«FlyOver» και μανιχαϊστικά διλήμματα
Ένδεκα περίπου μήνες μετά την υπογραφή της Σύμβασης για την υλοποίηση του Έργου της Υπερυψωμένης Ταχείας Λεωφόρου (Υ.Τ.Λ.) -γνωστή πλέον ως FlyOver- και τη σχετική «πανηγυρική» παρουσία του ίδιου του πρωθυπουργού στις 19/12/2022, η Θεσσαλονίκη παρακολουθεί αποσβολωμένη τη συνήθη μανιέρα των τελευταίων δεκαετιών. Άλλο ένα «μεγάλο» τοπικό έργο διχάζει την τοπική κοινωνία (γεγονός εύκολο, όπως αποδείχθηκε ιστορικά), δίχως, ωστόσο, οι ενστάσεις που ακούγονται από διάφορες πλευρές να μπορούν να χαρακτηριστούν ως αβάσιμες ή κακόπιστες. Για άλλη μία φορά σε τούτη την πόλη, ο σχεδιασμός αποδεικνύεται ελλιπής, οι προτεινόμενες λύσεις εμβαλωματικές και τα χρονοδιαγράμματα ασαφή.
Ελπίδα όλων το έργο να ολοκληρωθεί σύντομα -μολονότι ξεκινάει ήδη με 11 μήνες καθυστέρηση- και να συμβάλλει στο στόχο της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Από τη στιγμή που η λύση της εξωτερικής περιφερειακής (η πλέον ενδεικνυόμενη λύση) εγκαταλείφθηκε λόγω υψηλού κόστους (στο σημείο αυτό «σηκώνει» μεγάλη συζήτηση), το FlyOver φαντάζει ως αναγκαιότητα. Σε κάθε περίπτωση, γεγονός είναι ότι το ανωτέρω έργο συμβασιοποιήθηκε δίχως οι αρμόδιοι τοπικοί φορείς (περιφερειάρχης ή/και δήμαρχος), αλλά και η κοινωνία των πολιτών να αντιδράσουν εγκαίρως και δίχως οι περισσότεροι σε τούτη την πόλη να γνωρίζουμε εάν έγινε ενδελεχής Μελέτη Σκοπιμότητας και Μελέτη Κόστους-Οφέλους του Έργου και ποια τα συμπεράσματα αυτών. Αμφισβητείται σφόδρα, μάλιστα, εάν υπάρχει ολοκληρωμένη Μελέτη Κυκλοφοριακών Προβλέψεων και Επιπτώσεων τόσο κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου όσο και κατά την περίοδο λειτουργίας αυτού.
Για όλα τα ανωτέρω, κάποια στιγμή οι αρμόδιοι πρέπει να απαντήσουν υπεύθυνα. Ωστόσο, από τη στιγμή που το έργο συμβασιοποιήθηκε πρέπει να ολοκληρωθεί το ταχύτερο δυνατόν για να μην ξαναζήσουμε στιγμές αντίστοιχες με εκείνες της περιώνυμης «υποθαλάσσιας αρτηρίας» (φαραωνικό έργο για τα δεδομένα της πόλης που οδήγησε μόνον σε μερικές κακαίσθηκτες μακέτες και πλουσιοπάροχη αποζημίωση των εργολάβων που είχαν μειοδοτήσει στο σχετικό δημόσιο διαγωνισμό).
Πέραν των ανωτέρω, πρέπει άμεσα να λάβουμε μέτρα, ώστε η πόλη να παραμείνει βιώσιμη και προσβάσιμη την επόμενη πενταετία (προσδοκώμενη διάρκεια αποπεράτωσης του έργου). Κάποιες σκέψεις που θα έπρεπε να εξεταστούν από τους επαΐοντες είναι οι ακόλουθες:
α) Να υιοθετηθεί κλιμακωτό ωράριο εργασίας για όλους. Ο περιφερειακός «μποτιλιάρει» συγκεκριμένες ώρες κάθε μέρα (κυρίως 8.00-9.30 το πρωί και 16.30 με 18.30 το απόγευμα), λόγω της μετακίνησης του πληθυσμού (ανατολικά-δυτικά και τούμπαλιν) στο πλαίσιο της εργασίας του. Θα μπορούσε, κάλλιστα, να θεσπιστούν διαφορετικά ωράρια εργασίας για τη βιομηχανία, το εμπόριο, τις υπηρεσίες, με πρόβλεψη για τους γονείς που πηγαίνουν το πρωί τα παιδιά τους στο σχολείο (λ.χ. Στις 8.00 να ξεκινάνε οι βιομηχανικές επιχειρήσεις, στις 9.30 οι υπηρεσίες και στις 11.30 οι εμπορικές επιχειρήσεις), ώστε να αποφεύγεται η ταυτόχρονη μετακίνηση του πληθυσμού της πόλης καθημερινά.
β) Να επισπευστεί η παράδοση νέων λεωφορείων στον ΟΑΣΘ και μέχρι τότε να γίνει μεταφορά αντίστοιχων λεωφορείων είτε από την Αθήνα είτε από τις πόλεις που λόγω τουριστικών υπηρεσιών έχουν ανάγκη περισσότερων λεωφορείων την καλοκαιρινή περίοδο (λ.χ. μεταφορά μέχρι τον Απρίλιο λεωφορείων από Κρήτη και Δωδεκάνησα).
γ) Να οριστικοποιηθεί και επιταχυνθεί ο χρόνος παράδοσης του Μετρό.
δ) Τις ώρες αιχμής να υπάρχουν τροχονόμοι σε κάθε φανάρι του κέντρου (άξονες Εγνατία και Τσιμισκή), όπως αντίστοιχα υπάρχουν τις πρωινές ώρες στις σημάνσεις του κέντρου της Αθήνας.
ε) Να αναπροσαρμοστεί το ωράριο λειτουργίας των φορτοεκφορτώσεων.
Στ) Να αναπροσαρμοστεί το ωράριο αποκομιδής των σκουπιδιών από τα απορριμματοφόρα.
Ας ελπίσουμε τούτο το έργο να γίνει. Δική μας υπόθεση παραμένει να οργανώσουμε καλύτερα το βίο μας ούτως ώστε η Θεσσαλονίκη να παραμείνει βιώσιμη και φιλική προς τους κατοίκους της.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 19.11.2023