Η εξέλιξη της χειρουργικής του ήπατος, η εξειδικευμένη εκπαίδευση των χειρουργών, η σημαντική πρόοδος της τεχνολογίας και η βελτίωση της αναισθησίας και της διαχείρισης των ασθενών στις ΜΕΘ έχουν συμβάλει στο να αποτελεί σήμερα η χειρουργική ήπατος μια ασφαλή και εφαρμόσιμη θεραπευτική επιλογή για την αντιμετώπιση κακοήθων και καλοήθων όγκων του ήπατος.

Παλαιότεροι περιορισμοί στο πεδίο, κυρίως η διεγχειρητική αιμορραγία, οι αμφοτερόπλευρες εντοπίσεις, οι πολλαπλές μεταστάσεις κα, δεν αποτελούν πλέον αντέδειξη για εκτομή. Κι αυτό χάρη στην πολύ υψηλή τεχνολογία που χρησιμοποιείται και στη σημαντική εξειδίκευση των χειρουργών ήπατος. Έτσι, μπορεί να εξαιρεθεί σε επιλεγμένες περιπτώσεις μέχρι και το 75% του ήπατος. Συγχρόνως, όταν η ηπατεκτομή γίνεται σε κέντρα εξειδίκευσης από χειρουργούς ήπατος, η θνητότητα ειναι κάτω από 3%.

Η ασφάλεια των ασθενών με όγκους ήπατος εξασφαλίζεται με την προσεκτική προεγχειρητική προετοιμασία και τη χρήση τεχνικών αύξησης του παρεγχύματος του ήπατος, όπως είναι ο εμβολισμός της πυλαίας φλέβας (PortalVeinEmbolization). Με αυτήν την τεχνική μπορούμε να αυξήσουμε το εναπομείναν ήπαρ μετα την ηπατεκτομή 25-40%.

Σήμερα στις ηπατεκτομές χρησιμοποιούμε σύγχρονη τεχνολογία για την εκτομή του παρεγχύματος (CUSA, MISONIX), συσκευές RadioFrequencyAblation και Microwave για την καταστροφή όγκων, IrreversibleElectropolation σε ανεγχείρητους όγκους κα. Επίσης, πολύ σημαντική είναι η χρήση διεγχειρητικού υπερήχου (IUS) για τη διεγχειρητική εντόπιση των όγκων και των αγγείων του ήπατος.Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι τα τελεύταια χρόνια ένας σημαντικός αριθμός ηπατεκτομών μπορούν να γίνουν λαπαροσκοπικά και ρομποτικά.

Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση και συνεργασία χειρουργών ήπατος, γαστρεντερολόγων, ηπατολόγων, ογκολόγων, ακτινολόγων, αναισθησιολόγων και εντατικολόγων, που πρέπει να υπάρχει σε κάθε εξειδικεύμενο κέντρο, είναι η εγγύηση για βέλτιστο αποτέλεσμα και μακροχρόνια επιβίωση.

Το φάσμα των χειρουργικών παθήσεων ήπατος

Οι παθήσεις που αντιμετωπίζει η χειρουργική ήπατος είναι οι ακόλουθες:

• Ηπατοκυτταρικός καρκίνος

• Χολλαγγειοκαρκίνωμα (ενδοηπατικό και της πύλης του ήπατος)

• Δευτεροπαθείς εντοπίσεις (μεταστάσεις από άλλα όργανα, παχύ έντερο, πνεύμονες, μαστό, στόμαχο κλπ)

• Πρωτοπαθή σαρκώματα του ήπατος

• Άλλοι σπάνιοι όγκοι

• Αδενώματα ήπατος

• Κυστικά νεοπλάσματα ήπατος

Οι χειρουργικές τεχνικές

Οι χειρουργικές μέθοδοι ηπατεκτομών περιλαμβάνουν τις ακόλουθες:

• Ανοικτή ηπατεκτομή

• Λαπαροσκοπική ηπατεκτομή

• Ρομποτική ηπατεκτομή

• Καταστροφή όγκων με RFA, Microwave, IRE

Χειρουργική παγκρέατος

Πέραν της χειρουργικής του ήπατος ιδιαίτερα ασφαλής έχει γίνει τα τελευταία χρόνια και η χειρουργική του παγκρέατος. Οι βελτιώσεις στις χειρουργικές τεχνικές μαζί με καλύτερη εκπαίδευση και εξειδίκευση των χειρουργών έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της περιεγχειρητικής θνητότητας, της διεγχειρητικής και μετεγχειρητικής αιμορραγίας, αλλά και των διαφυγών από τις αναστομώσεις, ενώέχουν οδηγήσει στη βελτίωση της γενικότερης διαχείρισης αυτών των ασθενών είτε στις ΜΕΘ είτε στους θαλάμους.

Ο καρκίνος του παγκρέατος αποτελεί έναν πολύ επιθετικό καρκίνο, του οποίου η διάγνωση τίθεται συνήθως σε προχωρημένο στάδιο. Οι ασθενείς που θα εμφανίσουν πρώιμα ίκτερο έχουν και τις περισσότερες πιθανότητες να μπορούν να χειρουργηθούν. Η προσθήκη πιο αποτελεσματικών χημειοθεραπευτικών σχημάτων (FOLFIRINOXκαι Nab-paclitaxelgemcitabine) έχει βελτιώσει σημαντικά τα αποτελέσματα της χημειοθεραπείας και μπορεί να μετατρέψει μια ανεγχείρητη ή οριακά εξαιρέσιμη νόσο σε εξαιρέσιμη.

Επιπλέον, οι αγγειακές εκτομές και ανακατασκευές (πυλαίας φλέβας, άνω μεσεντερίου φλέβας) έχουν αυξήσει την εξαιρεσιμότητα και την επιβίωση χωρίς να αυξήσουν τη νοσηρότητα. Επιπλέον, αρτηριακές εκτομές σε επιλεγμένους κυρίως νέους ασθενείς μπορούν να δώσουν κάποιες προοπτικές.

Η αντιμετώπιση σε κέντρα υψηλής εξειδίκευσης μεγάλου όγκου και στο πλαίσιο Ογκολογικού Συμβουλίου είναι η εγγύηση για τη σωστή αντιμετώπιση και αυξηση της επιβίωσης. Όπως και στην αντιμετώπιση των όγκων του ήπατος, οι όγκοι του παγκρέατος χρήζουν ολοκληρωμένης αντιμετώπισης και συνεργασία χειρουργών ήπατος, γαστρεντερολόγων, ηπατολόγων, ογκολόγων, ακτινολόγων, αναισθησιολόγων και εντατικολόγων,η οποία πρέπει να υπάρχει σε κάθε εξειδικευμένο κέντρο και είναι η εγγύηση για βέλτιστο αποτέλεσμα και μακροχρόνια επιβίωση. Τα τελευταία χρόνια ένας σημαντικός αριθμός παγκρεατεκτομών μπορούν να γίνουν λαπαροσκοπικά και ρομποτικά.

Οι χειρουργικές παθήσεις όγκων παγκρέατος είναι οι:

• Καρκίνος παγκρέατος (κεφαλής, αγκιστροειδούς απόφυσης, σώματος, ουράς)

• Κυστικά νεοπλάσματα παγκρέατος (ορώδες ή βλεννώδες κυσταδένωμα, IPMN)

• Καρκίνος του τελικού χοληδόχου πόρου

• Καρκίνος του φύματος του Vater

Οι χειρουργικές τεχνικές παγκρεατεκτομών είναι οι:

• Whipple ή παγκρεατο-δωδεκαδακτυλεκτομή (ανοικτά ή λαπαροσκοπικά)

• Περιφερική παγκρεατεκτομή με ή χωρίς διατήρηση σπληνός (ανοικτά ή λαπαροσκοπικά).

INFO!

Δημήτρης Γιακουστίδης

Γενικός Χειρουργός