κληθεί να εκπονήσουν σχέδια ασφαλείας για πάσης φύσεως κινδύνους, ζημιές και φθορές π.χ. για φωτιές, πλημμύρες, σεισμούς, βίαια περιστατικά κτλ. Τα σχέδια αυτά στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πρώτη φορά που εκπονούνται μετά από δεκαετίες. Η άλλη αφορά την ΕΛ.ΑΣ, η οποία προχώρησε την προκήρυξη για 400 άτομα που θα στελεχώσουν την Ο.Π.Π.Ι. με επόμενο στάδιο αυτό της ειδικής εκπαίδευσης των ατόμων αυτών, με δεδομένες τις ιδιαιτερότητες του πανεπιστημιακού χώρου.
Με το τελευταίο νομοσχέδιο που επεξεργάζεστε, ολοκληρώνετε την μεταρρυθμιστική πολιτική σας, όπως έχετε δηλώσει.
Στόχος μας, όπως είπαμε προηγουμένως, ήταν παράλληλα με τη διαχείριση της πανδημίας να προχωρήσουμε και το μεταρρυθμιστικό έργο της κυβέρνησης στην εκπαίδευση. Σε αυτή τη βάση εξέλεξε ο λαός την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τον Κυριάκο Μητσοτάκη Πρωθυπουργό, με ένα πολύ συγκεκριμένο πρόγραμμα για την Παιδεία που παρουσιάσαμε τον Νοέμβριο του 2018. Έχουμε νομοθετήσει το μεγαλύτερο μέρος του, και προχωράει γοργά και η υλοποίησή του. Επόμενος νομοθετικός στόχος: η αναβάθμιση συνολικά της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ο εκσυγχρονισμός του ΔΟΑΤΑΠ.
*Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 11-12.09.2021