ΑΠΟΨΕΙΣ

Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Αιτιώδης Σύνδεσμος & Ανεπίτρεπτο Ακύρωσης

 17/09/2024 13:00

Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, του ανώτατου εταιρικού οργάνου της ΑΕ, ενδέχεται, για συγκεκριμένους λόγους, να καθίστανται ακυρώσιμες. Ο νομοθέτης προβλέπει, ειδικά, τους λόγους αυτούς [οι οποίοι μας έχουν, ήδη, απασχολήσει: «Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ Αντίθεση Στον Νόμο & Το Καταστατικό, Μη Νόμιμη Σύγκληση & Συγκρότηση» και «Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας»]. Αναφύονται, πάντοτε, ζητήματα σχετικά με την αναγκαιότητα ύπαρξης αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ ελαττώματος και λήψης απόφασης, ως προϋπόθεση επέλευσης της ακυρωσίας. Τούτα θα μας απασχολήσουν στο παρόν. Θα μας απασχολήσουν, επίσης, και οι περιπτώσεις εκείνες που συγκεκριμένες αποφάσεις ΓΣ δεν είναι δυνατό να ακυρωθούν.

Αιτιώδης Σύνδεσμος Μεταξύ Πλημμέλειας & Ελαττώματος

Όπως και υπό το προϊσχύσαν νομοθετικό καθεστώς, ο νομοθέτης (του ν. 4548/2018) δεν απαιτεί (ρητά) αιτιώδη σύνδεσμο ανάμεσα στη διαδικαστική πλημμέλεια και το ελάττωμα της απόφασης. Μοναδική εξαίρεση για την οποία υφίσταται ρητή μνεία για την εξάρτηση της ακυρωσίας από το διαδικαστικό σφάλμα αποτελούν οι συγκεκριμένες περιπτώσεις, οι οποίες και κατωτέρω θα μας απασχολήσουν. Όσον αφορά τις λοιπές περιπτώσεις ακυρωσίας, διαιωνίζεται έως και σήμερα η διχογνωμία που αφορά την ανάγκη (ή μη) συνδρομής αιτιώδους συνδέσμου.

Κατά την ορθότερη άποψη θα πρέπει να ακολουθείται το γράμμα του που σε συγκεκριμένες περιπτώσεις αξιώνει ρητά την ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου ενώ στις λοιπές σιωπά. Ως πρόσθετο επιχείρημα της συγκεκριμένης άποψης χρησιμοποιείται και το γεγονός πως η αξίωση ύπαρξης ενός τέτοιου, δυσαπόδεικτου, αιτιώδους συνδέσμου, θα καθιστούσε τη θέση της μειοψηφίας ιδιαιτέρως δυσχερή.

Λόγοι Ακυρωσίας ...Υπό Προϋποθέσεις

Ο νομοθέτης, όπως ήδη σημειώθηκε, κινήθηκε προς τη λογική εξάρτησης της ακυρωσίας από ορισμένο σφάλμα. Κατέγραψε, λοιπόν, και απέκλεισε, συνάμα, μια σειρά από διαδικαστικές πλημμέλειες, οι οποίες δεν είναι δυνατό, καταρχήν, να καταστήσουν ακυρώσιμη τυχόν απόφαση της ΓΣ. Εκτός και αν πληρούται, εν προκειμένω, η (ρητά επιφυλασσόμενη) προϋπόθεση του αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ διαδικαστικής πλημμέλειας και λήψης απόφασης.

Πρόκειται για τις ακόλουθες περιπτώσεις:

(α) Καταρχάς, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας συμμετοχής σε αυτή προσώπων που δεν είχαν το δικαίωμα αυτό (σχετικά με τους νομιμοποιούμενους προς τούτο, βλ. «Δικαιούμενοι Συμμετοχής στη Γενική Συνέλευση ΑΕ»). Τούτο, εκτός αν η συμμετοχή τους ήταν αποφασιστική για την επίτευξη απαρτίας ή η ψήφος τους αποφασιστική για την επίτευξη πλειοψηφίας

(β) Επίσης, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας ακυρότητας ή ακυρωσίας επί μέρους ψήφων, εκτός αν οι ψήφοι αυτές ήταν αποφασιστικές για την επίτευξη πλειοψηφίας.

(γ) Περαιτέρω, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας ανακρίβειας, αοριστίας ή πλημμελειών τήρησης του σχετικού πρακτικού. Τούτο, εκτός αν για τους λόγους αυτούς δεν είναι δυνατόν να διαγνωσθεί το περιεχόμενο της απόφασης.

(δ) Επιπλέον, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας ελαττώματος της απόφασης του ΔΣ, με την οποία συγκλήθηκε η ΓΣ. Τούτο, εκτός αν για το λόγο αυτόν δεν υπήρξε έγκαιρη και επαρκής πληροφόρηση των μετόχων. Το σχετικό βάρος απόδειξης φέρει ο ενάγων.

Τα ως άνω ελαττώματα δεν οδηγούν, άνευ ετέρου, στην ακυρωσία. Εκτός κι αν υφίσταται αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα στο εκάστοτε σφάλμα και στη λήψη της πλημμελούς απόφασης. Ωστόσο, δεν είναι ακυρώσιμη:

(i) Απόφαση ΓΣ, επειδή, προηγουμένως, δεν ικανοποιήθηκε το ακόλουθο αίτημα ατομικής πληροφόρησης του μετόχου μη εισηγμένης ΑΕ: να του αποστέλλει, κατόπιν αιτήματος του, από ΑΕ, με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ατομική πληροφόρηση για την επικείμενη ΓΣ, τουλάχιστον 10 ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης.

(ii) Απόφαση ΓΣ, επειδή, προηγουμένως, δεν τηρήθηκαν από την ΑΕ οι πρόσθετες υποχρεώσεις πληροφόρησης των μετόχων πριν τη ΓΣ.

(iii) Απόφαση ΓΣ, εξαιτίας μη τήρησης ή πλημμελούς τήρηση των διατάξεων για την αντιπροσώπευση-μολονότι έχουν διατυπωθεί (και όχι αδικαιολόγητα) σοβαρές ενστάσεις (ιδ. σχετ.: «Αντιπροσώπευση Μετόχων»).

(iv) Απόφαση ΓΣ, εξαιτίας πλημμελούς τήρησης των διατάξεων για την εκλογή και τις αρμοδιότητες του Προέδρου της ΓΣ.

Περιπτώσεις Απαγόρευσης Ακύρωσης Απόφασης ΓΣ

Πλέον των ως άνω, ο νομοθέτης καθορίζει, ρητά, δύο περιπτώσεις, οι οποίες δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ακυρωσία της απόφασης ΓΣ. Συγκεκριμένα:

(α) Αποφάσεις ΓΣ Περί Έκδοσης Τίτλων Προς Εισαγωγή Σε Ρυθμιζόμενη Αγορά Ή ΠΜΔ

Καταρχάς ορίζεται ότι δεν μπορούν να ακυρωθούν αποφάσεις της γενικής συνέλευσης που έχουν ως αντικείμενο την έκδοση τίτλων που πρόκειται να εισαχθούν σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ.

Η εν λόγω πρόβλεψη περί του μη επιτρεπτού της ακύρωσης των ως άνω αποφάσεων της ΓΣ τέθηκε με γνώμονα τις σοβαρές πρακτικές δυσχέρειες που θα μπορούσε η ακύρωση αυτή να επιφέρει (ιδίως όσων αφορά τυχόν αποφάσεις για αύξηση κεφαλαίου ή έκδοση νέων µετοχών µε µείωση της ονοµαστικής αξίας των µετοχών – split, ή έκδοση οµολογιών). Εξαιτίας, λοιπόν και κατά κύριο λόγο εξαιτίας της ανάµειξης και -αναγκαία- της ενιαίας συναλλακτικής κυκλοφορίας των άυλων δικαιωµάτων προτίµησης και των εν γένει άυλων τίτλων της εταιρεία προτάθηκε να μην επιτρέπεται η ακύρωσή τους. Εξάλλου, στην περίπτωση που μέτοχος θίγεται από ελάττωμα σχετικής απόφασης (που δεν είναι δυνατό να ακυρωθεί), η προστασία του από το εν λόγω ελάττωμα θα είναι η αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη από την απόφαση εξαιτίας των γεγονότων.

(β) Επικυρωθείσες Αποφάσεις ΓΣ

Περαιτέρω, δεν μπορούν να ακυρωθούν αποφάσεις της ΓΣ, τις οποίες η τελευταία επικύρωσε με νεότερη απόφασή της. Και συγκεκριμένα, διορθώνοντας ή αποκαθιστώντας την πλημμέλεια που αποτελούσε το λόγο της ακυρωσίας.

Στο ως άνω πλαίσιο, σε περίπτωση που ασκήθηκε αγωγή ακύρωσης για επικυρωθείσα απόφαση, προβλέπεται ρητά ότι «τρίτοι» δικαιούνται να ζητήσουν από την εταιρεία τα έξοδα της δίκης ακύρωσης, στα οποία υποβλήθηκαν. Επίσης, την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν λόγω της επικύρωσης.

Οι αποφάσεις της ΓΣ είναι, κατά κανόνα, ιδιαίτερης σημασίας, βαρύτητας και αξίας. Το ενδεχόμενο και δυνατότητα της ακύρωσής τους προϋποθέτει, κατά κανόνα, σχέση (:αιτιώδη σύνδεσμο) ανάμεσα στο ελάττωμα και την (προβληματική) απόφαση της ΓΣ. Κάποιες αποφάσεις είναι, υπό προϋποθέσεις, ακυρώσιμες και κάποιες άλλες καθίστανται, επίσης από τον νόμο, μη ακυρώσιμες. Ακόμα, όμως, και οι τελευταίες δημιουργούν αξιώσεις υπέρ εκείνων που ζημιώνονται. Ιδιαίτερη, κατά τούτο, η σημασία που πρέπει να δίδεται σ’ εκείνους που έχουν την ευθύνη της λήψης τους. Προς όφελος της εταιρείας και, φυσικά, των πλειοψηφούντων μετόχων.-


Σημ.1: Το παρόν άρθρο με τίτλο «Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Αιτιώδης Σύνδεσμος & Ανεπίτρεπτο Ακύρωσης» σε πλήρη μορφή.

Σημ.2: Το παρόν άρθρο αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Στην ενότητα αυτή επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο, του νόμου για τις ΑΕ (:ν. 4548/2018)-με business view, πάντα, προσέγγιση.